bijlage bij de lezing AUV-DAG 08/11/2014 AFSPRAKENLIJST OP BASIS VAN FORMULARIUM-GEZELSCHAPSDIEREN - dit document is bedoeld als leidraad voor het maken van afspraken binnen een dierenartspraktijk - dit document volgt de opbouw van het formularium gezelschapsdieren hond en kat van november 2013 (http://wvab.knmvd.nl) - in lichtgrijs is het antibioticumadvies van het formularium overgenomen. Bij meerdere keuze mogelijk heden is het minst-geavanceerde antibioticum weergegeven - hoewel het document met zorg is samengesteld, kan het fouten bevatten. De samensteller aanvaart geen verantwoordelijkheid. - de dierenarts is en blijft verantwoordelijk voor zijn/haar eigen voorschrijfgedrag. drs. J.T.Bosje Medisch Centrum voor Dieren Amsterdam
zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam ANTIBIOTICA: AFSPRAKEN VAN DIERENKLINIEK ……………………… 1. RESPIRATIETRACTUS ACUTE NIESZIEKTE kat - conjunctivitis 1e keus chloortetracycline, chlooramfenicol - rhinitis 2e keus: gentamycine lokaal - voorste luchtwegen 1e keus doxycyline antibiotica / controle …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen CHRONISCHE NIESZIEKTE kat Bij chronische niesziekte is antibioticumtherapie zinloos - RHINITIS hond Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - LARYNGITIS / TRACHEÏTIS Antibioticum kan geïndiceerd zijn bij complicerende factoren zoals diepere infecties. …………………………………/………dagen SINUSITIS Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - ONGESPECIFICEERDE BRONCHITIS / BRONCHOPNEUMONIE 1e keus doxycycline …………………………………/………dagen KENNELHOEST hond Bij ongecompliceerde kennelhoest zijn antibiotica in principe niet geïndiceerd. Bij een bronchitis/(broncho)pneumonie kan antibioticum geïndiceerd zijn: 1e keus doxycycline …………………………………/………dagen 2. DIGESTIETRACTUS GINGIVITIS Antibiotica zijn niet geïndiceerd - PARADONTITIS Antibiotica zijn niet geïndiceerd
- zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam STOMATITIS 1e keus clindamycine of spiramycine + metronidazol …………………………………/………dagen EXTRACTIE (met/zonder kieswortelontsteking) Antibiotica zijn niet geïndiceerd bij patiënten zonder verhoogd risico - FARINGITIS Antibioticum kan geïndiceerd zijn bij complicerende factoren zoals diepere infecties …………………………………/………dagen GASTRITIS Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - ONGECOMPLICEERDE DIARREE Dit type diarree is vaak zelflimiterend en antibiotica zijn meestal niet nodig - HEMORRAGHISCHE DIARREE - Clostridium perfringens In ernstige gevallen kan antibioticumtherapie overwogen worden 1e keus metronidazol of spiramycine + metronidazol - Campylobacter spp. (zoönose) In ernstige gevallen kan antibioticumtherapie overwogen worden 1e keus spiramycine + metronidazol of tylosine - Salmonella spp. (zoönose) Salmonellose komt zelden voor bij honden 3e keus fluorochinolonen (BO + ABG) …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen COLITIS Antibiotica zijn daarom in niet geïndiceerd Uitzondering : granulomateuze colitis (= histiocytaire ulceratieve colitis of Boxer colitis) - PANCREATITIS Antibiotica zijn niet geïndiceerd bij pancreatitis - ANAALKLIERONTSTEKING Ontstekingsmateriaal verwijderen en lokale behandeling met heeft de voorkeur 1e keus lokaal chlooramfenicol of chloortetracycline 1e keus systemisch spiramycine + metronidazol …………………………………/………dagen HEPATITIS Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam CHOLANGITIS 1e keus doxycycline Indicatie therapieduur: 3 weken …………………………………/………dagen 3. UROGENITAALTRACTUS VOORHUIDONTSTEKING Desinfectie en /of (chemische) castratie heeft de voorkeur …………………………………/………dagen CYSTITIS hond 1e keus trimethoprim-sulfonamide combinatie Indicatie therapieduur: variërend van 5 -7 dagen bij ongecompliceerde cystitis …………………………………/………dagen CYSTITIS kat Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - PYELONEFRITIS 2e keus amoxicilline (+ clavulaanzuur) of ampicilline …………………………………/………dagen VAGINITIS Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - ENDOMETRITIS / METRITIS / PYOMETRA Bij pyometra heeft ovariohysterectomie de voorkeur 2e keus amoxicilline (+ clavulaanzuur) of ampicilline …………………………………/………dagen ACUTE PROSTATITIS hond 1e keus trimethoprim-sulfonamide combinatie Indicatie therapieduur: 5 – 10 dagen …………………………………/………dagen CHRONISCHE PROSTATITIS hond 3e keus fluorochinolonen Indicatie therapieduur: 10 - 28 dagen. Genezing bevorderen door drainage van abcessen en/of (chemische) castratie van de hond …………………………………/………dagen 4. BEWEGINGSAPPARAAT OSTEOMYELITIS 1e keus clindamycine of spiramycine + metronidazol zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 …………………………………/………dagen J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam 5. HUID DERMATITIS kat Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd - OPPERVLAKTE PYODERMIE hond Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd. Gebruik een shampoo - OPPERVLAKKIGE PYODERMIE hond Vaak is een shampoo voldoende 1e keus clindamycine …………………………………/………dagen DIEPE PYODERMIE hond Wassen met antiseptische middelen 2e keus amoxicilline (+ clavulaanzuur) of ampicilline of cefalexine of cefadroxil …………………………………/………dagen BIJTTRAUMA Ontsmetting en wondtoilet 1e keus clindamycine, metrazol …………………………………/………dagen NAGELRIEMONTSTEKING 1e keus clindamycine Verbetering moet binnen 3 dagen optreden, anders een 2e keuze middel. Schoonhouden en ontsmetten …………………………………/………dagen 6. OOR OTITIS EXTERNE kat Antibiotica zijn in principe niet geïndiceerd OTITIS EXTERNA hond - Aspecifieke (meng)infectie 2e keus neomycine; gentamicine - Pseudomonas aeruginosa zie opm. formularium 2e keus gentamicine of neomycine of polymyxine B zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 - …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam 7. OOG CONJUNCTIVITIS 1e keus chlooramfenicol, chloortetracycline of fusidinezuur …………………………………/………dagen CORNEABESCHADIGING 1e keus chlooramfenicol of chloortetracycline …………………………………/………dagen 8. OVERIGE AANDOENINGEN TETANUS 1e keus (procaïne)benzylpenicilline of doxycycline Antitoxine overwegen …………………………………/………dagen LEPTOSPIROSE hond Initiële behandeling: benzylpenicilline of doxycycline Vervolgbehandeling streptomycine of doxycycline …………………………………/………dagen MASTITIS hond 1e keus trimethoprim-sulfonamide combinatie (hond) …………………………………/………dagen MASTITIS kat 2e keus amoxicilline (+clavulaanzuur), ampicilline (kat) …………………………………/………dagen SEPSIS 2e keus amoxicilline (+ clavulaanzuur) of ampicilline + gentamicine …………………………………/………dagen 9. PERI-OPERATIEF SCHOON (<5% risico) geen antibioticum SCHOON-GECONTAMINEERD (5-10% risico) hooguit peri-operatieve profylaxe GECONTAMINEERD (10-15% risico) profylaxe, bij een bestaande infectie gevolgd door een kuur VUIL (20% risico) zo spoedig mogelijk antibioticumkuur starten zie voor meer informatie het formularium gezelschapsdieren november 2013 ………………………………… …………………………………/………dagen …………………………………/………dagen J.tT.Bosje, Medisch Centrum voor Dieren, Amsterdam