Logopedie na een operatie in de mond- of

Logopedie na een operatie in
de mond- of mondkeelholte
Na een operatie in de mond- of
mondkeelholte kunnen problemen met
slikken en spreken ontstaan. Om deze
eventuele klachten zo snel mogelijk te
verminderen wordt de logopedist in het
ziekenhuis ingeschakeld.
Na de operatie
De eerste dagen na de operatie zijn voor
veel patiënten het moeilijkst. De operatiewonden in de mond, van de borst, het been of
van de arm zijn nog pijnlijk en de patiënt kan niet zelf eten of drinken.
Veel patiënten hebben de eerste week na de operatie een tracheacanule en een
voedingssonde om de operatiewonden de gelegenheid te geven te helen (zie ook de
informatie bij Operatie bij kanker in de (mond-) keelholte).
Na deze tijd zal de logopedist bij de patiënt langskomen om te kijken of hij de lippen en
de tong goed kan bewegen en kan slikken. Indien er problemen zijn, bijvoorbeeld vaak
verslikken, zal de logopedist de patiënt leren veilig te slikken. Meestal wordt de
voedingssonde pas verwijderd indien de patiënt weer zelfstandig voldoende kan eten en
drinken. Geleidelijk aan zal er worden overgegaan op vaster voedsel.
De logopedist zal de patiënt vragen voor elke "slik"-behandeling de mond en de mondkeelholte te spoelen. Zo worden slijmproppen, die belemmerend kunnen zijn bij het
slikken, verwijderd.
Indien de patiënt een gebitsprothese heeft, bezoekt hij een aantal weken na de operatie
de tandarts in het ziekenhuis. De tandarts onderzoekt of de prothese nog goed past en of
er aanpassingen nodig zijn.
Bijwerkingen of klachten
De aard van de klachten en problemen na de operatie is sterk afhankelijk van de plaats
van de operatie. Hierdoor kunnen de klachten per patiënt nogal verschillen. In alle
gevallen zal de logopedist zoveel mogelijk de specifieke problemen van een patiënt
proberen te verhelpen en/of verminderen.
Na de operatie kan het zijn dat de patiënt het gevoel heeft dat hij minder beheersing
heeft over zijn tong. Vooral bij het spreken en tijdens het eten kan dit lastig zijn. Daarom
zal de logopedist, indien het nodig is, met de patiënt gerichte tongoefeningen voor de
spiegel doen (zie Fig. 1), zodat de patiënt zich bewust wordt van de mogelijkheden van
de tongbewegingen. Dit zal helpen bij de revalidatie van het slikken en spreken.
Ook de onderlip is veelal stijf en er kunnen stoornissen in het gevoel van de onderlip zijn.
Om de lip weer soepel te laten worden en de gevoeligheid te verbeteren, kan de
logopedist lipoefeningen en massageoefeningen geven.
Het eindresultaat wordt natuurlijk beïnvloed door de aard en plaats van de operatie,
maar ook wil en doorzettingsvermogen kunnen positief werken.
Ontslag
Als de patiënt uit het ziekenhuis wordt ontslagen, kan het zijn dat de oefeningen met de
logopedist nog niet zijn beëindigd. De patiënt kan de behandeling bij de logopedist in het
ziekenhuis voortzetten. Indien de patiënt ver van het ziekenhuis woont, wordt contact
opgenomen met een ervaren logopedist in de woonomgeving van de patiënt die voor
verdere begeleiding kan zorgen.
terug