visie_kleuterschool_2016-2017

Onze visie
Elk kind komt de kleuterschool binnen met een eigen rugzakje aan vaardigheden en mogelijkheden.
We willen een omgeving creëren waar ruimte en tijd is om die vaardigheden te ontdekken en te
ontplooien.
Ontdekkend leren
We geloven sterk in de groeimogelijkheden van elke kleuter. In een omgeving waar een kleuter
zichzelf mag zijn, mag spelen, zijn eigen voorkeuren voor soorten activiteiten mag hebben, komt de
ontwikkeling op een spontane en natuurlijke manier op gang. Kleuters die uit een ruim aanbod zelf
kunnen kiezen, zijn meer gemotiveerd en betrokken bezig. Die ruimte willen we kleuters geven.
Daarom stappen we af van het klassieke klassensysteem, en zetten volop in op het creëren van een
rijke leeromgeving door onze klasdoorbrekende werking.
We geven ons onderwijs vorm door in de eerste plaats na te denken over waar een kleuter staat in
zijn ontwikkeling en hoe we daarbij kunnen aansluiten. We gaan op zoek naar wat een kleuter
allemaal kan beleven in onze klassen. Wat valt er te ontdekken, uit te proberen en te leren?
We geloven dat onze kleuters door de onderdompeling in deze leerrijke context zeer veel
ontwikkelingskansen krijgen, die ze elk op hun eigen tempo kunnen aangrijpen om te groeien.
Sommige kleuters hebben minder zelfsturing en daarom meer nood aan een duidelijke structuur.
Deze kleuters bieden we ondersteuning bij het kiezen.
Expliciete leerkansen
Daarnaast realiseren we ons ook dat sommige leerinhouden niet spontaan en incidenteel geleerd
worden door al onze kleuters, maar pas verworven worden door een expliciete aanpak. We denken
daarbij vooral aan aspecten van taalvaardigheid, zoals woordenschatuitbreiding, begrijpend luisteren
en fonologisch bewustzijn. Ook wiskundige inzichten hebben, naast in de eerste plaats veel
belevingskansen, ook een expliciete aanpak nodig. Door participant te zijn en mee te spelen met de
kinderen streven we naar een grote leerwinst. Zo blijft de band tussen de leerkracht en de kleuters
groot.
Realistisch onderwijs
We willen de wereld van onze kleuters uitbreiden door het aanbieden van realistische contexten:
echte materialen, kennismaken met de wereld in onze schoolomgeving door kleine uitstapjes,
inbrengen van levensechte situaties in de klas, realistisch rollenspel stimuleren,…
Samen zorg-dragen
We stellen vast dat heel wat van onze kleuters specifieke onderwijsbehoeften hebben**. We zorgen
voor een breed basisaanbod voor al onze kleuters, maar willen ook tegemoetkomen aan die
specifieke onderwijsbehoeften van onze zorgkleuters. Deze zorg willen we samen dragen, vanuit een
gedeelde verantwoordelijkheid. Elke leerkracht is dan ook in even grote mate verantwoordelijk voor
het zorgdragen voor al onze kleuters.
Onze visie op goed kleuteronderwijs
Hoe pakken wij dit aan?
Een woordje uitleg bij onze klasdoorbrekende werking:
Elke graad bestaat uit één groep kleuters (maximum 2X25 kleuters), begeleid door drie leerkrachten
en met de beschikking over drie klasruimtes. Deze drie leerkrachten zijn samen verantwoordelijk
voor het vormgeven van het aanbod, het observeren van de kleuters, het bepalen en uitvoeren van
specifieke zorgacties, de contacten met de ouders.
Inhoud
Activiteiten en hoekenverrijking worden gekozen vanuit de onderwijsbehoeften van de kleuters en
de na te streven doelstellingen uit het leerplan. Om dit voor de kleuters aantrekkelijk te maken,
wordt gekozen voor een thema dat aansluit bij hun interesses. Hierbij houden de leerkrachten wel
steeds de leerplannen als leidraad.
Interactie in kleine groepen
Omdat mondelinge gesprekken de basis leggen voor taalverwerving (Van den Branden, 2010: 93)
zorgen wij voor veel interactie in de klas. Een taal leren doe je door veel taalaanbod te horen en veel
kansen tot spreken te krijgen. Hierbij hebben de leerkrachten ook oog voor leren in het algemeen.
Dit doen we door veel in gesprek te gaan met de kleuters, hen te begeleiden bij het leren reflecteren,
interactie uit te lokken in functie van sociale vaardigheden, leerstof meer te laten beklijven door
gerichte communicatie te stimuleren,…
Differentiatie
Onze kleutergroepen zijn zeer divers. Bij het nadenken over een gedifferentieerd aanbod, hanteren
we het RTI-kader. We bieden de leerstof aan voor al onze kinderen (bij voorkeur in kleine groep,
soms ook klassikaal). We observeren doelgericht of de kleuters de geboden leerkansen kunnen
grijpen. Voor kleuters die uit dit basisaanbod niet genoeg halen, voorzien we extra momenten
waarbij we expliciet en in een klein groepje met deze kleuters in interactie gaan. Dit kunnen dezelfde
activiteiten zijn, maar ook andere, omdat niet elke kleuter op dezelfde manier leert.
In onze hoeken voorzien we materialen op verschillende ontwikkelingsniveaus en gericht op
verschillende fasen van de spelontwikkeling. Zo bieden we steeds kansen om te exploreren en
experimenteren, maar ook om te gaan vormgeven. We voorzien materialen om alleen te spelen,
maar ook materialen die samenspel uitlokken. Rollenspel zien we als een rijke manier om kleuters te
laten ‘oefenen’ met zaken uit de echte wereld (sociale interactie, spreken en luisteren, wiskundige
vaardigheden, probleemoplossend denken,…). We zien dat niet alle kleuters op hetzelfde spelniveau
zitten, en proberen het spel te verrijken door te gaan meespelen. Hierdoor kunnen we sterk inspelen
op de individuele kleuter en aansluiten bij zijn ontwikkelingsniveau.
**Uit observaties: dagelijkse observaties, doelgericht observeren, toetsen in het kader van
zorgobservaties (TAK), KVS. Zie ook zorgbeleid.
Onze visie op goed kleuteronderwijs
Klasinrichting
Omdat we drie klasruimtes (bij de peuters hebben we er 2) kunnen gebruiken, hebben we plaats om
veel verschillende hoeken in te richten.
We hebben vaste hoeken, waarin het aanbod wel geregeld vernieuwd of aangevuld wordt. We
voorzien in die hoeken gezellige, knusse plekjes waar kleuters zich kunnen terugtrekken. De hoeken
blijven min of meer hetzelfde, waardoor dit voor herkenbaarheid en veiligheid zorgt.
Er zijn wisselende hoeken, die worden ingevuld naargelang het thema of het soort activiteit dat aan
bod komt.
Bewegingshoeken worden ingericht naargelang de behoefte.
De gangen worden ook gebruikt om spel met rijdend materieel mogelijk te maken.
We maken onze klassen sfeervol, aantrekkelijk en gezellig, zonder een overdaad aan versiering of
themamateriaal op te hangen. Werkjes en foto’s van onze kleuters in actie geven een beeld van waar
we mee bezig zijn.
Werkhouding
Hoewel we onze kleuters veel vrijheid willen geven in de keuze van activiteiten, willen we ook
aandacht besteden aan een goede werkhouding.
Bij de oudste kleuters hanteren we een systeem van ‘moetjes’. Dit zijn activiteiten, opdrachten,
werkjes,… die door alle kleuters moeten gedaan worden. Dit in tegenstelling tot de vrije
keuzehoeken, waar de kleuters kiezen voor dat wat hen het meest aanspreekt. Een aantal ‘moetjes’
zijn voor alle kleuters gelijk, maar op basis van de behoeften van specifieke kleuters kunnen deze ook
gedifferentieerd worden aangeboden. Er wordt gedifferentieerd op basis van moeilijkheidsgraad,
maar ook op basis van de mate van ondersteuning (alleen, met een vriendje, met de juf).
**Uit observaties: dagelijkse observaties, doelgericht observeren, toetsen in het kader van
zorgobservaties (TAK), KVS. Zie ook zorgbeleid.