Ulft: inspirerend voorbeeld van hergebruik van industrieel erfgoed

Ulft: inspirerend voorbeeld van
hergebruik van industrieel erfgoed
In het Gelderse dorp Ulft is de voormalige Dru fabriek omgebouwd tot
cultureel centrum met horeca en appartementen in verschillende
opgeknapte bijgebouwen. Een verrassend eigentijdse toepassing van
industrieel erfgoed. M en R interieurarchitecten is verantwoordelijk voor de
herinrichting van de in 1913 door Arend en Gerrit Beltman gebouwde
fabriek; destijds spraakmakend door de toepassing van beton.
Gebouw en inrichting: ★★★★★
Locatie
De Cultuurfabriek staat midden in Ulft. Iedereen weet het gebouw
te vinden en voor buitenstaanders is de weg erheen vanaf de
provinciale weg goed bewegwijzerd. Er is een redelijk aantal
parkeerplaatsen voor een bibliotheek, maar voor een schouwburg
(die hier ook gevestigd is) ligt dat wellicht anders. Zes parkeerplekken voor invaliden zijn misschien een tikje overdreven. Voor
fietsen zijn voldoende rekken geplaatst tegen een blinde muur.
Exterieur
Het gebouw valt op omdat het hoger is dan de omliggende
bebouwing en direct als fabriek herkenbaar is. Een grote banner
langs de toegangsweg en belettering op de deur maken duidelijk
om welk gebouw het hier gaat. Er is een ruim terras voor de deur en
er staan verschillende grote beelden en bomen, die de omgeving
aantrekkelijk maken. Iedere Ulftenaar weet dat de bibliotheek in de
Cultuurfabriek huist, maar het woord bibliotheek is aan de
buitenkant niet te zien.
De ingang van het gebouw zit in de hoek waar de twee poten die
samen het hoofdgebouw vormen, bij elkaar komen. Een enorm
stalen ‘wig’ in roestkleur vormt een soort afdak waaronder je naar
binnen gaat. Op de glazen deuren zit het grote oranje Dru logo,
misschien als hommage en herinnering, misschien omdat ze
meebetaald hebben? De namen Dru Fabriek en Cultuurfabriek
worden beide gebruikt.
Interieur
Een grote lichte hal wordt gedeeld door alle bewoners van het
pand: de theaterzaal, het filmhuis, de muziekschool, het café, de
VVV, een galerie (leeg tijdens het laatste bezoek) en de bibliotheek.
Meteen links bevinden zich een balie annex kassa en een inleverbrievenbus waar men zijn geleende bibliotheekmaterialen kwijt kan
als de bibliotheek gesloten is.
Het midden van de ruimte is hoog en licht, met een strakke gietvloer en industriële lampen, de zijkant is lager met de gietijzeren
pilaren die je in een dergelijk gebouw verwacht en klinkertjes op de
vloer. Als mooi contrast staan daar kunststof zitmeubelen en
enorme sloophouten tafels met blauwe kunststof kuipstoelen met
stalen onderstel. Alle meubels zijn van opvallend mooie kwaliteit
en vormen een prachtige eenheid met de ruimte. In de hal zijn
algemene folders en een klein aantal dagbladen en computers te
vinden.
De eigenlijke bibliotheek bevindt zich achter enorme stalen deuren,
die als een soort Sesam, open u opzij geschoven worden tijdens de
openingstijden. In de bibliotheek is wit de basiskleur, maar omdat
38
Bibliotheekblad 24 2010
Bibliotheekblad 24 2010
39
er veel oude details zijn, doet dat niet koud aan. In een hoek van
de ruimte zijn twee kantoortjes, precies als het kantoor van de
voormalige opzichter met grote roedenverdeelde ramen om de
werknemers in de gaten te houden!
De boeken en andere materialen staan in eenvoudige maar
mooie witte ijzeren kasten en er staan op maat gemaakte sloophouten displays in de ruimte. In de gietvloer zijn op verschillende
plaatsen fel groengele en gestreepte kleden gelegd. Ze zien er
nog schoon uit, maar kunnen, als dat over een poosje niet meer
zo is, makkelijk vervangen worden. Door de ramen aan de zijkant
en door de enorme deuren aan de achterkant van het gebouw
waar de leestafel staat, komt veel daglicht naar binnen. Aan het
plafond hangen op gelijke afstand van elkaar tientallen steeds
van kleur veranderende driepotige led-lampen, die niet veel licht
geven maar wel een eigentijdse sfeer uitstralen. Jonge kinderen
kunnen zitten op, of spelen met, Aarnio hondjes of Eames
olifantjes.
Uitstraling
De combinatie van industriële elementen met een moderne
inrichting in een landelijke omgeving is prachtig. Er is flink
geïnvesteerd in het meubilair en de aankleding. Ulft is een
inspirerend voorbeeld van hergebruik van industrieel erfgoed. De
fabriekssfeer is behouden gebleven en inventief gecombineerd
met eigentijds design. Er zijn stoere no nonsense materialen
gebruikt, met een prettige nonchalante uitstraling waardoor je je
snel op je gemak voelt. Als de felle kleuren in de bibliotheek
gaan vervelen, zijn ze makkelijk te vervangen.
Aanbod: ★★★
daar geen enkele relatie mee: in de bibliotheek mis je de koffie,
in het café mis je een leestafel.
Computers
In de algemene hal, aan de grote tafel met kranten, staan drie
pc’s die zonder kosten te gebruiken zijn. Er kan helaas niet
geprint worden. Het aanbod van digitale bestanden is vrij
standaard met beperkte toevoegingen, zoals de site van de
provincie Gelderland. De catalogus heeft een publieksvriendelijke
interface, waarmee je redelijk snel vindt wat je zoekt.
Website
De bibliotheek valt onder de site van de Basisbibliotheek
Achterhoekse Poort (www.achterhoeksepoort.nl), een matig
aantrekkelijke site waarop je flink moet doorklikken om de meest
eenvoudige informatie te vinden. Veel leuker en passender bij de
sfeer is de eigen site van de Dru fabriek, waarop de bibliotheek
een te bescheiden plaats inneemt. Activiteiten als literaire
avonden zijn er bijvoorbeeld niet op terug te vinden. Er zou op de
site van de Achterhoekse Poort in ieder geval een mogelijkheid
moeten zijn om naar de Dru site door te klikken.
Klantvriendelijkheid: ★★★
Openingstijden
De openingstijden zijn voor een relatief kleine bibliotheek in een
plaats met ongeveer 10.000 inwoners zeer goed: iedere doordeweekse dag van 14.00 uur tot 20.00 uur en op zaterdag van 10.00
tot 14.00. Dat zal niet makkelijk te realiseren geweest zijn: petje
af dus.
Collectie
Tarieven
De collectie is goed gesaneerd en aantrekkelijk, al kent die door
de gelimiteerde omvang wel beperkingen. Het aantal tijdschriften zou bijvoorbeeld groter mogen. Er is een kleine collectie
Engelse romans en er zijn dvd’s voor kinderen en volwassenen.
Op een van de sloophouten displays staan de toptitels, die men
voor € 1,50 per twee weken kan lenen. Kennelijk moet het
publiek daar nog aan wennen, want er staan nog erg veel boeken
op de plank, sommige wel in drievoud. Voor de jeugd is een
royaal Makkelijk Lezen Plein ingericht.
Er is een heldere tarievenstructuur: tot 18 jaar gratis, daarna
€ 35, vanaf 65 jaar € 32. Gezien het gebodene en niet in de
laatste plaats de riante openingstijden een goede prijs.
Logistiek
Er is gekozen voor een traditionele opstelling, waarbij alle
romans alfabetisch staan en de non-fictie op SISO-nummer. Iets
meer experimenteren met themakasten of displays dan nu het
geval is, zou leuk geweest zijn en de beperkte omvang van de
collectie maakt het relatief makkelijk om dat te doen. Met wat
lagere kasten was de ruimte nog mooier en overzichtelijker
geweest.
De displays, de jeugdafdeling en de tafel met afgeschreven
boeken zien er vrij rommelig uit. Dagbladen en de folders staan
buiten de bibliotheek in de algemene hal; dit aanbod zou op zijn
minst uitgebreid kunnen worden met bijvoorbeeld de opiniebladen. Het café ligt vrij ver van de bibliotheek vandaan en heeft
40
Bibliotheekblad 24 2010
Personeel
De bibliotheek is niet groot, maar wel lastig te overzien door de
opstelling van de hoge kasten. Het informatiepunt naast het
inlever- en uitleenapparaat moet beter bemand worden, of het
personeelslid dat rondloopt, moet het beter in de gaten houden.
Een belletje kan ook helpen! Men kent elkaar in Ulft, badges of
bedrijfskleding zijn daarom niet direct nodig. Het personeel is
vriendelijk, maar een nadeel van de ons-kent-onssfeer is dat er
gauw (te) gezellig gepraat wordt.
Algehele indruk
Een bijzonder gebouw dat op een prachtige manier behouden is
gebleven voor Ulft. De bibliotheek mag iets meer durven bij de
opstelling van de collectie, maar verdient een compliment voor de
geweldige openingstijden. Totaal aantal sterren: 11.
Eindoordeel: ★★★★
41