Behandeling atypische aangezichtspijn

We r k g r o e p
H o o f d p i j nve r p l e e g k u n d i g e n
Atypische aangezichtspijn
Onder atypische aangezichtspijn valt eigenlijk alle pijn in het gezicht wat geen typische
aangezichtspijn is. Atypische aangezichtspijn komt nogal eens voort uit behandelingen of
problemen aan de tanden, kiezen en neusbijholten. Vaak ontstaan de klachten na beschadiging
van een zenuw, bijvoorbeeld na het trekken van een kies of door een ontsteking, bijvoorbeeld
in de neusbijholten.
Het komt net als de typische aangezichtspijn vaker voor bij vrouwen dan bij mannen
Kenmerken
De pijn duurt langer dan een paar minuten (dit in tegenstelling tot typische aangezichtspijn)
De pijn is continu aanwezig, of komt in aanvallen die uren kunnen duren.
Er is vaak een diep zeurende of brandende pijn. De pijn kan aan 1 of beide kanten van het
gezicht zitten.
Oorzaken
 Oorzaken op tandheelkundig gebied (zenuwontsteking in tand of kies), lekkende
amalgaamvullingen waardoor elektrische stroompjes in de mond optreden. Extractie
van kies waarbij zenuw is beschadigd, wortelabces.
 Overbelasting van de kauwspieren (cmd cranio-mandibulair dysfunctiesyndroom en
bruxisme) door nagelbijten, tandenknarsen, lipbijten of kauwgom kauwen.
 Oorzaken op gebied van keel, neus en oor (vaak een ontsteking van één van de
neusholten).
 Een ziekte als oorzaak (na gordelroos, MS: een aandoening waarbij omhulsels van
zenuwvezels worden aangetast, als de zenuwvezels in het gezicht worden aangetast
kan aangezichtpijn ontstaan).
Behandeling atypische aangezichtspijn
Als er geen oorzaak is te vinden voor de atypische aangezichtspijn of als de oorzaak niet kan
worden weggenomen kan de pijn met medicatie worden behandeld.
Amitriptyline (triptyzol)
Werkt in hoge dosering tegen depressiviteit maar wordt in lage dosering gebruikt als
pijnbestrijding. Het middel stelt als het ware de pijnsthermostaat van het lichaam lager af,
waardoor de pijn beter verdragen kan worden. Het middel moet iedere dag worden
ingenomen.
Bijwerkingen kunnen zijn: slaperigheid en droge mond
Gabapentine (neurontin)
Bijwerkingen slaperigheid vermoeidheid, onzeker lopen duizeligheid lichte spraakstoornissen
en gewichtstoename.
Omdat de pijnaanvallen bij atypische aangezichtspijn langer duren dan bij typische
aangezichtspijn, zijn er meer mogelijkheden om de pijn tijdens de aanval met pijnstillers te
bestrijden (paractomol, naproxen). Pijnstillers alleen tijdelijk gebruiken, dagelijks gebruik van
pijnstillers kan namelijk leiden tot medicatie afhankelijke hoofdpijn.
Terughoudendheid is geboden bij het gebruik van opiaten omdat deze verslavend kunnen
werken. Hetzelfde geldt voor slaapmiddelen.
Zenuwblokkade
Als andere behandelingsmethoden geen resultaat hebben opgeleverd wordt er meestal eerst
een proefblokkade uitgevoerd, om na te gaan of een zenuwblokkade zinvol is
Daarbij wordt een verdovende stof ingespoten. Als de verdoving de pijn wegneemt of
verminderd kan een definitieve blokkade zinvol zijn. Daarbij wordt onder lokale verdoving
een dunne naald ingebracht in een zenuwtakje, waarin de blokkade wordt uitgevoerd.
Bijwerkingen zijn gering en complicaties komen zelden voor. Het gevoel van de zenuw blijft
grotendeels intact
Bij typische aangezichtspijn wordt deze blokkade in de knoop van Gasser uitgevoerd. Bij
atypische aangezichtspijn is dit zinloos en brengt onnodige risico’s met zich mee
Bij atypische aangezichtspijn kan een blokkade worden uitgevoerd in de zenuwknopen in de
neus, de nek of hals en kaak.
Psycholoog
Een andere mogelijkheid om de pijn te beheersen en te behandelen is begeleiding door een
psycholoog. Aangezichtspijn is geen psychische aandoening maar het hebben van pijn brengt
vaak wel veel emoties met zich mee. Emoties kunnen zorgen voor spanning en stress en
kunnen de aangezichtspijn verergeren of uitlokken. Een psycholoog kan helpen om deze
vicieuze cirkel te doorbreken en de pijn te beïnvloeden.
Daarnaast kan een psycholoog de patiënt leren omgaan met pijn en zijn leven zo in te richten
dat de pijn niet het leven beheerst.
Hij probeert de reactie van de patiënt op pijn te beïnvloeden.
Daarnaast worden ontspanningsoefeningen aangeleerd.