mensen © Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Dinsdag, 11 maart 2014 Haar toekomstplannen heeft Joyce Cransveld (35) uit Gulpen behoorlijk moeten bijstellen. Vanwege de zeldzame en onbekende nierziekte aHUS, die veel van haar lichaam vergt. „Ik heb nog maar de helft van de energie van een paar jaar geleden.” En toen werd alles anders ande Ze wil het maar even gezegd hebben: dit mag geen zielig verhaal worden. De Gulpense Joyce Cransveld telt liever haar zegeningen, al heeft ze behoorlijk moeten inleveren. „Ik ben meestal positief ingesteld. Het helpt niet jezelf steeds af te vragen: waarom ik? Het zij zo. Ik heb wel geleerd goed te relativeren en bewust keuzes te maken. Ik moet prioriteiten stellen omdat ik heel snel moe ben. Als ik bijvoorbeeld een avond uit ga eten dan betaal ik daar de volgende dag de prijs voor en moet een rustdag houden omdat het eigenlijk te vermoeiend is.” Oorzaak hiervan is de zeldzame nieraandoening aHUS (Hemolytisch Uremisch Syndroom), die in mei 2010 de kop op stak. Joyce Cransveld werd ineens ziek en kreeg opgezwollen ogen. „Aanvankelijk dacht ik aan een hooikoortsvariant en schonk er niet veel aandacht aan. Maar ik werd zieker en zieker. De huisarts geloofde ook dat het een allergie was en gaf me een cortisone spuit, die werkte echter niet.” Waarna de arts haar doorstuurde. In het ziekenhuis werd vrij snel duidelijk „dat het iets met de nieren had te maken omdat ik vocht vast hield. Mijn bloeddruk was veel te hoog en die wordt geregeld door de nieren. ”Na een paar dagen kreeg ze de diagnose aHUS waar ze nog nooit van gehoord had. „Ik dacht alleen maar: laat iemand me helpen, zo beroerd was ik. Ik zag wazig en moest overgeven. De specialist zei: het is gelukkig geen kanker en ik gaf hem nog gelijk ook. Kort daarna besefte ik hoe ernstig deze ziekte is.” Want haar nieren bleken al dagen niet meer te werken waardoor afvalstoffen, die normaal door dit orgaan worden weggesluisd, zich ophoopten. Gezonde nieren voeren ook vocht af en maken hormonen aan. Dit gebeurde eveneens niet meer. Haar nieren lieten het helemaal afweten waardoor ze moest dialyseren. Omdat de ziekte de eiwitten in het bloedplasma (vocht in de bloedbaan, zonder de bloedcellen) aantast, kreeg ze plasmaferese-behandelingen. „Dan filteren ze het plasma uit het bloed en krijg je gezond donorplasma terug”, legt ze uit. Veranderd Zes weken verbleef ze in het ziekenhuis en eenmaal thuis was haar leven voorgoed veranderd. Ze moest drie tot vier keer per week dialyseren. Vermoeidheid speelde haar parten, ze had geen fractie meer van de energie van vroeger. „Ik was een jonge vrouw in de bloei van haar leven. Ik had net een baby, een goede baan en ik sportte regelmatig. En toen werd alles ineens heel anders…” Voor haar ziekte werkte ze als P&O-consulente voor een scholengemeenschap. „Na mijn verblijf in het ziekenhuis ben ik nooit meer op mijn werk geweest. Alleen om afscheid te nemen dan. Ik ben volledig afgekeurd. Niet iedereen snapt dit, want aan de buitenkant zien ze niets aan me.” Afwijking aHus blijkt een afwijking in haar genen en waarschijnlijk is de aandoening aangewakkerd door haar zwangerschap, vertelt ze. „Want dat kan een trigger zijn voor deze ziekte. Mijn zoontje was negen maanden oud toen ik dit kreeg. De ziekte hoeft niet actief te worden. Mijn moeder bijvoorbeeld heeft ook het foutje in dit gen, maar nergens last van. Zij wist niet eens dat ze het had totdat ze werd onderzocht omdat ik een niertransplantatie zou krijgen en zij mogelijk donor zou zijn. Dat kon dus niet want ze bleek dezelfde afwijking te hebben. Toen heeft mijn vader een nier afgestaan.” Transplantatie Na twee en een half jaar dialyseren, onderging ze anderhalf jaar geleden een geslaagde transplantatie. Maar haar lichaam reageerde niet meer op de plasmaferese-behandeling waardoor de ziekte als het ware vrij baan kreeg. Geluk bij een ongeluk kwam er voor haar op dat moment net het nieuwe medicijn Eculizumab beschikbaar. „Dat sloeg aan, het onderdrukt aHUS waardoor mijn nieuwe nier niet wordt aangevallen en ik dus geen dialyses meer hoef. Eculizumab is een heel duur medicijn, in Limburg geven ze dit alleen in het academisch ziekenhuis in Maastricht. Ik ben daar de enige die dit krijgt.” De Gulpense heeft er heel veel baat bij want ze voelt zich tien keer fitter dan anderhalf jaar geleden. Het is de vraag of ze het medicijn kan blijven gebruiken omdat de vergoeding er van ter discussie staat. Sinds dit jaar is ze actief voor de Kennisgroep aHus van de landelijke nierpatiëntenvereniging. Met die groep hoopt ze de ziekte meer bekendheid te geven want in Limburg zijn er maar – voor zover zij weet - twee jonge vrouwen en een man die de ziekte hebben. Ook lobbyt de Kennisgroep voor een vergoeding van de benodigde geneesmiddelen. Zonder die medicijnen zijn mensen zoals zij terug bij af en is de kans groot dat aHus weer toe slaat, legt ze uit. Terwijl ze zich nu best goed voelt. „Het wordt nooit meer wat het was want ik heb nog maar de helft van de energie van een paar jaar geleden, voordat ik ziek werd. Maar hier valt mee te leven. Ik moet mijn energie goed verdelen en dat lukt steeds beter. Kijk, ik kan niet met mijn zoontje voetballen maar hem wel een boek voorlezen en dat geeft ook voldoening.“ Joyce Cransveld thuis aan het werk voor de landelijke nierpatiëntenvereniging. De Gulpense lijdt aan de onbekende nierziekte aHus.