Notulen, datum: 20-12-‘16 Aanwezig: Twan, Bas, Vera, Jantien, Sjanne, Jasper, Silke, Gerrit-Jan, Ronald, Carlijn, Irene, Loes, Bjorn, Joey, Guus, Nathalie, Susan(later) en Jelle. Afwezig: Duncan Voorzitter: Gerrit-Jan Notulist: Silke Vergadering geopend: 15:03 We gaan het deze week over de NAM hebben en de ethiek die daarbij komt kijken. We gaan het over de essays hebben. We gaan onze essays voorlezen. Groep 1: Bas, Joey, Twan, Duncan, Guus Joey leest artikel voor Niet alleen de NAM handelt onethisch, maar ook de overheid handelt onethisch. Groep 1 komt tot de conclusie dat de NAM onethisch handelt. Maar ze zijn wel van mening dat de NAM het (economisch) slim aanpakt. NAM doet wettelijk niks verkeerd. Ze hebben steeds manieren om hier legaal onderuit te komen. Ronald: Onderneemt NAM ook nog de mogelijkheid om die afvalstoffen te vervangen? Het zit erin en gaat er niet meer uit. Bas: Kleine hoeveelheden op allemaal verschillende plekken, waardoor ze niet de norm overschrijden. Hier hebben ze slim op ingespeeld. Jelle:Waarom zou de overheid hier voor kiezen? Bas: Minister Kamp geeft de vergunningen, maar de gemeente geeft de vergunningen. De provincies willen niet tegen de hogere raad ingaan. Irene: is hier geen extern onderzoeksbureau bij betrokken? Nee volgens de NAM is dit de juiste beste oplossing. Raad van bestuur van de NAM, zou je hier mee doorgaan? Bas: ja, dit zou ik wel doen is slim. Nathalie, ook. Joey: Geld gaat voor het ander belang. Jelle: we halen het gas uit de grond, en er komt nooit een aardbeving, maar is toch gekomen. concluderend: Het is onethisch, maar wel een slim bedrijfsplan Groep 2: Sjanne, Jasper, Carlijn, Irene en Silke Sjanne leest artikel voor. Het drinkwater kan geïnjecteerd worden door het afvalwater, het is ethisch onverantwoord. De barrel wordt jaarlijks overschreden, waardoor er aardbevingen kunnen ontstaan. Irene: economisch slim, maar niet ethisch .Jelle: hoeveelheid overschrijden, maar ook waarom ze het in de grond pompen. We hebben nu al in twente te kort aan drinkwater, dus dit is dubieus. Een heel groot deel van de twente kanaal is verontreinigd. Is het ethisch of onethisch? We hebben al een tekort aan water. Gerrit-Jan: is het onethisch of ethisch? Is het slim? Sjanne: het is zeker wel slim, maar niet ethisch Jelle: Zou er nog negatieve consequenties voor de NAM aan zitten? Nathalie: Ja als er mensen ziek worden. Joey: de NAM heeft vergunningen, dus ze staan heel sterk Bas: de NAM zou geen schadevergoedingen moeten betalen, omdat ze vergunningen hebben. dan zou de overheid dat moeten betalen, uiteindelijk krijgt niemand geld, dit is wel slim. Jelle: dit heeft uiteindelijk wel negatief effect voor de NAM. Bas: Oliemaatschappijen hebben geen lange termijn visie. Jelle: Het is keuze van de NAM, maar ze kunnen wel reinigen. Winst staat boven het reinigen. Ook groep 2 geeft aan dat de NAM onethisch handelen, maar het wel een slim bedrijfsplan is. Groep 3: Vera, Ronald, Susan, Bjorn Vera leest artikel voor. Het is bewust mensen in gevaar brengen, als de pijpleidingen niet veilig zijn. De transport is niet veilig voor de mensen in Twente. Het afvalwater kan terechtkomen in het drinkwater, wat slecht is voor de samenleving. De NAM kan geen zekerheid geven of het afvalwater in het drinkwater komt. Er wordt door de overheid en de NAM veel geld bespaard, door geen nieuwe pijpleidingen aan te schaffen. NAM opeert commercieel door alleen te kijken naar de winst, en wij vinden dat zij onethisch handelen. Jelle: De NAM doet niks fout, de overheid speelt hier ook een rol in, dat moet je goed realiseren. De overheid moet je altijd beschermen, maar in dit geval doet de overheid dat niet. De ene Twentenaar die hier een zaak van maakt is een Twentenaar uit de CDA. Gerrit-Jan: Overheid moet niet zoveel reguleren binnen bedrijven, maar hier dus wel. Hoe kijken jullie hier tegen aan? Carlijn: De manier waarop de overheid dit doet is onethisch. Bjorn: Het boeit de overheid niet, dat het in Twente ligt. Concluderend is dat net zoals de andere groepen, groep 3 vindt dat de NAM onethisch handelt maar economisch wel slim. Daarbij speelt de overheid een rol, maar de overheid zal hier nog meer een rol in moeten spelen. Groep 4: Nathalie, Loes, Jantien, Gerrit-Jan Nathalie leest artikel voor. De activiteiten die de NAM uitvoert zijn onethisch. De NAM getuigt van weinig respect. Er worden maar een paar mensen gelukkig van het lozen van het afvalwater: directeuren en aandeelhouders. Het lozen van het afvalwater maken alleen de directeuren en de aandeelhouders gelukkig, de bewoners dus niet. De handeling volgens de ulitariteitsbeginsel is onethisch. Ze zouden ethisch verantwoord handelen, wanneer ze een ander alternatief hanteren, die wel geld kost. Bas: Het is voor meer mensen in NL positief dan negatief. Groningen en Twente schudden nu ook de handen, maar de rest van NL maakt het niks uit. Jelle: is er iemand die dit wel ethisch vindt? Niemand dus. Twan: het is wel slim Irene: Ik vind dat de overheid nog meer onethisch handelt dan de NAM. Van de overheid is het nog erger. Jelle: Je kunt nog onethisch handelen ook al schrijft de wet dit voor Irene: Ja dit is zo, dit hebben we geleerd bij ethiek Jelle: het is anders in de media gezet dan het in werkelijk is. in het afvalwater zat nog allemaal chemicaliën, dit werd niet gezegd in de media. Ronald: Ik heb het idee dat dit onderwerp niet goed in het daglicht wordt gesteld .Guus: Geen journalistiek in Twente. Ze onderzoeken niks. Bas: de nieuwsberichten zijn er wel. Heel deel van Nederland leest dit niet, omdat het niet voor hen van belang is. Guus: Tubantica neemt het bericht zo van de NAM over, ze onderzoeken niks. Joey: In Groningen zijn er al aardbevingen, maar hier is er nog niks gebeurt. Ronald: er is al veel geld geïnvesteerd in dit probleem, maar ze moeten niet te lang wachten .Joey: ze moeten dit vanuit de vergunningen doen, maar niet vanuit de gevolgen die hier uit voortvloeien. Jelle: wie wist hier van? Er waren ongeveer 3 mensen die hier vanaf wisten .Bas: ik vind het niet heel erg, zou er geen actie voor voeren. Jelle: in de zouthuisjes zijn ze nu ook al dieselolie aan het gooien. Gerrit-jan: wie moet erop staan als hier niet aan voldoet?Jantien: de overheid moet hier de doorslag geven. Bjorn: de samenleving moet het aan de daglicht stellen .Ronald: ik denk dat de overheid de grootste rol hierin heeft. Jelle: Ministerie van Economische zaken heeft de grootste rol hierin, maar zij verdienen het meeste geld van de NAM. Dus die zouden niet zo snel wat doen. Concluderend: de overheid zou het moeten doen, maar doet dit niet voldoende. De samenleving zou hierin moeten springen. Misschien de EU, maar die zou uiteindelijk niks doen. Actiepunt: creatieve manier voorbereid Op allerlei mogelijk manieren omgaan. de NAM houdt door de saneringen heel slim bezig om onder de norm te blijven. Op de website staat allemaal hele mooie dingen, terwijl wat ze doen is het tegenovergestelde. Irene wat is de missie en visie van de NAM? De cijfers en feiten publiceren ze wel transparant op de site. Ze zijn dus niet bang. Irene; ze voldoen gewoon aan de vergunningen, dus ze hoeven nergens bang voor te zien. Jelle; het is duidelijke mediatechniek, maar ze zijn niet ethisch bezig. Twan; ze doen het geweldig, maar de mensen weten het achterliggende niet. Dit kun je net zo zien zoals de vorige lessen. Bas; de historie van NAM is positief gericht naar de toekomst. Dit klopt niet. Nathalie; MVO kloppen niet altijd. Jelle: hier zit een heel team van geschoold personeel achter, met juristen, social media wordt in de gaten gehouden. Bas: site ziet er goed uit. maar is dit ethisch? Nee, er wordt alleen maar naar de gevolgen gekeken als het is gebeurt. Wie zal er willen werken bij de NAM? Niet veel, misschien wel in de mediateam. Jelle: als je volgend jaar voor de NAM gaat werken, doe je er net zo goed aan mee. Je doet het alleen voor de geld. Hoe meer afvalwater in de grond wordt gepompt, hoe meer winst, hoe meer geld de werknemers krijgen Leerdoelen: Wat is ethiek? Is aan bod gekomen bij de artikel van Nathalie. Oordeel over wat goed of kwaad is. Is het moreel verantwoord ? Staat het los van de wet? In welke mate moet de overheid inspelen op het ethisch verantwoord zijn van bedrijven? De overheid is daar wel verantwoordelijk voor. Als ze ingrijpen dit wel positief doen en niet de vergunningen intrekken. De overheid moet de burgers beschermen en dus maatregelen nemen als bedrijven niet ethisch handelen. Wat houdt Ethisch Verantwoord Ondernemen in en hoe meet je dat? Hoe stel je dus vast of een bedrijf ethisch verantwoord handelt. Je kunt het meten voor de ethische theorieën van Nathalie, zoals Bentham. Maximale geluk voor de meeste mensen, volgens een paar in de klas is dit bij de NAM ook van toepassing. Alleen Groningen en Twente heeft belang bij het opslaan van de afvalstoffen, de rest van NL niet. In hoeverre zien bedrijven MVO als iets wat ze moeten doen voor de omgeving of doen ze het juist voor hun eigen imago? Moeten, extrinsiek gemotiveerd. De mate waarin ze economisch voordeel van hebben. Er is nu een club waarin je 1 % van de omzet wordt geïnvesteerd in MVO. Wie moet er opstaan? De samenleving speelt daar een grote rol in, die moet dan gesteund worden door de overheid. Hoe staat een samenleving op? -> iemand die vertrouwen zaait. Iemand die een grote invloed heeft en de taak op zich neemt Pre-discussion: Filmpje wordt getoond. Ronald: Ik vind het wel wat hebben wat die man zegt. Maar ondertussen vragen wij wel energie, waar die afvalstoffen worden opgewekt. Er zijn niet veel mensen bereikbaar om groene energie te kopen. Nathalie: ik ben het er ook mee eens, wij willen ook niet meer geld uitgeven. Twan: Heb je de verantwoordelijkheid in je eentje?Carlijn: Olie is de meest makkelijke en (enige) mogelijkheid om dit te reduceren. Shell moet zelf ook innoveren. Irene: het is een kwestie van vraag en aanbod, en daarbij de prijsbepaling. Voorbeeld de hybride auto’s de vraag is nog laag, dus de prijs blijft nog hoog. Op dit moment is de vraag naar benzine hoog, omdat iedereen nog auto’s rijdt. Als de auto’s wat goedkoper worden, zal de vraag ook stijgen. Je moet het een kans geven om het op gang te laten komen. Joey: wat Irene zegt klopt wel, tijd moet geven, maar Shell zit zelf in de weg. 10% minder aanbieden, waardoor de prijs omhoog gaat. Bas: de CEO van Shell is realistisch .Jelle: De vraag gaat afnemen. Joey: Shell is realistisch, ze zijn naar wist uit. de klimaattop moet restricties geven aan Shell, waardoor de prijs omhoog gaat, waardoor mensen gaan kijken naar alternatieven zoals, hybride auto’s .Bas: De samenleving zit hier niet op de wachten. Joey: Je kunt de samenleving wel opvoeden Actiepunten: - - Statement geven over de positie waarin de CEO van Shell (Ben van Buren) zich bevindt, welk standpunt hij inneemt in de discussie van de klimaattop. Hier een essay over schrijven. Essay schrijven over het filmpje over Ben van Buren en daarbij een artikel betrekken. Groep 2 (Sjanne, Irene, Carlijn, Silke, Jasper): moet een debat houden. Klassikaal houden maar groep 2 neemt de voortouw. Voorzitter: Irene Notulist: Ronald Vergadering gesloten: 16:33