Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Stap 1: Onderwerpsverkenning Artikel: Voorkomen van alcoholgebruik bij jongeren in algemene ziekenhuizen Referenen van het artikel: de Visser, M., van der Lely, N., van Blitterswijk, A.(2011). Voorkomen van alcoholschade bij jongeren in algemene ziekenhuizen. Verslaving,7(3), 36-45. Link: http://link.springer.com/article/10.1007/s12501-011-0029-1 Samenvatting In dit artikel verdiepen men in de achtergrond, doelstellingen, activiteiten en de resultaten van alcoholgebruik bij jongeren. Alcohol kan hun cognitieve, sociaal- emotionele en persoonlijkheidsontwikkeling bedreigen. Dit kan leiden tot psychosociale problematieken, psychische stoornissen en kindermishandelingen. Daarom heeft men in Nederland een multidisiplinaire screenings- en nazorgtraject ontwikkeld om alcoholscade te voorkomen Het komt uit het artikel: Verslaving. Organisatie -Het Partnership Vroegsignalering Alcohol -Reinier de Graaf Gasthuis (RdGG) -Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) -Het Westfriesgasthuis te Hoorn en een samenwerking van het Catharina Ziekenhuis (CZE) te Eindhoven -Het Máxima Medisch Centrum te Veldhoven (MMCV). Doelgroep Voor iedereen in de sociaal agogische richting, voor professoren en ook wel voor de brede publiek. 1 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa 1. Auteurs: Mireille de Visser is kinder- en jeugdpsycholoog bij het Reinier de Graaf Gasthuis te Delft. E-mail: [email protected].(gegeven (gegeven in artikel) Extra informatie co-auteur bij Onze kinderen en alcohol projectleider “voorkom alcoholschade” /poliklinieken jeugd en alcohol algemene ziekenhuizen bij polikliniek jeugd en alcohol RDGG psychologist children & youth bij Reinier de Graaf Groep eerstelijnspsycholoog bij S.P.E.L. Zwaag, Psychologen Praktijk Schagen coach / trainer bij Stichting Vrouwenhulpverlening Avalon Opleiding: o Postdoctorale opleiding eerstelijnspsychologie o Vrije Universiteit Amsterdam o VWO Nico van der Lely is kinderarts bij het Reinier de Graaf Gasthuis te Delft. (gegeven in artikel) Extra informatie Dr. Nico van der Lely studeerde kindergeneeskunde aan het Erasmus Medisch Centrum. Na zijn specialisatie kindergeneeskunde bij het Universitair Medisch Centrum Maastricht en het AMC in Amsterdam, werkte hij in het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam op de kinderintensive care. Bij het Sophia Kinderziekenhuis schreef hij zijn proefschrift “Emergency Care for Critically ill Children in District General Hospitals”. Sinds 1997 werkt hij als kinderarts bij het Reinier de Graaf Ziekenhuis in Delft, waar hij onderzoek doet naar alcohol en jeugd en naar alcoholpreventie. In 2006 opende hij daar samen met kinder- en jeugdpsycholoog Mireille de Visser de polikliniek Jeugd & Alcohol. Nico van der Lely is mede-initiator van de eerste Nederlandse polikliniek voor Jeugd & Alcohol en doet er alles aan om Nederland en Europa duidelijk te maken dat we ‘onze kinderen’ moeten beschermen tegen de gevaren van alcohol. Het toenemende aantal gevallen van alcoholvergiftiging was voor Van der Lely reden om in 2006 bij de Reinier de Graaf Groep in Delft een alcoholkliniek op te zetten. Inmiddels telt Nederland vijf alcoholpoli’s die door hem worden ondersteund. In de klinieken staat de nazorg centraal. Zodra een jongere uit zijn of haar coma komt staat een team van pedagogen en psychologen klaar om ervoor te zorgen dat herhaling wordt voorkomen. Naast zijn werk in het ziekenhuis reist hij door het land voor voorlichtingsbijeenkomsten en helpt hij gemeenten en andere partijen bij hun alcoholprojecten. 2 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Amy van Blitterswijk is kinder- en jeugdpsycholoog bij het Reinier de Graaf (gegeven in artikel) Extra informatie Orthopedagoog/ kinder- en jeugdpsycholoog bij Sophia Revalidatie Kinder- en jeugdpsycholoog bij Reinier de Graaf Groep Onderwijsassistent bij Leiden University Groeps leidster bij Zo Kinderopvang Stage Afdeling kinder- en jeugdpsychologie bij Reinier de Graaf Groep Opleiding o Leiden University o Universiteit Leiden o PAZ en NIP 2. Structuur Het artikel is duidelijk gestructureerd. Een goede inleiding met 4 tussentitels, (Achtergrond en doelstelling, activiteiten, resultaten en conclusies en discussie). Referenties in de tekst en in de bronnenlijst. Illustratie aan de hand van cirkeldiagram en schema. 3. Het artikel doornemen Verwijzingen naar gedrukte en digitale bronnen onderlijnen Specialisten rood kleuren, Essentiële begrippen, definities en moeilijke woorden geel Namen van instellingen of organisaties kleur je groen Vermeldingen van wetteksten krijgen een roze kleur (Geen wetteksten gevonden) 3 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa 4. Globale verkenning en visuele structurering 1. Alcoholschade en verslaving nog doornemen 2. Ik weet dat er een organisatie: anonieme alcoholieker bestaat, verder weet ik geen enkelen meer. Betrokken bij het thema: het Partnership Vroegsignalering Alcohol en Reinier de Graaf Gasthuis (Nederland) 3. Informatie opgezocht van: Mireille de Visser, Nico van der Lely en Amy van Blitterswijk. 4. Definities en moeilijke woorden: Alcoholintoxicatie Cognitief Psychosociaal Psychische stoornis Stoornis Preventie Interventie Screening Binge-drinken Ethanolpromillage Prevalentie Acuut Multidisciplinair Protocolleren Protocol Klinisch Polikliniek Anamnese Psycho-educatie Pilotproject Pilotziekenhuis Spreadsheet Pedagogisch(bijvoegelijk naamwoord) SEH-personeel Beroepsethiek Follow-up Gecontraïndiceerd Neuropsychologie Cito Trial Recidive Drop-out Vice versa Implementeren Borg 5. Geen wetteksten aanwezig 4 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Stap 2: WikiWelkom Stap 3: Inhoud in lijsten en syntheses Alcoholintoxicatie : alcoholvergiftinging Anamnese: wat een patient met betrekking tot de voorgeschiedenis van zijn ziekte kan vertellen Acuut: plotseling opkomend, met een snel verloop en hevige verschijnselen Beroepsethiek: practische wijsbegeerte die handelt over de zedelijke begrippen en gedragingen, over wat goed en kwaad is, in bepaalde beroep Binge-drinken: een groot aantal glazen alcoholhoudende drank in korte tijd opdrinken om in een alcoholische roes te raken. Borg: persoon die zich voor een ander, voor het geval dat deze zijn verplichtingen niet nakomt, aansprakelijk stelt, thans vooral met betrekking tot geldelijke verpichtingen Cito: met spoed Synoniem: dadelijk Cognitief: metale process Drop-out: iemand die zich door zijn levenswijze min of meer buiten de maatschappij plaatst, misslukking , vroegtijdige schoolverlater Implementeren: tot uitvoering brengen Interventie: ingrijpen, met name van een staat in de aangelegenheden van een andere staat Synoniemen: inmenging, tussenkomsten Ethanolpromillage: bedrag of hoeveelheid alcohol, uitgedrukt in duizendsten van enigerlei som of een totaal Follow-up: actie die op een activiteit, actie, onderzoek en dergelijke volgt, met name bespreking en evalutatie van de resultaten Multidisciplinair: betrekking hebbend op een aantal disciplines (takken van wetenschap Neuropsychologie: tak van de psychologie die zich bezighoudt met de relatie tussen zenuwstelsel en psychische processen Pedagogisch(bijvoegelijk naamwoord): opvoedkundig Pilotproject: proefproject dat indicaties moet opleveren over omvang, inpassing en haalbaarheid van het definitieve project Polikliniek: zorginstelling (of een deel daarvan) waar niet- bedlegerige patienten onderzocht en behandeld worden 5 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Prevalentie: het voorkomen van een verschijnsel binnen een bepaalde groep op een bepaald moment Preventie: het voorkomen, verhoeden Protocolleren: opmaken van Protocol: inleidend deel van een oorkonde, boek waarin akten en oorkonden worden geschreven Psycho-educatie: is een methodiek in de hulpverlening aan mensen met een langdurige beperking of handicap. Ze verwijst naar een reeks educatieve of opvoedkundige interventies om mensen te leren omgaan met hun beperkingen door het verwerven van kennis, vaardigheden in de omgang, meer zelfvertrouwen en door psychologische verwerking. Psychosociaal: behorend tot of betrekking hebbend op de sociale aspecten van en invloeden op psychische verschijnselen Psychische stoornis: betrekking hebbend op de psyche en/of de persoonlijkheid Synoniem: psychologisch Recidive: het opnieuw vervallen in dezelfde zonde, fout Screening: streng (antecedenten)onderzoek, onderzoek door een test SEH-personeel: spoedeisende hulp personeel Spreadsheet: computerprogramma voor boekhoudendkundige doeleinden synoniemen: rekenblad, werkblad Stoornis: verstoring, toestand of gebeurtenis die stoort, toestand van gestoordheid Trial: het proberen Synoniem: proef, proefonderzoek Vice versa: heen en weer, over en weer 6 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Synthese: Voorkomen van alcoholschade bij jongeren in algemene ziekenhuizen Inleiding Er werden interventies opgericht om toekomstige alcoholmisbruik te voorkomen. Deze interventies zijn voor jongeren opgericht, omdat alcoholintoxicatie bij hen een groeiende probleem bleek te zijn. Alcohol kan hun cognitieve, sociaal- emotionele en persoonlijkheidsontwikkeling bedreigen. Dit kan leiden tot psychosociale problematieken, psychische stoornissen en kindermishandelingen. Daarom heeft het Reinier de Graaf Gasthuis te Delft, Nederland een multidisiplinaire screenings- en nazorgtraject ontwikkeld. Het Partnership Vroegsignalering Alcohol heeft deze proefproject van twee jaar uitgevoerd in 5 ziekenhuizen. Ze werden medische en psychische gescreend en gevolgd gedurende een half jaar. Achtergrond en doelstelling Binge-drinken is de grootste risicofator bij het krijgen van een alcoholintoxicatie. Meer en meer jongeren opgenomen met alcoholintoxicatie. Alcoholmisbruik op jonge leeftijd is schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen. Binge- drinken speelt een grote rol in. Vroeg beginnen met drinken verhoogt de kans op verslaving op latere leven. Meeste jongeren die geintoxiceert geraken, hervallen vaak weer in het drinkgedrag. Kortdurende psychologische interventies zijn effectief geweest voor het vermindering van alcoholgebruik. Ouders kunnen een grote invloed leveren op het drinkgedrag van hun kinderen. Het screenings- en nazorgtraject is een samenwerking met vele gespecialiseerde leden. Het traject bestaat uit verschillende fasen, afspraken, interviews en uit evaluatiegesprekken. De jongeren worden met allerlei zaken geconfronteerd. Met behulp van volgende doelstelingen van het traject: Screening op onderliggende psychosociale problemen (Neuro)psychologisch onderzoek naar cognitieve schade Motiveren voor en doorverwijzen naar andere hulpverleningsinstanties Voorkomen alcoholintoxicatie Gedragsverandering jongere: geen alcohol (binge-)drinken Gedragsverandering ouders: hanteren van alcoholspecifieke opvoedingsregels en toezicht houden. Activiteiten Met subsidies van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft het Partnership Vroegsignalering Alcohol een proefproject kunnen uitvoeren van twee jaar lang. Op zoek naar de effectiviteit van de screenings- en nazorgtraject. Het team bestond uit verschillende gespecialiseerde leden die samenwerkten met vier geselecteerde ‘pilotziekenhuizen’ verspreid over Nederland. De jongeren die opgenomen werden met een alcoholintoxicatie, kwamen terrecht in het screenings- en nazorgtraject. De teams kregen bijscholing waar nodig. 7 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Resultaten De resultaten bleken positief, jongeren die binge-dronken melden later niet meer te binge- drinken. Bij 98% van de jongeren vond geen alcoholvergiftiging meer plaats. Jongeren onder de zestien jaar volgen beter de opvoedregels van hun ouders dan jongeren boven de zestien jaar. Uit de screeningsgesprekken met de psychologen bleek heel wat gedragsproblemen te zijn bij de jongeren. Conclusies en discussies Uit de observaties bleek er positieve resultaat te zijn in hun gedragsverandering van jongeren tot zestien jaar. Wetenschappelijk onderzoek zal nog meer duidelijkheidmoeten brengen over effectiviteit van de interventie. De drop-outs waren hoger dan verwacht. Het Sscreenings- en nazorgtraject werd zeer aangewezen, omdat er sprake was problematiek bij jongeren. Er is ook geen zekerheid in hoeverre de jongere psychosociale problemen hadden door alcoholintoxicatie. Interventies van alcoholintoxicatie kunnen ook een hulp zijn voor andere gedragsprolematieken. Project zal verder worden toegepast in kindergeneeskunde in twintig ziekenhuizen. Organistaties/ Voorzieningen Het Partnership Vroegsignalering Alcohol (PVA) Het PVA wordt gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De doelstelling van het PVA is het coördineren, initiëren en ondersteunen van vroegsignalering en het doen uitvoeren van effectieve (secundaire en geïndiceerde) preventie en behandeling bij alcoholproblematiek. Om te bevorderen dat bij probleemdrinkers vroegsignalering en kortdurende interventies zo breed mogelijk worden toegepast, zijn voor jeugdigen, volwassenen en ouderen, activiteiten ontwikkeld in zowel de eersteen de tweedelijnsgezondheidszorg, in gemeentelijke preventieprojecten en in de verslavingszorg. Het PVA heeft vier werkgroepen: 1. 2. 3. 4. Werkgroep Eerste Lijn en Publieke Gezondheid Werkgroep Tweede Lijn Werkgroep Jongeren Werkgroep Senioren Contactgegevens: Men kan enkel een bericht achterlaten 8 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Het Trimbos-instituut: Het Trimbos-instituut is een kennisinstituut. Het doet onderzoek naar geestelijke gezondheid, mentale veerkracht en verslaving. Het zet zich met kennis en innovatie actief in voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid in Nederland en daarbuiten. Onze verworven kennis passen we toe in de praktijk van professionals in de GGZ en de verslavingszorg. Het Trimbos-instituut loopt voorop in de digitalisering van kennisontwikkeling, kennisoverdracht en de uitbreiding van hulpverlening via internet. Onze manier van werken: Het Trimbos-instituut werkt volgens het Disease Management Model. Dit betekent dat ze op alle terreinen en in de hele zorgketen actief zijn. Van monitoring, preventie, behandeling en reïntegratie tot kwaliteit en organisatie van de zorg. Ook internationaal zijn zij betrokken bij verschillende activiteiten en projecten. Contactgegevens: Trimbos-instituut Da Costakade 45 3521 VS Utrecht Postbus 725 3500 AS Utrecht Telefoon 030-2971100 Fax 030-2971111 [email protected] 9 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Stap 4: Beschikking krijgen en meer zoeken Verwante artikels: Nico van der Lely: Artikel 1: Titel: Altijd snelle evaluatie noodzakelijk bij kinderen met acuut ontstane dubbelbeelden. Auteur/maker: Finken, M.J.J. ; van Zanten, Eva ; Kamphuis, D.J. ; van der Lely, N. Is onderdeel van: Tijdschrift voor geneeskunde. - 68(2012)12 ; p. 602-606 Datum: 2012 Genre / Vorm: Articles Taal: Nederlands Bron: Catalogue Artikel 2: Titel: Alocholintoxicaties : een zorgelijk signaal. Auteur/maker: de Visser, Mireille ; van Zanten, Eva ; van der Lely, Nico Is onderdeel van: Magazine kinderverpleegkunde. - 17(2011)3 ; p. 20-23 Datum: 2011 Genre / Vorm: Articles Taal: Nederlands Bron: Catalogue Mireille de Visser: Artikel 1: Titel: Alocholintoxicaties : een zorgelijk signaal. Auteur/maker: de Visser, Mireille ; van Zanten, Eva ; van der Lely, Nico Is onderdeel van: Magazine kinderverpleegkunde. - 17(2011)3 ; p. 20-23 Datum: 2011 Genre / Vorm: Articles Taal: Nederlands Bron: Catalogue Artikel 2: Titel: Alcoholgebruik onder 55-plussers in Nederland. Auteur/maker: Comijs, Hannie ; Aartsen, M. J. ; Visser, M. ; Deeg, Dorly J. H. Is onderdeel van: Tijdschrift voor gerontologie en geriatrie. - 43(2012)3 ; p. 115-126 Datum: 2012 Genre / Vorm: Articles Taal: Nederlands Bron: Catalogue 10 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa 11 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Bron Kleef, L.E. van, & Lely, N. van der (2006). Jongeren met alcoholintoxicatie, een groeiend probleem. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 150, 2521-2522. Wilsterman, M.E.F., Dors, N., Sprij, A.J., & Wit, J.M. (2004). Kliniek en beleid bij jongeren met alcoholintoxicatie op de afdelingen voor spoedeisende hulp in de regio Den Haag, 19992001. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 148, 1496-500. Locatie KATHO Campus Kortrijk KAHO SL Campus Aalst Lessius Mechelen KATHO Campus Kortrijk KAHO SL Campus Aalst Lessius Mechelen Excel oefeningen Terug te te vinden op de wiki site: http://positievepsychologie.wikidot.com/ Krantenartikel: Referentie: Snick, C. (22 december 2012). Kinderchampagne zet aan tot alcohol drinken. Het Nieuwsblad, 9. http://link.springer.com/article/10.1007/s13170-012-0026-z 12 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Stap 5: Contextiseren Statistiek: Alcoholgebruik Syntheserapport VAD-leerlingenbevraging schooljaar 2009-2010 gevonden op: http://www.vad.be/media/766436/syntheserapport%20vad%20-%20fiche%20alcohol%20_2_.pdf Juridische context: Wetten: 21 DECEMBER 2009. - Wet betreffende het accijnsstelsel van alcoholvrije dranken en koffie (1) Publicatie : 2010-01-15 (Ed. 1) 22 DECEMBER 1998. - Wet tot wijziging van de wet van 28 december 1983 betreffende het verstrekken van sterke drank en betreffende het vergunningsrecht (1) Publicatie : 1999-01-15 (Ed. 1) 7 JANUARI 1998. Wet betreffende de structuur en de accijnstarieven op alcohol en alcoholhoudende dranken (1) Publicatie : 1998-02-04 (Ed. 1) Decreten: 30 APRIL 2009. - Decreet betreffende de erkenning met het oog op de toekenning van subsidies en de toekenning van subsidies aan de zorg- en hulpverleningsnetwerken en -diensten gespecialiseerd in verslavingen, alsook de erkenning met het oog op de toekenning van subsidies en de toekenning van subsidies aan hun federaties (1) Publicatie : 2009-06-25 (Ed. 2) 5 JUNI 1997. - Decreet houdende oprichting van de Brusselse Franstalige Adviesraad voor Welzijnszorg en Gezondheid (1) Publicatie : 1997-07-09 (Ed. 1) Politieke context: 18/05/1999 – Decreet betrefende de geestelijke gezondheidszorg (B.S. 17/07/1999) Vlaamse minister van volksgezondheid: Jo Vandeurzen - PS Federale minister van volksgezondheid: Laurette Onckelinx - C&V 13 Werkdocument Alcoholverslaving Lukas Baranauskas 1BaTPa Stap 6: Afwerking Besluit Hoe is deze Sadan-opdracht in zijn geheel voor jou verlopen ? Ik vond het een redelijk moeilijk opdracht die veel tijd en concentratie vroeg van ons. Het was wel een heel handig opdracht om te leren omgaan met informatie en het bekomen info toe te passen aan ons wiki. Met een groep werken is zeker niet altijd even gemakkelijk. Er waren ook veel stresserende momenten. Gelukkig niet voor lang! Heb je voldoende info gevonden ? Waar heb je niet gezocht en waar kan je nog zoeken ? Mijn artikel was ook nogal ingewikkeld. Maar het opzoekwerk heeft me een hoop interessante informatie opgeleverd. Ik heb wel niet alles kunnen vinden. De kranten, week-of maandbladen, magazines, vaktijdschriften, bijdrage uit een verzamelwerk,... opdracht vond ik moeilijk omdat ik daar zeer weing informatie over vond. Misschien moest ik veel grondiger te werk gaan en verder doorgronden. Vooral opgezocht via Limo en Springerlink maar er waren veel meer ebronnen die ik kon raadplegen. Over de organisatie kon ik informatie vinden maar zeer uitgebreid was het niet en de contactgegevens ontbraken. Wat moet je nog verder trainen ? Met excel- opdracht heb ik nog altijd moeite mee. Het geavanceerd zoeken moet nog verbeteren en met refereren maak ik dikwijls fouten tussen de soorten. Het bewerken van de site vond ik ook wel ingewikkeld. Nu lukt het me wel véél beter. Waar ben je sterk in ? Werken met Word en Powerpoint gaat vrij goed, omdat ik die al heb leren beheersen in het middelbaar. Wat heb je geleerd en wat zal je bijblijven ? Ik heb geleerd hoe je een artikel moet verkennen en onderzoeken. Nuttige informatie opzoeken en opslaan in een wiki- site. Wat me vooral zal bijblijven is dat werken binnen een grote groep zeer moeilijk en stresserend is. Niet iedereen werkt op eenzelfde tempo, wat te verstaan is natuurlijk. Communicatie is zeer belangrijk! Heb je eventueel tips? Persoonlijk vond de stappen van de hoofdopdracht beetje te beknopt en moeilijk uitgelegd. Er mocht meer uitleg bij. Misschien ook meer aandacht schenken aan Excel-opdrachten of Powerpoint. 14