Vijfde ziekte - GGD Brabant

GGD Brabant-Zuidoost
Postbus 810
5700 AV Helmond
Infectieziektebestrijding
Tel: 08800-31333
Vijfde ziekte (Erythema Infectiosum)
Wat is het?
De vijfde ziekte is een besmettelijke vlekjesziekte, veroorzaakt door een virus. Deze vlekjesziekte
komt het meest voor bij kinderen. Veel mensen hebben als kind de ziekte doorgemaakt.
Waar en hoe kan je het oplopen?
Het virus komt voor in de keel van iemand die besmet is. Door hoesten, niezen en praten komt het
virus in de lucht terecht en kan het door een ander ingeademd worden. Zo kan besmetting optreden.
De ziekte is niet erg besmettelijk en komt vooral voor na langdurig intensief contact, zoals in een gezin
of kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of school.
Ziekteverschijnselen
Bij kinderen ontstaan kleine rode vlekjes in het gezicht. De wangen kunnen vuurrood worden.
Er kan temperatuursverhoging of koorts optreden. Daarna verspreiden de vlekjes zich over het
lichaam, dit kan gepaard gaan met jeuk. De kinderen voelen zich meestal niet ziek. Na ongeveer een
week verdwijnt de uitslag. De vlekjes kunnen nog enkele weken door warmte (een hete douche), kou,
inspanning of opwinding terugkomen, maar verdwijnen dan weer snel. De ziekte leidt bij volwassenen
vaker tot pijn en stijfheid van de handen en voeten. Deze gewrichtsklachten duren meestal één tot
twee weken. Huiduitslag komt bij volwassenen minder vaak voor.
Duur tot verschijnselen
Niet iedereen wordt na besmetting ziek. Wanneer er wel ziekteverschijnselen optreden, gebeurt dat
één tot drie weken na de besmetting.
Immuniteit
Door de ziekte ontstaat immuniteit. Mensen die de ziekte hebben doorgemaakt kunnen de ziekte niet
opnieuw krijgen.
Welke mensen lopen (extra) risico?
Iedereen die de ziekte niet gehad heeft kan besmet raken en de ziekte krijgen. Vrouwen, die de ziekte
niet als kind gehad hebben en de ziekte doormaken in de eerste helft van de zwangerschap, lopen een
klein risico op een miskraam of een doodgeboren baby. In verreweg de meeste gevallen verloopt de
zwangerschap echter normaal en ondervindt de baby geen gevolgen van de vijfde ziekte.
Besmettelijkheid voor anderen
De ziekte is besmettelijk vanaf één week voordat ziekteverschijnselen ontstaan totdat de huiduitslag
optreedt.
update 16-11-2009
pagina 1 van 2
GGD Brabant-Zuidoost
Postbus 810
5700 AV Helmond
Infectieziektebestrijding
Tel: 08800-31333
Maatregelen om ziekte te voorkomen
Inenting tegen de ziekte is niet mogelijk. Omdat de ziekte al besmettelijk is voordat er
ziekteverschijnselen zijn, is het niet mogelijk om besmetting te voorkomen.
Huisarts
Neem contact op met de huisarts wanneer er verschijnselen zijn die bij de vijfde ziekte passen en u
vragen heeft. Een zwangere vrouw bij wie in het gezin de vijfde ziekte voorkomt kan in overleg met de
huisarts/gynaecoloog bloedonderzoek laten doen om aan te tonen of zij ooit vijfde ziekte heeft
doorgemaakt en dus beschermd is tegen de ziekte.
Behandeling
Behandeling is niet nodig.
Complicaties
Bij zwangere vrouwen die in de eerste helft van de zwangerschap de ziekte doormaken bestaat er een
klein risico op een miskraam of een doodgeboren kindje.
Extra maatregelen
Omdat de ziekte al besmettelijk is voordat er ziekteverschijnselen zijn, is het niet mogelijk besmetting
te voorkomen. Houd wel de hand voor de neus en mond bij hoesten en niezen. Was de handen daarna.
Leer kinderen dit ook. Het is nog beter om een papieren zakdoekje te gebruiken en dat na éénmalig
gebruik weg te gooien.
Dagverblijf, school, werk
Als kinderen met de vijfde ziekte zich goed voelen kunnen ze gewoon naar het dagverblijf of school.
Een kind met de vijfde ziekte is al besmettelijk voordat het ziek is. Daarom kunnen andere kinderen al
besmet zijn. Thuishouden helpt dan niet meer om verspreiding van de ziekte te voorkomen. Informeer
wel de leiding, omdat het om een besmettelijke ziekte gaat. De leiding kan dan andere ouders
informeren, zodat die bij zwangerschap kunnen overleggen met hun dokter en alert kunnen zijn op
verschijnselen van vijfde ziekte bij hun kind.
Volwassenen en kinderen die contact hebben gehad met een kind met de vijfde ziekte kunnen al
besmet zijn. Zelf thuisblijven of een kind thuishouden helpt dan niet meer om de ziekte te voorkomen.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de GGD Brabant-Zuidoost, team
infectieziektebestrijding, telefoon: 08800-31333.
update 16-11-2009
pagina 2 van 2