De vijfde ziekte

De vijfde ziekte
Wat is de vijfde ziekte?
De vijfde ziekte is een milde vlekjesziekte die wordt veroorzaakt door een
infectie met het zogenaamde parvovirus B19. Deze ziekte komt vooral voor
bij kinderen op een kinderdagverblijf,
peuterspeelzaal of school, meestal in het
voorjaar en het begin van de zomer. Na
het doormaken van de infectie is men
levenslang beschermd en kan men de
ziekte niet nogmaals krijgen.
Wat zijn de ziekteverschijnselen?
Bij kinderen begint de ziekte met een
huiduitslag. Dit zijn kleine rode vlekjes
in het gezicht en later over het hele
lichaam. Het bijzondere van de vijfde
ziekte zijn de typische appelwangetjes
die vuurrood zijn. Kinderen zijn verder
niet ziek, er kan temperatuurverhoging
of koorts optreden. Na een tot drie weken is de huiduitslag verdwenen.
Bij volwassenen leidt de ziekte vaak
tot pijn en stijfheid van de handen en
voeten. Deze gewrichtsklachten duren
meestal een tot twee weken. Huiduitslag
komt bij volwassenen minder vaak voor.
Hoe loop je het op en hoe
besmet je anderen?
De vijfde ziekte wordt via druppeltjes uit
de keel door hoesten en praten overgebracht. Personen met de vijfde ziekte
zijn vanaf tien dagen voordat de vlekjes
verschijnen besmettelijk. Zodra de uitslag verschijnt, is een persoon niet meer
besmettelijk.
Na besmetting met het parvovirus B19
duurt het twee tot wel twintig dagen
voordat de klachten beginnen. Niet
2
iedereen wordt ziek na besmetting met
het virus.
Vijfde ziekte tijdens
de zwangerschap
De meeste zwangere vrouwen hebben
de ziekte vroeger al doorgemaakt en
hebben dus antistoffen. Als vrouwen
die geen antistoffen hebben de ziekte
krijgen in de eerste twintig weken van
de zwangerschap, kan dit nadelige
gevolgen hebben voor de baby. Er is dan
een klein risico op een miskraam of een
doodgeboren baby. In de meeste gevallen verloopt de zwangerschap normaal
en ondervindt de baby geen gevolgen
van de vijfde ziekte. Het is van belang de
zwangerschap verder te laten vervolgen/controleren bij een gynaecoloog.
Overleg met de huisarts, verloskundige
of gynaecoloog als kinderen of volwassenenin uw omgeving mogelijk de vijfde
ziekte hebben.
Maatregelen ter voorkoming van infectie
tijdens de zwangerschap zijn niet mogelijk. Als u zwanger bent en zich zorgen
maakt, is het zinvol om via bloedonderzoek na te laten gaan of u antistoffen
heeft. Als u antistoffen heeft, heeft u
vroeger de infectie doorgemaakt en
loopt de zwangerschap dus geen gevaar.
U kunt voor dit bloedonderzoek terecht
bij de afdeling Infectieziekten van de
GGD in Amsterdam of uw eigen huisarts/
verloskundige.
Voor meer informatie over infectie in de
zwangerschap, kunt u de website van het
RIVM raadplegen.
De vijfde ziekte
Welke maatregelen kun
je nemen om de vijfde ziekte
te voorkomen?
Inenting tegen de vijfde ziekte is niet
mogelijk. Omdat de vijfde ziekte al
besmettelijk is voordat er ziekteverschijnselen zijn, is het moeilijk om besmetting
te voorkomen. Hoesthygiëne kan helpen
om de ziekte te voorkomen. Het beste is
om bij hoesten en niezen een papieren
zakdoek te gebruiken, die na gebruik
weg te gooien en daarna uw handen te
wassen. Als u geen papieren zakdoek bij
de hand heeft, houd dan uw hand voor
de neus en mond en was hierna uw handen. Leer kinderen dit ook te doen.
Kan iemand met de vijfde ziekte
naar kindercentrum, school
of werk?
Als een kind of volwassene met de vijfde
ziekte zich goed voelt, kan die gewoon
naar een kindercentrum, school of werk.
Iemand is namelijk juist besmettelijk
voordat hij ziek wordt. Als de huiduitslag
te zien is, is iemand niet meer besmettelijk. Thuisblijven helpt dus niet om
besmetting of verspreiding van de ziekte
te voorkomen. Informeer wel de leiding
of de leerkracht.
Voor vragen kunt u tijdens kantooruren
terecht bij de afdeling Infectieziekten van
de GGD in Amsterdam, telefoon 020 555
5337.
GGD Amsterdam versie december 2015
3