Ontwerpen van een folder, website of artikel over nierdialyse

Instituut voor:
Expertiseontwikkeling in het VO
Lerarenopleiding
Aansluiting VO-HO
Nascholing in het VO
http://www.edte.utwente.nl/elan
tel.: 053 - 489 3560
fax: 053 - 489 2849
Lespakket “Nierdialyse”
http://projects.edte.utwente.nl/deeltjesmodel/
versie 1 augustus 2003
Maken van een folder, website of artikel over nierdialyse.
Opdrachtomschrijving:
Totale studielast:
Werkwijze:
Beoordeling:
Extra:
Ontwerp een patiëntenfolder, maak een website of schrijf een artikel voor
het blad Archimedes of Aarde en Kosmos over het onderwerp nierdialyse.
Je moet daarin uitleggen wat er in een kunstnier gebeurt op moleculair
niveau, oftewel: je moet gaan zitten in de wereld van moleculen en
atomen.
20 slu, inclusief het doorwerken van het materiaal op CD-rom en papier en
de toets.
Je werkt in groepjes van twee tot vier personen.
Het werkstuk telt mee als een praktische opdracht bij het vak ……………
en wordt beoordeeld met een cijfer. Hoe dit cijfer tot stand komt staat
verderop.
Daarnaast komt er een toets over de chemische vakinhoud van de onderdelen Water en chemische binding, Zouten en Moleculaire stoffen in bloed.
Je moet een logboek bijhouden waarin je opschrijft wanneer je wat doet.
Bij de ontwerpstappen hieronder staan her en der wat tips.
1. Ontwerpprobleem analyseren en beschrijven



Wat weet ik al van het onderwerp nierdialyse?
Wat moet ik nog meer weten over dit onderwerp?
Waar kan ik de informatie vinden?
2. Programma van eisen voor de folder1 opstellen



Wat kan ik het beste maken: een folder, website of artikel?
Heb je al eerder een website of homepage gemaakt? Zo nee: het uitzoeken hoe dit moet kost
zeker meer tijd dan de 20 slu die voor deze opdracht staat. Heb je al eerder een artikel
geschreven voor een dergelijk tijdschrift? De tijdschriften stellen hoge eisen, houd er rekening
mee dat jouw artikel om verschillende redenen kan worden afgekeurd door de redactie.
Hoe groot moet de folder over nierdialyse zijn?
2 tot maximaal 4 kantjes A4, inclusief illustraties.
Wat is de doelgroep?
De doelgroep bestaat uit nierpatiënten; hun achtergrondkennis is die van jullie klasgenoten, dus
ongeveer 4 HAVO/VWO.

Welke informatie moet er in?
Denk hierbij vooral aan chemische informatie: welke stoffen zijn er opgelost in bloed, zijn dit
moleculaire stoffen of zouten (ionaire stoffen), welke stoffen gaan bij nierdialyse uit het bloed en
welke mogen er juist niet uit, hoe komt het dat bepaalde stoffen wel uit het bloed gaan en andere
er juist inblijven? De volgende begrippen moeten in ieder geval in de folder staan: moleculaire
stoffen, zouten (en het verschil hiertussen), moleculen, ionen.

Welke informatie hoeft er niet in?
Denk hierbij aan niet-chemisch informatie: hoe werkt de pomp bij nierdialyse, hoe moet je aanprikken, wat gebeurt er in het ziekenhuis? Voor dit soort informatie zijn andere folders.
1
Bij folder wordt hier ‘folder, website of artikel’ bedoeld.
1
3. Deeloplossingen bedenken



Hoe kom ik aan de benodigde informatie?
Denk bijvoorbeeld aan de nierstichting (hun site staat op Internet, www.nierstichting.nl), de CDROM die je gekregen hebt, encyclopedieën, het scheikundeboek. De docent of begeleider zal
extra literatuur beschikbaar stellen.
Welke illustraties ga ik gebruiken?
Wat kan ik nog meer gebruiken om de folder te illustreren?
Het motto van de Nierstichting is “Zuiver omdat het moet”. Dit kan je op twee manieren lezen:
 Hier staat een opdracht; omdat het noodzakelijk is moet je (bloed) gaan zuiveren; het woord
‘zuiver’ is hier de gebiedende wijs van een werkwoord.
 Hier staat een constatering; het is noodzakelijk dat iets zuiver (zonder verontreinigingen) is.
Je kunt in de folder deze dubbele betekenis van het motto laten zien.
Op dit punt laat je aan je docent zien hoever je bent. Je beslist daarna in
overleg of je genoeg verzameld hebt, of er nog wat bij moet of dat je dingen
weg moet laten.
4. Ontwerpvoorstel formuleren


Hoe deel ik de folder in? Wat zet ik waar neer?
Welke illustraties gebruik ik?
Ook hier overleg je met je docent of je op de goede weg bent. Het is
nu gemakkelijker dingen te veranderen, dan wanneer de hele folder
klaar is.
5. Ontwerp realiseren en testen

Wie laat ik de folder eerst lezen voordat ik hem inlever bij de docent?
Bijvoorbeeld ouders/verzorgers als deze geen medische en/of chemische opleiding hebben,
klasgenoten, scholieren uit parallelklassen of 4/5 HAVO.
6. Product evalueren

Wat moet ik nog veranderen nadat de “proefpersonen” de folder hebben gelezen?
Als het nodig is na punt 6: punt 1 tot en met 6 herhalen.
Overleg nog een keer met de docent over eventuele veranderingen
voor je de folder definitief inlevert.
Goede achtergrondliteratuur voor het schrijven van artikelen is het boek “Een artikel schrijven” van
Arthur van Leeuwen en Aleid Truijens, uitgeverij Wolters-Norodhoff, isbn 90-01-53534-8.
Dit formulier is onder andere gebaseerd op het ‘ANW vaardighedenboekje’ van de ISW Opleiding Havo/VWO Naaldwijk,
samengesteld door Aonne Kerkstra.
2
Beoordelingsformulier Praktische Opdracht:
FOLDER, ARTIKEL OF WEBSITE.
punten
Opmerkingen
Titel:
Namen:
Klas:
Vormgeving
lay-out; relevante illustratie(s); vlot leesbaar; correct
taalgebruik; algehele verzorging
maximaal 20 punten
Indeling
Titel
Inleidende zin
Korte samenvatting
Hart van de folder (kop, tekstblokken en illustraties)
Slotzin
Colofon
maximaal 10 punten
Inhoudelijke beoordeling
Titel: Een in het oog springende, korte en krachtige
titel.
Inleidende zin: In één zin introduceer je de hoofdgedachte goed en begrijpelijk.
Intro: Een korte samenvatting van hooguit vijf regels.
Hart:
Nodigt de lead (de eerste alinea) uit tot verder lezen
van de hele folder?
Zijn de koppen en tussenkoppen pakkend?
Werk je de (deel)onderwerpen in de tekstblokken in
een logische volgorde uit?
Gebruik je relevante illustraties met een juist
onderschrift?
Is de tekst in eigen woorden en vlot geschreven?
Heeft het hart van de folder voldoende diepgang, heb
je het niet te oppervlakkig geschreven? Staat de
benodigde informatie (de chemische termen) er in?
Slotzin: Blijft de boodschap in één zin hangen?
Colofon: Hierin vermeld je de namen, klas, profiel,
inleverdatum (en eventueel een leuk ontworpen logo).
Logboek en gebruikte bronnen
maximaal 70 punten
totaal aantal punten en cijfer
3