Arts-onderzoeker D. van Pelt

Wetenschappelijk onderzoek en MS bij kinderen
Kinder MS dag 2014
Efteling Kaatsheuvel
Daniëlle van Pelt, Arts-onderzoeker
ErasMS
Kinder MS dag 2013
Blijdorp Rotterdam
ErasMS
Kinder MS dag 2013
 Onderzoek
 Risicogenen
 MRI-kenmerken
ErasMS
Wat is MS?
 Chronische ziekte
 Ontstekingen in hersenen en
ruggenmerg
ErasMS
Waarom onderzoek?
Omgeving:
 Precieze oorzaak niet bekend
Overgewicht
Virus infectie
 Samenspel meerdere factoren
Woonplaats
Vitamine D
Roken
MS
Genen
ErasMS
Waarom onderzoek?
Volwassenen
Kinderen
ErasMS
Achtergrond
 < 10 % MS patiënten 1ste aanval <18 jr
 20-30% kinderen ontwikkelt MS na een 1ste aanval
Eenmalig
Ontstekingsziekte
zenuwstels (ADS)
Chronisch
MS
ADEM
NO
Myelitis
transversa
CIS
ErasMS
Hoofdvraag
Wat voorspelt na een 1ste aanval,
een beloop richting MS?
ErasMS
Onderzoek NL
 Landelijk verzamelen gegevens van alle kinderen die een 1ste aanval
hebben gehad van een ontsteking in hersenen en/of ruggenmerg
ErasMS
Onderzoekers
AMC Amsterdam:
B.T. Poll-The
Amphia zh Breda:
J. de Rijk
AZM Maastricht:
J. Vles
CWZ Nijmegen:
A. Verrips
Erasmus MC Rotterdam:
I. Ketelslegers, R. Neuteboom,
C. Catsman, R. Hintzen, D. van Pelt
Juliana kzh Den Haag:
E. Peeters
LUMC Leiden:
E. Niks
MCRZ Rotterdam:
J. Samijn
Rijnstate Arnhem:
K. van Dijk
UMCG Groningen:
M. Boon, T. Heersema
UMC St. Radboud Nijmegen: M. Willemsen
UMC Utrecht:
R. Gooskens
VUmc Amsterdam:
J. Vermeulen
ErasMS
Dataverzameling
 Patiëntgegevens,
voorgeschiedenis, medicatie,
familie
 Bloed
 Hersenvocht
 MRI-scans van hersenen en/of
ruggenmerg
ErasMS
Follow-up
 Kinder MS centrum
 Na 2 jr nog eens gebeld
 Vragenlijst
ErasMS
Doel onderzoek
Inzicht krijgen in:
 Hoe vaak komt het voor in Nederland?
 Welke klachten hebben deze kinderen?
 Hoe gaat het met de kinderen nadat ze een 1ste aanval hebben gehad?
ErasMS
Maar ook:
 Welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van een 1ste aanval?
 En welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van MS?



ErasMS
Onderzoek
 Nieuwe internationale criteria stellen diagnose
MS
 Merkstofjes in het bloed (biomarkers)
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
 Opgesteld door Internationale werkgroep (IPMSSG)
 Diagnose MRI-kenmerken
 Gebaseerd op criteria voor volwassenen  snelle diagnose
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
 Ontstekingen op typische plekken
EN
 Ontstekingen die aankleuren na toedienen van contrast
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
NL groep 82 kinderen (35 MS)
 Bij 14 kinderen diagnose bij 1ste MRI
 Gemiddelde diagnose 3.4 maanden eerder
 Geen onterechte diagnose
% kinderen MS
0%

Snellere diagnose
100%
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
 Conclusie: betrouwbare en snellere MS diagnose mogelijk
 Voordelen:
 Minder lang onzekerheid
 Eerder starten met behandeling
ErasMS
Biomarkers
Doel onderzoek: merkstofjes in het bloed en/of hersenvocht die de diagnose en
het ziektebeloop kunnen voorspellen
Voorbeeld: antistoffen tegen aquaporine-4 (waterkanaal) bij NMO.
ErasMS
Biomarkers
Antistoffen tegen eiwit isolatielaag zenuw (anti-MOG)
ErasMS

Geen MS
Volwassenen ADEM
Andere ziekte
Gezonde controles
ADEM
≥ 2 ontstekingen ZS
1 ontsteking elders ZS
Myelitis
Oogzenuwontsteking
Biomarkers
NL groep 117 kinderen (47 MS)
19 kinderen
anti-MOG
aantoonbaar
ErasMS
Biomarkers
Conclusie anti-MOG:
 Vooral aanwezig bij jonge kinderen en kinderen met ADEM
 Aanwezigheid van deze antistof pleit tegen MS diagnose
ErasMS
Samenvatting
 Onderzoek is belangrijk omdat de precieze oorzaak van MS nog niet bekend is
 Kinderen unieke groep voor onderzoek naar MS
 Nieuwe criteria maken snelle en betrouwbare MS diagnose mogelijk
 Biomarker anti-MOG pleit tegen MS diagnose
 Toekomst: meer onderzoek nodig….
ErasMS
Toekomst
Klachten
Persoonlijk profiel
Ziekte beloop
MRI, bloed, hersenvocht
Ziekte subtype
Omgevingsfactoren
Medicatie
gevoeligheid
Genetisch profiel
ErasMS
Nationaal Kinder MS Centrum
Erasmus MC - Sophia
[email protected]
www.kindermscentrum.nl
ErasMS
Dank voor uw aandacht!
ErasMS
Recent IPMSSG criteria for pediatric MS diagnosis
In Children
>12 yrs old
Polman ea Ann Neurol 2011