De Gids voor ethisch gedrag Het goede doen Gids Inhoud Bericht van CEO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 De betrokkenheid van Tyco bij ethisch gedrag A. Toepassing van de Gids voor ethisch gedrag . . . . 4 Hulp vragen en uw bezorgdheid uitspreken . . . . . . 6 A. Spreek vrijuit en vraag om hulp B. Vertrouwelijkheid en geen represailles Een positieve werkplek en respect voor elkaar . A. Het belang van diversiteit en harmonie B. Voorkomen van pesterij en ongewenst gedrag C. Onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de gemeenschap . . . 8 Belangenverstrengeling . . . . . A. Werkzaamheden elders B. Familie en persoonlijke relaties C. Financiële belangen . . . . . Op integere wijze zaken doen . A. Anti-corruptie B. Eerlijke concurrentie C. Internationale handel 2 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag informatie en administratie van het bedrijf . . . A. Fysieke activa en communicatiesystemen B. Eigendomsinformatie en intellectueel eigendom C. Administratiebeheer D. Privacy van gegevens . . 22 10 en het publiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 A. Communicatie met de media B. Communicatie met de investeerdersgemeenschap C. Sociale media en communicatie met het publiek Politieke activiteiten en bijdragen aan goede doelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 . . . . . . . . . . Geschenken en zakelijk entertainment . . . . A. Geschenken geven en ontvangen B. Zakelijk entertainment C. G eschenken en entertainment aanbieden aan overheidsfunctionarissen Bescherming en beheer van eigendommen, Communicatie met media, investeerders Onze medewerkers en het milieu beschermen: Zero Harm . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Een veilige werkplek B. Respect voor het milieu C. Kwaliteit en veiligheid van onze producten Financiële integriteit . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 A. Fraude B. Financiële administratie, boekhouding en verslagen C. Aandelen kopen en verkopen – handel met voorkennis 12 Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Gesprekspartners . . . 14 . . . . . . . . . . . 16 Bericht van George Oliver, CEO Beste collega, Elke dag rekenen onze klanten op ons om hun mensen en eigendommen te beschermen en te beveiligen, en vertrouwen erop dat we de hoogste ethische normen en praktijken hanteren bij onze activiteiten. Om ons te onderscheiden van onze concurrenten, moeten we onze ethische cultuur behouden en onze kernwaarden - integriteit, teamwerk, uitmuntendheid en aansprakelijkheid - hoog houden. Elke medewerker van Tyco moet naar deze waarden leven, elke dag opnieuw. In onze Gids voor ethisch gedrag worden de waarden uiteengezet en gedefinieerd die we als medewerkers van Tyco delen. De Gids beschrijft nauwkeurig hoe we ons in een bepaalde situatie moeten gedragen en vormt het kader voor onze betrokkenheid bij het bouwen en onderhouden van een ethische werkomgeving. Samen met de beleidslijnen die specifiek op het bedrijf zijn gericht en de plaatselijke wetten en regelgeving, is de Gids ontwikkeld om u duidelijk te maken wat er van u wordt verwacht en om u te helpen goede beslissingen te nemen, vooral in situaties waarin de juiste handelwijze niet altijd duidelijk is. We verwachten dat u na het lezen van de Gids beter op de hoogte bent van uw individuele verantwoordelijkheid om te voldoen aan voorschriften en richtlijnen die van invloed zijn op onze bedrijfsactiviteiten, evenals van de hulpmiddelen die u ter beschikking staan om eventuele verontrustende zaken onder de aandacht te brengen. Als ieder van ons de vitale waarden en de inhoud van de Gids onderschrijft en toepast, maken we van Tyco een sterker en succesvoller bedrijf - een bedrijf waarvan we allemaal met trots deel uitmaken. Hartelijk dank dat u een essentiële rol wilt spelen in ons succes. George Oliver, CEO Tyco Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 3 De betrokkenheid van Tyco bij ethisch gedrag Bij Tyco streven we ernaar om het goede te doen in alle aspecten van ons bedrijf. Dit vraagt van ons allemaal dat we elke dag opnieuw de hoogste ethische normen nastreven. We werken hard om binnen de hele organisatie het bewustzijn te versterken dat elke medewerker een deel van de verantwoordelijkheid draagt voor het gedrag en het succes van ons bedrijf. De waarden van Tyco De cultuur van Tyco is gegrondvest op vier kernwaarden. Deze waarden bepalen het gedrag van onze medewerkers naar onze klanten en naar elkaar toe. Samen geven ze de vooruitgang van ons bedrijf gestalte. Deze waarden zijn: Integriteit We verlangen van onszelf en van elkaar de hoogste normen op het gebied van persoonlijke en zakelijke integriteit. We doen het goede, omdat dit de juiste weg is. Het is de verantwoordelijkheid van elke medewerker om de activa van het bedrijf te beschermen en een omgeving van vertrouwen te bevorderen met onze collega's, klanten, leveranciers en de samenleving. We leven te allen tijde het bedrijfsbeleid en de wettelijke voorschriften na, en scheppen een transparante omgeving waarin aan alle administratieve verplichtingen wordt voldaan. Uitmuntendheid We dagen elkaar voortdurend uit om onze producten, onze processen en onszelf te verbeteren. We streven er altijd naar om de bedrijven van onze klanten zo goed mogelijk te begrijpen en hen te helpen hun doelen te bereiken. We anticiperen op en beantwoorden aan de wensen en eisen van onze klanten. Diversiteit, gelijke behandeling, wederzijds 4 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag respect en vertrouwen staan bij ons hoog in het vaandel. We streven ernaar om onze producten te vervaardigen en onze klanten van dienst te zijn zonder mens en milieu schade toe te brengen - zero harm. Teamwerk We bevorderen een omgeving waarin innovatie en creativiteit worden aangemoedigd en waarin resultaten worden geboekt door samenwerking. Onze leidinggevenden leren, inspireren en stimuleren volledige participatie en loopbaanontwikkeling. We stimuleren openhartige en effectieve communicatie en interactie met alle belanghebbenden, en werken actief samen om elkaars veiligheid te waarborgen. We gaan ervan uit dat niemand van ons zo capabel of effectief is als wij samen - en samen kunnen we onbegrensde mogelijkheden bereiken. Aansprakelijkheid We komen onze beloften na en voelen ons persoonlijk verantwoordelijk voor alle daden en resultaten. We doen wat we beloven en we verlangen verantwoordelijkheid - van onszelf en van anderen - bij alles wat we doen. We staan voor voortdurende verbetering, een onlosmakelijk onderdeel van onze cultuur. De richtlijnen in onze Gids voor ethisch gedrag en het specifieke bedrijfsbeleid geven gezamenlijk aan wat er van ieder van ons wordt verwacht, op elke locatie van Tyco ter wereld. Bij alles wat we doen, dienen we te streven naar eerlijkheid, rechtvaardigheid en integriteit in ons handelen en de wetten en voorschriften na te leven van de locatie waar we ons bevinden. Ongeacht onze positie binnen het bedrijf dragen we gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor het volgende: // Op een integere wijze zakendoen, onze sterke reputatie beschermen en onze toonaangevende positie op de markt uitbreiden. // Een open cultuur bevorderen waarin iedereen zich gerespecteerd voelt en de gelegenheid krijgt zich volledig te ontwikkelen. // Zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving, en voldoen aan de geldende wetten en voorschriften op milieugebied, waar ter wereld we onze activiteiten ook ontplooien. // Een bijdrage leveren aan de duurzaamheid van de gemeenschap waarin we leven en werken. Onze rol begint, maar eindigt niet met het inzicht in de vitale waarden en de Gids voor ethisch gedrag van Tyco. We moeten handelen. Als u vraagtekens hebt bij een bepaalde kwestie, is het uw verantwoordelijkheid om uw bedenkingen vrijuit te bespreken. Meldingen van mogelijk onbetamelijk gedrag worden vertrouwelijk behandeld en Tyco tolereert geen represailles tegen iemand die mogelijk wangedrag heeft gemeld of in het kader van een onderzoek informatie heeft verstrekt. Iedereen - aandeelhouders, klanten, leveranciers, toezichthouders, medewerkers en partners in de gemeenschap - ziet wat we zeggen en doen. Onze boodschap over het belang van ethiek, integriteit en naleving van wet- en regelgeving moet glashelder zijn, en onze daden moeten deze boodschap onderschrijven. Als ieder van ons in het dagelijks werk de vitale waarden onderschrijft en toepast, maken we van Tyco een sterker en succesvoller bedrijf. A. Toepassing van de Gids voor ethisch gedrag Bij Tyco wordt van ieder van ons verwacht dat we de vitale waarden - integriteit, uitmuntendheid, teamwerk en aansprakelijkheid respecteren. Ieder van ons, ongeacht waar we activiteiten voor het bedrijf ontplooien, dient deze waarden in het dagelijks werk te integreren en zich te houden aan de principes die in de Gids worden beschreven. Als mondiaal bedrijf, rechtspersoon in Ierland, genoteerd aan de New York Stock Exchange (NYSE:TYC) en met vestigingen in meer dan 60 landen, zijn er internationale wetten, voorschriften en algemene normen die voor ieder van ons gelden. Naast deze internationale wetten en normen zijn we verplicht om de lokale wetten na te leven van elk land waarin we zakelijk actief zijn. Wanneer lokale wetten mogelijk in strijd zijn met onze principes, dient u zich te wenden tot de juridische afdeling. De Gids voor ethisch gedrag van Tyco geldt voor alle medewerkers, parttime medewerkers, uitzendkrachten, leidinggevenden en leden van de Raad van Bestuur. De informatie die in de Gids is opgenomen, vormt een aanvulling op het bedrijfs- of regionaal beleid dat betrekking heeft op de onderwerpen die in de Gids worden besproken. De Gids bevat uitsluitend algemene richtlijnen en valt onder de lokale wetgeving. De Gids is niet bedoeld als allesomvattende handleiding. Als medewerker van Tyco wordt u gevraagd om een verklaring te ondertekenen dat u de Gids voor ethisch gedrag van Tyco hebt gelezen en begrepen, en dat u de richtlijnen volledig zult naleven. Als mondiaal bedrijf, rechtspersoon in Ierland, genoteerd aan de New York Stock Exchange (NYSE:TYC) en met vestigingen in meer dan 60 landen, zijn er internationale wetten, voorschriften en algemene normen die voor ieder van ons gelden. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 5 Hulp vragen en uw bezorgdheid uitspreken Tyco streeft naar een omgeving waarin medewerkers zich op hun gemak voelen en worden aangemoedigd om zich openhartig uit te spreken, om hulp te vragen en mogelijke problemen aan te kaarten. Open communicatie draagt bij aan een transparante en eerlijke werkomgeving waar samenwerking voorop staat. Als medewerkers openhartig zijn, kan Tyco snel eventuele problemen aanpakken op het moment dat ze zich voordoen. A. Spreek vrijuit en vraag om hulp! Wanneer iemand van ons iets opmerkt dat ongepast of onethisch is of lijkt, zijn we verplicht om actie te ondernemen en vrijuit te spreken. Maar hoe weten we wanneer we ons vrijuit moeten uitspreken en hoe weten we of een daad of gedraging ongepast is? De volgende zes vragen vormen eenvoudige richtlijnen om deze afwegingen te maken. Als u niet alle vragen met 'ja' kunt beantwoorden, moet u zich vrijuit uitspreken en om hulp vragen! 1. Is de daad in overeenstemming met deze Gids voor ethisch gedrag? 2. Is de daad in overeenstemming met de vitale waarden van Tyco? 3. Is de daad legaal? 4. Heb ik er geen moeite mee als deze beslissing of daad openbaar wordt gemaakt? 5. Zou ik willen dat het mij gebeurde? 6. Zouden de daden positief worden ontvangen door mijn gezin, collega's, medewerkers en aandeelhouders van Tyco? Het goede doen … Als u een vraag hebt of een bepaalde kwestie wilt aankaarten, kunt u zich wenden tot uw manager of tot Human Resources (HR). Als u liever niet met uw manager of een medewerker van HR spreekt, staan de volgende andere hulpmiddelen of -bronnen tot uw beschikking: // Juridische en Compliance teams // Kantoor van de ombudsman // Tyco ConcernLINE (telefoonnummers en contactgegevens van ConcernLINE vindt u op de achterzijde van deze Gids voor ethisch gedrag) // w ww.vitaltycoconcerns.com of www.euvitaltycoconcerns.com // Beleid van Tyco Wanneer u zich vrijuit uitspreekt, verstrekt u ons bedrijf informatie die noodzakelijk is om een mogelijk schadelijke situatie te voorkomen of te verhelpen. Hoewel u misschien liever niet bij de zaak wordt betrokken, kan het aanzienlijke gevolgen hebben als u verzuimt een mogelijke misstand te melden. Verzuim kan leiden tot financiële schade of reputatieschade voor Tyco, letsel bij medewerkers en in extreme gevallen zelfs ontslag van een medewerker of rechtsvervolging van het bedrijf of van een medewerker. Dus bij twijfel: spreek vrijuit! B. Vertrouwelijkheid en geen represailles We tolereren geen represailles in welke vorm dan ook tegen medewerkers die hun verontrusting uitspreken of in goed vertrouwen melding doen van ethische schendingen. Alle medewerkers van Tyco worden aangemoedigd om zich vrijuit uit te spreken, advies in te winnen en elke daad te melden die onze medewerkers, ons bedrijf, onze aandeelhouders of onze reputatie mogelijk schade kan toebrengen. Tyco zal alle mogelijke stappen ondernemen om te garanderen dat elke melding vertrouwelijk wordt behandeld. Alle meldingen van schendingen worden serieus genomen en onmiddellijk afgehandeld. Raadpleeg voor meer informatie Beleid inzake rapportage, onderzoek van misstanden en voorkomen van represailles. 6 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag V&A V: Ik denk dat een van mijn collega's de richtlijnen van de Gids voor ethisch gedrag heeft geschonden en misschien zelfs de wet heeft overtreden. Ik wil het goede doen en me vrijuit uitspreken, maar ik ben bang dat dit mijn carrière kan schaden. Wat moet ik doen? A: Het beleid inzake rapportage, onderzoek van misstanden en voorkomen van represailles van Tyco verbiedt het nemen van represailles tegen een ieder die in goed vertrouwen een mogelijke misstand meldt. Represailles zijn onder meer ontslag, korting op salaris of vergoedingen, degradatie, ongewenste werkopdrachten, of bedreiging met fysiek of mentaal letsel. Als u iets hebt gezien dat volgens u verkeerd is, spreek vrijuit. Tyco behandelt uw melding zo vertrouwelijk mogelijk en beschermt u tegen represailles. V: H oe kan het bedrijf me beschermen tegen represailles? A: Tyco onderneemt alle stappen die nodig zijn om medewerkers die hun bezorgdheid uitspreken te beschermen tegen represailles. Bovendien onderzoekt Tyco zorgvuldig alle beschuldigingen van represailles en neemt, als de beschuldiging wordt bewezen, disciplinaire maatregelen tegen de betrokken personen, tot en met beëindiging van de dienstbetrekking. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 7 Een positieve werkplek en respect voor elkaar We streven naar een positieve, diverse en harmonieuze werkomgeving, waar alle medewerkers elkaar met waardigheid en respect behandelen. We tolereren geen enkele vorm van discriminerend gedrag of pesterij op onze werkplek. A. Het belang van diversiteit en harmonie We hechten grote waarde aan diversiteit onder ons personeel, onze leveranciers en onze klanten. Als mondiaal bedrijf zijn we ervan overtuigd dat diversiteit bijdraagt aan het succes van ons bedrijf. We waarderen de unieke bijdrage van individuele medewerkers met hun eigen achtergrond en ervaringen. We geloven dat een harmonieuze cultuur onze medewerkers de kans biedt zich volledig in te zetten. B. Voorkomen van pesterij en ongewenst gedrag Ieder van ons heeft het recht om in een omgeving te werken die vrij is van agressie en intimidatie. Het bedrijf beschouwt elke vorm van vernederend, intimiderend of beledigend gedrag ten opzichte van een ander individu als pesterij en ongewenst gedrag. Tyco streeft naar gelijke kansen en een eerlijke behandeling voor iedereen. Het bedrijf verbiedt discriminatie op grond van leeftijd, ras, handicap, etnische afkomst, burgerlijke staat of gezinssamenstelling, nationale afkomst, religie, geslacht, seksuele geaardheid, veteranenstatus, genetische informatie of welk ander kenmerk dan ook dat door de wet wordt beschermd. Dit principe strekt zich uit tot alle beslissingen die verband houden met werving, indiensttreding, training, plaatsing, promotie, beloning, secundaire arbeidsvoorwaarden en ontslag. // O ngewenst gedrag – hetzij verbaal, fysiek of visueel, en hetzij persoonlijk of op andere wijze, zoals via e-mail – dat is gericht op de beschermde status van een individu. Onder beschermde status wordt onder meer verstaan, maar is daartoe niet beperkt, ras, huidskleur, religie, geslacht, leeftijd, land van herkomst, handicap, seksuele geaardheid, genetische informatie en veteranenstatus Om een positieve werkplek te creëren, moeten we het volgende gedrag vermijden: Ons beleid voor een harmonieuze omgeving zonder pesterijen en ongewenst gedrag geldt voor alle medewerkers en tijdelijke krachten van Tyco, evenals voor iedereen die een zakelijke relatie heeft met Tyco, met inbegrip van zakelijke partners, klanten en leveranciers. Dit beleid is ook van toepassing in een omgeving of situatie die met het werk samenhangt en bij activiteiten buiten de werkplek. Het goede doen … Zo bevordert u een harmonieuze werkplek: // R acistische of seksueel getinte grappen, bespotting van religie of etnische afkomst // Beschouw verschillen als een aanwinst – verschillen in ras, geslacht, achtergrond, taal, opleiding, functionele vakkennis, enzovoorts. Verschillen brengen creativiteit en vernieuwing met zich mee // B edreiging, grove taal, fysieke agressie, intimiderend of gewelddadig gedrag of kleinerende opmerkingen // Koester geen vooroordelen en sta open voor nieuwe benaderingswijzen, gezichtspunten en ervaringen // S eksuele toenadering zoeken of seksuele gunsten vragen // Laat bij elke interactie respect de boventoon voeren – bij persoonlijk contact, maar ook bij andere vormen van communicatie Raadpleeg voor meer informatie Human Resources Beleid voor een harmonieuze omgeving zonder pesterijen en ongewenst gedrag en De handleiding voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van leveranciers van Sourcing & Procurement 8 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag // Elke andere actie die de werkzaamheden van een medewerker onevenredig verstoort of belemmert C. Onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de gemeenschap Als medewerkers van Tyco moeten we maatschappelijk verantwoorde beslissingen nemen en doen wat goed is voor de gemeenschap. Naast onze betrokkenheid bij diversiteit, eerlijke behandeling en gelijke kansen, streven we er ook naar om goede burgers te zijn. Tyco verwacht dezelfde betrokkenheid van zakelijke partners, klanten en leveranciers. Enkele grondregels die we volgen om goed burgerschap te tonen: // Zorgen voor schone en veilige werkomstandigheden // Een eerlijke beloning en goede secundaire arbeidsvoorwaarden bieden // Schending van mensenrechten waaronder, maar niet beperkt tot, kinderarbeid - niet tolereren // Voorrang geven aan zakelijke partners, leveranciers en tijdelijke krachten die de betrokkenheid van Tyco bij maatschappelijk verantwoord ondernemen onderschrijven V&A V: Ik ben enkele jaren verwijderd van mijn pensioen en heb kortgeleden gesolliciteerd naar een nieuwe functie in mijn bedrijfseenheid. De positie werd toegekend aan een veel jongere sollicitant die naar mijn mening minder gekwalificeerd was voor de functie. Nu maak ik me zorgen of ik de baan vanwege mijn leeftijd niet heb gekregen. Is hier sprake van leeftijdsdiscriminatie? A: Als u het gevoel hebt dat u onrechtvaardig bent behandeld, moet u dat vrijuit uitspreken. Wend u tot een van de contactpersonen die in het gedeelte Gesprekspartners van deze Gids staan vermeld (pag. 28). Het bedrijf zal onderzoek doen naar deze kwestie en contact met u opnemen zodra het onderzoek is afgerond. V: Onze afdeling staat onder grote druk om onze kwartaaldoelen te halen. Mijn manager schreeuwt voortdurend tegen ons en gebruikt daarbij grove taal en dreigementen. Ik geloof niet dat mijn manager ons werkelijk kwaad wil doen, maar ik voel me steeds minder op mijn gemak. Wat moet ik doen? A: De werkomgeving bij Tyco moet vrij zijn van agressie, en dus ook vrij van intimiderend taalgebruik. Als er dreigende taal wordt gebezigd op uw werkplek, spreek vrijuit. Wend u tot een van de contactpersonen die in het gedeelte Gesprekspartners staan vermeld (pag. 28). Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 9 Onze medewerkers en het milieu beschermen: zero harm, veiligheid voor alles Tyco hangt het 'zero harm'-principe aan als het om onze medewerkers en het milieu gaat. Dat vraagt om verantwoorde bedrijfspraktijken. Ons doel is 100% naleving van de geldende wetten, vergunningen en eisen op het gebied van milieu, gezondheid en veiligheid. Waar we het gevoel hebben dat de wet niet voldoende bescherming biedt, leggen we hogere maatstaven aan om 'zero harm' te bereiken. A. Een veilige werkplek We geloven dat alle letsel op de werkplek kan worden voorkomen en dat we allemaal in dezelfde gezonde, onbeschadigde toestand ons werk horen te verlaten als waarin we de werkdag begonnen. We dragen allemaal verantwoordelijkheid om letsel en ziekte op de werkplek te voorkomen door de volgende richtlijnen te volgen: // Veiligheid voor alles. Als u mogelijk onveilige situaties signaleert, spreek vrijuit door dit onmiddellijk aan uw meerdere te melden // Volg altijd de vaste veiligheidsvoorschriften op van uw bedrijfseenheid Tyco onderzoekt zorgvuldig alle ongevallen, letsel en gevallen van bijna-letsel met het doel om blijvend corrigerende acties uit te voeren en ervoor te zorgen dat de onderliggende oorzaak wordt uitgebannen. B. Respect voor het milieu We streven ernaar om schadelijke milieu-invloeden te elimineren door onze uitstoot, ons afval en ons watergebruik te minimaliseren. We zijn ervan overtuigd dat elk incident dat schadelijk is voor het milieu kan worden voorkomen en hanteren ook voor onze planeet het 'zero harm'principe. C. Kwaliteit en veiligheid van onze producten Tyco streeft te allen tijde naar de hoogste kwaliteit, de grootste veiligheid en de beste prestaties van onze producten. Ons bedrijf, onze reputatie en ons succes is afhankelijk van naleving van de normen die overheid en branche stellen. Daarom moet alle administratie met betrekking tot kwaliteitszaken accuraat en compleet zijn. Als u het vermoeden hebt of constateert dat de productkwaliteit in het geding is of dat er een probleem is met de veiligheid, spreek vrijuit. // Houd ook de veiligheid van uw collega's in het oog – maak hen erop attent als ze onveilig te werk gaan // Houd de omgeving vrij van illegale of voorgeschreven drugs/ alcohol/medicijnen die het beoordelingsvermogen tijdens het werk kunnen beïnvloeden. Raadpleeg Human Resources Beleid voor een werkplek zonder drugs en alcohol voor meer informatie // Houd de omgeving vrij van wapens of potentieel gevaarlijke apparaten 10 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag Iedereen bij Tyco dient zich bij zakelijke beslissingen en bedrijfsprocessen te houden aan het 'zero harm'principe. Raadpleeg het Zero Harm-beleid voor meer informatie. V&A V: Mijn productie-eenheid moet een belangrijke order uitvoeren. We draaien met 100% capaciteit en staan onder grote druk om de order uit te leveren. Een van de machines lijkt niet helemaal goed te werken en kan een veiligheidsrisico opleveren, maar als we de machine buiten werking stellen, missen we de uiterste leveringsdatum. Wat moet ik doen? A: Spreek vrijuit. U moet de kwestie onmiddellijk melden bij een meerdere en ervoor zorgen dat de apparatuur veilig werkt voordat de productie kan worden hervat. Veiligheid gaat altijd voor alles! V: Een van mijn collega's heeft net gehoord dat zijn baan verdwijnt en hij lijkt daar erg boos over te zijn. Ik heb hem zelfs opmerkingen horen maken die als dreigement tegen het bedrijf kunnen worden opgevat. Wat moet ik doen? A: Geen enkel dreigement tegen ons bedrijf of tegen een medewerker mag worden genegeerd of onvermeld worden gelaten. Als u het gevoel hebt dat uw collega dreigementen uit of als u getuige bent van gewelddadig gedrag, moet u vrijuit spreken. Neem contact op met het lokale team voor milieu, gezondheid en veiligheid of met Human Resources. Als deze medewerkers niet beschikbaar zijn of niet reageren, wend u zich tot een van de contactpersonen die in het gedeelte Gesprekspartners staan vermeld (pag. 28). Mocht de situatie uit de hand lopen en er sprake zijn van onmiddellijke of urgente dreiging of schade, neemt u contact op met de plaatselijke politie. Het goede doen … Iedereen bij Tyco dient zich bij zakelijke beslissingen en bedrijfsprocessen te houden aan het 'zero harm'-principe. Enkele eenvoudige richtlijnen die we allemaal tijdens ons dagelijks werk kunnen volgen, zijn: //Wees zuinig met water // Zorg voor zo weinig mogelijk afval // Recycle afval dat niet kan worden verwijderd // Bied restafval aan bij de daarvoor bestemde instantie // Verminder broeikasgassen door energiezuinig te werken Schakel bijvoorbeeld elektrische apparatuur op kantoor (zoals verlichting, computers en radio's) uit als ze niet worden gebruikt // Gebruik zo weinig mogelijk verpakkingsmaterialen; als verpakking nodig is, gebruik dan recycleerbare materialen // Werk op een manier die overeenstemt met alle wetten en voorschriften op het gebied van milieu, gezondheid en veiligheid, en alle richtlijnen van Tyco Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 11 Belangen verstrengeling Elke dag werken velen van ons met leveranciers, klanten en anderen die zaken doen met Tyco. Het is belangrijk dat bij elke beslissing en elke actie die daaruit voortvloeit de belangen van het bedrijf vooropstaan – geen persoonlijke belangen of relaties. Het is van cruciaal belang dat we zelfs maar de minste schijn vermijden van verstrengeling van onze persoonlijke belangen en die van het bedrijf. Het goede doen … Richtlijnen voor het melden van belangenverstrengeling: Alle vormen van belangenverstrengeling, of zelfs mogelijke vormen van belangenverstrengeling, moeten worden gemeld aan www.tycocomplianceforms.com. Het bedrijf onderzoekt samen met u of er sprake is van belangenverstrengeling en bepaalt vervolgens de juiste gedragslijn. Raadpleeg het Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment voor meer informatie. 12 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag Vaak kan belangenverstrengeling volledig worden vermeden of simpelweg uit de weg worden geruimd als Tyco daar op de juiste manier van op de hoogte wordt gebracht . Als u zich ooit afvraagt of een activiteit tot belangenverstrengeling kan leiden, spreek vrijuit en vraag advies aan uw manager of aan een medewerker van Human Resources. Het bedrijf zoekt vervolgens samen met u naar de juiste gedragslijn. A. Werkzaamheden elders Hoewel het in sommige gevallen aanvaardbaar kan zijn dat u werkzaamheden verricht buiten Tyco, mag een dergelijk dienstverband nooit uw verantwoordelijkheden ten opzichte van ons bedrijf in de weg staan. U mag geen werkzaamheden verrichten voor een concurrent van Tyco. Ook mag u geen werktuigen, voertuigen of andere eigendommen van Tyco (met inbegrip van, maar niet beperkt tot, computers, software en klantgegevens) gebruiken bij deze werkzaamheden. Als u overweegt werkzaamheden te gaan verrichten voor een zakelijke partner van Tyco (zoals een leverancier of klant), dient u hiervoor vooraf toestemming te verkrijgen van uw manager. B. F amilie en persoonlijke relaties U mag nooit een familielid of iemand met wie u binnen het bedrijf een nauwe persoonlijke relatie onderhoudt, in dienst nemen, als leidinggevende fungeren of macht hebben over een dergelijke persoon, zonder uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van het management van Tyco. Mocht u een familielid hebben die als derde een relatie heeft met Tyco, bijvoorbeeld als leverancier of als klant, dient u deze informatie aan het bedrijf door te geven. Bovendien moet u Tyco op de hoogte stellen als een van uw familieleden in dienst is bij, lid van de Raad van Bestuur is van, of aandeelhouder of belangrijk investeerder is van een bedrijf dat zaken doet met Tyco. C. Financiële investeringen Als u of een direct familielid een substantieel financieel belang heeft in het bedrijf van een leverancier, klant, consultant of concurrent van Tyco, dient u de lokale afdeling Human Resources hiervan op de hoogte te stellen en de informatie bekend te maken via de daartoe bestemde meldingskanalen. V&A V: Ik ben logistiek manager op onze productielocatie en ik weet dat het bedrijf van mijn broer aan Tyco transportdiensten kan leveren tegen een veel aantrekkelijker tarief dan onze huidige transporteur. Moet ik er niet voor zorgen dat Tyco een betere deal sluit, ook al is het nieuwe bedrijf het bedrijf van mijn broer? A: A lle medewerkers van Tyco moeten de procedures van ons bedrijf voor sourcing en inkoop volgen bij het contracteren van een nieuwe leverancier. Het kan mogelijk zijn om zaken te doen met het bedrijf van uw broer, maar alleen als de procedures op de juiste wijze worden gevolgd. Daarnaast dient u de familieband bekend te maken en u terug te trekken uit de onderhandelingen. Het is belangrijk dat onze manier van zaken doen altijd eerlijk is. Alle medewerkers dienen zelfs maar de schijn van ongepastheid te vermijden, en zaken doen met familieleden kan worden opgevat als vriendjespolitiek. V: In onze groep is kortgeleden een vacature vervuld en even later kwam me ter ore dat de nieuwe medewerker de dochter is van mijn meerdere. Is dit toegestaan? A: H oewel familieleden en echtgenoten bij Tyco soms in hetzelfde gebouw of op dezelfde afdeling werken, mogen familieleden of echtgenoten elkaar nooit in dienst nemen of leiding aan elkaar geven zonder voorafgaande toestemming van het management van Tyco. In dit geval kan de relatie van uw meerdere met zijn dochter een bedreiging vormen voor zijn objectiviteit en in strijd zijn met de belangen van het bedrijf. Als u vragen of zorgen hebt met betrekking tot belangenverstrengeling, of als u getuige bent van een mogelijke belangenverstrengeling, spreek vrijuit. Wend u tot een van de contactpersonen die in het gedeelte Gesprekspartners staan vermeld (pag. 28). V: Een van mijn teamleden vertrekt elke donderdag en vrijdag vroegtijdig om naar zijn andere baan te gaan. We werken meestal in het veld, dus ik denk niet dat onze chef het weet. Dat lijkt me niet eerlijk, omdat hij betaald krijgt voor een volledige werkweek. Wat moet ik doen? A: M edewerkers van Tyco mogen alleen buiten Tyco werken als dit dienstverband niet van invloed is op hun werk bij Tyco en in overeenstemming is met de bedrijfs- of regionale praktijk. In dit geval voldoet een teamlid dat door Tyco wordt betaald niet aan zijn verplichtingen. We raden u aan om vrijuit te spreken. Wend u tot een van de contactpersonen die in het gedeelte Gesprekspartners staan vermeld (pag. 28). Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 13 Geschenken en zakelijk entertainment Hoewel de verschillende gewoonten en gebruiken van culturen kunnen variëren, vormt het uitwisselen van kleine geschenken en een beperkte mate van entertainment vaak een belangrijke manier om goodwill te kweken en vertrouwen te wekken in zakelijke relaties. Ieder van ons is ervoor verantwoordelijk dat onze relatiegeschenken en entertainmentpraktijken redelijk zijn en overeenstemmen met het beleid van Tyco, de gedragscode binnen de branche en de lokale wetgeving. A. Geschenken geven en ontvangen Buitensporige uitgaven aan relatiegeschenken zijn onaanvaardbaar. Dit kan de verwachting wekken dat we gunstige zakelijke beslissingen willen afdwingen of aanbieden door individuen persoonlijke voordelen te gunnen. Of we nu schenker of ontvanger zijn, we moeten ervoor zorgen dat we niet de schijn van ongepastheid op ons laden. Geschenken en entertainment moeten dan ook aan de volgende voorwaarden voldoen: // Niet veelvuldig voorkomend en niet overdadig // Direct gerelateerd aan het opbouwen van een relatie met een klant of leverancier // Nooit in contanten // Nooit gekoppeld aan een mogelijk contract of eventuele aanbesteding // Goederen waar mogelijk voorzien van het logo // Gemeld overeenkomstig ons Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment Raadpleeg het Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment voor specifieke bedragslimieten met betrekking tot ontvangen of aangeboden geschenken. Alle geschenken die de in dit beleid aangegeven limiet overschrijden, moeten vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd via www.tycocomplianceforms.com. B. Zakelijk entertainment Bescheiden en passende maaltijden en entertainment kan worden aanvaard of aangeboden door medewerkers van Tyco als het primaire doel van de maaltijd of het entertainment bedrijfsgerelateerd is. De medewerker moet aanwezig zijn, evenals de klant, de leverancier of de partner, anders wordt de maaltijd of het entertainment aangemerkt als geschenk. Als u geschenken, maaltijden of entertainment aanbiedt, dient u ervoor te zorgen dat uw onkostenoverzicht en de registratie hiervan de daaraan verbonden kosten weerspiegelen. Raadpleeg het Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment voor meer informatie. 14 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag C. Geschenken en entertainment aanbieden aan overheidsfunctionarissen De omgang met overheidsfunctionarissen vereist speciale aandacht. Medewerkers mogen onder geen enkele voorwaarde geschenken, maaltijden of entertainment aanbieden aan overheidsfunctionarissen zonder de juiste goedkeuring, zoals wordt uiteengezet in ons Anti-corruptiebeleid en verwante procedures. Het goede doen … Richtlijnen voor het melden van geschenken: Alle geschenken die de bedragslimiet overschrijden die in het Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment wordt weergegeven, moeten vooraf ter goedkeuring worden gemeld via www.tycocomplianceforms.com. De melding wordt ter goedkeuring doorgestuurd aan de afdeling HR en aan juridische vertegenwoordigers van het betreffende bedrijf. V&A V: Ik ben door een van onze leveranciers uitgenodigd voor een golfuitje. Daar zijn ook diverse kopstukken uit de branche bij aanwezig. Kan ik de uitnodiging aannemen? A: Aangezien dit uitstapje bedrijfsgerelateerd is, kunt u met goedkeuring van uw manager de uitnodiging aannemen. Maar als er momenteel met de leverancier wordt onderhandeld over een contract, dient u met uw manager te overleggen of het wel dan niet gepast is dat u bij het uitstapje aanwezig bent. V: In de loop van het jaar krijg ik meestal verschillende kaartjes voor sportevenementen van een van mijn grotere leveranciers. Is het geen probleem om deze kaartjes aan te nemen? A: Het is in overeenstemming met ons beleid dat medewerkers van Tyco in de loop van het jaar bescheiden geschenken mogen ontvangen. De totale waarde van een geschenk of de geschenken, ontvangen van één persoon of entiteit mag de jaarlijkse limiet niet overschrijden die wordt aangegeven in het Beleid voor belangenverstrengeling, geschenken en zakelijk entertainment. Geschenken die deze limiet overschrijden, moeten voordat het geschenk wordt aanvaard ter goedkeuring worden gemeld via www.tycocomplianceforms.com. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 15 Op integere wijze zaken doen Het goede doen … Relaties met derden Alle relaties met derden moeten worden beheerd volgens ons Managementprogramma voor derden. Er zijn twee primaire criteria die Tyco in ogenschouw neemt bij de beoordeling van het potentiële risico bij de relatie met een derde: // Het soort relatie en // het land waarin de derde uit naam van Tyco zaken doet Enkele soorten relaties die speciale aandacht verlangen zijn, maar blijven niet beperkt tot: // Agenten // Agenten en/of distributeurs // Commerciële consultants // Douane-expediteur / goederenmakelaars // Distributeurs met jaarlijkse uitgaven van ≥ $ 100.000 (USD) // Transportagenten en tussenpersonen // Lobbyisten // Belastingadviseurs / -specialisten Raadpleeg het Managementprogramma voor derden voor een uitgebreide beschrijving van de diverse soorten relaties en de algemene programmarichtlijnen. De reputatie van Tyco is gestoeld op eerlijk zaken doen. We verbieden omkoping, geloven in eerlijke concurrentie en respecteren de wetten van de internationale handel. Door handhaving van de hoogste normen van integriteit, beschermen we de activa van ons bedrijf. A. Anti-corruptie Bij Tyco concurreren we uitsluitend op grond van onze productkwaliteit, prijzen en reputatie. We verbieden het aanbieden of aannemen van steekpenningen of andere onwettige betalingen als manier om nieuwe zakelijke activiteiten te kunnen ontplooien of bestaande activiteiten in stand te houden. Corruptie kan talloze vormen aannemen, zoals: // Geld // Geschenken of gratificaties // Provisie // Ongerechtvaardigde kortingen of buitensporig hoge commissie // Ongewone of verhulde toelagen, onkostenvergoedingen of bijdragen aan politieke of goede doelen // Klanten, hun familie of vrienden een baan aanbieden // Alle andere waardevolle zaken Omkoping is niet alleen verboden voor alle medewerkers van Tyco, maar ook voor derden die uit onze naam zaken doen. Kort gezegd, als wij het niet mogen doen, mogen zij het ook niet. Alle derden die uit naam van Tyco zaken doen worden onderworpen aan stringente controles en procedures die worden weergegeven in ons Managementprogramma voor derden. Dit programma stelt ieder van ons verantwoordelijk voor het beheer van en het toezicht op onze relatie met derden, en aan de eisen van het programma dient strikt te worden voldaan. Alle relaties met derden dienen ook zorgvuldig te worden gecontroleerd om ervoor te zorgen dat onze ethische normen in acht worden genomen. a. O mgang met overheidsfunctionarissen De omgang met overheidsfunctionarissen vereist speciale aandacht. Medewerkers van Tyco mogen onder geen enkele voorwaarde geschenken, maaltijden of entertainment aanbieden aan overheidsfunctionarissen zonder de juiste goedkeuring, zoals wordt uiteengezet in ons Anti‑corruptiebeleid en verwante procedures. Raadpleeg ons Anti-corruptiebeleid en Materialen voor management voor derden voor meer informatie. 16 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag V&A V: Een van onze leveranciers levert sinds kort producten van mindere kwaliteit. Maar onze inkoopmanager doet er niets aan, want de leverancier geeft hem 1% van alle verkoop 'onder de tafel door'. A: Spreek vrijuit. Het gedrag van de manager, evenals zijn relatie met de leverancier, is ongepast en strijdig met het beleid van Tyco. 'Provisie' krijgen of persoonlijke voordeeltjes aannemen van een derde in ruil voor een voorkeursbehandeling, is schending van de richtlijnen in de Gids voor ethisch gedrag en mogelijk in strijd met de wet. V: Enige tijd geleden deden we een bod op een project voor werkzaamheden aan een oliepijplijn. We kregen te horen dat het project alleen aan ons werd toegewezen als de klant onze fabriek in de Verenigde Staten mocht bezoeken en zijn gezin mocht meenemen voor een uitstapje naar Disney World. Het project zou het bedrijf veel geld opleveren en daarbij vergeleken waren de kosten van de gevraagde trip relatief klein. Zouden we dit moeten doen? A: Hoewel het bezoek aan de fabriek acceptabel kan zijn, is de trip naar Disney World niet toegestaan en een vorm van omkoping. Onder geen voorwaarde betalen we reiskosten voor gezinsleden van een klant zodat ze met hem of haar kunnen meereizen, of voor een tripje naar Disney World of welke andere bestemming dan ook die niets te maken heeft met de zaken van Tyco. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 17 Op integere wijze zaken doen (VERVOLG) B. Eerlijke concurrentie Tyco is voorstander van een eerlijke wereldmarkt. In alle contacten met onze concurrenten, klanten en leveranciers moeten we eerlijk en onbevooroordeeld te werk gaan en ons houden aan de wetten en voorschriften voor eerlijke concurrentie. Medewerkers die op het gebied van marketing, verkoop, inkoop of overnamen werken, moeten zich met name bewust zijn van de geldende wetten en voorschriften in de landen waar het bedrijf zaken doet. Overtreding van de wetten voor eerlijke concurrentie kan aanzienlijke straffen tot gevolg hebben voor het bedrijf en voor de betrokken medewerkers. Gezien de complexiteit van de wetten en voorschriften voor eerlijke concurrentie, dient u advies in te winnen bij de juridische afdeling van Tyco als u vragen hebt over mogelijke kwesties op dit gebied. Raadpleeg ons Beleid voor eerlijke concurrentie voor meer informatie. C. Internationale handel Tyco streeft naar naleving van alle geldende internationale handelswetten en regels, met inbegrip van de voorschriften die betrekking hebben op het importeren en exporteren van goederen, software, technologie, technische gegevens en diensten over nationale grenzen, en de regels voor boycot en economische sancties. a. Importeren en exporteren van goederen, diensten en gegevens Voor import- of exportactiviteiten, met inbegrip van de overdracht van elektronische gegevens, kan internationale handelscontrole gelden. 18 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag b. H andelssancties en politieke en economische boycots Diverse overheidsboycots beperken de directe of indirecte handel van Tyco met bepaalde landen, entiteiten, vaartuigen en personen. Als multinationaal bedrijf zijn we verplicht de van toepassing zijnde boycots en sancties te steunen. Daarnaast moeten we transacties en zakelijke partners doorlichten aan de hand van alle relevante zwarte lijsten en alle boycotverzoeken melden aan een manager of aan het International Trade Compliance-team. Internationale wetten op het gebied van handelssancties en boycots zijn complex en kunnen erg verwarrend zijn. Als u niet zeker weet wat u moet doen, spreek vrijuit. Vraag advies aan de afdeling Juridische zaken van Tyco als een bepaalde handelssanctie of boycotsituatie u niet duidelijk is. Raadpleeg ons Beleid voor internationale handel en handelscontroles voor meer informatie. Het goede doen … In de geest van eerlijke concurrentie moeten medewerkers van Tyco het volgende vermijden: // Prijsafspraken: concurrenten maken afspraken over de prijs in plaats van vrijelijk en onafhankelijk met elkaar te concurreren // Verdelen van werkterrein: concurrenten komen overeen om klanten, producten of geografische gebieden te verdelen en niet te concurreren op elkaars terrein, en maken afspraken over quota's of marktaandelen // Manipulatie van aanbestedingsprocedures: concurrenten maken afspraken over hun biedingen of houden zich bezig met onderhandse inschrijving // Misbruik van dominante marktpositie: Misbruik maken van een groot marktaandeel om gebruik te maken van praktijken die normaliter met een sterkere concurrentie moeilijk of onmogelijk zouden zijn, zoals prijzen handhaven boven een normaal concurrentieniveau of verkoopvoorwaarden afdwingen die klanten anders niet zouden accepteren. De wetgeving rondom eerlijke concurrentie kan complex zijn. Vraag advies aan een medewerker van de juridische afdeling van Tyco als u vragen hebt ten aanzien van specifieke bedrijfspraktijken. V&A V: Verleden week kwam ik bij een zakenlunch een verkoper tegen van een van onze concurrenten en we praatten wat heen en weer over hoe moeilijk het was om onze quota's te halen dit jaar. Hij liet doorschemeren dat we, omdat we waarschijnlijk allebei vaak op dezelfde offerteverzoeken reageren, meer kans zouden hebben om onze quota's te halen als we van tevoren bepaalde werkterreinen zouden afspreken. Zo'n afspraak is verstandig, toch? A. Wanneer concurrenten van tevoren biedingen, klanten of markten gaan verdelen, of productiehoeveelheden afspreken, overtreden ze de wetgeving omtrent eerlijke concurrentie, wat substantiële straffen tot gevolg kan hebben. V: Ik werk in een van de vestigingen van Tyco in de VS en beantwoord vaak vragen van buitenlandse klanten of geef hen technische ondersteuning. Worden mijn e-mails aan deze mensen beschouwd als export die onder de wetgeving valt? A. Vraag voordat u technische gegevens via e-mail naar een buitenlands rechtsgebied verstuurt, advies aan de juridische afdeling van Tyco of aan het International Trade Compliance-team. Het versturen van technische gegevens kan schending inhouden van internationale exportwetten. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 19 Financiële integriteit Tyco staat op eerlijke, accurate en tijdige financiële verslagen en transacties. Het bedrijf verbiedt elke actie die onze financiële activiteiten zou kunnen verdoezelen voor onze belanghebbenden. Ieder van ons dient onze verantwoordelijkheid te respecteren om alle relevante normen en voorschriften voor de financiële administratie en de financiële verslagen te handhaven. A. Fraude Als medewerkers van Tyco wordt van ons verwacht dat we eerlijk en openhartig zijn bij elke vorm van interactie en communicatie. Zich inlaten met fraude, wat een daad van opzettelijk bedrog is, misleiding, stelen, bedrog of liegen is oneerlijk en in het algemeen een strafbare handeling. Opzettelijke frauduleuze handelingen leiden tot strenge disciplinaire actie. Het is belangrijk om te weten wat fraude inhoudt, zodat u deze vorm van bedrog kunt herkennen en vermijden. Voorbeelden van frauduleuze praktijken: // Valse onkostendeclaraties indienen // Cheques vervalsen of veranderen // Bedrijfsmiddelen verduisteren of misbruik maken van eigendommen van het bedrijf // Verkoopcijfers kunstmatig opdrijven door goederen te verzenden waarvan bekend is dat deze defect of niet geschikt zijn // Boekingen doen in de bedrijfsadministratie die opzettelijk niet overeenstemmen met de geldende boekhoudnormen 20 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag V&A V: Het is me opgevallen dat het hoofd van de salarisadministratie medewerkers aan het systeem heeft toegevoegd, maar ik heb ze niet op de lijst met nieuwe medewerkers zien staan. Ik vermoed dat hij valse namen heeft opgegeven en het salaris van deze niet bestaande medewerkers wellicht doorsluist naar zijn eigen rekening. Wat moet ik doen? A: W anneer iets niet in orde lijkt te zijn, zoals administratieve onnauwkeurigheden, moet u vrijuit spreken. Verdenking van fraude mag nooit onvermeld blijven. V: Een collega zag onze baas op een zaterdagavond met haar gezin in een nieuw restaurant in de stad. De maandag erna overhandigde mijn baas me een rekening van hetzelfde restaurant op diezelfde zaterdagavond en zei dat ze de maaltijd wilde declareren als zakendiner. Dat lijkt me niet in de haak, maar ik ben bang dat ik in de problemen kom als ik weiger de rekening op te nemen in haar onkostenoverzicht. Wat moet ik doen? A: Breng het bedrijf onmiddellijk op de hoogte van uw vermoeden dat uw baas vergoeding vraagt voor onkosten die niets met het bedrijf te maken hebben. We begrijpen dat er moed voor nodig is om uw meerdere te rapporteren, maar het is van belang om vrijuit te spreken. Vergeet niet dat het Beleid inzake rapportage, onderzoek van misstanden en voorkomen van represailles van Tyco medewerkers beschermt tegen elke vorm van represaille. B. Financiële administratie, boekhouding en verslagen Het beleid van Tyco op het gebied van financiële administratie, boekhouding en verslagen verlangt dat wij allen de hoogste normen van eerlijkheid en transparantie hanteren. Alle vormen van financiële administratie bij Tyco moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: // Volledig en accuraat // Naar behoren gedocumenteerd // Eerlijk en objectief // Uitsluitend gedeeld met de juiste toestemming Als we tot de ontdekking komen dat we een financiële fout hebben gemaakt die van invloed is op een klant of een leverancier, moeten we deze fout proactief bekendmaken en onze vergissing corrigeren. Het hanteren van deze normen beschermt ons en ons bedrijf tegen geldboetes en andere ernstige wettelijke consequenties. C. Aandelen kopen en verkopen handel met voorkennis We streven naar het in stand houden van een eerlijke markt voor koop en verkoop van onze bedrijfsaandelen. Het beleid van Tyco en de toepasselijke wetgeving verbieden ons om op grond van voorkennis aandelen van Tyco of andersoortige openbare waardepapieren te kopen of verkopen. Het is bovendien illegaal en onethisch om dergelijke informatie over Tyco te verstrekken aan andere personen of bedrijven met een winstoogmerk. Het is ons eveneens verboden op grond van voorkennis te handelen in aandelen of andere waardepapieren van klanten of leveranciers. In het kader van uw werk bij Tyco krijgt u mogelijk cruciale, nietopenbare informatie over Tyco of andere bedrijven onder ogen, die van invloed kan zijn op een beslissing om waardepapieren wel dan niet te kopen, te verkopen of vast te houden. Als u handelt in waardepapieren terwijl u beschikt over deze cruciale, niet-openbare informatie, is dit een overtreding van de wet op handel met voorkennis. Raadpleeg ons Beleid voor handel met voorkennis voor meer informatie. V&A V: Wat wordt beschouwd als vertrouwelijke informatie? A: V ertrouwelijke informatie is alle informatie die niet algemeen bekend is en die een beslissing om aandelen te kopen of te verkopen zou kunnen beïnvloeden. V: Ik werk op de onderhoudsafdeling en hoorde vandaag in de kantine toevallig een gesprek waaruit ik kon opmaken dat Tyco over enkele dagen een belangrijke overname afrondt. Mag ik mijn ouders bellen en zeggen dat ze aandelen Tyco moeten kopen? A: Uw ouders op de hoogte brengen van de overname voordat dit naar buiten wordt gebracht is in strijd met het beleid van Tyco en met de wet. Deze actie wordt gezien als handel met voorkennis. Alle vertrouwelijke informatie met betrekking tot ons bedrijf die niet algemeen bekend is, dient als vertrouwelijk te worden beschouwd. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 21 Bescherming en beheer van eigendom, informatie en administratie Onze fysieke activa en ons intellectueel eigendom zijn van vitaal belang voor Tyco en het is onze plicht om beide te beschermen. We moeten de bedrijfsadministratie op verantwoorde wijze beheren en vertrouwelijke en eigendomsinformatie beschermen, of deze informatie nu betrekking heeft op ons bedrijf, een zakelijke partner, een klant of een medewerker. A. Fysieke activa en communicatiesystemen Ieder van ons is er medeverantwoordelijk voor dat het fysieke eigendom van Tyco, waaronder gebouwen, voertuigen, apparatuur, informatiesystemen en benodigdheden, niet wordt beschadigd of misbruikt. De communicatiesystemen van Tyco, waaronder die voor e-mail en door het bedrijf verstrekte toegang tot internet, zijn eigendom van Tyco en moeten conform de wet worden gebruikt. We mogen geen materiaal openen, downloaden of verspreiden dat in strijd is met de wet of ons beleid, zoals een bij wet of bedrijfsbeleid ingesteld verbod op onrechtmatig gedrag, discriminatie, represailles, achtervolging, pesterij, bedreiging en intimidatie. Ieder van ons dient ook tactvol en zorgvuldig te werk te gaan bij het opstellen of beantwoorden van e-mails, om ervoor te zorgen dat onze communicatie professioneel en gepast is. B. E igendomsinformatie en intellectueel eigendom De zakelijke, technische en financiële informatie van Tyco is bijzonder waardevol en moet worden beschermd. Als medewerkers van Tyco moeten we de vertrouwelijkheid van ons intellectueel eigendom en onze vertrouwelijke informatie bewaken. We zijn allen medeverantwoordelijk voor de bescherming van intellectueel eigendom of vertrouwelijke informatie van klanten, leveranciers of anderen die dergelijke informatie aan ons verstrekken met de restrictie dat deze informatie niet openbaar mag worden gemaakt. Bovendien zijn we er gezamenlijk verantwoordelijk voor dat deze informatie uitsluitend wordt gebruikt voor de overeengekomen doelen. Alle communicatieapparatuur, waaronder computers, software, e-mail, voicemail, vergaderapparatuur en kantoorbenodigdheden, is eigendom van Tyco en/of de toegang ertoe valt onder het beheer van Tyco. Gegevens en informatie die tijdens uw dienstverband met Tyco met behulp van middelen die eigendom zijn van het bedrijf worden verzonden of ontvangen, zijn eigendom van het bedrijf. Tyco behoudt zich het recht voor communicatie, met inbegrip van internetgebruik, te volgen om er zeker van te zijn dat medewerkers in het gebruik van bedrijfsmiddelen geen inbreuk maken op de toepasselijke wetgeving of bedrijfsbeleidslijn. 22 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag Technische innovaties, ontdekkingen, systeemontwerpen of technische verbeteringen die tijdens het dienstverband met Tyco worden bedacht of tot stand gebracht, zijn exclusief eigendom van Tyco en moeten aan het bedrijf bekendgemaakt worden. U mag dergelijk intellectueel eigendom of andere vertrouwelijke informatie van Tyco niet aan anderen onthullen, ook niet nadat uw dienstverband met Tyco is beëindigd. Het goede doen … Enkele voorbeelden van eigendomsinformatie die u uit hoofde van uw functie bij Tyco onder ogen kan komen: // Bedrijfsplannen // Financiële bedrijfsgegevens // Klantenlijsten en overeenkomsten met klanten, marktaandeelgegevens en leverancierscontracten // Tekeningen voor huidige of mogelijke nieuwe producten // Financiële informatie over mogelijke overnamen // Intellectueel eigendom, zoals handelsmerken, octrooien en auteursrechten C. Administratiebeheer Onze administratie is een waardevol bedrijfsmiddel dat informatie bevat over het bedrijf, de initiatieven, de activiteiten en de historie van Tyco. Medewerkers van Tyco moeten een accurate en volledige administratie bijhouden, op papier of digitaal. Ook moeten we voldoen aan boekhoudkundige vereisten, gegevens die niet meer nodig zijn voor wettelijke of operationele redenen in overeenstemming met de administratieschema's van het bedrijf verwijderen, en de vernietiging van administratieve gegevens opschorten indien dit wordt opgedragen op grond van wettelijke bepalingen of door de belastingdienst vanwege procesvoering, onderzoek door overheidsinstanties of accountantscontrole. D. Privacy van gegevens Er wordt van ons verwacht dat we van iedereen voor wie we informatie bijhouden, inclusief onze klanten, de privacy respecteren en de gegevens beschermen. Dergelijke gegevens worden door Tyco conform de wet en uitsluitend met het oog op rechtmatige zakelijke doeleinden verzameld, verwerkt, opgeslagen en overgedragen, terwijl de nodige maatregelen worden getroffen om onbevoegd gebruik of openbaarmaking van de gegevens te voorkomen. Raadpleeg ons Programma voor administratiebeheer en Beleid voor bescherming van gegevens en privacy voor meer informatie. Het goede doen … Zo kunt u helpen om eigendomsinformatie te beschermen: // Meld u af, sluit uw computer af of vergrendel deze voordat u het apparaat onbewaakt achterlaat // Laat anderen geen gebruik maken van uw wachtwoorden of toegangskaarten // Laat onbevoegden niet binnen in gebouwen of vestigingen van Tyco // Zorg ervoor dat bezoekers worden vergezeld naar werkomgevingen waar eigendomsinformatie kan worden gevonden // Laat eigendomsinformatie nooit open en bloot op uw werkplek, in een vergaderruimte of op een printer of faxapparaat liggen // Download of installeer geen clandestiene software of freeware op uw computer V&A V: Het komt meer dan eens voor dat ik langs de werkplek van een collega loop terwijl ze haar lunchpauze heeft en zie dat er vertrouwelijke tekeningen van een prototype op haar computerscherm te zien zijn. Wat moet ik doen? A: Uw collega maakt een veelvoorkomende fout. Door haar werkstation open te laten staan, loopt uw collega het risico dat er eigendomsinformatie in verkeerde handen komt. Spreek haar aan op haar gedrag. Mocht haar gedrag niet veranderen, spreek vrijuit met uw manager en kaart de kwestie aan. V: Ik heb een kopie van het recente inkomstenoverzicht van het bedrijf in de kopieerruimte gevonden. Er stond met grote letters VERTROUWELIJK: NIET GEREED VOOR DISTRIBUTIE boven aan het overzicht. Wat moet ik doen? A: Het inkomstenoverzicht bevat gevoelige eigendomsinformatie die moet worden beschermd. Doe het goede en breng het overzicht naar uw manager. U mag de informatie niet met anderen binnen of buiten het bedrijf bespreken. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 23 Communicatie met media, investeerders en het publiek Tyco hecht grote waarde aan de relatie met nieuwsmedia, investeerders en andere belanghebbenden. Het is het beleid van het bedrijf om openhartig en actief te communiceren met de nieuwsmedia en de investeerdersgemeenschap. We erkennen de verantwoordelijkheden van Tyco als beursgenoteerd bedrijf om volledige, accurate en objectieve informatie te verstrekken over financiële en operationele prestaties, evenals over strategieën en vooruitzichten. A. Communicatie met de media Alle communicatie namens Tyco met de nieuwsmedia – met inbegrip van de financiële pers – dient te worden behandeld door Tyco’s afdeling Communicatie. Als u wordt gevraagd namens Tyco commentaar te geven, dient u derhalve contact op te nemen met deze afdeling. C. S ociale media en communicatie met het publiek Sociale media raken snel ingeburgerd en worden een steeds belangrijker zakelijk communicatiemiddel zowel binnen als buiten het bedrijf. Sociale media maken onder meer gebruik van: B. Communicatie met de investeerdersgemeenschap De afdeling Investeerderrelaties is verantwoordelijk voor de verspreiding van informatie en voor de communicatie met financiële analisten en instanties. Dit houdt onder meer relevante informatie in over de financiële prestaties van het bedrijf, zoals vermeld in de nieuwsbrieven met de kwartaalcijfers voor verkoop en inkomsten, regulatorische documenten en overige openbaarmakingen. // Micro-bloggingsites zoals Twitter Alle verzoeken tot informatie met betrekking tot investeerders van financieel analisten, institutionele en individuele aandeelhouders en anderen dienen te worden verwezen naar de afdeling Investeerderrelatie voor een eerste beoordeling en verdere behandeling. Raadpleeg ons Beleid inzake sociale media en Richtlijnen voor meer informatie. 24 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag // Sociale netwerksites zoals Facebook, LinkedIn en MySpace // Webblogs, zowel zakelijke als persoonlijke blogs // Chatten // Podcasts Hoewel al deze middelen nieuwe kansen bieden voor communicatie en samenwerking, brengen ze ook bepaalde verantwoordelijkheden mee voor medewerkers van Tyco. Medewerkers van Tyco die op zakelijke gronden participeren in sociale media moeten bevoegd zijn om het bedrijf te vertegenwoordigen en ervoor zorgen dat alle informatie die publiekelijk wordt gedeeld, voldoet aan de richtlijnen van deze Gids voor ethisch gedrag en aan de relevante beleidslijnen op het gebied van vertrouwelijkheid en openbaarmaking. Daarnaast dienen de wettelijke voorschriften op het gebied van auteursrecht en geoorloofd gebruik van materiaal waarvan het auteursrecht bij anderen berust, te worden nageleefd. Bevoegdheid moet worden toegekend door het bedrijf of de betreffende communicatieafdelingen. Als u commentaar of teksten ziet die u niet bevallen, spreek vrijuit. Breng uw bezorgdheid of vraagtekens onder de aandacht van de afdeling Bedrijfscommunicatie of Juridische zaken. V&A V: Ik ben benaderd door een dagbladjournalist die mijn toespraak heeft gehoord tijdens een workshop Vrouw en carrière. De verslaggever vroeg mijn commentaar op de recente wijziging van het bedrijfsbeleid ten aanzien van telewerken voor werkende moeders. Zou het verkeerd zijn om aan te geven dat ik het niet eens ben met deze beleidswijziging, ook als ik benadruk dat ik vind dat het bedrijf in alle andere opzichten zijn medewerkers rechtvaardig behandelt? A: Hoewel uw reactie tegen de verslaggever uw eigen mening is, moeten alle contacten met de media via de speciaal daartoe aangewezen medewerker voor mediarelaties lopen. U mag niet uit naam van Tyco met de verslaggever spreken. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 25 Politieke activiteiten en bijdragen aan goede doelen Politiek en goede doelen vormen een belangrijk onderdeel van elke gemeenschap. Als bedrijf geloven we in ondersteuning van de gemeenschap waarin we werken. Het goede doen … Als u op persoonlijke titel een politieke activiteit of goed doel steunt, mag u het volgende niet doen: // Gebruik maken van e-mail of mailinglijsten van het bedrijf om een kandidaat of goed doel te promoten // Persoonlijk vrijwilligerswerk uitvoeren in werktijd // Gebruik maken van kantoorbenodigdheden of apparatuur ten behoeve van politieke doelen of goede doelen // Pressie uitoefenen op collega's, leveranciers, klanten of partners om goede doelen, politieke partijen of politieke kandidaten (financieel) te steunen 26 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag A. Politieke activiteiten Vertegenwoordigers van het bedrijf mogen onder geen voorwaarde geld, eigendommen, faciliteiten, geschenken, maaltijden, entertainment of diensten uit naam van Tyco aan politieke functionarissen, kandidaten of politieke actiecomités ter beschikking stellen zonder voorafgaande toestemming van het kantoor Publieke zaken. Het is medewerkers eveneens verboden om Tyco te vertegenwoordigen zonder voorafgaande toestemming van het kantoor Publieke zaken of de regional compliance counsel voor naleving van de voorschriften. In alle voorkomende gevallen moet openbare vertegenwoordiging worden overlegd met het kantoor Publieke zaken. Het Tyco Political Action Committee (PAC) kan daartoe geschikte medewerkers benaderen om een bijdrage te leveren aan politieke campagnes. Bijdragen aan het Tyco PAC zijn vrijwillig en vormen geen voorwaarde voor indiensttreding. B. Bijdragen van Tyco aan goede doelen Tyco moedigt zijn bedrijven aan om lokale goede doelen te steunen door middel van donaties of vrijwilligerswerk. Alle donaties en deelname aan lokale goede doelen en charitatieve evenementen moeten worden goedgekeurd door de regionale bedrijfslocatiemanager en legal counsel, en moeten stroken met de door Tyco verleende volmacht voor dergelijke acties. Raadpleeg ons Beleid inzake politieke activiteiten en bijdragen aan goede doelen voor meer informatie. V&A V: Een collega loopt mee in een marathon om geld bij elkaar te brengen voor een plaatselijk goed doel. Mag ze een e-mail sturen naar haar collega's op het werk om te vragen om een bijdrage? A: T yco staat geen verzoeken toe die betrekking hebben op individuele doelen. Bedrijfsapparatuur of publicaties zoals groepse-mails, nieuwsbrieven, postings, bedrijfs-tv's of mededelingenborden mogen niet worden gebruikt om bijdragen in te zamelen voor deze doelen. Ook als dit niet de opzet is, willen we voorkomen dat medewerkers het gevoel krijgen dat ze onder druk worden gezet om beloften te doen wanneer ze niet de middelen of de intentie hebben om een bijdrage te leveren. V: Mijn bedrijfseenheid wil een lokale voetbalclub sponsoren. Wordt dit beschouwd als een goed doel en mogen we sponsor worden? A: Ja. Tyco moedigt afzonderlijke bedrijfseenheden aan om zich in te zetten voor de gemeenschap waarin ze werken. Hoewel een voetbalclub technisch gesproken misschien geen goed doel is, zijn donaties of sponsorschappen toegestaan op voorwaarde dat de lokale manager dit goedkeurt. De goedkeuring van het sponsorschap moet eveneens stroken met de door Tyco verleende delegation of authority. Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 27 Conclusie Het belang van ethiek bij Tyco Tyco streeft naar een ethisch verantwoorde bedrijfscultuur en we verwachten van al onze medewerkers dat zij daaraan bijdragen. Onze klanten, aandeelhouders, collega's, zakenpartners en de gemeenschap om ons heen verwachten eerlijk en ethisch gedrag van ieder van ons, elke dag opnieuw. Deze Gids voor ethisch gedrag is een middel om de vitale waarden die we als medewerkers van Tyco delen, opnieuw te bevestigen. We dragen de verantwoordelijkheid om deze waarden in onze zakelijke activiteiten te integreren. Ze vormen de kern van alles wat we bij Tyco doen. De vitale waarden van Tyco INTEGRITEIT Het goede doen, ook als niemand kijkt. UITMUNTENDHEID Meer verwachten dan anderen voor mogelijk houden. TEAMWERK Beseffen dat niemand van ons zo slim is als wij samen. AANSPRAKELIJKHEID Verantwoordelijkheid nemen voor onze beslissingen en onze beloften nakomen. Gespreks partners Tyco streeft naar een omgeving waarin werknemers zich op hun gemak voelen en worden aangemoedigd om vrijuit te spreken, om hulp te vragen en mogelijke problemen aan te kaarten. Als u een vraag hebt over het beleid van Tyco of als u ongepast of onethisch gedrag signaleert of vermoedt, spreek vrijuit. Bespreek uw bezorgdheid met uw manager of met een medewerker van Human Resources (HR). Als u liever niet met uw manager of met een medewerker van HR spreekt, staan de volgende andere hulpmiddelen of -bronnen tot uw beschikking: // Teams voor juridische zaken en compliance // Tyco ConcernLINE (zie de informatie op de volgende pagina) // Kantoor van de ombudsman: Het kantoor van de ombudsman is een vertrouwd adres waar onze medewerkers, leveranciers, investeerders of klanten kwesties met betrekking tot naleving van de regels kunnen melden en bespreken. De directe lijn naar het kantoor van de ombudsman is 877232-4121 voor bellers binnen de Verenigde Staten en 609-720-4427 voor bellers buiten de Verenigde Staten. U kunt het kantoor van de ombudsman ook bereiken via het volgende e-mailadres: [email protected] of per reguliere post: 9 Roszel Road, Princeton, NJ 08540 // Beleid: Het volledige bedrijfsbeleid, met inbegrip van gedetailleerd beleid met betrekking tot de onderwerpen in de Gids voor ethisch gedrag, vindt u op www.yammer.com/ tyco.com/notes/1376574 28 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag Meer informatie over processen en procedures van meldingen bij de ombudsman of bij ConcernLINE vindt u op de webpagina van het kantoor van de ombudsman op het Yammernetwerk van Tyco. Als u een melding wilt doen via internet, meldt u zich aan bij: www.VitalTycoConcerns.com Opmerking: Medewerkers in Frankrijk, België, Duitsland of Spanje dienen zich aan te melden bij de volgende site: www.EUVitalTycoConcerns.com ConcernLINE gratis telefoonnummers Als u een melding wilt doen via de telefoon, vindt u voor elk land een gratis telefoonnummer op de onderstaande lijst. Speciaal opgeleide medewerkers zitten daar 24 uur per dag, 365 dagen per jaar voor u klaar. Territoria van de Verenigde Staten 1-800-714-1994 Arabische Emiraten 8000-021, kies na kiestoon 800-714-1994 Argentinië 0800-666-1730 Australië 1-800-20-8932, 1-800-14-1924 België 0800-7-1417 Brazilië 0800-891-4177 Canada 1-800-714-1994 Chili 1230-020-5495 China 10-800-711-0631, 10-800-110-0577 Columbia 01-800-912-0029 Costa Rica 0-800-011-1049 Denemarken 80-885619 Dominicaanse Republiek 1-800-528-1092 Duitsland 0800-187-3586 Fiji 004-890-1001, kies na kiestoon 800-714-1994 Filippijnen 1-800-1-111-0112 Finland 08001-1-6575 Maleisië 1-800-80-3435 Taiwan 00801-10-4060 Frankrijk 0800-90-1703 Mexico 001-800-613-2737 Thailand 001-800-11-008-3246 Griekenland 00-800-11-008-3233 Nederland 0800-022-5890 Uruguay 000-411-004-9012 Guam 1-800-714-1994 Nieuw-Zeeland 0800-450464 Verenigd Koninkrijk 0808-234-7051 Hong Kong 800-962-881 Noorwegen 800-18540 Verenigde Staten 1-800-714-1994 Hongarije 06-800-17830 Oostenrijk 0800-298-684 Ierland 1-800-558-549 Pakistan 00-800-01-001, kies na kiestoon 800-714-1994 Vietnam 1-201-0288, kies na kiestoon 800-714-1994 India 000-800-100-1075 Indonesië 001-803-1-008-3365 Israël 180-940-0091 Italië 800-788340 Japan 0044-22-11-2563, 00531-11-4737 Kazachstan 8^800-121-4321, kies na kiestoon 800-714-1994 Korea 00368-110116, 00308-11-0518, 00798-1-1-004-0083 Luxemburg 800-201-11, kies na kiestoon 800-714-1994 Macau 0-800-111, 1-800-714-1994 Zuid-Afrika 0800-980-082 Peru 0800-52-626 Zweden 020-79-0631 Polen 0-0-800-111-1561 Zwitserland 0800-56-1525 Portugal 800-8-11215 Republiek Tsjechië 800-142-728 Rusland (buiten Moskou) 8^10-800-110-1011, kies na kiestoon 800-714-1994 Rusland (Moskou) 755-5042, kies na kiestoon Saoedi-Arabië 1-800-10, kies na kiestoon 800-714-1994 Singapore 800-110-1519 Kantoor van de ombudsman: Binnen de Verenigde Staten 877-232-4121 Van buiten de Verenigde Staten 609-720-4427 E-mail [email protected] Adres 9 Roszel Road, Princeton, NJ 08540 Spanje 900-97-1031 Medewerkers in Frankrijk, België, Duitsland en Spanje dienen de bovenstaande telefoonnummers voor ConcernLINE te gebruiken, of kunnen contact opnemen met het Europese kantoor van de ombudsman via [email protected] Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 29 Aantekeningen 30 – Tyco - Gids voor ethisch gedrag Aantekeningen Tyco - Gids voor ethisch gedrag – 31 TYCO INTERNATIONAL PLC. Unit 1202, Building 1000, City Gate, Mahon, Cork, Ierland Tel: +353(0)21 4235000 Fax +353(0)21 4235963