Toelichting bij de berekening vergoeding

Toelichting nieuwe berekening vergoeding bewindvoerder Wsnp
Voor alle zaken die zijn uitgesproken op of na 1 oktober 2013 geldt de nieuwe
vergoedingensystematiek, zoals opgenomen in het Besluit van 16 juli 2013, houdende regels tot
vaststelling van de vergoeding voor bewindvoerders benoemd in de schuldsaneringsregeling
natuurlijke personen (Besluit vergoeding bewindvoerder schuldsanering).
De belangrijkste punten op een rij
De vergoeding
De vergoeding bestaat uit twee delen.
 Het looptijdafhankelijk bedrag (LAB). De hoogte van dit bedrag wordt bepaald door het
aantal maanden dat een schuldsaneringsregeling loopt en de zaaksoort (enkel of dubbel). In
de ‘oude’ systematiek wordt dit deel het salaris genoemd.
 Het looptijdonafhankelijke bedrag (LOB). De hoogte van dit bedrag wordt bepaald door
de zaaksoort (enkele particulier of ondernemer, dubbele particulier of ondernemer, enkele
particulier ontbonden, enkele ondernemer ontbonden1). De looptijd van de zaak is niet van
belang. In de ‘oude’ systematiek wordt dit deel de subsidie genoemd. Het LOB is inclusief
portokosten.
Naast het LAB en LOB kan de bewindvoerder (zo nodig) ook gemaakte reiskosten, extra salaris en
extra portokosten opvoeren.
In elke zaak, ongeacht de zaaksoort, keert de Raad voor Rechtsbijstand (hierna raad) een
voorschot van € 800,- uit aan de eerst benoemde bewindvoerder. In de praktijk kan dit ook een
bewindvoerderorganisatie zijn. Pas aan het einde van een schuldsaneringzaak vindt de berekening
van de vergoeding plaats. Deze wordt altijd uitgekeerd aan de laatst benoemde bewindvoerder in
de zaak. Ook wanneer eerder een andere bewindvoerder benoemd is geweest. Het betaalde
voorschot wordt verrekend met de vergoeding die de laatste bewindvoerder ontvangt.
Voor de berekening van de totale vergoeding vult de bewindvoerder het formulier ‘Verzoek
berekening vergoeding en vaststelling salaris’ in. Afhankelijk van de zaakgegevens zoals zaaksoort,
startdatum en datum eindzitting berekent het formulier automatisch het juiste bedrag.
De procedure
 De raad levert input over de zaaksoort, op basis waarvan het LOB wordt vastgesteld. De
input bestaat uit het rekening-courantoverzicht óf een digitaal bericht naar aanleiding
van een verzoek tot aanpassing zaaksoort. De bewindvoerder stuurt dit bericht mee met
zijn verzoek berekening vergoeding + vaststelling salaris.
 Voor het einde van de looptijd levert de bewindvoerder het formulier ‘Verzoek
berekening vergoeding en vaststelling salaris’ aan bij de rechter-commissaris.
 De rechtbank berekent de volledige vergoeding. Dus zowel het LOB als het LAB en
eventuele overige kosten zoals bijv. extra salaris en reiskosten.
 De rechtbank stelt vervolgens op of na de eindzitting het salaris vast zoals beschreven in
artikel 320 van de Faillissementswet. Het salaris is nooit hoger dan het totale
boedelsaldo.
 Bij een ontoereikend boedelsaldo kan het resterende deel van de vergoeding als subsidie
gedeclareerd worden bij de raad door middel van het daarvoor bestemde
declaratieformulier2. Het voorschot dat in het begin van de zaak is uitgekeerd, wordt
voor zover nodig aangemerkt als subsidie en verrekend met de toe te kennen subsidie.
 Is de volledige vergoeding als salaris vastgesteld, dan verrekent de raad het volledige
voorschot. De bewindvoerder ontvangt hiervan bericht.
1
2
De zaaksoorten enkele particulier ontbonden en enkele ondernemer ontbonden wordt verderop nader toegelicht.
Het declaratieformulier voor het aanvragen van subsidie wordt via een apart document toegelicht.
LET OP!
Het salaris van de bewindvoerder is met de nieuwe systematiek altijd gegarandeerd. Het niet te
innen deel van de vergoeding kan als subsidie gedeclareerd worden bij de Raad voor
Rechtsbijstand. Voor dit doeleinde is het daarom niet langer nodig om, wanneer een schuldenaar
geen afloscapaciteit heeft, het salaris te innen uit het vrij te laten bedrag. De rechtbank kan hier
vanwege bijvoorbeeld principiële maatregelen, vanaf wijken.
Aanpassing zaaksoort
In de nieuwe systematiek zijn er 6 verschillende zaaksoorten.
1. Enkele particulier (EP)
2. Dubbele particulier (DP)
3. Enkele ondernemer (EO)
4. Dubbele ondernemer (DO)
5. Enkele particulier ontbonden (EPO)
6. Enkele ondernemer ontbonden (EOO)
Op het rekening-courantoverzicht dat de bewindvoerder ontvangt wanneer het voorschot wordt
overgemaakt, staat de zaaksoort vermeld. Het gaat dan altijd om zaaksoort 1 t/m 4. De
zaaksoorten 5 en 6 kunnen pas gedurende de looptijd van de Wsnp ontstaan.
Blijkt uit het overzicht dat een verkeerde zaaksoort is vastgesteld, dan kan de bewindvoerder om
aanpassing van de zaaksoort3 verzoeken bij de raad. Dit verzoek moet altijd plaatsvinden vóór het
indienen van het formulier ‘Verzoek berekening vergoeding en vaststelling salaris’ bij de rechtercommissaris.
In de nieuwe systematiek zijn nog twee nieuwe zaaksoorten toegevoegd, zoals beschreven onder 5
en 6. Wanneer een huwelijk of geregistreerd partnerschap in gemeenschap van goederen tijdens de
eerste 36 maanden van de looptijd Wsnp feitelijk en/of wettelijk ontbonden wordt, kan de
bewindvoerder vragen om een aanpassing4. Dit heeft gevolgen voor zowel het LOB als het LAB.
Het looptijd onafhankelijk bedrag (LOB)
Bij ontbinding van de gemeenschap van goederen of de verbreking van het feitelijk samenwonen
wordt het LOB opgesplitst in twee delen. Over het aantal maanden tot aan het verzoek ontbinding
ontvangt de bewindvoerder het LOB dat hoort bij de dubbele zaak. Over het aantal maanden na de
ontbinding ontvangt de bewindvoerder 2 x het LOB voor de enkele zaak. Het LOB wordt in deze
gevallen altijd berekend over 36 maanden.
Voorbeeld:
Beide schuldenaren, gehuwd in gemeenschap van goederen, worden toegelaten op 01-01-2014. Er
is dan sprake van een dubbele particuliere zaak met een LOB van € 1456,-.
Het verzoek tot ontbinding van het huwelijk wordt ingediend op 31-12-2014. 12 maanden na de
start van de regeling. Vanaf die datum kan de bewindvoerder een verzoek ‘aanpassing zaaksoort’
indienen waarbij de zaaksoort ‘dubbele particulier’ wijzigt in twee keer de zaaksoort ‘enkele
particulier ontbonden’ waarbij een LOB van 1220,- per zaak hoort.
De schuldsanering eindigt op 01-06-2017. De looptijd van de totale schuldsaneringsregeling is dan
42 maanden. Het LOB is niet afhankelijk van de looptijd van een zaak. Dit is een vast bedrag. Maar
voor het berekenen van het LOB bij een ontbonden zaak, wordt echter altijd uitgegaan van een
fictieve looptijd van 36 maanden. De berekening voor de twee zaken ziet er dan als volgt uit.
LOB schuldenaar 1 = 12/36 x (1456 / 2) + 24/36 x 1220 = 1055,99
LOB schuldenaar 2 = 12/36 x (1456 / 2) + 24/36 x 1220 = 1055,99
Vindt de ontbinding van het huwelijk na een looptijd van 36 maanden plaats en is de regeling nog
niet beëindigd, ontvangt de bewindvoerder de reguliere LOB voor een dubbele zaak.
LET OP! Een verzoek aanpassing zaaksoort is dan nog wel nodig i.v.m. een juiste berekening van
het LAB. Zie verderop.
Portokosten bij ontbinding huwelijk/geregistreerd partnerschap
In het LOB is de vergoeding voor portokosten opgenomen. Als de ontbinding plaatsvindt binnen de
3
In het ‘besluit aanpassing zaaksoort’ staat beschreven aan welke voorwaarden het verzoek moet voldoen. Zie
www.wsnp.rvr.org.
4
De voorwaarden voor de aanpassing zaaksoort na ontbinding van de gemeenschap van goederen tijdens de Wsnp staan tevens
vermeld in het ‘besluit aanpassing zaaksoort’.
standaardperiode van de postblokkade (13 maanden vanaf datum toelating Wsnp), dan ontvangt
de bewindvoerder 2 x het bedrag aan portokosten voor een enkele zaak. Heeft de ontbinding ná de
13 maanden postblokkade plaatsgevonden, dan wordt bij elke zaak de helft van het bedrag voor
een dubbele zaak berekend. In dat geval is de vergoeding dus niet hoger. Op basis van de
ingevulde startdatum en datum ontbinding, berekent het formulier automatisch de juiste
vergoeding.
Het looptijd afhankelijk bedrag (LAB)
Zowel onder de oude als de nieuwe systematiek bestaat de mogelijkheid de zaaksoort en het
bijbehorende looptijdafhankelijke bedrag aan te passen. Het LAB is gebaseerd op de looptijd van
de regeling én de zaaksoort en wordt per maand toegekend. Vanaf de maand dat de ontbinding
plaatsvindt, ontvangt de bewindvoerder niet langer 1 x het bedrag voor een dubbele zaak, maar 2
x het bedrag voor een enkele. Bij de berekening aan het einde van de regeling ziet dit er als volgt
uit. We gaan bij dit voorbeeld uit van dezelfde tijdlijn als hierboven. Dus met een looptijd van 42
maanden.
LAB schuldenaar 1 = 12 x (61,50 / 2) + 30 x 51,00 = 1899
LAB schuldenaar 2 = 12 x (61,50 / 2) + 30 x 51,00 = 1899
De datum van het indienen5 van het verzoek tot ontbinding bij de rechtbank of de feitelijke
verbreking van het samenwonen is leidend voor de berekening van het LOB en LAB. De
bewindvoerder voegt een document bij zijn verzoek waaruit de datum van ontbinding of verbreking
blijkt. Dit kan bijvoorbeeld een ontvangstbevestiging van de familiekamer van de rechtbank zijn of
een gewijzigd uittreksel uit de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA).
Extra salaris
Als de bewindvoerder werkzaamheden verricht waar een extra salaris tegenover staat, kan hij dit
op het formulier invullen. Bij de omschrijving kan aangegeven worden om welke werkzaamheden
het gaat en hoeveel uur hij hieraan besteed heeft. Hierbij haakt de bewindvoerder aan bij de
bepalingen uit de Recofa-richtlijnen en/of aanvullend beleid van de rechtbanken. De rechtbank kan
zelf beleid opstellen over wijze waarop bewindvoerders verantwoording moeten afleggen wanneer
zij extra salaris opvoeren. Dit is een vrij veld. De bewindvoerder vult tevens het bedrag in dat
volgens hem toegekend wordt voor de extra werkzaamheden.
Extra portokosten verlenging postblokkade
In sommige zaken wordt de postblokkade verlengd na de reguliere 13 maanden. In die gevallen
kan de bewindvoerder om een extra onkostenvergoeding verzoeken. Op het formulier vult de
bewindvoerder het aantal maanden van verlenging in en het bedrag dat de rechtbank hier per
maand aan toekent. De vergoeding wordt automatisch berekend.
Reiskosten
De bewindvoerder kan de door hem gemaakte reiskosten declareren. Hij vult hiervoor de reden van
de gemaakte reis en het aantal kilometers in. Het formulier rekent automatisch de vergoeding uit.
Voor de reiskosten die de bewindvoerder maakt voor het bijwonen van een hoger beroep zitting is
een aparte regeling ontwikkeld. Dit komt verderop in de toelichting aan bod.
Tussentijds opnemen salaris
Het is mogelijk om tijdens de looptijd van de Wsnp tussentijds salaris op te nemen voor zover het
boedelsaldo toereikend is. Omdat nu de totale vergoeding van de boedelrekening komt, kan het
bedrag dat de bewindvoerder tussentijds opneemt (het looptijdafhankelijke bedrag), verhoogd
worden met maximaal 1/36 van het looptijdonafhankelijke bedrag. De wijze waarop tussentijdse
opname van salaris wordt vastgesteld en geïncasseerd, wordt bepaald door Recofa.
Nota’s van de schuldenaar die eerder uit de boedel werden vergoed (denk hierbij bijvoorbeeld aan
gemeentelijke belastingen), kunnen niet langer uit de boedel betaald worden wanneer dit leidt tot
onvoldoende boedelsaldo voor het bewindvoerdersalaris. In dat geval moeten deze kosten uit het
vrij te laten bedrag voldaan worden. Houdt er rekening mee dat het bedrag dat de bewindvoerder
als salaris mag opnemen uit de boedel is verhoogd en dat er dus eerder sprake is van onvoldoende
boedelsaldo.
5
Wet aanpassing wettelijke gemeenschap van goederen (1 januari 2012)
Verrekening bij overdracht zaken
Bewindvoerders moeten bij overname van een schuldsaneringzaak in onderling overleg een
verdeling maken van de volledige vergoeding. Dus het looptijdafhankelijke bedrag, het
looptijdonafhankelijke bedrag, reiskosten, portokosten etc.
Het voorschot dat aan het begin van een zaak is uitgekeerd, wordt altijd verrekend met de
vergoeding voor de laatst benoemde bewindvoerder. Ook wanneer deze het voorschot niet heeft
ontvangen omdat de zaak is overgenomen.
Nagekomen baten
Nagekomen baten hebben geen invloed op reeds uitgekeerde subsidiebedragen. Bedragen ten
behoeve van de boedel die al bekend zijn bij beëindiging van de schuldsaneringsregeling, zoals een
belastingteruggave, zijn wel van invloed. Er kan pas gedeclareerd worden wanneer alle verwachte
bedragen geïncasseerd zijn.
Ondertekening en verzending verzoek door bewindvoerder
De bewindvoerder ondertekent het formulier en bevestigt daarmee dat hij dit naar waarheid heeft
ingevuld. Desgevraagd zorgt de bewindvoerder ervoor dat alle vereiste bijlagen toegevoegd zijn.
Ondertekening en stempel rechtbank
Na goedkeuring van de berekening accordeert de rechtbank het verzoek door middel van een
handtekening van de rechter-commissaris en een stempel van de rechtbank. Of de berekende
vergoeding en het vastgestelde salaris worden opgenomen in het eindvonnis. Op basis van deze
beschikking of het geaccordeerde verzoek kan de bewindvoerder, bij een ontoereikend boedelsaldo,
het resterende bedrag als subsidie declareren bij de raad. De raad behoudt zich het recht voor de
berekening te controleren.
Extra salaris bij hoger beroep
In geval van hoger beroep ontvangt de bewindvoerder een extra vergoeding.
Het berekenen van de totale vergoeding én het vaststellen van het salaris vindt pas plaats ná het
hoger beroep.
Normbedragen informele uitdeling
Het normbedrag voor informele uitdeling is het bedrag dat op de boedelrekening overblijft na aftrek
van het bewindvoerdersalaris en overige boedelkosten. Hier heeft de nieuwe systematiek geen
invloed op.
Verificatievergadering
Door stijging van de salariskosten zal in minder zaken verificatie noodzakelijk zijn.