Stallenbouw Hou wind buiten de stal! In vele stallen merken we dat windinvloeden van buitenaf steeds meer het stalklimaat negatief beïnvloeden. Vooral door het bouwen van grotere stallen met grote centrale luchtinlaten (kanaalventilatie, combiventilatie) komt dit meer en meer voor. Ook de inplanting van de stal ten opzichte van de hoofdwindrichting speelt hier een grote rol. Het is dus mogelijk dat een perfect uitgevoerd ventilatiesysteem toch slecht werkt omdat de windinvloed van buitenaf zich doorzet in de stal en het perfecte luchtpatroon in de stal verstoort. Door overdruk onstaat er een te hoge luchtsnelheid en vooral bij lage temperaturen, leidt dit tot hoest, bijten,…. . Besteed daarom, zeker met herfst en winter voor de deur, aandacht aan het beperken van windinvloeden van buitenaf! Enkele tip s • De vereiste luchtinlaatopening van buiten naar binnen is 1,5 cm²/m³ lucht bij maximumventilatie. Voor 100 vleesvarkens is dit 0,9 m², voor 200 vleesvarkens 1,8 m². Dit is dus een grote opening waar de wind kan in spelen. In de herfst is hiervan maar de helft nodig, in de winter maar een kwart. Zorg er dus voor dat de luchtinlaten vanaf het najaar meer en meer worden dichtgezet. • Probeer de luchtinlaat te maken op de noordoostkant (dit is niet de overheersende windrichting). Indien nodig leg je bij wind de inlaat aan de zuidwest-kant meer dicht en laat je meer lucht toe via de noordoostkant. 13 • Een groene beplanting op enkele meters van de luchtinlaat zal de windkracht breken. Een goed groenscherm rondom de stal is dus altijd nuttig. • Kanaalventilatie: bij dit type van luchtinlaat is windinvloed dikwijls een probleem. Door de grote luchinlaatopening die nodig is en die meestal rechtstreeks naar het kanaal onder het gangpad leidt, heeft de wind de mogelijkheid hier rechtstreeks in te blazen en zich door te zetten in de stal. Als er windinvloed is, zie je bij rookproeven de rook op en neer dansen in het gangpad van de afdeling. Dit heeft tot gevolg dat de luchtsnelheid van de inkomende lucht te snel bij de dieren komt en tocht veroorzaakt. Zeker bij lagere buitentemperaturen (en vooral ook dus ´s nachts) is dit nefast voor de dieren. Om windinvloeden buiten de stal te houden, kan je best de luchtinlaat op 2 à 3 m van de stal maken. Leg steeds de eerste 1 à 2 m van de inlaatopening tegen de stalmuur dicht. In de herfst en de winter wordt de opening meer en meer dichtgelegd. Rondom de inlaat een groenscherm aanbrengen is ook nuttig. Als de wind toch te veel invloed blijft hebben, is het aangewezen in de inlaatopening een regelbaar gordijn of rolluik aan te brengen. Dit gordijn wordt aangestuurd op basis van een onderdrukmeting in het luchtkanaal. Bij te veel druk, wordt de inlaatopening meer en meer dichtgestuurd. In het luchtkanaal onder het gangpad in de afdeling, kun je ook platen aanbrengen (1/2 tot 1/3 van de opening) om de wind tegen te laten botsen en om zo de snelheid te verminderen. Zie figuur 1. • Combi-/buisventilatie: ook bij deze manier van ventileren, zien we in de praktijk dikwijls invloeden van de wind. De lucht wordt immers meestal via de kopgevels boven een vals plafond gebracht. Als de wind op de kopgevels duwt, dan zet deze windinvloed zich ook door in de luchtinlaat in de afdeling en komt de lucht te snel bij de dieren met tocht tot gevolg. • Om windinvloeden boven het vals plafond te vermijden is het nuttig aan de luchtinlaat een windgaas, rotswol of een geperforeerde metaalplaat aan te brengen. Hierdoor zal de snelheid van de wind gebroken worden. Indien nodig kan er na het gaas nog een regelbare klep worden voorzien, die de lucht hoger boven het plafond gooit. Zie figuur 2. 14 Figuur 1- Luchtinlaat bij kanaalventilatie 2 1 4 3 1: tegen de stalmuur de inlaat 1-2 m dichtleggen 2: oversteek maken boven de luchtinlaat 3: regelbaar rolgordijn op basis van onderdruk 4: in het luchtkanaal schotten aanbrengen om de wind tegen te laten botsen om zo de windsnelheid te verminderen Figuur 2 - Inlaat op de kopgevel bij combi- of buisventilatie 2 1 1: gaas, rotswol of geperforeerde plaat 2: klep die de lucht hoger boven het plafond binnenbrengt