Proefwerk Scheikunde 3e klas 2e blok Opgave 1 (4p): Strooizout Strooizout is een dooimiddel. Het zorgt ervoor dat het vriespunt van water wordt verlaagd. Het zout (vrijwel altijd natriumchloride, soms calciumchloride) mengt zich met het aanwezige water (ijs of sneeuw) en vormt zo pekel. Doordat pekel een lager vriespunt heeft dan water, zal dit minder snel bevriezen zodat minder gladheid optreedt. Na het zoutstrooien moet er voldoende verkeer zijn om een goede menging te krijgen. Pekel is een mengsel van water en zout. Als men een stof in water oplost daalt het vriespunt van de oplossing. a) Geef de formules van de zouten die in pekel voorkomen. De oplosreactie van kaliumchloride schrijft men als volgt op: KCl (s) --> K+ (aq) + Cl- (aq) b) Geef de oplosreacties van beide zouten die in pekel voorkomen. Opgave 2 (6p): Zouten Siliciumcarbide, ook bekend als carborundum, is een zeer hard materiaal dat veel wordt gebruikt voor slijpen en polijsten, in de vorm van slijpstenen, polijst- en slijppoeders en als bekleding van schuurpapier, en tegenwoordig ook voor de pantsering van pantservoertuigen. a) Geef de formule van siliciumcarbide. Aluminiumhydride is een anorganische die voorkomt als naaldvormige witte kristallen, die hevig reageren met water. b) Geef de formule van aluminiumhydride. Boornitride is op diamant na de hardste vaste stof en wordt daarom gebruikt als slijp- en boormiddel. Omdat het wit is en ongevaarlijk vindt het veel toepassing in cosmetica. Er kunnen echter ook vormen van geperst worden die goed te bewerken zijn. Het materiaal wordt daarom gebruikt om metalen in te smelten. c) Geef de formule van boornitride. Zink(II)fosfide is een veelgebruikt rodenticide. Bij opname in het verteringsstelsel van de dieren wordt het toxische gas fosfine gevormd. Handelsnamen van de stof zijn Blue-ox, Gopha-rid, Kilrat, Mous-Con, Phosvin, Ratol, Rumetan en Zinc-Tox. Vergelijkbare verbindingen die dezelfde toepassing kennen zijn aluminiumfosfide en calciumfosfide. d) Geef de formules van de drie fosfide genoemd hierboven. Opgave 3 (6p): Model van Rutherford Lithiumfluoride komt voor als een wit kristallijn poeder of als transparante kristallen, die slecht oplosbaar zijn in water. Het is een zeer goed optisch materiaal om ultraviolette straling te transporteren. Griceiet is de zeldzame minerale vorm van lithiumfluoride. a) Geef de definitie van atoomnummer, massagetal en isotoop. b) Wat is de formule van lithiumfluoride? c) Hoeveel protonen, neutronen en elektronen komen voor in een molecuul lilthiumfluoride (gebruik hierbij de in de natuur meest voorkomende isotopen)? Opgave 4 (8p): Puntenslijper Een puntenslijper van de HEMA bestaat uit magnesium, aluminium en ijzer. Bij heftig verwarmen zullen het magnesium en aluminium verbranden. Het ijzer verbrandt niet. Dit gebeurt pas bij nog veel hogere temperaturen. a) Uit wat voor soort verbinding is de puntenslijper gemaakt? b) Geef de verbranding van magnesium. c) Geef de verbranding van aluminium. De puntenslijper bestaat uit 0,50 gram magnesium en 2,0 gram aluminium. d) Hoeveel gram magnesiumoxide ontstaat er? e) Hoeveel gram verbrandingsprodukt ontstaat in totaal? f) Hoeveel gram zuurstof is nodig voor de verbrandingen? Opgave 5 (6p): Waterzuivering In het boek wordt waterzuivering in een achttal stappen uitgelegd. Geef deze stappen met enig uitleg. Proefwerk Scheikunde Antwoorden Opgave 1 (4p): Strooizout a) NaCl en CaCl2 b) i) NaCl (s) --> Na+(aq) + Cl-(aq) ii) CaCl2 (s) --> Ca2+(aq) + 2Cl-(aq) Opgave 2 (6p): Zouten a) SiC b) AlH3 c) BN d) Zn3P2 , AlP en Ca3P2 Opgave 3 (6p): Model van Rutherford a) Atoomnummer is het aantal protonen in de kern en de plek in het periodiek systeem. Massagetal is het aantal protonen plus neutronen in de kern. Isotopen zijn elementen met hetzelfde atoomnummer maar een ander massagetal. b) LiF c) Hoeveel protonen, neutronen en elektronen komen voor in een molecuul lilthiumfluoride (gebruik hierbij de in de natuur meest voorkomende isotopen)? Opgave 4 (8p): Puntenslijper a) Legering = mengsel van metalen b) 2Mg + O2 --> 2MgO c) 4Al + 3 O2 --> 2Al2O3 De puntenslijper bestaat uit 0,50 gram magnesium en 2,0 gram aluminium. d) Hoeveel gram magnesiumoxide ontstaat er? e) Hoeveel gram verbrandingsprodukt ontstaat in totaal? f) Hoeveel gram zuurstof is nodig voor de verbrandingen? Opgave 5 (6p): Waterzuivering Zie boek pagina …....