Vitamine E, beknopt overzicht. 03-2016

Vitamine E is een in vet oplosbare vitamine en een belangrijk, essentieel antioxidant; het
beschermt de lipiden van ons lichaam (waaronder de celmembranen) en het cholesterol tegen
oxidatie, maar beschermt ook tegen zon- en kunstlicht en sigarettenrook. Vitamine E beschermt de
cellen, de celwanden en de bloedvatwanden (endotheel en ander vaatweefsel). Vitamine E speelt
ook een rol bij de regulatie van de celstofwisseling en is ook belangrijk voor een goede functie van
de ogen, met name het netvlies.
Overmatige oxidatieve schade die door aanvallen van vrije radicalen wordt veroorzaakt, brengt
men binnen alle medische stromingen onweerlegbaar in verband met vroegtijdige veroudering,
kanker, atherosclerose, staar, ischemie van het netvlies en vele degeneratieve (oog)ziektes.
Vitamine E wordt als essentieel nutriënt en ook als supplement
ernstig onderschat; een (relatief) tekort wordt volgens vele
onderzoekers gerelateerd aan ALLE oorzaken van ziekte en sterfte.
Natuurlijke vitamine E (d-alfa-tocoferol) heeft een biologische werkzaamheid die tot 50% beter
is dan die van synthetische vitamine E; de natuurlijke vitamine E complex welke uit de
alfa/bèta/delta/gamma-soorten bestaat is nóg actiever. Wanneer deze natuurlijke soort vitamine E
complex zowel tocoferolen als tocotriënolen bevat, dan hebben we het over de allersterkste en
meest complete en actieve soort vitamine E (complex) die er bestaat; deze bezit de hoogste
biologische activiteit. Deze zit bijvoorbeeld royaal in rode palmolie, misschien wel de meest
waardevolle essentiële olie voor menselijke consumptie.
Natuurlijke vitamine E blijft bovendien veel langer actief in de weefsels aanwezig dan de
synthetische vorm. Zoals eerder vermeld, bij de aanleg voor staar heeft vitamine E ook een
belangrijk preventief én regeneratief effect (het geeft tot 80% bescherming tegen fysieke
oxidatieve stress).
Onderzoekers ontdekten, dat een vitamine-E-behandeling bij diabeten, vergeleken met de
controlegroep, voor een betere bloedstroom naar het netvlies zorgt. Ook na het stoppen met
de vitamine-E-suppletie (in de placeboperiode) bleef de verbeterde bloedstroom naar de ogen
aanhouden.
In diverse studies is ook aangetoond dat vitamine E van invloed is op signalerings-functies in
vasculaire gladde spiercellen en de natuurlijke bloedvatvorming (angiogenese/vasculogenese)
en vervult daardoor een belangrijke rol bij de meest uiteenlopende soorten wondgenezing en
weefselherstel.
Vitamine E bezit een groot potentieel aan cardioprotectieve effecten. Vitamine E is als
vetoplosbare, lipofiele antioxidant belangrijk binnen de atherogenese. Atherogenese is de wijze van
het ontstaan van zgn. atheromatose: een gecompliceerde en langzaam voortschrijdende
slagaderlijke ziekte waarbij vetachtige complexe stoffen in de wand van slagaders worden afgezet.
Deze complexen, ook wel plaque genoemd, bestaan uit een ‘mix’ van (V)LDL-cholesterol,
triglyceriden, geoxideerde lipoproteïnen, kalk, amyloïde plakeiwitten en resten van beschadigd
vaatendotheelcellen, ontstekingsproducten en schuimcellen, ‘plaksuikers’ zoals triglyceriden en
virussen.
De pathogenese van atheromatose remt de beweeglijkheid van weefselmacrofagen en remt
stikstofoxide-geïnduceerde vasodilatatie.
In muismodellen (in vitro) is aangetoond dat de
oxidatieve resistentie door vitamine E voorkomen wordt en daarmee het ontstaan van
atherosclerotische plaquevorming. Vitamine E remt eveneens de aggregatie van de bloedplaatjes,
de
trombocyten,
en
wordt
daardoor
ook
(preventief)
toegepast
als
natuurlijk
antistollingsmiddel. (Let op: een ‘antistollingsmiddel’ is iets anders dan een ‘bloedverdunner’!)
Er zijn verschillende groepen antioxidanten; R+ Alpha liponzuur is bijvoorbeeld een
‘neuroantioxidant’. Als uitgesproken lipofiel antioxidant remt vitamine E ook krachtig de
ontwikkeling van M. Alzheimer af, o.a. door het remmend effect op amyloïdeafzettingen. Bij de
ziekte van Alzheimer is er sprake van een enorm hoge lipidenoxidatie in de hersenen.
De resultaten van enkele wetenschappelijke onderzoeken suggereren ook dat vitamine E suppletie
een preventieve waarde kan hebben bij het voorkomen van de ziekte ALS (Amyotrofische Lateraal
Sclerose).
Reeds een kleine hoeveelheid natuurlijk vitamine E is al werkzaam. Het remt ook de (oxidatieve)
afbraak van vitamine A af. Net als vitamine A moduleert vitamine E het immuunsysteem
(moduleren is ‘regulerend veranderen door aanpassing’) en het bevordert de T-celdifferentiatie in
de thymus. Het heeft in die zin zelfs een zinvolle invloed bij ziekten als aids.
Vitamine E verhoogt de vruchtbaarheid want het vergroot de dikte van de endometriumwand bij
vrouwen, daarbij nog opgeteld de verbetering van de wanddoorbloeding en het effect van antiaggregatie. In de praktijk zien we regelmatig dat vrouwen infertiel zijn omdat de
baarmoeder(wand) slecht doorbloed is, een ernstig onderschat probleem.
Ook de spermakwaliteit en met name de beweeglijkheid van zaadcellen verbetert, bij mannen
met
idiopathische
mannelijke
onvruchtbaarheid
(diagnose:
asthenoteratospermia
of
asthenospermia).
Het biedt in zijn algemeenheid een krachtige bescherming tegen veel ouderdomsziekten en het
vertraagt zelfs het verouderingsproces o.a. door de verminderde cellulaire immuniteit bij
veroudering.
Vitamine E deficiëntie wordt in de wetenschap ook geassocieerd met een verhoogde incidentie van
infectieziekten en het aantal tumoren. Verder induceert vitamine E suppletie een sneller herstel van
thymusatrofie na röntgenbestralingen.
Vitamine E complex bezit een veelheid essentiële fysiologische functies.
Het verbetert de economische benutting van zuurstof, het verhoogt de capillaire doorlaatbaarheid
voor
bloedcellen
en
verwijdt
de
capillairen,
het
bevordert
de
regeneratie
van
oppervlaktebedekkend epitheel (huid en slijmvliezen) en het remt de vrijzetting van (inflammatoir)
arachidonzuur uit celmembranen. Verder verhoogt het indirect de uitscheiding van intracellulair
natrium.
In vitro studies, uitgevoerd bij menselijke celculturen en dierlijke modellen suggereren dat
vitamine E de productie van cytochroom P450 en MDR1 in de lever zou toenemen; hierdoor kan de
werkzaamheid van geneesmiddelen verlaagd e/o verkort worden. Aan de andere kant kun je
stellen dat het detox-vermogen van de lever wordt vergroot, hetgeen op zich positief is voor onze
gezondheid. Een regelmatige suppletie van natuurlijk vitamine E complex ondersteunt het gezond
ouder worden!
© P.A. Blaauw ~ Assen, natuurgeneeskundige
maart 2016