• Zorgpaden , zorgtrajecten en multidisciplinaire netwerken: kansen en bedreigingen voor huisartsen en huisartsenkringen • Hoe hiermee aan de slag als huisarts en in je huisartsenkring ? • - We lichten een tip van de sluier. • - Domus Medica engageert zich voor verdere ondersteuning in de toekomst via het KRINGLOKET en de werkgroep zorgpaden/zorgtrajecten. . Definitie zorgpaden • Het zorg pad is de prospectieve beschrijving van het ideale en te verwachten verloop voor patiënten met een bepaalde zorgbehoefte of ziekte. • In een zorgpad wordt vastgelegd welke stappen een patiënt doorloopt in zijn behandeling. • Deze stappen worden bepaald op basis van: - wetenschappelijk bewezen internationale richtlijnen, - de eigen professionele ervaring van de betrokken groepen zorgverleners - de kennis over de patiënt en zijn omgeving. Aanbevelingen en zorgpaden • Beantwoorden de vragen : • Wat ? • Waarom? • Beantwoorden de vragen • wie? • Wanneer? • Waar ? concreet is een (klinisch) zorgpad • een verzameling van methoden en hulpmiddelen. - om de leden van het multidisciplinair en inter-professioneel team op elkaar af te stemmen. Het laat toe patiëntgestuurde zorg op een systematische wijze te plannen en op te volgen . Zorgpaden en doelstellingen Domus Medica • Een middel/methode en GEEN DOEL om: - De zorg voor de patiënt en ons werk als huisarts te verbeteren en dit in goede communicatie met de andere spelers op het terrein = duidelijke afspraken. - Aanbevelingen lokaal te implementeren. - Taakafspraken te concretiseren tussen huisartsen en : • Specialisten • Ziekenhuizen • Andere disciplines Hoe zorgpaden organiseren in de eerste lijn? • Zorgpaden richten zich op een afgelijnde pathologie en episode. • Huisartsgeneeskunde is generalistische en contextgerichte zorg . • Door een integrale benadering wordt fragmentatie van de zorg voorkomen. • De “chronische patiëntenzorg” in de eerste lijn is dus iets anders dan een optelling van allerlei ziektegerichte “zorgtrajecten” . Hoe zorgpaden organiseren in de eerste lijn? > Verticale, ziektegerichte benadering bij specialistische zorg > Horizontale persoonsgerichte huisartsenzorg • De reden waarom huisartsen instinctief gaan steigeren als ze de “diaree” van al die verschillende “zorgpaden” vanuit al die verschillende organisaties op zich zien afkomen. • Voor de patiënt is het nodig beide benaderingen te integreren en dit kan indien men bereid is de organisatorische randvoorwaarden in te vullen. Prioriteiten voor de huisartsen Werkgroep op 17.11.07 • Koppelen van een Kring- en een Kwaliteitscoördinator: functie, erkenning, financiering en opleiding voorzien. (28 punten). • Opleiding en intervisie van kringafgevaardigden ivm. Implementatie van zorgpaden (22 punten). • De erkenning van de centrale rol van de huisarts in het zorgpadproces bekomen, met alle consequenties daarvan (tijdsbesteding, financiering,…). De centrale rol van de huisarts bij integrale zorgpaden verdedigen naar overheidsinstanties toe. (12 punten) Standpunttekst AV mei 2008 Randvoorwaarde op niveau van de organisatie van de gezondheidszorg: • In de gezondheidszorg dient men via het principe van de subsidiariteit de bevoegdheden en taakafspraken afdwingbaar te maken. • Zorgpaden kunnen als taakafspraken tot gunstige resultaten leiden voor de zorg aan patiënten, wanneer duidelijk gemaakt wordt welke zorg thuishoort op welk niveau. Correcte afspraken over zorgpaden vragen een correcte beschrijving van taken & functies van de betrokken zorgverleners. Subsidiariteitprincipe: het niveau waar de zorg dient verleend te worden is daar waar ze het meest efficiënt én het goedkoopst kan verwezenlijkt worden. Organisatorische randvoorwaarden 1. De organisatorische ondersteuning van de huisartsen op de plaats waar die zorgpaden geïmplementeerd moeten worden : de huisartsenkringen. >>> De multidisciplinaire netwerken en de >>> Kringcoördinator / zorg – of netwerk manager. 2. Registratie van de (groep)praktijken en samenwerkingsverbanden. 3. Een elektronisch GMD met gebruiksvriendelijke functionaliteiten. Beleid en regelgeving Twee belangrijke vernieuwingen op vlak van chronische patiëntenzorg 1. RIZIV regelgeving zorgtrajecten voor individuele patiënten, huisartsen en specialisten Afspraken tussen chronische patiënten, huisartsen en specialisten worden financieel gehonoreerd 2. RIZIV -regelgeving oprichting en werking van multidisciplinaire netwerken op de eerste lijn Met een organisatorische ondersteuning van de huisartsenkring die hiervoor subsidies krijgt 1. Individuele zorgtrajecten Operationele principes: • de behandelingsdoelstellingen worden vastgesteld op basis van wetenschappelijk gefundeerde aanbevelingen; • de engagementen van de patiënt, de huisarts en de geneesheer -specialist worden vastgelegd in een zorgtrajecten - contract dat door de drie partijen wordt aangegaan voor een periode van drie jaar en wordt meegedeeld aan de verzekeringsinstelling van de patiënt; • de rol van de huisarts en de geneesheer- specialist in de zorgtrajecten wordt gevaloriseerd door een specifiek jaarlijks honorarium, dat in hoofdzaak dient ter ondersteuning van het teamwerk, het overleg en de communicatie tussen de zorgverleners • de patiënt wordt aangemoedigd door het toekennen van een remgeldvoordeel : afschaffing van het persoonlijk aandeel bij de huisarts en een remgeldvermindering bij de geneesheerspecialist 1. Individuele zorgtrajecten Begeleidende en ondersteunende maatregelen voor een optimale toepassing van het zorgtrajecten – systeem: • verbetering en verruiming van het gebruik van ICTtoepassingen door de zorgverleners • • • • in hun onderlinge communicatie in hun relaties met de verzekeringsinstellingen voor de evaluatie van de zorgtrajecten ter beschikkingstelling of uitwerking van een beveiligde technische infrastructuur voor de communicatie van de gegevens • een structuur voor het organisatorisch beheer van de gegevensmededeling • Beschikbaar bedrag 30,7 miljoen € 2. Lokaal Multidisciplinair Netwerk :onder voorbehoud ! De huisartsenkring(en) sluit(en) een samenwerkingsakkoord af met RIZIV . • Doel: oprichting en werking van lokaal multidisciplinair netwerk dat chronische patiënten ten laste neemt. • Huisartsen(kringen) starten en superviseren de zorgtrajecten, stellen individuele doelen voor en coördineren de zorg. • Huisartsenkring kan zorgmanager(team) in dienst nemen => belast met de ondersteuning van de organisatie (verleent geen zorg ad. patiënten) Lokaal Multidisciplinair Netwerk Opdracht HAK • • • • • Optimalisering van de kwaliteit van de lokale zorgverlening voor patiënten met diabetes en met nierinsufficiëntie > voor alle chronische patiënten Ondersteunen van zorgtraject als systeem en van de huisarts als coördinator van zorg Bevorderen van communicatie en van performante IT gegevensverzameling, transfer en feed-back Afstemmen van educatiemogelijkheden en noden van de patiënten. Verkennen van lokale gezondheidsprioriteiten Lokaal Multidisciplinair Netwerk financiering :onder voorbehoud: “Samenwerkingscontract van de loco-regionale actoren ter ondersteuning zorgtrajecten nu en in de toekomst “ Financiering: via nieuw KB als bijkomende opdracht voor de kringen • Contract voor 4 jaar • 1° jaar 75 000 € per 75.000 inwoners + 18 000 € = 93000 € (bovengrens van 300 000 inwoners) • 50 000€ voor netwerkmanager • 25 000€ werkinskosten • 18 000€ coaching door Kring 90% bij ondertekening van conventie - 10% na jaarrapport Beperkt tot 30 netwerken ? Wat kan Domus Medica voor u doen? Doelstelling AV Kwaliteitsvolle zorgpaden ontwikkelen en organiseren op de eerste lijn én met de 2de en 3de lijn, waarbij het principe van subsidiariteit van zorg wordt geïntegreerd en de huisartsenkring een centrale rol opneemt. Standpunttekst zorgpaden (Mei 2008) Subdoelen 1. Een professioneel ondersteunende organisatie ontwikkelen mbt zorgpaden voor huisartsen en hun kringen 2. De huisartsenkringen ondersteunen bij het opzetten van een eigen zorgpad coördinatie 3. Ontwikkelen van standaard zorgpaden 4. Inventariseren van best practice lokale zorgpaden en terugkoppelen 5. Analyse van gegevens wanneer ze beschikbaar komen HOE? • Projectgroep zorgpaden is opgericht. • Informeren van huisartsen en kringen • Standpunten formuleren en bekend maken. • Lidmaatschap Netwerk klinische paden voor professionele ondersteuning en wetenschappelijk gefundeerde samenwerking met de tweede lijn. • => Projectplan Projectplan 1. Webontsluiting 2. Implementatiemateriaal en hulpmiddelen 3. Ondersteuningscel op het secretariaat Webontsluiting • • • • Informatie Sensibilisatiemateriaal FAQ’s Contacten / links Implementatiemateriaal en hulpmiddelen • • • • • Vormingspakketten LOK handleidingen Draaiboek voor HA kringen Opleiding en intervisie van de kringmanagers. Ontwikkeling generieke zorgpaden uitgaande van onze aanbevelingen. • Inventarisatie en ter beschikking stellen van “goodpractices” • “TOOLS” in EMD ter beschikking stellen . Ondersteuningscel op het DM secretariaat • Algemene en inhoudelijke info • Aanvragen van sprekers; hulp bij organisatie van regionale vorming. • Hulpvragen bij indienen van dossier • Hulpvragen bij in dienstneming van een zorgmanager. • Andere… Uit onze werkgroep van 06.12.08: • Wij leren van de ervaringen in Aalst : Multidisciplinair Netwerk : uit de ervaring van Aalst • Het netwerk - Wie zijn uw ‘key-people’? - Wat is je gemeenschappelijk doel? - Hoe denkt iedereen het doel te bereiken? Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst : • ‘Key People’: - In de huisartsenkring: - Het bestuur - De innovators (of early adopters) - Representatieve vertegenwoordigers tweede lijn - Lokale SIT/SEL: apothekers, verpleegkundigen, verzorgenden, sociale werkers, … - Wetenschappelijke ondersteuningsteam (Domus Medica? ! ) Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst • Middelen : - Financiën (75.000 euro/100.000 inwoners) - Behuizing : - Bureelruimte - Vergaderruimte - ‘Zorg’ruimte (educatie, onderzoek voeten, oogfundus, …?) - Personeel: - Coördinator - Regionale coördinatiecel Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst • Management: 1. Coördinatie cel: 1. Leidt en controleert het inhoudelijk aspect; 2. Coördinator: 1. 2. 3. Taken Projectmanagement Teammanagement 2. Algemeen management (vzw?): 1. 2. 3. 4. Human resources: aanwerving, … , ontslag. Finance Logistiek IT en telecom, … Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst • Coördinator: • • • • • • • ≠ inhoudsdeskundige = iemand die de vaardigheden heeft een netwerk van zorgverleners uit te bouwen en een proces van zorgvernieuwing te coachen. taken : logistieke ondersteuning organiseert vergaderingen, bereidt ze voor en verzorgt de verslaggeving helpt initiatieven uit te werken en te implementeren. wordt inhoudelijk ondersteund door de regionale coördinatiecel. Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst :Valkuilen: - 1. Onvoldoende resources: Geld + Man -, vrouwkracht. 2. Slechte vergadertechnieken: Doel van de vergadering Noodzakelijke voorbereiding Wie uitnodigen? Voorzitter Moderator Verslaggever Samenvatting to do’s, vastleggen volgende vergadering, zo mogelijk evaluatie. Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst : Valkuilen: • 3.’Politieke’ toestanden. • • Dubbele agenda’s (doel uit het oog, belangen primeren) Destructief vs. Constructief: ‘If you’re not part of the solution, You’re part of the problem.’ Multidisciplinair Netwerk: Valkuilen: • • • 4. Weerstanden: Tegen verandering op zich. Uit angst: • • • Controleverlies Terrein- / inkomensverlies Conflict met: • • • Belangen : (eigen of van de organisatie) Agenda: korte termijn (ander project), lange termijn (strategische keuzes) Hiërarchie: structureel vs. functioneel (cfr. leger) Multidisciplinair Netwerk: uit de ervaring van Aalst : • De ultieme ‘natte droom’ ‘Netwerk’ wordt ‘Team’ Voor: Meer kwaliteit van zorg; Meer kwaliteit van leven, voor patiënt én voor zorgverlener; Meer veiligheid; Meer efficiëntie (= kwaliteit/prijs) Multidisciplinair netwerk Multidisciplinair Teamwerk Verandering vraagt tijd… Neem hem!