Programma van eisen Applicatie Adressen en gebouwen registratie voor de gemeente Sneek Werkgroep Functioneel ontwerp BAG G. Hoogeboom T. Lont R. S. Dijk O. Postma J. Bosma E. de Jong Datum: 20 juli 2017 Versie: 1.0 1 INLEIDING 3 1.1 Project BAG bij de gemeente Sneek 3 1.2 Bijzonderheden gemeente Sneek 4 2 UITSLUITINGSCRITERIA 5 3 FUNCTIONELE EISEN AAN DE BAG-APPLICATIE 6 4 NIET FUNCTIONELE EISEN AAN DE BAG-APPLICATIE 10 5 TECHNISCHE EISEN AAN DE BAG-APPLICATIE 12 6 DATA EISEN AAN DE BAG-APPLICATIE 16 7 KOPPELINGEN EN DISTRIBUTIE GEGEVENS 18 8 BEHEER / ONDERHOUD 20 8.1 De beheersorganisatie BAG in Sneek 21 9 EISEN AAN DE LEVERANCIER 23 10 PRIJSOPGAVE 25 11 CONSEQUENTIES 27 11.1 Organisatorische consequenties 27 11.2 Consequenties voor de processen 27 11.3 Consequenties voor (gegevens)beheer 27 11.4 Technische consequenties 27 12. GUNNINGSCRITERIA 29 BIJLAGE 1: BEGRIPPEN EN AFKORTINGEN 32 PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 2/37 1 Inleiding In overeenstemming met de wettelijke verplichting zal de gemeente Sneek per 2009 de basisregistratie adressen en gebouwen (BAG) invoeren. De organisatie van de gemeente Sneek bestaat uit +/- 380 medewerkers. De implementatie van de BAG treft vooral de afdelingen Vergunning & Toezicht en Real, daarnaast zal het een grote impact hebben op de afdelingen Burgerzaken en Belastingen. Voor de verplichte bijhouding van de BAG is een applicatie benodigd. In dit PvE beschrijven wij de eisen en wensen ten opzichte van de applicatie, gebaseerd op de lijst van VROM. Het PvE wordt gebruikt bij de selectie van de meest geschikte BAG-applicatie en ondersteunende diensten voor de gemeente. Het PvE geeft inzicht in wat de applicatie moet kunnen en waaraan het moet voldoen. De keuze van de BAG-applicatie zal worden bepaald op basis van de uitsluitingcriteria, eisen en wensen zoals die worden gekozen en geformuleerd door de gemeente en gunningcriteria. De gemeente Sneek is voornemens om in maart de gunning voor de applicatie af te ronden en wil per 6 april starten met de implementatie van de BAG applicatie. 1.1 Project BAG bij de gemeente Sneek Ten behoeve van de BAG implementatie is een projectgroep in het leven geroepen. Deze groep bestaat uit de projectleider Ron Dijk en vertegenwoordigers van de betrokken afdelingen (direct betrokkenen en afnemers). De leden van de projectgroep trekken ieder een eigen werkgroep (PvE, Referentiebestand etc.). Ten bate van de initiële vulling van de BAG is een referentiebestand opgebouwd. Deze zal de leverancier kunnen gebruiken bij de implementatie van de BAG. Alle contacten over de offerte aanvraag en de gunning verlopen via de projectleider. In dit document wordt verder uitgeweid over de ICT omgeving waarin de BAG zal plaatsnemen. De applicatie voor de BAG zal moeten conformeren aan de landelijke eisen voor de BAG, de NORA en het moet passen binnen de gemeentelijke informatie architectuur. De hiervoor genoemde keuzes en opname van gemeente specifieke gegevens over de BAG vormen de basis voor het Programma van Eisen en Wensen. Het Programma van Eisen en Wensen is opgesplitst in de volgende onderwerpen: Functioneel; Niet-functioneel; Technisch; Data; Koppelingen en distributie gegevens; Beheer en onderhoud; Leverancier; Juridisch PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 3/37 1.2 Bijzonderheden gemeente Sneek fusie De gemeente Sneek is op dit moment een gemeente van +/- 33.000 inwoners. In 2008 is besloten om te fuseren met een aantal gemeenten uit de zuidwest-hoek van Friesland. Dit betekent dat de gemeente per 2011 een grootte van +/- 80.000 inwoners zal kennen. Deze fusie heeft natuurlijk grote gevolgen voor het ambtelijk apparaat en de (hoeveelheid) diensten die wij als gemeente leveren. Ook voor de BAG zal dit gevolgen hebben. Aan de leverancier wordt gevraagd hiermee rekening te houden. GBKN Momenteel verzorgd de stichting GBKN Friesland (onderdeel van stichting LSV GBKN) voor geheel Friesland, de actualisatie van de basiskaart. De metingen worden uitbesteed aan diverse bureaus. Het muteren wordt, volgens standaard procedures, door de stichting zelf gedaan. Op deze manier blijft de GBK van Sneek redelijk up to date. Het is voor de gemeente mogelijk mutaties via internet door te geven (MMS, Mutatie Melding Systeem). Rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat de gemeente Sneek zelfregistrerend zal worden en zelf zal zorgen voor de actualisatie van de kaart. Omdat het muteren dan bij de gemeente ligt, kunnen wijzigingen snel doorgevoerd worden. Iets wat voor de BAG, om bijvoorbeeld de definitieve geometrie in te voeren, verreist is (procesvoortgang BAG). Basisbestand De gemeente Sneek maakt gebruik van een zelfgemaakte toepassing van het ISZF voor het opbouwen van het referentiebestand. De gegevens zijn opgeslagen in een Oracle database. Er is daarmee sprake van een vrijwel volledige initiële vulling van de registratie adressen en gebouwen. De conversie van de gegevens vindt plaats van dit referentiebestand naar de BAG toepassing zoals die wordt aangeboden. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 4/37 2 Uitsluitingscriteria Er is een aantal uitsluitingscriteria waaraan de BAG-applicatie moet voldoen. Als er niet aan kan worden voldaan, dan wordt de offerte verder niet in behandeling genomen. De uitsluitingscriteria zijn: 1. De applicatie conformeert zich aan: De Grondslagen versie 4.0 (te vinden op de VROM website via http://bag.vrom.nl) Het Processenhandboek versie 1.0 of 1.1 (te vinden op de VROM website via http://bag.vrom.nl) 2. De applicatie moet de conformiteitstoets succesvol hebben doorlopen voor aanvang van de implementatie volgens de overeen te komen planning. Dit houdt in dat: Het koppelvlak van de BAG-applicatie op de Landelijke Voorziening is aan de grondslagen getoetst; De BAG-applicatie kan aansluiten op de Landelijke Voorziening van BAG (BAGLV); De resultaten van de testgegevens zijn beoordeeld met de referentie-testgegevens voor de conformiteitstoets uit de BAGLV. 3. De BAG-applicatie is geïnstalleerd voor 13 april en voldoet aan de in de offerte opgenomen specificaties; 4. De BAG-registratie is in staat om eind april (via een servicebus of direct) te koppelen met andere binnengemeentelijke applicaties van WOZ, GBA en WKPB. 5. De acceptatietest op de BAG-applicatie wordt succesvol doorlopen en eventuele fouten worden in de overeengekomen herstelperiode verholpen. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 5/37 3 Functionele eisen aan de BAG-applicatie In dit hoofdstuk zijn algemene functionele eisen opgenomen en eisen voor het invoeren, wijzigen en raadplegen van gegevens. Verder zijn er eisen voor beveiliging, terugmelding en management rapportage opgenomen. Functionele Eisen Eis / wens Invoeren en wijzigen van data 1 De applicatie functioneert als bronregistratie. Dit betekent dat als de gegevens eenmaal geregistreerd zijn in de BAG-applicatie de gegevens als bron gebruikt worden. De gegevens in de BAG-applicatie kunnen niet automatisch vanuit een andere applicatie worden aangepast. 2 De applicatie registreert de objecten en de gegevens per object voor de BAG-gegevens. 3 Ten behoeve van traceerbaarheid moet elke mutatie van elk BAG-gegeven (geometrische en/of administratieve) worden opgebouwd in de BAG historie. Hierbij moet het volgende bewaard worden: de voorgeschreven datum begin geldigheid het voorgeschreven brondocumentnummer datum en tijd waarop deze in het systeem is ingevoerd, de attribuutnaam en/of object en de oude en de nieuwe waarde van het attribuut en/of object. 4 Ten behoeve van traceerbaarheid moet elke mutatie van elk BAG-gegeven (geometrische en/of administratieve) worden opgebouwd in de BAG historie. Hierbij moet het volgende bewaard worden: de vermelding van de persoon die de wijziging aangebracht heeft. 5 De applicatie staat niet toe dat gegevens die eenmaal ingevoerd zijn in de BAG daaruit verwijderd worden. EIS EIS EIS EIS EIS 6 De applicatie biedt de mogelijkheid tot het registreren van vrije gegevens; dat EIS kan zijn op attribuut-niveau (bijvoorbeeld straatcode, BOCO-schrijfwijze) of op objectniveau (bijvoorbeeld lichtmasten, windturbines). Dit impliceert dat de applicatie ook de mogelijkheid biedt tot het kunnen onderscheiden van de BAG-gegevens en vrije gegevens 7 Het invoeren of muteren van vrije gegevens leidt niet tot vervuiling van de BAG (voorbeeld: correcte datum-begin geldigheid en niet de datum waarop een niet-BAG-gegeven is gemuteerd) en er vindt geen berichtenverkeer plaats tussen de gemeente en BAG Landelijke Voorziening (BAGLV). Bij invoer of mutatie van een vrij gegeven wordt in de BAG geen historie opgebouwd. 8 De applicatie kan relaties leggen tussen de administratieve en de geometrische gegevens. PvE BAG, Versie 1.0 EIS EIS Pagina 6/37 9 De applicatie biedt de mogelijkheid om via een geometrische ondergrond en presentatie in één transactie zowel een adresseerbaar object (verblijfsobject, standplaats, ligplaats) als het administratieve adres in te voeren en deze beide te koppelen. Dient dit altijd eerst administratief te zijn, of kan dit ook door een BAG-object eerst geometrisch te definiëren of te muteren. 10 Het is niet mogelijk een (hoofd-)adres in te trekken zonder het bijbehorende adresseerbaar object in te trekken. Het is niet mogelijk een adresseerbaar object in te trekken zonder het bijbehorende (hoofd-)adres in te trekken. EIS EIS Het is wel mogelijk een nevenadres in te trekken zonder het adresseerbaar object in te trekken, zolang het hoofdadres maar de status ‘naamgeving uitgegeven’ houdt. 11 De applicatie dwingt af, dat de ‘aanduiding hoofdadres verblijfsobject’ van een verblijfsobject, standplaats of ligplaats nooit gewijzigd kan worden zonder dat er een brondocument beschikbaar is waarnaar wordt verwezen. EIS 12 In de administratieve en geometrische BAG-gegevens kan niets gewijzigd worden zonder dat er een brondocument beschikbaar is waarnaar wordt verwezen of dat er gelijktijdig een gestandaardiseerd brondocument wordt aangemaakt. EIS 13 De applicatie controleert bij invoer van gegevens of de geometrie van een verblijfsobject gelegen is binnen het pand (of de panden) waar het verblijfsobject bij hoort. EIS 14 De applicatie staat toe dat panden een overlappende geometrie hebben. 15 De applicatie heeft een functie om ingrijpende veranderingen aan woonplaatsgrenzen mogelijk te maken, waarbij panden, verblijfsobjecten en/of openbare ruimten in een andere woonplaats komen te liggen. EIS EIS 16 De applicatie voert consistentiecontroles uit op de geometrie, waarbij getoetst EIS wordt dat het gehele gemeentelijke grondgebied afgedekt is door woonplaatsen en dat de woonplaatsgrenzen op elkaar aansluiten. 17 De applicatie ondersteunt zowel de gebeurtenissen uit het processenhandboek alsmede andere gemeentelijke gebeurtenissen die met BAG-gegevens te maken hebben. Een voorbeeld gebeurtenis die ondersteund moet worden is: het intrekken van een bouwvergunning. Deze zou dan op vergelijkbare manier afgehandeld moeten worden, als het intrekken van een reguliere vergunning of het verwerken van een constatering. Hoe wordt dit afgehandeld door de applicatie (wizards, volledig overlaten aan gebruiker, etc.)? EIS 18 Repeterende werkzaamheden (voor zowel geometrische als administratieve gegevens) kunnen in 'bulk' processen worden uitgevoerd. Voorbeeld: straatnaam met even huisnummers 2-20 opvoeren is één handeling (één authentiek huisnummerbesluit voor 10 adressen) en niet 10 handelingen. WENS 19 De applicatie beschikt over een directe alarmeringsfunctie bij foutieve invoer van gegevens. Bij foutieve invoer is het niet mogelijk om de gegevens op te slaan. EIS 20 Zolang een object of mutatie daarop niet definitief is verklaard, kan aangegeven worden dat er niet tegen de BAG grondslagen gevalideerd hoeft te worden en er geen berichtenverkeer zal zijn naar de Landelijke Voorziening. Het object of de mutatie daarop maakt op dat moment nog geen deel uit van de (lokale) BAG en is in de applicatie als zodanig herkenbaar. 21 Het is mogelijk om pand inclusief verblijfsobject binnen de eigen gemeente in EIS te voeren dat ligt aan een openbare ruimte van een andere gemeente. Geef aan hoe dit werkt? PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 7/37 22 De 'datum begin geldigheid' van een object dient te liggen na of op de datum van dagtekening van het brondocument of van het besluit. Hoe regelt de applicatie dat deze datum bij het invoeren wordt gecontroleerd? EIS 23 Als de applicatie toestaat om in een veld (bijvoorbeeld status van een pand) eigen (‘niet-BAG’ conforme) domeinwaarden te definiëren en te gebruiken, moet bij het tonen van het veld de applicatie tenminste de ‘officiële’ BAG domeinwaarde tonen met daarbij de juiste datum begin geldigheid. EIS Raadplegen 24 De applicatie biedt de mogelijkheid om te zoeken via verschillende ingangen (waaronder in ieder geval: per sleutel, adres, x,y-coördinaten, …, omschrijvingveld) en het zoekresultaat bestaat uit geïntegreerde geometrische en administratieve gegevens waarin geswitcht kan worden tussen de geometrie informatie en administratieve gegevens. WENS 25 Van het geregistreerde object is, zowel in kaart als administratie, direct de EIS actuele BAG-status te zien (b.v. vergunning verleend, gevormd en in gebruik) 26 De applicatie is gemeentebreed raadpleegbaar en in het geval van EIS samenwerkende gemeenten raadpleegbaar middels een browser (intranet en internet) (samen) 27 Met betrekking tot printen dient lijstwerk binnen de applicatie zodanig flexibel te zijn, dat per gebruiker de selecties en instellingen gekozen kunnen worden. EIS Beheren gegevens 28 De administratieve en geometrische gegevens zijn geïntegreerd opgeslagen, waarbij de geometrische en administratieve gegevens in onderlinge samenhang kunnen worden beheerd en onderhouden. Hoe is de integriteit van de administratieve en geometrische gegevens gewaarborgd? EIS 29 Met de applicatie is het mogelijk de administratieve en geometrische historie te raadplegen door geautoriseerde gebruikers. EIS 30 De applicatie is in staat logbestanden te genereren, waardoor eventuele problemen meer specialistisch geanalyseerd kunnen worden. Geef aan wat de inhoud is van deze logbestanden? EIS 31 De applicatie bevat functies om bepaalde processen te kunnen monitoren en problemen te signaleren (o.a. signaleringen op beeldscherm of via e-mail, managementrapportages op papier). Wat heeft u voor functies hierbij? EIS Beveiligingseisen 32 Binnen het applicatielandschap van de gemeente is het mogelijk om op één plek aan te melden (aan te loggen) en direct toegang te krijgen tot meerdere (webbased) applicaties. De BAG-applicatie beschikt over single sign-on zodat er eenmalig aangelogd (bij gebruik van meerdere modules) de gebruiker niet nog eens moet aanloggen. Het wachtwoord is niet leesbaar opgeslagen en is afgeschermd voor anderen. WENS 33 De applicatie maakt voor authenticatie en autorisaties gebruik van de externe WENS directory service (active directory). 34 Het is mogelijk om autorisaties te configureren voor een gebruiker of EIS gebruikersgroep, waarbij deze rechten heeft om bepaalde functionaliteit (invoeren, raadplegen, wijzigen, rapportages maken) aan te roepen. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 8/37 35 Toegangsbeveiliging kan geregeld worden op databaseniveau, applicatieniveau en bestandsniveau. EIS 36 Toegangsbeveiliging kan geregeld worden tot op menu- en recordniveau. EIS 37 Autorisatie dient op documentniveau geregeld te zijn. Brondocumenten EIS mogen niet gewijzigd kunnen worden. 38 De autorisatie van de loggegevens zijn zodanig dat ze nooit gewijzigd mogen EIS worden. Terugmeldingseisen 39 Er komt automatisch een herinnering voor die objecten die in onderzoek zijn, maar die niet binnen 6 maanden afgehandeld zijn. Is deze waarde zelf in te stellen? Kunnen meerdere termijnen worden ingesteld voor herinneringen? EIS Management rapportage 40 Gebruikers kunnen zelf selecties samenstellen van administratieve en geometrische gegevens om maatwerkrapportages te genereren. EIS 41 Per object dient een historisch overzicht te kunnen worden gegenereerd met zowel het actieve als de inactieve voorkomens van het object. EIS 42 De applicatie biedt de mogelijkheid om op een eenvoudige en flexibele wijze WENS managementinformatie te genereren, in de vorm van rapportages, queries en overzichten. Wat voor soorten worden ondersteund? 47 EIS 48 De applicatie kan worden gebruikt voor het (lokaal) creëren, raadplegen en wijzigen van gegevens, ook als de Landelijke Voorziening (tijdelijk) niet beschikbaar is. Als de Landelijke Voorziening na een tijdelijke uitval opnieuw beschikbaar is, kan de applicatie de mutaties die in de tussentijd zijn ingevoerd alsnog doorsturen naar de Landelijke Voorziening. EIS 49 De applicatie kan teruggekomen foutberichten van de Landelijke Voorziening (BAGLV) onder de aandacht brengen van de beheerder of afhandelen en na correctie opnieuw aanbieden aan de BAGLV. Hoe wordt dit geregeld? EIS De applicatie moet in staat zijn rapportgegevens te exporteren naar diverse standaard formaten (waaronder tenminste: ASCII, CSV en XML). Dit is noodzakelijk om de gegevens aan te kunnen bieden aan rapportgenerator applicatie (Cognos impromptu (v7)of Cognos BI (v8) . Algemeen 50 De applicatie is in staat in het kader van regionale samenwerking, om BAGEIS gegevens van meerdere gemeenten op te nemen in de BAG-applicatie en de functionaliteit (invoeren, wijzigen en beheren van gegevens) als één geheel aan te bieden aan de verschillende gemeenten. Hoe gaat dat? Wordt het opgeslagen in 1 of meerdere gezamenlijke databases. (samen) 51 De applicatie bevat uitgebreide GIS functionaliteit voor GIS specialisten. Hoe is dit gerealiseerd? EIS 52 De beheerder kan vanuit diverse functionaliteiten gegevens opvragen, consistentie checks uitvoeren en queries en rapportages maken. EIS 53 De applicatie is in staat om diakrieten welke gebruikt worden in de officiële registratie van woonplaatsnamen en straatnamen goed weer te geven EIS PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 9/37 4 Niet functionele eisen aan de BAG-applicatie In dit hoofdstuk zijn eisen opgenomen voor de look & feel van de applicatie en eisen die gelden voor het gebruik en gebruikersvriendelijkheid van de applicatie. Niet-Functionele Eisen Eis / wens Look and feel 1 De applicatie hanteert in de gebruikers- en beheerinterfaces, de helpfunctie en de documentatie de termen die gedefinieerd zijn in de grondslagen van BAG (panden, verblijfsobjecten, standplaatsen, ligplaatsen, woonplaatsen, nummeraanduidingen en openbare ruimten). EIS 2 De applicatie is gebaseerd op de look- and feel van web technologie EIS voor de eindgebruiker en applicatiebeheerder. Het gaat er hierbij om dat de applicatie op het intranet als één geheel werkt, wat wil zeggen dat de schermen, kleuren, navigatie en andere basisfunctie overal hetzelfde zijn. 3 De schermen (invoer, raadpleeg en beheer) zijn overzichtelijk, duidelijk, eenvoudig en binnen de gehele applicatie op dezelfde manier opgezet. Kunt u van de belangrijkste schermen afbeeldingen en beschrijvingen opnemen in de offerte. EIS 4 De schermen (invoer, raadpleeg en beheer) kunnen naar eigen wensen aangepast worden. WENS Gebruik en gebruikersvriendelijkheid 5 De applicatie bevat een Nederlandstalige online helpfunctie, met contextafhankelijke toelichtingen. EIS 6 De handleiding dient voor eindgebruikers en applicatiebeheerders eenvoudig, compact en in goed Nederlands opgesteld te zijn. EIS 7 Invoeren van specifieke typen velden zoals datum, dient door het gehele pakket op dezelfde manier plaats te vinden. EIS 8 Elke gebruiker kan zijn voorkeursinstellingen in de applicatie opslaan, zodat deze bij een volgend gebruik niet opnieuw hoeft aan te passen. EIS 9 Eenduidige functietoetsen. Dat wil zeggen dat deze op elke plaats binnen het pakket op dezelfde wijze gebruikt en gedefinieerd zijn, b.v. voor- en achteruit bladeren, helpfunctie. Welke functietoetsen binnen de applicatie zijn gedefinieerd? EIS PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 10/37 10 Het opvoeren van niet ingemeten geometrie dient ook door niet specialisten met eenvoudige tekenfunctionaliteit uitgevoerd te kunnen worden. EIS 11 Bij iedere foutmelding die gemeld wordt aan de gebruiker moet de context waarin de fout is opgetreden duidelijk zijn, welke actie niet uitgevoerd kon worden en hoe met eventueel wie (b.v. helpdesk, applicatiebeheerder) het probleem kan worden hersteld. EIS 12 Fouten die optreden naar aanleiding van een gebruikershandeling moeten op een uniforme manier direct aan de eindgebruiker worden getoond. De cursor komt op het eerste foutveld van het scherm. EIS PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 11/37 5 Technische eisen aan de BAG-applicatie Dit hoofdstuk is opgesplitst in de volgende onderdelen: Een deel waarbij informatie over de technische infrastructuur gegeven wordt aan de leverancier, waarin de BAG-applicatie moet passen; Verder zijn er vragen die aan de leverancier gesteld worden om te weten of het aan bepaalde eisen (beschikbaarheid, performance, schaalbaarheid en herstelbaarheid) voldoet in de omgeving van de gemeente. Technische Eisen Eis / wens Infrastructurele eisen 1 De BAG-applicatie ondersteunt een platform dat met administratieve en/of geometrische gegevens geïntegreerd kan werken: Oracle 10g of hoger (Spatial is niet aanwezig, geef aan of dit noodzakelijk is) 2 De BAG-applicatie (serverzijde) moet kunnen draaien in de ICTinfrastructuur, zoals hieronder globaal is gespecificeerd: EIS EIS • Netwerkomgeving o 3Com Layer 3 switches met VLAN’s o NetApp FAS 2050 SAN o HP DL380 Xeon servers gekoppeld aan SAN d.m.v. Gigabit ethernet. o Communicatieprotocollen: tcp/ip, iSCSI, NFS o Presentatieserver Besturingssysteem: Windows 2003 R2 Standard Edition; o Hardware: Windows servers draaien virtueel onder VMware 3.5 ESX, Oracle RDBMS onder Oracle VM Applicatieserver o Besturingssysteem: Windows 2003 R2 Standard Edition; o Hardware: Windows servers draaien virtueel onder VMware 3.5 ESX, Oracle RDBMS onder Oracle VM o Databaseserver Besturingssysteem: Oracle Linux onder Oracle VM PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 12/37 o Hardware: Zie ICT infrastructuur o Ondersteunde databases: Oracle versies: Enterprise 9i (9.2.0.7 – 64bit) en Enterprise 10g (10.2.0.4 - 64bit) of hoger. De BAG database wordt in principe ondergebracht in Oracle 10g (optioneel 9i) en zal moeten kunnen koppelen met andere gegevensverzamelingen onder Oracle 9i en 10g Welke andere platforms worden er ondersteund? Kunnen de servers in een gevirtualiseerde omgeving draaien. 3 De BAG-applicatie (clientzijde) moet kunnen draaien op een werkplek zoals hieronder globaal is gespecificeerd: EIS Besturingssysteem: < Workstation: Windows XP Professional NL SP2/3 incl. alle updates Hardware: Fujitsu-Siemens Esprimo E series, Core2Duo processor, 1GB geheugen, 80GB harddisk Schermresolutie 1024x768 of hoger. Databaseapplicatie: : Oracle client 9.2.0.7 en 10.2.0.4 · Web Browser: Internet Explorer 7 of hoger (eis), Firefox 3 (wens) · Kantoor applicaties: Microsoft Office 2003 standaard editie geen Access (eis), Open Office versie 3 (wens) WENS • Algemeen: Nadat nieuwe/hogere versies van Oracle RDBMS, Oracle Linux, Microsoft Office en OpenOffice op de markt komen dient de leverancier binnen een half jaar zijn programmatuur hiervoor geschikt te hebben gemaakt en ter beschikking te stellen aan de gemeente. 4 Geef aan of er andere hardware nodig op de server of client voor de BAG-applicatie. Voorbeeld hierbij is een dongle waarin de licentie is opgeslagen. Dongles op virtuele servers zijn niet mogelijk. 5 Kan de BAG applicatie ook draaien in een server-based omgeving, EIS bijv. Citrix? Beschikbaarheidseisen 6 Indien de beschikbaarheid hoog is: 24x7, minus service windows, dan gelden de volgende eisen: WENS o Hoe garandeert u dat de applicatie een beschikbaarheid heeft van <b.v. 99,9%> ? o Wat betekent dit voor de infrastructuur <bijv. geclusterde storagesystemen voor de dataopslag> o Wat betekent dit voor de hardware <bijv. geclusterde servers voor continue beschikbaarheid>? o Wat betekent dit voor de software <bijv. kan de software volledig redundant uitgevoerd worden>? o Wat betekent dit voor uitwijk? PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 13/37 Omvang en response eisen 7 Selectie van duizend administratieve objecten dient maximaal 5 seconden te duren. EIS 8 Selectie van duizend geometrische objecten dient maximaal 5 seconden te duren. EIS 9 Minimaal 20 concurrent gebruikers dienen de applicatie tegelijkertijd te kunnen gebruiken zonder dat de responstijd toeneemt. 10 Zoeken en tonen van administratieve gegevens mag maximaal 1 seconden duren bij 20 gelijktijdige gebruikers en 40.000 geregistreerde objecten. 11 Invoeren van administratieve gegevens mag maximaal 1 seconden duren bij 20 gelijktijdige gebruikers en 40.000 geregistreerde objecten. 12 Zoeken en tonen van geometrische gegevens mag maximaal 2 seconden duren bij 20 gelijktijdige gebruikers en 40.000 geregistreerde objecten. 13 Invoeren van geometrische gegevens mag maximaal 1 seconden duren bij 100 gelijktijdige gebruikers en 40.000 geregistreerde objecten. 14 Het verwerken van de gegevens vindt plaats op de achtergrond van de client en/of server en heeft geen gevolgen voor de responsetijden in de gebruikersinterface van de BAG-applicatie. EIS 15 De beperking in de hoeveelheid gegevens die verwerkt kan worden in de BAG-applicatie is niet in de software vastgelegd, maar afhankelijk van de hardware. De applicatie moet lineair schalen. (selectie van 1000 objecten mag dus geen maximum zijn). 16 Ten behoeve van een aankomende herindeling tussen gemeenten moet de applicatie met meerdere databases eventueel verspreid over meerdere servers (over meerdere locaties) een performance aanbieden zoals gespecificeerd in eisen 6 t/m 14. (samen) EIS 17 Welke hardware eisen stelt de leverancier aan de applicatieserver voor het draaien van de applicatie voor een acceptabele performance bij de bovengenoemde ICT-infrastructuur met 20 gelijktijdige gebruikers en 40.000 geregistreerde objecten en <99,9%> beschikbaarheid: q Minimaal hoeveel werkgeheugen; q Minimaal type processor (GHz, single en/of dual core, etc.) 18 Welke eisen stelt de leverancier aan de databaseserver voor het draaien van de applicatie voor een acceptabele performance bij de bovengenoemde ICT-infrastructuur met 100 gebruikers en 40.000 te doorzoeken objecten en <99,9%> beschikbaarheid: WENS EIS EIS EIS EIS EIS WENS WENS q Minimaal hoeveel werkgeheugen; q Minimaal type processor (GHz, single en/of dual core, etc.) 19 Software client eisen: welke eisen stelt de leverancier aan de client WENS voor het draaien van de applicatie voor een acceptabele performance bij de bovengenoemde ICT-infrastructuur met 100 gebruikers en 40.000 te doorzoeken objecten en <99,9%> beschikbaarheid: q Minimaal hoeveel werkgeheugen; q Minimaal type processor (GHz, single en/of dual core, etc.) Architectuur eisen PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 14/37 20 De applicatie is gebaseerd op een SOA architectuur, waarbij webservices op koppelvlakken beschikbaar zijn om vanuit andere applicaties o.a. gegevens te extraheren en wijzigen. Geef een beschrijving van de beschikbare koppelvlakken en webservices. De gemeente Sneek heeft haar back-office applicaties in een fysiek gescheiden test- en productieomgeving staan. Wat betekent dit voor de aan te schaffen BAG applicatie? EIS Schaalbaarheid 21 De applicatie is gebouwd volgens de drie lagen architectuur (presentatie-, verwerking- en data-laag) zoals gehanteerd door EGEM, waarbij de presentatielaag van de applicatie gebaseerd is op webtechnologie. Naar keuze van de gemeente (b.v. voor schaalbaarheid) moeten de drie lagen op gecombineerde of afzonderlijke servers kunnen worden geïnstalleerd. 22 De applicatie en bijbehorende database is bewezen schaalbaar en biedt mogelijkheden voor performance-verhoging, fail-over en loadbalancing. Performance-verhoging kan bereikt worden door extra hardware resources (meer power in processoren, meer geheugen en meer opslag) in te zetten. De leverancier wordt gevraagd de relatie tussen hardware resources en performance aan te geven (bijv. 2 keer de omvang van de werkgeheugen heeft gevolgen van 1,5 keer verbeterde snelheid van zoekopdrachten), en de grenzen aan het toevoegen van additionele hardware resources ter verhoging van de performance van de applicatie. 23 Het moet mogelijk zijn om tegelijkertijd onder dezelfde gebruikersnaam meerdere malen de BAG-applicatie te starten en te gebruiken. In ieder van de opgestarte BAG-applicaties kunnen gegevens ingevoerd of geraadpleegd worden. EIS EIS EIS Herstelbaarheid 24 De data die met behulp van de applicatie wordt beheerd, is via het EIS back-up en recovery mechanisme te beheren. Mocht er verlies van data optreden, dan kan via het restore mechanisme de data hersteld worden. De applicatie dient overweg te kunnen met de herstelde data. De gemeente heeft de volgende storage- en back-up systemen waarmee de backup en recovery van de data geregeld wordt. Sneek maakt gebruik van Symantec Netbackup en NetApp snapshot technologie voor backupdoeleinden. 25 Indien de applicatie vastloopt, mag er geen data verloren gaan of corrupt raken (Automatically save/redo log). Er dienen logfiles gegenereerd te kunnen worden, zodat achteraf onderzoek gedaan kan worden. PvE BAG, Versie 1.0 EIS Pagina 15/37 6 Data eisen aan de BAG-applicatie In dit hoofdstuk zijn eisen opgenomen over de datastructuren, initiële vulling en opslag van de databases en exporteren van gegevens. Data Eisen Eis / wens Datamodel 1 Het logisch datamodel van de BAG-applicatie dient beschikbaar te worden gesteld aan de gemeente voor eigen doeleinden. Bij wijziging vindt automatisch levering van een nieuwe versie plaats. 2 Het datamodel is conform de voorschriften van VROM (Grondslagen). Dat betekent onder andere dat: eis EIS een verblijfsobject niet voorkomt zonder bijbehorend pand(en); een verblijfsobject gelegen kan zijn in twee (of meer) panden een adresseerbaar object (verblijfsobject, ligplaats, standplaats) niet voorkomt zonder hoofdadres; een hoofdadres niet voorkomt zonder adresseerbaar object (verblijfsobject, ligplaats, standplaats); een adres geen geometrie heeft; een nummeraanduiding maar bij één adresseerbaar object hoort; de applicatie toelaat dat twee verblijfsobjecten dezelfde combinatie van openbare ruimtenaam, huisnummer, huisletter, huisnummertoevoeging, woonplaats hebben; het niet mogelijk is een nummeraanduiding te koppelen aan een openbare ruimte van het type kunstwerk of bestuurlijk gebied; het mogelijk is meerdere gebruiksfuncties op te nemen bij één verblijfsobject; alle in de BAG verplichte attributen ook in de applicatie verplicht zijn de gedefinieerde domeinen (tenminste) alle in de Grondslagen beschreven waarden bevatten de voorgeschreven veldlengten en toegestane waardenverzameling overeenkomen met de voorschriften in de Grondslagen (bijvoorbeeld de naam van een openbare ruimte mag 80 posities zijn en de huisnummertoevoeging moet een letter (of leeg) zijn en niet bijvoorbeeld een ‘-‘ of een ‘/’) 3 Het technisch datamodel van de BAG-applicatie dient beschikbaar te worden gesteld aan de gemeente voor eigen doeleinden. PvE BAG, Versie 1.0 eis Pagina 16/37 Initiële vulling 4 Een geautomatiseerde initiële vulling vanuit een extern referentiebestand moet mogelijk zijn. De reguliere ‘business rules’ en ‘constraints’ volgens de BAG moeten t.b.v. de initiële vulling uitgeschakeld kunnen worden. Zo mag het ontbreken van een brondocument geen obstakel zijn voor de initiële vulling. In deze fase zijn de gegevens vaak nog onvolledig: verblijfsobjecten zonder panden, adressen zonder verblijfobjecten en andersom. Hoe gaat de applicatie daarmee om? Zijn er 'werklijsten' van inconsistenties die weggewerkt moeten worden? 5 Mogelijkheid om checks met business rules en constraints te doen op de hele database en rapportages erover te maken. eis 6 In de applicatie zijn de domeinen gedefinieerd volgens de beschrijvingen in de Catalogi. Andere gegevens die relevant geacht worden, kunnen opgenomen worden in het niet authentieke deel van de registratie. eis eis Opslag van gegevens 7 Kan er gekozen worden dat het database management systeem (DBMS) niet meegeleverd wordt met de BAG-applicatie? wens 8 Hoe worden de administratieve en geometrische (XYZ component) gegevens opgeslagen, waarbij op basis van het databaseschema integriteit wordt bewaakt? eis 9 De aangeleverde gegevens vanuit bronbestanden worden geconverteerd met ETL, datamodel, business rules en constraints en opgenomen in het gegevensmagazijn. Het proces is onafhankelijk van de soort (administratieve of geometrische) database en is uitwisselbaar met andere pakketten met gelijke functionaliteit. eis 10 In het kader van regionale samenwerking tussen gemeenten moet de BAGapplicatie de mogelijkheid bieden om verschillende gemeenten op te nemen in één of meer onderliggende databases zodanig dat de betreffende data alleen door de geautoriseerde gemeente benaderd kunnen worden. (samen). eis 11 Ten aanzien van samenwerkingsverbanden tussen gemeenten en beveiliging, moet de applicatie met meerdere databases tegelijkertijd kunnen werken. (samen). wens Exporteren van gegevens 12 Er wordt een vergelijkingstool geleverd waarmee op geautomatiseerde wijze meerdere bestanden vergeleken kunnen worden en de verschillen aangegeven kunnen worden. Wat voor soort bestanden kunnen vergeleken worden en hoe wordt de vergelijking gedaan? wens 13 Er wordt een tool geleverd die controles uitvoert op het referentiebestand eis 14 De applicatie beschikt over een aantal standaard export mogelijkheden om de ingevoerde data naar de volgende formaten te exporteren. (ASCII, Tekstbestand (kommagescheiden waarden = CSV), XML). Op welke manier kan dit (geautomatiseerd en/of batchgewijs)? Welke andere exportformaten worden door de applicatie ondersteund? eis 15 Conversieloos laden van CAD- en GIS formaten moet mogelijk zijn. Welke formaten worden ondersteund? eis PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 17/37 7 Koppelingen en distributie gegevens In dit hoofdstuk zijn eisen opgenomen over de koppeling met de Landelijke Voorziening, andere binnengemeentelijke applicaties, andere basisregistraties en generieke applicaties. Koppelingen en distributie gegevens eisen Eis / wens Koppeling met Landelijke Voorziening 1 De applicatie is in staat om real-time BAG-gegevens aan te bieden aan de BAGLV. Eis Koppeling met Basisregistratie systemen 2 Het is mogelijk om te communiceren (via een Enterprise Service Bus) met andere basisregistratie systemen (RWI, GBA, HR, LUD, GBKN, BRT), waardoor het mogelijk is tweerichtingsverkeer berichten te sturen. Eis Koppeling met gemeentelijke applicaties 3 Het is mogelijk om direct te koppelen (zonder gebruik te maken van de gegevensmagazijnen of datadistributiesystemen) Koppelingen van de BAG met de volgende binnengemeentelijke applicaties zijn nodig. Met welke applicaties wordt een koppeling ondersteund, hoe wordt die koppeling gerealiseerd en welke berichten verkeerstandaard (Stuf-BG, Stuf-XML, XML, GML, andere standaard) wordt erbij gebruikt? Eis • GBA: Key2Burgerzaken - Centric + versies> • Belastingen: GisVG / PBS4all - Centric + versies • WOZ: • BWT: • WKPB: GISvg / TOG Waarderingshuis - TOG + versies WABO project, nog te kiezen applicatie WKPB module - Centric+ versies 4 De BAG-applicatie sluit aan op andere binnengemeentelijke applicaties voor WOZ, Eis BWT en GBA, door gebruik te maken van de gegevensmagazijnen en de Enterprise Service Bus (Mule). Hoe werkt deze oplossing, welke berichten verkeerstandaard wordt gebruikt (Stuf-BG, Stuf-XML, XML, GML, andere standaard) en wat zijn de (technische) voorwaarden hierbij? PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 18/37 5 De applicatie gebruikt datadistributie om gegevensuitwisseling van adres- en Eis gebouwgegevens en bronbestanden mogelijk te maken en ondersteunt de ESB Mule. Hoe werkt de distributie van deze service bus met de applicatie en hoe ziet de architectuur eruit? 6 Wanneer de GIS-component geintegreerd is in de BAG-applicatie. Wat voor GIS functionaliteit is gerealiseerd en hoe is deze GIS-functionaliteit gerealiseerd? Wanneer de GIS-component gekoppeld is met de BAG-applicatie (niet in de BAGapplicatie), kan de BAG-applicatie gekoppeld worden met de GIS-applicatie vna Crotec. Met welke andere GIS-applicatie(s) is het mogelijk te koppelen? Eis 7 De database is via webservices toegankelijk voor analyse en raadpleeg applicaties. Welke analyse en raadpleeg applicaties worden er ondersteund en hoe? Eis Koppeling met generieke applicaties 8 Het is mogelijk om aan de BAG-applicatie het DMS van Optentext van de gemeente te koppelen. Alle authentieke brondocumenten en andere documenten worden in een DMS vastgelegd met een administratieve relatie naar alle relevante objecten in BAG, zodat ze op te roepen en makkelijk te vinden zijn vanuit de BAG-applicatie. Hoe is dit voor de applicatie geregeld? Eis 9 Het is mogelijk om aan de BAG-applicatie een WFM van de gemeente te koppelen. Welke WFM systemen kunnen gekoppeld worden aan de BAG-applicatie en wat voor functionaliteit vanuit de procesondersteuning van het WFM systeem kan vanuit BAG gebruikt worden. Eis 10 Koppeling van BAG met de volgende CMS applicaties (Vincis) is mogelijk. Welke CMS systemen kunnen gekoppeld worden aan de BAG-applicatie en wat voor functionaliteit kan vanuit BAG gebruikt worden. Eis 11 Koppelingen met de volgende generieke applicaties is mogelijk: • CRM: Vincis • DMS: Opentext • BI tool: Cognos Impromptu / Cognos Business Intelligence Eis Koppelingen gaan via het ESB Mule PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 19/37 8 Beheer / onderhoud In dit hoofdstuk zijn eisen opgenomen over het technisch beheer, functioneel beheer, applicatiebeheer en onderhoud. Voor de eenduidigheid zullen eerst de begrippen uitgelegd worden. Onderhoud: Onderhoud van een applicatie houdt in het oplossen van fouten en implementeren van gewenste wijzigingen in de applicatie. Technisch beheer: Het technisch beheer is verantwoordelijk voor de continuïteit, performance en beschikbaarheid van de ICT infrastructuur van BAG. Het gaat erom dat BAG correct functioneert in haar omgeving, enkele taken die hieronder vallen zijn: het installeren van de applicatie en nieuwe releases ervan, uitvoeren van correctief onderhoud op de applicatie en bijbehorende database(s), problemen oplossen die met het besturingssysteem, netwerk en hardware te maken hebben, beveiligingsmaatregelen, maken van backups en herstellen van back-ups om gegevens te waarborgen en het analyseren van de performance van de applicatie. Functioneel beheer Functioneel beheer richt zich op het doelmatig functioneren ICT voorzieningen voor BAG in zijn omgeving. Doelmatig in de zin van het bieden van de juiste ondersteuning en operationeel houden van de verschillende functionaliteit in de ICT voorzieningen en gemeentelijke processen die daarmee gemoeid zijn. Enkele taken die hieronder vallen zijn: beheren van gebruikersaccounts en inrichten van schermen. Applicatiebeheer Dit betreft het op een verantwoorde manier managen van beheer en onderhoud van applicatieprogrammatuur, beheren van gegevens, gegevensverzamelingen en datamodellen en de bijbehorende documentatie voor de gehele levensduur van de gemeentelijke processen. Gebruiker De gegevensbeheerder in BAG is eigenlijk de gebruiker. Deze persoon voert in, wijzigt en zoekt op gegevens in BAG. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 20/37 8.1 De beheersorganisatie BAG in Sneek Het VNG heeft een aantal argumenten genoemd om het beheer van de BAG in een apart organisatieonderdeel onder te brengen. Een van de belangrijkste argumenten voor de VNG om komt voort uit de gedachte dat een gebruiker zich bij de uitvoering van zijn beheerstaken primair zal focussen op díe aspecten die hij voor zijn eigen doel nodig heeft. Wij erkennen dat er een aantal nieuwe taken op de gemeente afkomt waarbij het om praktische redenen niet altijd aantrekkelijk is om dat bij een bestaande afdeling onder te brengen. Uit de ervaringen bij het GBA blijkt ook dat het beheren van een basisregistratie betekent dat er een zware administratieve druk op dit beheer wordt gelegd door het Rijk als het gaat om kwaliteitsaudits. Gelet op de ontwikkelingen die wij verder voorzien richting een geconcentreerd gegevensbeheer van gemeentebreed te gebruiken informatie, volgen wij het advies van de VNG en plaatsen het beheer van de BAG als nieuwe taak centraal onder te brengen in de organisatie, binnen de sector Bedrijfsvoering. Onderstaande schema geeft aan hoe de BAG binnen de gemeente Sneek gepositioneerd wordt. Authenticatie en inschrijving Beheer inwinnen registreren BAG-toets V&T V&T Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Pand voorlopige geometrie V&T GIS/REAL Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Pand definitieve geometrie GIS/REAL GIS/REAL Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Verblijfsobject adm. info V&T V&T Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Verblijfsobject geometrie Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Openbare ruimte GIS/REAL Bagbeheer/ straatnamencommissie Bagbeheer Bagbeheer Bagbeheer Nummeraanduiding V&T Bagbeheer en/of V&T Bagbeheer Pand admin. info PvE BAG, Versie 1.0 Bagbeheer Bagbeheer Pagina 21/37 Beheer en onderhoud eisen Eis / wens Applicatie, functioneel en technisch beheer 1 Het applicatiebeheer is zodanig geregeld dat bij het beheren en inrichten EIS van de applicatie niet telkens de inbreng van een programmeur van de leverancier noodzakelijk is. 2 De functioneel beheerder kan in de applicatie zelf (help)teksten en menu WENS en/of menustructuren wijzigen en toevoegen 3 De functioneel beheerder kan zelf autorisatiebeheer regelen en op EIS eenvoudige wijze autoriseren per onderdeel en per gebruiker regelen 4 De applicatie-, functioneel en technische beheerder moeten voor meerdere EIS gemeenten beheer kunnen uitvoeren Onderhoud 5 6 7 Updates voor aanvulling en verbeteringen van fouten van de applicatie maken deel uit van het onderhoudscontract. Helpbestanden en documentatie wordt up-to-date gehouden met nieuwe releases van de applicatie. De leverancier levert onderhoud van de BAG-applicatie voor een afgesproken termijn van tenminste 2 jaar na einde levering van een major release met vooraf afgesproken tarief. Het onderhoud omvat o.a. het oplossen van fouten en een aantal updates per jaar en verplichte aanpassingen op basis van wet- en regelgeving PvE BAG, Versie 1.0 EIS EIS EIS Pagina 22/37 9 Eisen aan de Leverancier In dit hoofdstuk zijn eisen opgenomen aan de leverancier. Hierbij komt aan de orde garantie en eindverantwoordelijkheid die de leverancier wil nemen en eisen die gelden voor de dienstverlening van de leverancier. Verder komen vragen over de visie van de leverancier. Tenslotte wordt gevraagd om referentiegemeenten waar de applicatie wordt gebruikt. Leverancier eisen Eis / wens Garanties 1 Leverancier is bereid tot het nemen van de eindverantwoordelijkheid zodat de planning wordt gehaald voor het converteren van gegevens en implementeren van de BAG-applicatie. 2 Leverancier garandeert voor een periode van 2 jaar na de acceptatieperiode de juiste werking van de applicatie inclusief het bijbehorende berichtenverkeer naar de Landelijke Voorziening (LV). 3 De leverancier levert een releaseplanning op die een heldere omschrijving geeft van nieuwe functionaliteit en opgeloste fouten, zodat gemeenten kunnen bepalen of ze een release wel of niet installeren. 4 De leverancier garandeert een adaptief en preventief onderhoud van de applicatie, waarbij er per jaar ministens 2 releases (één minor en één major) komen. 5 De leverancier garandeert dat de BAG-applicatie correct is geïnstalleerd op basis van de eisen van de gemeente 6 De leverancier garandeert het kunnen toevoegen of veranderen van het datamodel en zorgt ervoor dat de bijbehorende functionaliteit beschikbaar blijft in latere versies van de applicatie. 7 De leverancier garandeert dat de applicatie werkt en blijft werken volgens de richtlijnen van VROM (Grondslagen en Processenhandboek) Dienstovereenkomsten met leveranciers 8 9 10 11 12 13 14 Welke opleiding biedt de leverancier voor de gebruiker, applicatie beheerder en functionele beheerder, zodat hij met de BAG-applicatie kan werken en beheren. De helpdesk is Nederlands, binnen kantoortijden altijd bereikbaar en heeft een responsetijd van maximaal 24 uur. Wat voor helpdesk kan de leverancier verzorgen (telefoon, e-mail, fax, intranet, etc.). De leverancier stelt een releaseplanning beschikbaar, waarbij er een omschrijving is van nieuwe functionaliteit en opgeloste fouten, zodat de gemeente zelf kan bepalen wat wel en niet installeren. De leverancier regelt het applicatie-, functioneel- en technische beheer van de BAG-applicatie voor een afgesproken termijn van 2 jaar na einde levering tegen een vooraf afgesproken tarief. De leverancier regelt het onderhoud van de BAG-applicatie voor een afgesproken termijn van 2 jaar na einde levering tegen een vooraf afgesproken tarief. Het onderhoud omvat o.a. het oplossen van fouten en een aantal updates per jaar. De leverancier is bereid de noodzakelijke koppelingen van BAG-applicatie met de andere applicaties te bouwen binnen 6 maanden na acceptatie van de applicatie. Leverancier dient de gemeente te ondersteunen bij het inlezen en verwerken van bestaande data, en dient deze gegevensset te converteren, eventueel via een conversietool. PvE BAG, Versie 1.0 Eis EIS EIS EIS EIS EIS EIS WENS EIS EIS EIS EIS EIS EIS Pagina 23/37 Leverancier eisen Eis / wens Visie 15 Welke visie heeft u op basisregistraties bij de lokale overheid nu en in de toekomst. Geef een beschrijving van uw visie waarin aandacht wordt besteed aan: • Aansluiting op stelsel van basisregistraties 16 Welke visie heeft u op basisregistraties bij de lokale overheid nu en in de toekomst. Geef een beschrijving van uw visie waarin aandacht wordt besteed aan: • De drie lagenarchitectuur (presentatie-, verwerking- en data-laag) van EGEM. 17 Welke visie heeft u op basisregistraties bij de lokale overheid nu en in de toekomst. Geef een beschrijving van uw visie waarin aandacht wordt besteed aan: • Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA). 18 Welke visie heeft u op basisregistraties bij de lokale overheid nu en in de toekomst. Geef een beschrijving van uw visie waarin aandacht wordt besteed aan: • Aansluiten van de BAG-applicatie aan binnengemeentelijke afname. 19 Welke visie heeft u op basisregistraties bij de lokale overheid nu en in de toekomst. Geef een beschrijving van uw visie waarin aandacht wordt besteed aan: • De licentiestructuur van de applicatie. Referenties WENS 20 wens Kunt u de namen van minimaal 2 referentiegemeenten geven waar de applicatie is geïnstalleerd en wordt gebruikt? Indien er geen referentiegemeenten genoemd kunnen worden, kunt u dan aangeven wat de mate van ontwikkeling van de applicatie is (bewezen i.p.v. prototype of ontwerp). Welke ervaring heeft u met eerdere installaties ten behoeve de inrichting van een basisregistratie adressen en gebouwen in een productieomgeving? PvE BAG, Versie 1.0 WENS WENS WENS WENS Pagina 24/37 10 Prijsopgave In dit hoofdstuk zijn de investeringen onderkend die gemoeid zijn met het aanschaffen van de BAGapplicatie met de daarbij behorende dienstverlening die de leverancier aanbiedt. Diensten die een leverancier aanbiedt zijn: installatiekosten, implementatiekosten en onderhoud. Indien er andere diensten zijn die een leverancier aanbiedt en ze hieronder niet vermeldt staan, kunnen die genoemd worden in de overige kosten. Prijsopgave Eis / wens 1 Kosten applicatie (eventueel van apart te verkrijgen modules) Eis 2 Kosten applicatie, exclusief database Eis 3 Geef aan waarvan de prijs afhankelijk is: • Aantal inwoners • Aantal (gelijktijdige) gebruikers Eis • Aantal werkstations • Aantal servers • Aantal modules 4 Benodigde koppelvlakken (licenties per koppelvlak) Prijs (€) Eis Implementatie 5 Installatie- en configuratiekosten (ook koppelvlakken) 6 Conversiekosten 7 Kosten voor testen applicatie in omgeving Eis Eis Eis Beheer en onderhoud 8 Kosten applicatiebeheer (serviceniveau: bereikbaarheid, reactietijd, binnen/buiten kantooruren) 9 Kosten onderhoud 10 Kosten helpdesk 11 Kosten om koppelingen te integreren Overige kosten 12 Opleidingskosten 13 Eventuele overige kosten PvE BAG, Versie 1.0 Eis Eis Eis Eis Eis Eis Pagina 25/37 PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 26/37 11 Consequenties De aanschaf van een BAG-applicatie kan de nodige consequenties opleveren. De meeste daarvan zijn op basis van de antwoorden op het Programma van Eisen inzichtelijk gemaakt. Onderstaand kunt als leverancier aangeven of er specifieke consequenties zijn voor een van de onderstaande onderdelen, die niet of onvoldoende naar voren komen op basis van het Programma van Eisen. De beantwoording van onderstaande criteria hebben invloed op de puntenwaardering van de Eisen en Wensen van voorgaande hoofdstukken. 11.1 Organisatorische consequenties Mogelijke organisatorische consequenties op basis van de eisen. 11.2 Consequenties voor de processen Mogelijke consequenties op de processen op basis van de eisen. 11.3 Consequenties voor (gegevens)beheer Indicatie voor gevolgen ten aanzien van beheer. 11.4 Technische consequenties Voor zover mogelijk een indicatie van gevolgen voor de technische omgeving in onze gemeente. van toepassing. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 27/37 PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 28/37 12. Gunningscriteria Beoordeeld zal worden in welke mate een offerte voldoet aan de eisen beschreven in het PvE. Daarom wordt het Model PvE vertaald in een PvE met gunningcriteria en weegfactoren. Nadat u als leverancier heeft voldaan aan uitsluitingscriteria zoals die worden verwoord in het Programma van Eisen, wordt met behulp van de gunningcriteria een vergelijking tussen de verschillende aanbiedingen gemaakt. De uitgebrachte offertes worden beoordeeld op basis van een aantal gunningcriteria. De gunningcriteria zijn: Code Omschrijving G1 G2 G3 G4 G5 G6 G7 G8 Prijs Visie leverancier Functionele eisen aan de BAG-applicatie Technische eisen aan de BAG-applicatie Koppelingen en distributie van gegevens Data eisen van de BAG-applicatie Niet-functionele eisen BAG-applicatie Eisen aan de leverancier (incl. beheer en onderhoud) Weging Totaalwaarde Eis/Wens domein Gunningscore 25% 5% 25% 10% 10% 5% 5% 5% Totaalscore PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 29/37 Bij ieder van deze gunningscriteria is een weegfactor meegegeven, die de mate van importantie (rangorde) bepaalt. Die gunningscriteria die de hoogste weegfactor heeft telt het zwaarst mee. De beoordeling vindt plaats op basis van bovenstaande gunningcriteria met bijbehorende weegfactoren. De leverancier met de hoogst scorende offerte wordt de opdracht gegund. Vervolgens kan weer een onderverdeling gemaakt worden van deze gunningcriteria in een aantal subcriteria. De volgende onderverdeling wordt gehanteerd: Prijs Prijs aanschaf applicatie H10; eis: 1 t/m 3 Implementatiekosten H10; eis 4 t/m 6 Kosten beheer en onderhoud (installatie, helpdesk, koppelvlakken) H10; eis: 7 t/m 10 Overige kosten H10; eis: 11, 12 Visie leverancier Visie op basisregistraties algemeen H9, eis 15 Basisregistraties in relatie tot het E-gem 3-lagen model H9, eis 16 Aansluiting op stelsel van basisregistraties en op binnengemeentelijke afname H9; eis 18 Architectuur H9; eis 17 Licentiestructuur H9; eis 19 Functionele eisen Algemene eisen en beheren gegevens H3; eis 1 t/m 4 H3; eis 19 t/m 24 Invoeren, raadplegen en wijzigen van data H3; eis 5 t/m 14 H3; eis 15 t/m 18 Beveiligingseisen H3; eis 25 t/m 30 Terugmelding H3; eis 31 t/m 35 Management informatie H3; eis 36 t/m 39 Niet Functionele eisen Look en feel H6; eis: 1 t/m 4 Gebruik en gebruikersvriendelijkheid H6; eis: 5 t/m 12 H5; eis: 1 t/m 5 Technische eisen Aansluiting op gemeentelijke platforms PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 30/37 Beschikbaarheid, herstelbaarheid, schaalbaarheid en performance H5; eis: 6 H5; eis: 7 t/m 19 H5; eis: 21 t/m 23 H5; eis: 24, 25 Koppeling met interne gemeentelijke architectuur H5; eis: 20 Data eisen Datamodel H6; eis: 1, 2 Invoer van gegevens H6; eis: 3 t/m 5 Opslag van gegevens H6; eis: 6 t/m 10 Exporteren van gegevens H6; eis 11 t/m 14 Koppelingen en distributie gegevens Aansluiting op andere basisregistraties H7; eis: 2 Aansluiting op LV en gemeentelijke applicaties H7; eis: 1 H7; eis: 3 t/m 7 Koppelingen met generieke applicaties H7; eis: 8 t/m 11 H7; eis 12 Beheer en onderhoud Geen programmeur leverancier H8; eis 1 Aanpassen teksten en menu’s, autorisatie H8; eis 2, 3 Implementatie van applicatie; H8; eis 5 t/m 7 Meerdere gemeenten; H8; eis 4 Leverancier Eindverantwoordelijkheid en garanties H9; eis: 1 t/m 6 Opleidingen gebruiker en beheerder H9; eis 7 Referenties; H9; eis 20 Helpdesk, releaseplanning, conversie van gegevens en beheer en onderhoud H9; eis 8 t/m 14 PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 31/37 Bijlage 1: Begrippen en afkortingen Begrip / afkorting Verklaring Applicatie Het geheel van programma’s en gegevens die samen een bepaalde toepassing vormen van een softwarepakket Applicatiebeheer Managen van beheer en onderhoud van de applicatieprogrammatuur, de gegevensverzamelingen en de bijbehorende documentatie. Attribuut Kenmerk van een object Architectuur De beschrijving van de fundamentele opbouw van een systeem bestaande uit: • De componenten waaruit het systeem is opgebouwd • Hun onderlinge relaties en die tot hun omgeving • De principes voor hun ontwerp en evolutie Een architectuur bestaat uit: ontwerpprincipes, modellen en standaarden. Authenticatie Aantonen van de identiteit (kan zowel van een persoon als van een systeem zijn) door middel van een wachtwoord of certificaat. Autorisatie Toekennen van rechten (meestal recht op toegang tot een systeem, functionaliteit of gegevens) op basis van een aangetoonde identiteit. BAG Basisregistraties Adressen en Gebouwen. Back-office Computersystemen die de interne bedrijfsprocessen ondersteunen, zoals de logistiek, de administratie en de afhandeling van betalingen. Back-up en restore mechanisme Infrastructuur gerelateerd mechanisme dat data kan bewaren op een gescheiden beheerde omgeving en op verzoek kan terugplaatsen in de operationele omgeving. BAG-gegevens Alle gegevens van BAG die gedefinieerd zijn volgens de Grondslagen van VROM. Berichtenverkeer Geautomatiseerde elektronische gegevensuitwisseling van gestructureerde en genormeerde berichten tussen systemen. Beschikbaarheid Geeft aan in hoeverre een ICT-dienst, systeem of component toegankelijk is voor de geautoriseerde gebruikers. Broker BRT Verantwoordelijk voor het afhandelen van het asynchrone berichtenverkeer tussen het mid-office en de back-offices en voor het converteren van de diverse berichtformaten. Basisregistratie Topografie BWT Bouw en Woning Toezicht CAD Computer-Aided Design. In praktijk computer ondersteunend tekenen. CMS Content Management System. CRM Customer Relationship Management. Het is een werkwijze evenals een techniek waarbij het optimaliseren van alle contacten met de klant centraal staat en er wordt getracht PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 32/37 Begrip / afkorting Verklaring elke klant een individuele waardepropositie aan te bieden gebaseerd op zijn of haar wensen. Conformiteitstoets Toets aan grondslagen BAG en koppelvlak van de BAGapplicatie van een leverancier of zelfbouwend gemeente. Conversie Het omzetten van gegevens van een formaat naar een ander formaat. Data Data en gegevens worden door elkaar gebruikt en betekenen hetzelfde. Datadistributie Het distribueren van basisgegevens tussen applicaties onderling en tussen applicaties en het gegevensmagazijn. Datamodel Met een datamodel (gegevensmodel) wordt beschreven hoe de gegevens in een informatiesysteem gestructureerd zijn. Database Een geïntegreerd, consistent geheel van gegevens die op een eenduidige manier zijn in te voeren, te combineren, te muteren en te tonen. Directory Service Het is een service waarbij beheerders de rechten en instellingen van een directory kunnen beheren in een netwerk omgeving. DMS Document Management Systeem. Het is een informatiesysteem dat gebruikt wordt om documenten te traceren, op te zoeken en op te slaan. Domeinen Waardeverzameling dat gebruikt wordt om het gegeven te representeren (bijvoorbeeld in de vorm van een bepaald codestelsel met bijbehorende omschrijvingen). Voorbeelden van domeinen zijn: datum, gebruiksdoeleinden, documentnummering. Voor de complete lijst van domeinen zie de Grondslagen van BAG. 3-lagen architectuur Applicaties worden bij voorkeur ingericht volgens het 3-lagen architectuur. Hierbij is er scheiding tussen presentatie (gebruikersinterface), applicatielogica (verwerken van gegevens) en gegevenslaag (opslag van gegevens). EGEM EGEM helpt gemeenten hun dienstverlening te verbeteren. Dat doet zij door het ontwikkelen van diverse producten en diensten, zoals standaarden, referentiemodellen en bestekken, samen met de gemeenten en andere partijen. EGEM-i EGEM werkt ook nauw samen met EGEM-i dat de gemeenten concrete ondersteuning biedt bij de invoering van de eoverheid. ELO-Grunn ELO-Grunn is de samenwerkingsverband van “Oost Groningen” om gezamenlijk beter en sneller de elektronische overheid voor elkaar te krijgen. ELO-Grunn ondersteunt het initiatief om te komen tot een gezamenlijke aanschaf van een BAG-applicatie in Oost Groningen. Het bestaat uit de gemeenten: Bellingwedde, Vlagtwedde, Stadskanaal, Veendam, Menterwolde, Reiderland, Winschoten, Scheemda en Pekela. ESB Enterprise Service Bus. Een zeer dunne mid-office: waarbij alle adapters onderling op elkaar aangesloten zijn via een PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 33/37 Begrip / afkorting Verklaring ETL servicebus en middels webservices een synchrone, ‘vraag en antwoord’-achtige berichtenuitwisseling plaatsvindt. Hierbij is echter geen sprake van procesorkestratie of een gegevensmagazijn. “Extraction, Transformation and Load”. De term ETL staat voor een groep technologieën die veelal gebruikt wordt bij de koppeling tussen systemen, waarbij er gestreefd wordt naar een minimale technische en semantische koppeling tussen de systemen. Foutieve gegevens Invoer van gegevens die qua syntax of semantiek niet correct zijn. Voorbeelden hiervan zijn: het gegeven ligt niet in de gespecificeerde domeinwaarden en verkeerd formaat datumveld. Front-office Dat gedeelte van de organisatie dat contacten met klanten heeft. Front-office programmatuur werkt volgens vaste procedures voor de verwerking van de back-office. Functioneel Beheer Beheer dat gericht is op het doelmatig functioneren van BAG richt. Doelmatig in de zin van juiste ondersteuning en operationeel houden van verschillende functionaliteit in de BAG en gemeentelijke processen die door geraakt worden. GBA Gemeentelijke Basis Administratie GBKN Grootschalige BasisKaart Nederland Gegevensmagazijn De opslag van gestructureerde (basis)gegevens uit de verschillende back-office systemen. Geografie Aardrijkskundige aanduiding voor de plaats van een object. Geometrie De meetkundige (ruimtelijk) vorm en/of locatie van een object. Geo-informatie Geografische informatie. Gegevensmagazijn Ook wel datawarehouse (DWH) genoemd. Het gegevensmagazijn dient voor opslag van gestructureerde gegevens of basisgegevens uit de verschillende back office systemen. Deze worden naar een centrale database gekopieerd waar ze 24/7 read-only beschikbaar zijn, ook wanneer het back office dit niet is. Het gaat om het cachen van een beperkte set back-office gegevens voor een snelle front office retrieval. Geografisch Informatie Systeem, een begrip dat zowel betrekking heeft op de algemene principes van het verwerken van ruimtelijke gegevens als ook op software die hiervoor wordt gebruikt. GIS GML Geography Markup Language: GML is een op XML gebaseerde codering om geografische informatie te modelleren, transporteren en op te slaan. Met GML kunnen zowel de ruimtelijke als niet-ruimtelijke eigenschappeen van geografische objecten beschreven worden. Grafische gegevens Afbeeldingen, o.a. kaarten, grafieken, foto’s. GUI Graphical User Interface Gunningscriteria Bepalen welke categorieën en weegfactoren nodig zijn voor de PvE&W. Hierdoor kunnen de offertes van de verschillende PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 34/37 Begrip / afkorting Verklaring leveranciers met elkaar vergeleken worden. Hardware Het fysieke onderdeel van een computersysteem, de machines, waarop het besturingssysteem en software op draait. Herstelbaarheid Hoe gemakkelijk is het om I-beleid Informatiebeleid ICT Informatie en Communicatie Technologie ICT-infrastructuur Betreft de gebruikte informatie en communicatie technologische componenten, zoals hardware, besturingssystemen, netwerken, database management systemen en ontwikkel en productieomgevingen. Vanwege integratie van informatie en communicatietechnologie worden deze integraal beschouwd. ICT-themagroep Een gevarieerde groep van gemeenten (wat betreft omvang, stadium van implementatie, geselecteerde leverancier en deelname aan proef of pilot) die input levert en ervaringen delen op het gebied van ICT. Informatie architectuur Informatie architectuur is het proces van het organiseren, labelen en structureren van informatie. Integratie Opgenomen in het geheel. Intranet Een website die uitsluitend binnen de eigen organisatie kan worden gebruikt Koppelvlak Een beschrijving van de elektronische communicatie tussen twee (of meer) softwareapplicaties. Een koppelvlak is een specificatie. LUD Lonen Uitkeringsinstanties en Dienstverbanden Landelijke Voorziening Centraal magazijn van de gegevens van de basisregistratie adressen en gebouwen waartegen een organisatie of gemeente kan communiceren om gegevens door te geven (wijzigen) of op te halen. Hiervoor moet de organisatie of gemeente een PKIoverheid-certificaat hebben. Logbestanden Bestanden waarin de uitgevoerde acties worden bijgehouden, zodat de historie van geautomatiseerde acties achterhaald kan worden. LV Landelijke Voorziening. Mid-office Elektronische schakel tussen een front-office op basis van internettechnologie en de bestaande back-office informatiesystemen. NHR Nieuw Handelsregister. Niet-BAG-objecten Objecten die niet in de Grondslagen staan. NORA Nederlandse Overheid Referentie Architectuur. Operating Systeem Ook wel besturingsysteem genoemd. Systeemprogrammatuur die de schakel vormt tussen hardware en software, en tussen hardware en de gebruiker. OR Openbare Ruimte Onderhoud Fouten oplossen en gewenste wijzigingen implementeren in PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 35/37 Begrip / afkorting Verklaring de applicatie. OSB Overheids Service Bus OTA Ontwikkel Test en Acceptatie omgeving PKI Public Key Infrastructure Procesorchestratie De elektronische werkstroom, die elektronisch aangestuurd wordt door werkprocessen, in combinatie met een elektronische werkverdeling (wie doet wat). Programma van Eisen. In het document zijn eisen en wensen opgesteld waaraan de applicatie moet voldoen. De leverancier antwoordt het PvE&W d.m.v. een offerte waarin ze aangeeft of ze aan een bepaald eis/wens kan voldoen met daarbij een toelichting. PvE&W Referentiebestand Dat is een eerste bestand dat alle geldende gemeentelijke adressen bevat en is in hoge mate vergelijkbaar met een centraal adressenbestand. Zij zullen de basis vormen voor de verdere uitbouw en formalisering van de gegevens in zowel de Basis Registratie Adressen als de Basis Gebouwen Registratie. RNI Registratie Niet Ingezetenen. Service Bus Gaat om synchrone, ´vraag en antwoord´-achtige berichtenuitwisseling tussen de verschillende mid-office en back-office applicaties. SOA Service Oriented Architecture. SOA gaat uit van het beschrijven van een informatie architectuur als een verzameling van autonome services die met elkaar communiceren. SOAP SOAP is een XML-taal waarmee aanroepparameters naar de webservice toegestuurd en antwoorden teruggestuurd worden. SOAP is simpelweg een standaard voor het activeren van webservices over het Internet. StUF Standaard Uitwisselings Formaat. Een afspraak over gegevensformaten die het technisch mogelijk maakt om gegevens uit te wisselen tussen los van elkaar staande gegevensverzamelingen. Voorbeelden zijn: Stuf-BG en StufXML. Terugmelding Het proces van terugmelden zorgt ervoor dat de fout in de basisregistratie wordt gesignaleerd en na onderzoek zonodig wordt hersteld, waardoor alle afnemers vervolgens het juiste gegeven kunnen gebruiken. Technisch Architectuur De architectuur geeft een blauwdruk voor de te onderscheiden technologische componenten en de relaties daartussen. Technisch Beheer Beheer dat verantwoordelijk is voor de continuïteit, performance en beschikbaarheid van de ICT-infrastructuur van BAG. VIAG Vereniging van I&A coördinatoren voor Gemeenten Vrije gegevens Gegevens voor adressen en gebouwen die niet in de grondslagen staan. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 36/37 Begrip / afkorting Verklaring Webservices Web Services zijn objecten die gebruikt kunnen worden via een netwerk, bijvoorbeeld internet. Web Services zijn platform onafhankelijk en programmeeromgeving onafhankelijk. Een object geschreven in de ene taal kan dus worden gebruikt in de andere taal. Het platform waar de server en client op draaien is niet van belang. Om webservices aan te roepen over HTTP is een speciaal protocol ontworpen genaamd SOAP (Simple Object Access Protocol). WBT Windows Based Terminal WKPB Wet op de Kenbaarheid van Publiekrechtelijke Beperkingen. WOZ Wettelijke Onroerende Zaak belasting WFM Workflow Management. Het geautomatiseerde beheer van de uit te voeren taken, volgens een vooraf gedefinieerde routing. XML XML staat voor 'Extensible Markup Language' of 'Uitbreidbare Opmaaktaal'. In de eerste plaats is XML een manier om gestructureerde data in een tekstbestand te stoppen, zodat de data leesbaar is en onafhankelijk is van de applicatie waarmee de data is opgemaakt. XML is een reeks regels en conventies om data te structureren. Bij XML gaat alles om markup: een manier om in data informatie te stoppen die beschrijft wat die data is. PvE BAG, Versie 1.0 Pagina 37/37