De koe kan het probleem niet zijn! Inleiding Hans Geurts Voorzitter NMV Waarom Koe en Klimaat? • Wereldwijd zorg over klimaatverandering • Fossiele brandstoffen en andere hulpbronnen • Methaanuitstoot herkauwers • Rol van de koe en de melkveehouderij in toename van broeikasgassen Ontwikkeling concentratie broeikasgassen Bron: The Intergovernmental Panel on Climate Change is the leading body for the assessment of climate change, established by the United Nations Environment Programme (UNEP) and the World Meteorological Organization Herkomst CH4 • Natuurlijke bronnen (moerassen) 28% • Herkauwers 22% • Rijstbouw 18% • Kolen, olie, gas 14% • Vuilnisstort 10% • Biomassa 8% • Geologische activiteiten zoals vulkaanuitbarstingen Bron: Chen and Prinn 2006 Ontwikkeling rundveestapel in Nederland Bron: CBS Landbouwtelling. Aantal stuks rundvee per regio Bijdrage van de koe? Uitgangspunt: • Klimaatverandering: verandering van de gehaltes broeikasgassen in de atmosfeer Het gaat niet om de uitstoot Maar om toename van de uitstoot: wat komt er bij? • Zorgt de emissie van de koe voor een toename van de methaangehaltes in de atmosfeer? Kringloop Fotosynthese, CO2 opname Opname koe Ademhaling, verbranding Vastlegging Pensfermentatie Omzetting CH4 Omzetting CH4 in CO2 Netto uitstoot • Netto uitstoot = uitstoot – vastlegging • Uitstoot koe: 1-1+1-1+1 = 1 • Fossiele brandstoffen: 1+1+1+1+1 = 5 • De koe is niet de oorzaak en kan ook niet voor de oplossing zorgen Bijdrage melkveehouderij • Gebruik fossiele brandstoffen Energievoorziening bedrijf Grond- en gewasbewerking Aan- en afvoer • Krachtvoer en bijproducten • Kunstmest Vastlegging melkveehouderij • 1 ha grasland: 22.000 kg CO2 30% oogstbare delen Vastlegging in wortelstelsel • In de koe • Organische stof in de mest Bijdrage melkveehouderij beperken? • Kringloop zoveel mogelijk gesloten houden • Gebruik fossiele brandstoffen beperken Grondgebonden bedrijven Koe in de wei Regionaliseren Zo min mogelijk aan- en afvoer Huidige situatie Liberalisering: • Goedkoop • Schaalvergroting, intensivering • Melkveehouderij: verschuiving productie naar Noordwest-Europa (o.a. Nederland) • Meer transport, mest en broeikasgassen • Gesleep voedingsmiddelen wereldwijd Oplossing: • Stop liberalisering • Regulering met kostendekkende prijzen • Regionalisering • Grondgebonden gezinsbedrijven Samenvatting • De koe kan het probleem niet zijn! Onderdeel kringloop: geen toename broeikasgassen Koe kan probleem niet oplossen • Oorzaak: verbranding fossiele brandstoffen • Melkveehouderij: grondgebonden gezinsbedrijven • Stop liberalisering: regulering en kostendekkende prijzen Bedankt voor uw aandacht