Slow News - Centrum voor Mondiaal Onderwijs

Slow
News
BORSSELE 2
Door de kernramp in Fukushima zijn wereldwijd de
protesten tegen kernenergie (weer) opgelaaid. In Nederland is op 16 april 2011 in Amsterdam een demonstratie gehouden. Extra reden om te demonstreren is
de aankondiging van de bouw van een tweede kerncentrale in Borssele.
Voorstanders van kernenergie denken dat het nog 40
jaar duurt voordat we over kunnen gaan op groene
energie. Ze vinden kernenergie daarom een goede tijdelijke oplossing. Volgens hen is er bijna geen CO2uitstoot, zijn de nieuwe centrales veel veiliger en is
Demonstratie op de Dam in Amsterdam
atoomstroom erg goedkoop. De tegenstanders zien dat
anders; bij de bouw van kerncentrales en bij de winning van uranium komt veel CO2 vrij. Ze wijzen
op het veranderende klimaat en de eindigheid van fossiele brandstoffen. Daarom moeten we de
CO2 uitstoot verminderen en moeten we zo zuinig mogelijk met energie omgaan. Uit de kernrampen van Tsjernobyl en Fukushima blijkt dat kernenergie geen alternatief is. Bovendien is er geen
oplossing voor het kernafval en als je alles meerekent is atoomstroom niet goedkoop. We moeten
volgens de tegenstanders alles op alles zetten om het aandeel van zon, wind en water in de energievoorziening te verhogen.
KERNENERGIE IN NEDERLAND
Kernenergie wordt in de jaren vijftig gezien als dé
energiebron van de toekomst. Van een aardgasbel onder Nederlands grondgebied heeft dan nog niemand
weet. Nederland is afhankelijk van zijn schaarse steenkolenvoorraad en de import van olie. Dit maakt de
energie duur. Kernenergie, opgewekt in eigen land,
biedt een veelbelovende uitkomst: de schone energiebron van de toekomst. Er circuleren plannen voor de
bouw van tientallen kerncentrales. Van protesten is
dan nog geen sprake. Zelfs na een vrij groot ongeluk in
een Britse kerncentrale (Windscale) in 1957, is er geen
paniek. Hoewel in alle kranten staat dat er radioactief
jodium in de atmosfeer is terechtgekomen, raakt
niemand opgewonden.
Editie 1
Begin jaren ‘60 wordt in Petten een kleine kernreactor in gebruik genomen. Deze wordt nog steeds gebruikt voor het maken van isotopen
voor medisch gebruik.
Aanvankelijk is het idee meteen een grote centrale neer te zetten. Maar
na de ontdekking van de gasbel bij Slochteren in 1959 wordt energie
opeens weer erg goedkoop. Zo goedkoop, dat kernenergie er voorlopig
niet mee kan concurreren. Na lang wikken en wegen, besluiten regering en energiebedrijven tot het bouwen van een kleine centrale in Dodewaard van zo’n 54 megawatt.
Eind 1967 gaat deze centrale elektriciteit leveren. Vanaf 1978 wordt de
centrale het speerpunt van het verzet tegen kernenergie in Nederland. In 1997 wordt de centrale gesloten. De redenen zijn niet duidelijk: niet winstgevend genoeg of gebrek aan belangstelling voor
kernenergie in Nederland. Het zal ongeveer 40 jaar duren eer de
centrale veilig is afgebroken.
De veel grotere reactor in het Zeeuwse Borssele (450 MW) ging
in 1973 in bedrijf. Na een veiligheidsinspectie van de IAEA in
1986 na het ongeluk in Tsjernobyl bleek de centrale niet echt
veilig te zijn. De centrale wordt aangepast aan de laatste veiligheidseisen. Omdat dat dit zo’n 180 miljoen euro kost, wil de eigenaar een langere bedrijfsduur dan tot einde 2003 om de investeringen terug te verdienen. In het huidige regeerakkoord is
opgenomen dat Borssele in 2013 zal sluiten. In de politiek is
inmiddels een debat op gang gekomen om de centrale ook na
2013 open te houden. Momenteel levert Borssele 3,9% van de
Nederlandse stroomproductie. Er zijn plannen voor Borssele 2,
deze heeft een geplande capaciteit van maximaal 2500 MW.
KERNENERGIE IN DUITSLAND
Tot half maart 2011 waren er in Duitsland 17 kerncentrales, die 23% van de energie leverden. De
meerderheid van de bevolking is tegen kernenergie. Anti-kernenergiedemonstraties worden massaal bezocht. Er is al lange tijd fel verzet tegen het transport van hoogwaardig radioactief afval. De
zeven oudste centrales worden tijdelijk gesloten en getest op veiligheid. Er zijn plannen gemaakt
om voor 2022 geheel met kernenergie te stoppen.
KERNENERGIE IN FRANKRIJK
Frankrijk haalt nu bijna 75 procent van zijn elektriciteit uit eigen (58) kerncentrales.
Het is de grootste exporteur van kernenergie ter wereld, 18 procent van de kernenergie wordt uitgevoerd, onder andere naar Nederland. De stroom is in Frankrijk
40% goedkoper dan in de rest van Europa. De Fransen verbruiken uitzonderlijk veel
stroom.
80% van de huishoudens heeft elektrische verwarming en veel woningen zijn slecht
geïsoleerd. Tweederde van de Fransen is in 2010 nog voor kernenergie. In 2011
vindt de kernramp in Japan plaats. Ook wordt bekend gemaakt dat er vaak storingen
in de Franse kerncentrales zijn. Veel centrales zijn verouderd en vormen een steeds
groter risico. Steeds meer voorstanders van kernenergie veranderen van mening.
KERNENERGIE IN AZIË EN AFRIKA
Veel landen in Afrika kiezen voor kernenergie. De energie uit fossiele brandstoffen vinden ze te
duur. Vooral Rusland, China en Frankrijk willen Afrikaanse landen daarbij helpen. In ruil hiervoor
krijgen ze toegang tot de grondstoffen (onder andere uranium) van die landen. Maar er zijn risico’s.
Veel van die landen hebben geen goed bestuur. Door corruptie bestaat de kans op onveilige bouw
en slecht beheer. Ook is de kans op terrorisme en burgeroorlogen groot. Door klimaatverandering
kunnen problemen met het koelwater ontstaan en is er kans op overstromingen.
In de Aziatische landen neemt het aantal kerncentrales sterk toe. In veel van die landen is het gebruik van kernenergie extra gevaarlijk. Er zijn daar veel breuklijnen in de aardkorst. Rond die lijnen
is de kans op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen (en daarop volgende tsunami’s) vrij groot.
Indonesië is één van die landen waar de regering kerncentrales wil laten bouwen. Voorstanders zien kernenergie als dé oplossing om aan de stijgende
vraag naar elektriciteit in Indonesië te kunnen voldoen. Vooral omdat de voorraden steenkool, gas en olie stilaan uitgeput raken. Indonesië heeft twee uraniummijnen en hoeft dus geen nucleaire brandstof te importeren. De regering
wil over 3 jaar met de bouw beginnen.
Tegenstanders houden hun hart vast voor de plannen van de regering. De Indonesische archipel ligt op de zogenoemde Ring van Vuur, de cirkel in de Grote Oceaan met veel aardbevingen en vulkaanuitbarstingen.
Logo van het Indonesische kernenergieagentschap
Ander Nieuws - actiekrant voor wereldburgers
Ander Nieuws wordt gemaakt door het Centrum voor Mondiaal Onderwijs
met financiële ondersteuning van het ministerie van Buitenlandse Zaken (SBOS)
© CMO - 2011