Modelklachtreglement WKCZ Bopz GGZ Nederland

Model-klachtreglement Wkcz/Bopz
GGZ Nederland
augustus 2011
1
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
INHOUDSOPGAVE
Inleiding op het Model-klachtreglement Wkcz/Bopz........................................................ 3
Model-klachtenreglement Wkcz/Bopz............................................................................. 5
ALGEMENE BEPALINGEN ............................................................................................ 5
Artikel 1
Definities .................................................................................................... 5
Artikel 2
Samenstelling van de klachtencommissie .................................................. 5
Artikel 3
Benoeming, schorsing en ontslag van de commissieleden......................... 6
Artikel 4
Ambtelijk secretaris .................................................................................... 6
Artikel 5
Indienen van een klacht ............................................................................. 6
Artikel 6
Bevoegdheid van de commissie ................................................................. 7
Artikel 7
Ontvankelijkheid van de klacht ................................................................... 7
Artikel 8
Melding van een klacht over een ernstige situatie ...................................... 8
Interne melding (aan de zorgaanbieder) .................................................................... 8
Externe melding (aan de inspecteur).......................................................................... 8
Artikel 9
Behandelen van de klacht .......................................................................... 9
Artikel 10 Stopzetting behandeling van de klacht ......................................................10
Artikel 11 Schorsing ..................................................................................................10
Artikel 12 Beslissing inzake een algemene (Wkcz-) klacht ........................................10
Artikel 13 Beslissing inzake een klacht ex artikel 41 Wet Bopz (‘Bopz-klacht’) ..........11
Artikel 14
Archivering en bewaartermijn klachtendossier ..........................................12
Artikel 15
Beroepsmogelijkheid .................................................................................12
OVERIGE BEPALINGEN ..............................................................................................12
Artikel 16
Artikel 17
Artikel 18
Artikel 19
Artikel 20
Artikel 21
Artikel 22
Artikel 23
Overige klacht- en meldmogelijkheden......................................................12
Kosten.......................................................................................................12
Jaarverslag en reglement ..........................................................................12
Wijze van openbaarmaking reglement ......................................................13
Vaststelling en wijziging reglement............................................................13
Onvoorziene omstandigheden ..................................................................13
Toezicht ....................................................................................................13
Datum van inwerkingtreding ......................................................................13
Toelichting ..................................................................................................................14
2
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
Inleiding op het Model-klachtreglement Wkcz/Bopz
Onderwerp:
Modelreglement voor de behandeling van algemene klachten van vrijwillig en onvrijwillig
opgenomen en ambulante cliënten, zoals bedoeld in de Wet klachtrecht cliënten zorgsector
(Wkcz-klachten) en specifieke klachten op grond van de Wet bijzondere opnemingen in
psychiatrische ziekenhuizen van onvrijwillig opgenomen cliënten (Bopz-klachten).
De artikelen die specifiek gelden voor Bopz-klachten zijn in het reglement apart
geformuleerd. Deze artikelen zijn niet van toepassing op algemene klachten.
Voor welke zorgaanbieders:
Ggz-aanbieders met Bopz-aanwijzing;
Ggz-aanbieders zonder Bopz-aanwijzing kunnen het model-klachtenreglement
gebruiken, met uitzondering van de specifieke Bopz-artikelen.
Wetgeving:
Gebaseerd op:
De Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz)
Besluit Klachtenbehandeling Bopz
Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz)
relatie met:
Kwaliteitswet zorginstellingen
Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen
Burgerlijk Wetboek (met o.m. de WGBO, artt. 7: 446 e.v. BW)
Aanleiding
Sinds 1995 is het bestuur van een aanbieder van maatschappelijke zorg, verslavingszorg
en gezondheidszorg, wettelijk verplicht een klachtenregeling te treffen en een klachtencommissie in te stellen voor de behandeling van klachten over een gedraging of beslissing van
medewerkers of van de zorgaanbieder zelf. Gebleken is dat er in het veld behoefte is aan
een modelregeling dat zij kunnen gebruiken en zonodig aan de eigen praktijk kunnen
aanpassen.
Status model-klachtenreglement
Bijgaand modelreglement beschrijft de procedure voor de klachtenbehandeling door een
klachtencommissie en is in nauwe samenwerking met het veld tot stand gekomen.
Het modelreglement geeft de wettelijke verplichtingen weer en er is aangesloten bij de
aanbevelingen in de Klachtenrichtlijn Gezondheidszorg 2004. De Klachtenrichtlijn
Gezondheidszorg is opgesteld door het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO,
de Universiteit van Maastricht en de Stichting Ondersteuning Klachtopvang
Gezondheidszorg in samenwerking met verschillende organisaties binnen de
gezondheidszorg, hetgeen maakt dat deze richtlijn geen vrijblijvende status heeft. Voor het
overige wordt het aan de zorgaanbieder overgelaten hoe hij het e.e.a. regelt.
Het model-klachtreglement Wkcz/Bopz is artikelsgewijs voorzien van een toelichting
middels een lijst van eindnoten, die u achter het model aantreft. Dit model is een
handreiking voor de leden en heeft de status van een advies.
Toelichting vooraf
De zorgaanbieder is verplicht cliënten te informeren over een klachtenregeling en deze ter
kennisneming beschikbaar te stellen. Tevens informeert hij hen over de klachtencommissie
3
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
en het adres waar een klacht kan worden ingediend. Het is belangrijk dat het personeel van
de zorgaanbieder dezelfde informatie krijgt.
De Wet Bopz gebruikt de term ‘patiënt’. De Wkcz en de Wmcz gebruiken de termen ‘cliënt’
en ‘cliëntenraad’. In dit reglement is gekozen voor een consequent gebruik van de term
cliënt, met uitzondering van ‘patiëntenvertrouwenspersoon’.
Geraadpleegde bronnen/literatuur
- Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO e.a., Klachtenrichtlijn
Gezondheidszorg, Van Zuiden communications, Alphen aan de Rijn 2004;
-
Sluijters c.s. (red.), Gezondheidsrecht, tekst & commentaar, Kluwer, Deventer 2005;
-
Hielkema c.s., Wkcz-dilemma’s, cliëntenparticipatie, Bohn Stafleu Van Loghum,
Houten/Mechelen 2003;
-
Keurentjes, Wet Bopz, tekst en toelichting, Sdu uitgevers, Den Haag 2006.
-
Dute, De schorsingsbevoegdheid van klachtencommissies in de geestelijke
gezondheidszorg, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht 2004, nr. 28, p. 261-268;
-
GGZ Nederland (red.), Vraagbaak Psychiatrie en recht, Sdu uitgevers, Den Haag 2007.
Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), Leidraad onderzoek naar aanleiding van
meldingen 2007.
-
Samenwerkingsverband Implementatieprogramma WGBO, Implementatie van de
WGBO, van wet naar praktijk, delen 1 t/m 4, Utrecht 2004, te downloaden van het
internet: www.knmg.nl/wgbo.
-
http://wetten.overheid.nl/
Met dank aan:
Gerie Bulstra-Rademaker
Annette Timmerman-Koch
Margreet Spreij
Cees Focken
(Vijverdal Maastricht)
(Zwolse Poort)
(Klachtencommissie AMC De Meren, GGZ Buitenamstel, Mentrum)
(GGZ Oost Brabant)
Voor hun meelezen en waardevolle suggesties.
Contactpersoon bij GGZ Nederland
Marloes Jonkers
T 033-4608983
E [email protected]
4
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
Model-klachtenreglement Wkcz/Bopz
ALGEMENE BEPALINGEN
Artikel 1
Definities
Voor de toepassing van het bij of krachtens dit reglement bepaalde, wordt verstaan onder:
1.1
zorgaanbieder: een instelling of persoon die zorg als bedoeld in de
Zorgverzekeringswet of de AWBZ, maatschappelijke ondersteuning op grond van de
Wet maatschappelijke ondersteuning of verslavingszorg verleent;1 de stichting …
(naam stichting)
1.2
bestuur: orgaan dat eindverantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken
binnen de zorgaanbieder; de raad van bestuur van de zorgaanbieder.
1.3
klachtencommissie: de commissie, ingesteld door het bestuur, die belast is met de
behandeling van klachten van cliënten van de zorgaanbieder overeenkomstig het
bepaalde in dit reglement.2
1.4
klacht: een in algemene zin naar voren gebracht bezwaar tegen een gedraging van
een medewerker van de zorgaanbieder of de zorgaanbieder zelf en/of een
specifieke klacht tegen een beslissing als omschreven in artikel 41 Wet Bopz (Bopzklacht)3.
1.5
gedraging: elk handelen of nalaten en het nemen van besluiten met gevolg voor de
cliënt.
1.6
klager: de cliënt die een klacht indient of degene die namens een cliënt een klacht
indient en/of degene die een Bopz-klacht indient.4
1.7
aangeklaagde: de persoon, werkzaam voor of bij de zorgaanbieder, tegen wie de
klacht zich richt, of de zorgaanbieder zelf.5
1.8
geneesheer-directeur: de arts die, al of geen directeursfunctie bekledende, belast is
met de zorg voor de algemene gang van zaken op geneeskundig gebied binnen de
zorgaanbieder of een hierin zelfstandig optredende organisatorische eenheid.6
1.9
inspecteur: de bevoegde regionale inspecteur van het staatstoezicht op de
volksgezondheid.
1.10
cliëntenraad: de cliëntenraad, ingesteld door het bestuur op grond van de Wet
medezeggenschap cliënten zorginstellingen, die binnen het kader van de
doelstellingen van de instelling in het bijzonder de gemeenschappelijke belangen
van de cliënten behartigt.
Artikel 2
Samenstelling van de klachtencommissie
2.1
De klachtencommissie wordt samengesteld overeenkomstig de eisen van de
Wkcz en de Wet Bopz. De klachtencommissie bestaat uit tenminste drie leden
waarvan de voorzitter niet werkzaam is voor of bij de instelling.7.
2.2
De leden hebben zitting in de commissie op grond van hun deskundigheid en
op persoonlijke titel, zonder last of ruggespraak.
5
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
Artikel 3
Benoeming, schorsing en ontslag van de commissieleden
3.1
De leden van de klachtencommissie worden benoemd en kunnen worden geschorst en ontslagen door het bestuur.8
3.2
Een voorgenomen besluit tot benoeming van een lid van de klachtencommissie
wordt ter advisering aan de cliëntenraad voorgelegd9.
3.3
De leden worden benoemd voor een periode van vier jaar en kunnen éénmaal
aansluitend herbenoemd worden.10
3.4
Het lidmaatschap van de klachtencommissie eindigt door:
a. het verstrijken van de zittingstermijn;
b. het besluit van betrokkene om het lidmaatschap van de commissie te
beëindigen;
c. overlijden;
d. ontslag door het bestuur.
3.5
Het bestuur ontslaat een lid van de klachtencommissie:
a. als het lid de hoedanigheid verliest die bepalend was voor het besluit om
hem te benoemen;
b. op verzoek van de klachtencommissie.
3.6
Een verzoek zoals bedoeld in het zesde lid van dit artikel doet de klachtencommissie alleen als zij van mening is dat het betrokken lid zijn taken verwaarloost
of kennelijk ongeschikt is voor de uitoefening van zijn taken of anderszins
hiertoe dringende redenen aanwezig acht.11
Artikel 4
Ambtelijk secretaris
De zorgaanbieder voegt in overleg met de voorzitter van de klachtencommissie
een ambtelijk secretaris toe aan de klachtencommissie. De ambtelijk secretaris
ondersteunt de klachtencommissie maar maakt daarvan geen deel uit.
Artikel 5
Indienen van een klacht
5.1
Een klacht over een gedraging jegens een cliënt kan worden ingediend door:
a. de betreffende cliënt;
b. diens wettelijk vertegenwoordiger;
c. diens gemachtigde;
d. diens zaakwaarnemer;
e. diens naasten;
f. diens nabestaanden12.13
5.2
Een Bopz-klacht kan worden ingediend door:
a. de cliënt op wie de beslissing betrekking heeft waartegen de klacht is
gericht;
b. diens echtgenoot14;
c. diens ouders, dan wel een van hen, voor zover zij niet van het gezag zijn
ontheven of ontzet;
d. elke meerderjarige bloedverwant in de rechte lijn, niet zijnde een ouder en in
de zijlijn tot en met de tweede graad15;
e. diens voogd, curator of mentor;
f. elke andere in de instelling verblijvende cliënt;
6
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
g. ingeval van een klacht wegens niet-toepassing van een behandeling zoals
beschreven in een zelfbindingsverklaring: de cliënt of de door cliënt
aangewezen persoon of de personen die een afschrift hebben gekregen van
de verklaring, namelijk: de inspecteur, de psychiater die tezamen met
betrokkene de verklaring heeft opgesteld en indien betrokkene een andere
behandelaar heeft: deze behandelaar 16.
5.3
Klachten en Bopz-klachten worden schriftelijk ingediend bij de klachtencommissie. De secretaris wijst de klager erop dat hij zich bij (het op schrift stellen
van) de klacht kan laten ondersteunen door de patiëntenvertrouwenspersoon of
andere vertrouwenspersoon.
5.4
De secretaris stuurt, in de regel binnen vijf werkdagen na ontvangst van een
klacht, namens de klachtencommissie een bevestiging van ontvangst van de
klacht aan de klager, zijn eventuele vertrouwenspersoon en de geneesheerdirecteur.
Als het voor de beoordeling van de klacht nodig is om kennis te nemen van
informatie uit het dossier van de cliënt, dan vermeldt de secretaris dit expliciet in
de ontvangstbevestiging. De klager toont op verzoek van de commissie aan dat
hij bevoegd is om een klacht in te dienen17.
5.5
De secretaris stuurt, in de regel binnen vijf werkdagen na ontvangst van een
klacht, een kopie van de klacht aan de aangeklaagde en stelt de aangeklaagde
in de gelegenheid om schriftelijk te reageren op de klacht binnen een door de
voorzitter te stellen termijn.
Artikel 6
Bevoegdheid van de commissie
6.1
De klachtencommissie is niet bevoegd over een klacht te beslissen als
ingevolge een wettelijk voorschrift uitsluitend een rechter bevoegd is over de
klacht te beslissen.
6.2
Indien de klachtencommissie wegens onbevoegdheid beslist dat de klacht niet
in behandeling wordt genomen, deelt zij deze beslissing schriftelijk mede aan
de klager, de aangeklaagde en de geneesheer-directeur, onder vermelding van
de gronden.
6.3
De klachtencommissie kan de beoordeling van de bevoegdheid van de
commissie delegeren aan de voorzitter.
Artikel 7
Ontvankelijkheid van de klacht
7.1
De klachtencommissie kan wegens niet-ontvankelijkheid besluiten een klacht
niet c.q. niet verder in behandeling te nemen als:
- het geen klacht betreft in de zin van artikel 1.4 van dit reglement;
- dezelfde klacht van dezelfde klager reeds door de klachtencommissie is
behandeld of
- indien een gelijke klacht nog in behandeling is;
de klacht wordt ingediend door een persoon die geen klager is in de zin van
artikel 1.6 van dit reglement.
7.2
Indien de klachtencommissie beslist dat de klacht niet c.q. niet verder in
behandeling wordt genomen, deelt zij deze beslissing schriftelijk mede aan de
7
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
klager, de aangeklaagde en de geneesheer-directeur, onder vermelding van de
gronden.
7.3
De klachtencommissie kan de beoordeling van de ontvankelijkheid van de
klacht delegeren aan de voorzitter.
Artikel 8
Melding van een klacht over een ernstige situatie
Interne melding (aan de zorgaanbieder)
8.1
De voorzitter doet namens de klachtencommissie18 in geval van een klacht
waarbij mogelijk een calamiteit, seksueel misbruik of een misdrijf aan de orde
is, daarvan direct mededeling aan de zorgaanbieder.19
8.2
Indien de voorzitter naar aanleiding van een klacht een redelijk vermoeden
heeft dat er sprake is van een ernstige situatie20 met een structureel21 karakter,
doet hij daarvan direct mededeling aan de zorgaanbieder.22
8.3
Binnen drie werkdagen na zijn mededeling bedoeld in de voorgaande leden,
bevestigt de voorzitter van de klachtencommissie de melding schriftelijk aan de
zorgaanbieder. Tevens stelt hij de klager en de aangeklaagde in kennis van de
mededeling aan de zorgaanbieder dat de klacht zich mogelijk richt op een
calamiteit, seksueel misbruik of een misdrijf dan wel een mogelijk ernstige
situatie met een structureel karakter.
8.4
De klachtencommissie verzoekt de zorgaanbieder om binnen een maand na de
schriftelijke melding de klachtencommissie schriftelijk te informeren over zijn
bevindingen en eventuele maatregelen naar aanleiding van de melding.
8.5
De melding aan de zorgaanbieder heeft geen schorsende werking op de
behandeling van de klacht door de klachtencommissie.
Externe melding (aan de inspecteur)
8.6
De klachtencommissie meldt de ernstige situatie aan de inspectie wanneer de
klachtencommissie naar aanleiding van een melding over ernstige, structurele
problemen geen reactie van de zorgaanbieder heeft gekregen of wanneer de
klachtencommissie de indruk heeft dat de zorgaanbieder geen maatregelen
heeft getroffen nadat zij een ernstige situatie aan de zorgaanbieder heeft
gemeld.23
8.7
Buiten de gevallen genoemd in het voorgaande artikel, beraadt de
klachtencommissie zich na de afronding van de klachtenbehandeling of zij tot
melding aan de inspecteur zal overgaan, waarbij zij de bevindingen en
eventuele maatregelen, die de zorgaanbieder aan haar heeft kenbaar gemaakt,
in haar afweging betrekt.
8.8
De klachtencommissie doet een schriftelijke melding aan de inspecteur onder
vermelding van de naam van de betrokken zorgaanbieder. 24
8.9
Indien de ernst van de situatie dit naar het oordeel van de klachtencommissie
rechtvaardigt, kan de commissie ervoor kiezen in een eerder stadium aan de
inspecteur te melden. De voorzitter doet dit schriftelijk en gemotiveerd.
8
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
8.10
De klachtencommissie deelt haar beslissing schriftelijk mede aan de
zorgaanbieder, de klager en de aangeklaagde, met de mededeling dat zij een
melding heeft gedaan aan de inspecteur.
Artikel 9
Behandelen van de klacht
9.1
De klachtencommissie wordt zodanig samengesteld dat een deskundige en
zorgvuldige beslissing op de klacht te allen tijde is gewaarborgd.
9.2
De klacht wordt behandeld door ten minste drie leden van de klachtencommissie, waar de voorzitter niet werkzaam is voor de zorgaanbieder.
Inzake een Bopz-klacht is bij de behandeling in ieder geval een jurist en een
psychiater betrokken.
9.3
Aan de behandeling van een klacht wordt niet deelgenomen door een persoon
tegen wiens beslissing of gedraging de klacht is gericht, of door een persoon
die op een andere manier bij de klacht betrokken is.25
9.4
Zowel de klager als aangeklaagde worden binnen een duidelijk vastgestelde
termijn geïnformeerd over de samenstelling van de klachtencommissie (namen
en functies) die de klacht gaat behandelen. Zij kunnen gemotiveerd bezwaar
maken tegen deelname van bepaalde leden binnen de commissie, inclusief de
voorzitter, aan de behandeling van de klacht. Bij honorering van een
wrakingsverzoek wordt het/de gewraakte lid/voorzitter vervangen.
9.5
De voorzitter beslist over bezwaren tegen de samenstelling van de
werkcommissie. Als een bezwaar gegrond wordt verklaard trekt het betreffende
commissielid zich terug en benoemt de voorzitter een nieuw lid. Als het de
voorzitter betreft, treedt diens plaatsvervanger in zijn plaats.
9.6
De commissie kan een ieder verzoeken inlichtingen te verstrekken ter zake van
hetgeen waarover is geklaagd.
9.7
Indien een dergelijk verzoek is gericht tot een persoon werkzaam binnen de
instelling, verstrekt deze de gevraagde gegevens voorzover dit niet in strijd is
met enige wettelijke plicht tot geheimhouding.26
9.8
De klager en de aangeklaagde worden in de gelegenheid gesteld mondeling of
schriftelijk een toelichting te geven op de gedraging waarover is geklaagd.
9.9
In de regel worden partijen in elkaars aanwezigheid gehoord.
9.10
Op verzoek van de klager of de aangeklaagde kan de commissie hen
afzonderlijk horen. Indien betrokkenen afzonderlijk zijn gehoord, kan de
commissie besluiten beiden nogmaals te horen, al dan niet afzonderlijk. Via een
schriftelijk verslag wordt de inhoud van het besprokene aan de niet aanwezige
partij medegedeeld.
9.11
De commissieleden en de medewerkers die de commissie ondersteunen27 zijn
verplicht om gegevens waarvan zij het vertrouwelijke karakter kennen of
redelijkerwijs moeten vermoeden geheim te houden, behoudens voor zover een
wettelijk voorschrift tot bekendmaking verplicht of uit hun taak bij de uitvoering
van de Wkcz de noodzaak tot bekendmaking voortvloeit28.
9
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
9.12
De klager en de aangeklaagde kunnen zich tijdens behandeling van de klacht
laten bijstaan door personen van hun keuze.
9.13
De commissie kan zich na voorafgaand overleg met de zorgaanbieder laten
adviseren door deskundigen, waarbij de kosten voor rekening van de
zorgaanbieder komen.29
Artikel 10 Stopzetting behandeling van de klacht
10.1
Een klacht wordt niet verder behandeld indien deze
 wordt ingetrokken of
 naar genoegen van de klager door bemiddeling is weggenomen.
10.2
De klager kan de klacht intrekken door schriftelijk te kennen te geven dat hij
geen verdere behandeling van de klacht door de klachtencommissie wenst. Als
de commissie een klacht om deze reden niet verder behandelt, deelt de
commissie dit mee aan de aangeklaagde, de zorgaanbieder en de klager.
10.3
Als klager te kennen heeft gegeven dat de klacht naar genoegen van de klager
door bemiddeling is weggenomen en hiermee geen verdere behandeling van de
klacht wenst, deelt de commissie dit mee aan de aangeklaagde, de
zorgaanbieder en de klager.30
Artikel 11 Schorsing31
11.1
Inzake een Bopz-klacht kan de commissie, op een daartoe schriftelijk ingediend
verzoek van klager, hangende het onderzoek, de uitvoering van de beslissing
waartegen de klacht zich richt, schorsen.
11.2
De commissie hoort binnen drie werkdagen na ontvangst van het schorsingsverzoek de geneesheer-directeur van de instelling.
11.3
De commissie beslist, gehoord de geneesheer-directeur van de instelling, zo
spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen vier werkdagen na ontvangst van het
schorsingsverzoek.32
11.4
Van het besluit over het schorsingsverzoek wordt - in eerste instantie mondeling
en in een latere fase schriftelijk - mededeling gedaan aan de klager, de
aangeklaagde en de geneesheer-directeur van de instelling.33
11.5
De commissie kan haar schorsingsbevoegdheid delegeren aan de voorzitter.34
11.6
De werking van de schorsing eindigt op het moment dat:
- de klacht wordt ingetrokken of
- de commissie beslist op de klacht.
Artikel 12 Beslissing inzake een algemene (Wkcz-) klacht
12.1
De beslissing van de commissie inzake een klacht strekt tot:
a. onbevoegdverklaring van de commissie,
b. niet-ontvankelijkverklaring van de klacht,
c. ongegrondverklaring van de klacht, of
d. gegrondverklaring van de klacht.35
10
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
12.2
De commissie kan naast de beslissing op de klacht aanbevelingen doen.36
12.3
De commissie beslist met gewone meerderheid van stemmen over de
vaststelling van haar uitspraken.
12.4
De beslissing wordt duidelijk en navolgbaar geformuleerd. In iedere uitspraak
beschrijft de commissie de wijze waarop zij de klacht behandeld heeft, de
motivering van haar oordeel en de namen van de leden die de uitspraak
vastgesteld hebben. Uitspraken worden ondertekend door de voorzitter.
12.5
De commissie stelt zo spoedig mogelijk doch uiterlijk binnen zes weken na de
indiening van de klacht de klager, de aangeklaagde en de zorgaanbieder in
kennis van haar beslissing.
Bij dreigende overschrijding van de termijn van zes weken informeert de
ambtelijk secretaris namens de commissie partijen hierover schriftelijk met
vermelding van de reden en met vermelding van een nieuwe termijn, die
maximaal zes weken kan zijn.37
12.6
De commissie verzoekt de zorgaanbieder om een schriftelijke reactie op de
beslissing op de klacht en op de daarbij gedane aanbevelingen.
12.7
De zorgaanbieder deelt binnen een maand na de beslissing van de commissie
aan de klager, de aangeklaagde en de commissie schriftelijk mede of hij naar
aanleiding van die beslissing maatregelen zal nemen en zo ja, welke.
Bij afwijking van deze termijn deelt de zorgaanbieder dit gemotiveerd mede aan
de klager, de aangeklaagde en de commissie. De zorgaanbieder vermeldt
daarbij een nieuwe termijn van maximaal een maand waarbinnen hij zijn
standpunt aan hen kenbaar zal maken38.
Artikel 13 Beslissing inzake een klacht ex artikel 41 Wet Bopz (‘Bopz-klacht’)
13.1
De beslissing van de commissie inzake een Bopz-klacht strekt tot:
a. onbevoegdverklaring van de commissie,
b. niet-ontvankelijkverklaring van de klacht,
c. ongegrondverklaring van de klacht, of
d. gegrondverklaring van de klacht39.
13.2
De commissie kan naast de beslissing op de klacht aanbevelingen doen.
13.3
De commissie beslist met gewone meerderheid van stemmen over de vaststelling van haar uitspraken. Een uitspraak beschrijft de wijze waarop de
commissie de klacht behandeld heeft, motiveert het oordeel van de commissie
en bevat de namen van de commissieleden die de uitspraak vastgesteld
hebben. Uitspraken worden ondertekend door de voorzitter.
13.4
Inzake een Bopz-klacht beslist de commissie binnen twee weken na ontvangst
van de klacht voorzover het een klacht betreft die gericht is tegen een nog
lopende toepassing en binnen vier weken na ontvangst van de klacht voorzover
het een klacht betreft die gericht is tegen een reeds beëindigde toepassing.
13.5
Indien de commissie de Bopz-klacht gegrond verklaart, vernietigt zij de
bestreden beslissing geheel of gedeeltelijk. Gehele of gedeeltelijke vernietiging
brengt vernietiging van de rechtsgevolgen van de beslissing of het vernietigde
gedeelte van de beslissing mee.
11
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
13.6
Indien de commissie de Bopz-klacht gegrond verklaart, kan zij de voor de
behandeling verantwoordelijke persoon opdragen een nieuwe beslissing te
nemen of een andere handeling te verrichten met inachtneming van haar
beslissing.
13.7
De commissie kan de voor de behandeling verantwoordelijke persoon een
termijn stellen voor het nemen van een nieuwe beslissing of het verrichten van
een andere handeling.
13.8
De commissie geeft kennis van haar uitspraak aan de klager, de betrokken
cliënt, de behandelende persoon, de geneesheer-directeur, het bestuur en de
inspecteur.
Artikel 14 Archivering en bewaartermijn klachtendossier
14.1
De klachtencommissie bewaart alle bescheiden met betrekking tot een klacht in
een dossier. Een dossier wordt maximaal drie jaar bewaard. De zorgaanbieder
is bevoegd de bewaartermijn van een dossier te verlengen.
14.2
Documenten met betrekking tot een klacht worden in principe niet in een
medisch dossier bewaard.40
Artikel 15 Beroepsmogelijkheid
15.1
Tegen uitspraken van de klachtencommissie kan geen hoger beroep worden
ingesteld.
15.2
Indien de commissie over een Bopz-klacht niet tijdig een beslissing heeft
genomen of een Bopz-klacht ongegrond heeft beoordeeld, kan de klager de
inspecteur voor de gezondheidszorg schriftelijk vragen een verzoekschrift in te
dienen ter verkrijging van een beslissing van de rechter. Indien de cliënt de
klager is, kan hij ook zelf, zonder tussenkomst van de inspecteur, een
verzoekschrift bij de rechter indienen.
OVERIGE BEPALINGEN
Artikel 16 Overige klacht- en meldmogelijkheden
Het in dit reglement gestelde laat onverlet de mogelijkheid van klagen en/of melden bij een
tot beoordeling daartoe bevoegde rechter, de inspectie voor de gezondheidszorg of overige
organen die daartoe bevoegd zijn.
Artikel 17 Kosten
Voor de behandeling van klachten binnen de instelling mogen noch door de commissie
noch door het bestuur, aan klager of aangeklaagde kosten in rekening worden gebracht.
Artikel 18 Jaarverslag en reglement41
18.1
De klachtencommissie brengt jaarlijks voor 1 april van het kalenderjaar volgend
op het verslagjaar een geanonimiseerd verslag uit van haar werkzaamheden
aan het bestuur. Daarin beschrijft de commissie het aantal en de aard van de
door de klachtencommissie behandelde klachten en de strekking van de
12
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
oordelen en aanbevelingen van de klachtencommissie.
18.2
De klachtencommissie is bevoegd haar werkzaamheden nader te regelen in
een door haar op te stellen reglement. Bepalingen in dat reglement mogen niet
in strijd zijn met dit reglement.
Artikel 19 Wijze van openbaarmaking reglement
19.1
Het bestuur maakt dit reglement binnen tien dagen nadat het is vastgesteld,
openbaar op een wijze die in de instelling gebruikelijk is, onder vermelding van
het adres waar een klacht kan worden ingediend.42
19.2
Afschriften van dit reglement worden onder meer ter beschikking gesteld aan de
door de zorgaanbieder ingestelde organen gericht op de belangenbehartiging
van de cliënten.
19.3
Het reglement wordt ter inzage aangeboden aan een ieder die daarom
verzoekt.
Artikel 20 Vaststelling en wijziging reglement
20.1
Dit reglement is vastgesteld en kan worden gewijzigd door het bestuur.
20.2
Voorstellen tot wijziging van het reglement worden ter advisering voorgelegd
aan de commissie.
20.3
De vaststelling of wijziging van dit reglement valt ex artikel 3 lid 1 onder l Wmcz
onder het verzwaard adviesrecht van de cliëntenraad.
Artikel 21 Onvoorziene omstandigheden
In situaties waarin dit reglement niet voorziet, beslist de voorzitter van de
klachtencommissie.
Artikel 22 Toezicht
Het bestuur van de instelling ziet erop toe dat de commissie haar werkzaamheden verricht
volgens dit reglement.
Artikel 23 Datum van inwerkingtreding
Dit reglement treedt in werking op ..... <in te vullen door zorgaanbieder>
13
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
Toelichting
1
Een laagdrempelige toegang tot klachtenbehandeling moet gewaarborgd zijn. In het geval twee of
meerdere zorgaanbieders/rechtspersonen een gezamenlijk zorgaanbod of ketenzorg bieden, moeten
deze rechtspersonen onderling afspreken, bijvoorbeeld in hun samenwerkingsovereenkomst, bij
welke klachtencommissie een cliënt een klacht kan indienen en welke procedure er hierbij gevolgd
moet worden.
Uit een klachtencommissie kan per behandeling van een klacht een ‘werkcommissie’ worden
samengesteld, bestaande uit minimaal drie personen met een onafhankelijke voorzitter. Deze
commissie is belast met de behandeling van een individuele klacht of samenstel van klachten,
overeenkomstig het bepaalde in dit reglement.
2
3
De Wet Bopz kent een speciale klachtenprocedure voor gedwongen opgenomen cliënten. In deze
procedure is het begrip ‘klacht’ beperkt tot een vijftal specifiek in de wet omschreven beslissingen of
gedragingen van de zorgaanbieder: de verklaring van wilsonbekwaamheid, de toepassing van
dwangbehandeling, middelen of maatregelen (M\M), beperking van fundamentele vrijheden, niettoepassing van een overeengekomen behandelplan waaronder begrepen niet-toepassing van een
behandeling zoals beschreven in een zelfbindingsverklaring, van toepassing op patiënten die met
een zelfbindingsmachtiging in de kliniek verblijven (artikel 34n lid 3 Wet bopz).
4
Voor het klagen namens een wilsonbekwame meerderjarige vrijwillige cliënt wordt aangeraden de
vertegenwoordigingsregeling in de WGBO te volgen: indien er geen curator of een mentor is dan
komen de volgende personen (in genoemde volgorde) als klachtgerechtigden in aanmerking: de
persoon die schriftelijk gemachtigd is door de cliënt; de echtgenoot of partner van de cliënt; diens
ouder, kind, broer of zus.
Wanneer de cliënt is overleden kunnen nabestaanden, in de ruimste zin van het woord, een klacht
indienen over een gedraging jegens de cliënt door de instelling of haar medewerkers. De Wkcz kent
de term ‘nabestaanden’ niet. Uit de parlementaire geschiedenis van de wet blijkt dat het de
bedoeling van de wetgever is geweest om iedereen die aanleiding ziet om een klacht in te dienen
over een gedraging jegens een client die inmiddels is overleden, daartoe de mogelijkheid te geven.
5
De juridische relatie tussen de zorgaanbieder en de voor hem werkzame personen is hier niet
relevant. Buiten dat er kan worden geklaagd over gedragingen van werknemers kan er worden
geklaagd over gedragingen van bijvoorbeeld uitzendkrachten, vrijwilligers of degenen die de
maaltijden verzorgen (MvA, EK 23040, nr. 216b, p.3).
Bij sommige zorgaanbieders worden er in plaats van ‘geneesheer-directeur’ ook wel termen als
‘eerste geneeskundige’, ‘directeur zorg’, ‘Bopz-arts’ o.i.d. gebruikt.
Zorg dat u in uw eigen regeling duidelijk afspreekt welke persoon als geneesheer-directeur in de zin
van dit reglement aangemerkt moet worden, bijvoorbeeld via een mandaatregeling.
6
7
In het reglement kan worden bepaald dat de commissie meer leden heeft. Of hieraan behoefte is
hangt vooral af van het aantal klachten dat de commissie behandelt en van de beschikbaarheid van
de leden van de commissie.
Inzake een Bopz-klacht maken in ieder geval een jurist en een psychiater deel uit van de commissie.
In plaats van een psychiater is in een verpleeginrichting een verpleeghuisarts bij de klachtenbehandeling betrokken, in een zwakzinnigeninrichting een orthopedagoog.
De klachtencommissie wordt zodanig samengesteld dat een deskundige en zorgvuldige beslissing
op de klacht te allen tijde is gewaarborgd.
8
Het bestuur is bevoegd om aan een of meerdere gremia binnen de zorgaanbieder een recht van
voordracht toe te kennen. Te denken valt aan de cliëntenraad, vakgroepen e.d.
9
Deze bepaling is gebaseerd op artikel 3, eerste lid, onderdeel k Wmcz.
10 Dit
is een aanbevolen zittingstermijn. De zittingstermijn van leden is niet dwingend
voorgeschreven.
14
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
11
Een en ander kan beoordeeld worden naar analogie van het Burgerlijk Wetboek; artikel 7: 678 BW
biedt mogelijk hiervoor handvatten. ‘Dringende redenen’ kunnen onder andere aanwezig worden
geacht wanneer een lid:
-
zich bij diens aanstelling schuldig heeft gemaakt aan misleiding;
in ernstige mate de bekwaamheid of geschiktheid blijkt te missen tot het lidmaatschap waarvoor
hij zich heeft verbonden;
zich ondanks waarschuwing overgeeft aan misbruik van middelen, waardoor hij zijn werk niet
naar behoren kan uitoefenen;
zich schuldig maakt aan een strafbaar feit of ander opzettelijk of - ondanks waarschuwing roekeloos onoorbaar gedrag;
de plicht tot geheimhouding schendt;
op andere wijze grovelijk de plichten veronachtzaamt, welke het lidmaatschap van de
klachtencommissie met zich meebrengt;
door opzet of roekeloosheid buiten staat geraakt of blijft het lidmaatschap van de
klachtencommissie uit te oefenen.
13
De commissie moet nagaan of de cliënt namens wie een klacht wordt ingediend, instemt met de
(inhoud van de) klacht en de persoon die de klacht indient.
14
Voor de toepassing van dit artikel geldt iemand van wie de cliënt gescheiden is van tafel en bed
niet als echtgenoot. Degene die met de cliënt een duurzame gemeenschappelijke huishouding voert
of met betrokkene een geregistreerd partnerschap is aangegaan heeft voor de toepassing van de
Wet Bopz gelijke bevoegdheden als de echtgenoot (artikel 1, tweede lid Wet Bopz).
15
Meerderjarige bloedverwanten in de rechte lijn zijn grootouders, kinderen en kleinkinderen.
Meerderjarige bloedverwanten in de zijlijn tot en met de tweede graad zijn broers en zusters.
16
Artikel 34n lid 3 jo. 34g onder b jo. 34d lid 2 Wet Bopz.
17
Hiervoor bestaat bijvoorbeeld aanleiding als een klacht wordt ingediend door iemand die zegt
daartoe gemachtigd te zijn door een client. De klachtencommissie vraagt de betreffende persoon
een machtiging te overleggen.
18
De voorzitter handelt altijd namens de klachtencommissie, waarbij de eindverantwoordelijkheid
gelegen is. Telkens als in dit reglement de voorzitter handelt, is dit handelen namens de
klachtencommissie.
19
Een klacht over een calamiteit en seksueel misbruik vereist een directe melding omdat de
zorgaanbieder verplicht is dit aan de Inspectie te melden. De Klachtenrichtlijn Gezondheidszorg
noemt in dit verband ook een mogelijk misdrijf. Als het gaat om het melden van een klacht aan de
zorgaanbieder waarbij mogelijk een calamiteit, seksueel misbruik of een misdrijf aan de orde is,
gebeurt dit in de regel zonder vermelding van de naam van klager. De klachtencommissie kan
overwegen om in de algemene informatie aan cliënten/klagers duidelijk te vermelden dat de
klachtencommissie een meldingsplicht heeft en bij een eventuele melding eerst met de klager zal
afstemmen over de eventuele beschikbaarstelling van tot de persoon herleidbare gegevens.
20
Onder een klacht over een ernstige situatie wordt verstaan een klacht over een situatie waarbij
sprake is van onverantwoorde zorg (artikel 2a Wkcz). Onder calamiteit wordt verstaan: iedere nietbeoogde of onverwachte gebeurtenis die betrekking heeft op de kwaliteit van zorg en die tot de dood
van of een ernstig schadelijk gevolg voor een cliënt van de instelling heeft geleid.’ Onder seksueel
misbruik wordt verstaan:‘Ieder grensoverschrijdend seksueel gedrag waarbij sprake is van
lichamelijk, geestelijk of relationeel overwicht’ (artikel 4a lid 2 respectievelijk lid 3 Kwaliteitswet
zorginstellingen).
“structureel van aard’ kan men opvatten als: niet betrekking hebbend op een éénmalige
gebeurtenis, er is sprake van herhaling die de kwaliteit van zorg in gevaar brengt. Voorbeelden
21
15
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
hierbij: er is onvoldoende personeel; het aanwezige personeel is niet deskundig; het ontbreken van
continuïteit van zorg en samenwerking; herhaalde klachten e.d.
22
In het algemeen zal pas gedurende of na afronding van de klachtenbehandeling duidelijk zijn of
het gaat om een ernstige structurele situatie. Pas op dat moment kan zo’n conclusie ter kennis van
de zorgaanbieder worden gebracht. Wel zijn uitzonderlijke situaties voorstelbaar waarin vrij snel na
het in behandeling nemen van een klacht blijkt dat er sprake is van een ernstige structurele situatie
die direct verholpen zou moeten worden om verdere problemen te voorkomen. Uiteraard dient de
klachtencommissie dit terstond ter kennis van de zorgaanbieder te brengen en niet het eindresultaat
van de gehele klachtenbehandeling af te wachten. De zorgaanbieder moet immers direct in de
gelegenheid worden gesteld om passende maatregelen te treffen.
23
Uitgangspunt van de Kwaliteitswet en de Wkcz is dat de instelling zelf verantwoordelijk is
voor de levering van ‘verantwoorde zorg’. De verantwoordelijkheid voor de afhandeling van klachten
en voor het nemen van adequate maatregelen op basis van de uitkomst van de klachtenbehandeling
ligt nadrukkelijk bij de instelling. Daarop geeft de Wkcz één uitzondering: wanneer de
klachtencommissie naar aanleiding van een melding over ernstige, structurele problemen geen
reactie van de zorgaanbieder heeft gekregen of wanneer de klachtencommissie de indruk heeft dat
de zorgaanbieder geen maatregelen heeft getroffen nadat zij een ernstige situatie aan de
zorgaanbieder heeft gemeld, dan moet de klachtencommissie deze ernstige situatie aan de inspectie
melden (artikel 2a Wkcz; brief IGZ, november 2005, kenmerk 2005-5-IGZ).
24
De wijze waarop de klachtencommissie aan de inspectie meldt, is niet geregeld. Het ligt in de rede
dat in het belang van de uitvoering van diens wettelijke toezichtstaak, de inspecteur moet weten
waar de eventuele structurele tekortkoming in de zorg zich afspeelt. De melding gebeurt dan onder
vermelding van de naam van de zorgaanbieder maar de klager blijft anoniem. Met genoemde
melding eindigt de taak en verantwoordelijkheid van de klachtencommissie en wordt het een zaak
tussen zorgaanbieder en inspecteur. Indien de inspecteur redenen ziet voor een verdergaand
onderzoek naar de klacht of melding, dient hij zich te richten tot de zorgaanbieder.
25
Wraking en verschoning hebben als doel de onafhankelijkheid en objectiviteit van de commissie
en het vertrouwen van partijen in een ‘fair trial’ te waarborgen. Wraking en verschoning zijn elkaars
pendanten. Bij wraking gaat het om het recht van partijen om bezwaar te maken tegen deelname
van een bepaalde persoon aan de behandeling van een zaak. Dit recht komt zowel klager als
aangeklaagde toe; binnen de procedure is immers sprake van gelijkwaardigheid van partijen. De
beslissing op het wrakingsverzoek kan worden opgedragen aan de voorzitter, tenzij deze de
gewraakte persoon is, dan beslist zijn plaatsvervanger.
Een lid kan en moet zich verschonen (zich onthouden van deelname aan de behandeling van een
bepaalde klacht) als hij denkt onvoldoende objectief en onbevooroordeeld te zijn ten opzichte van de
klager, de aangeklaagde of eventueel de klacht zelf. De commissie als geheel en elk lid voor zich
moet nagaan of dit voldoende het geval is.
Vanzelfsprekend geldt dit ook voor een persoon die op een andere wijze bij de zaak wordt betrokken
en wiens onpartijdig oordeel gewenst is, bijvoorbeeld als deskundige.
26
Medewerkers van de zorgaanbieder wordt aangeraden om hun medewerking te verlenen aan de
werkzaamheden van de klachtencommissie, indien en voorzover dit redelijkerwijs van hen gevergd
kan worden en geen wettelijke plicht zich daartegen verzet.
27
Zoals een ambtelijk secretaris of een secretariaat.
28
Dit is een weergave van artikel 4 Wkcz. Een voorbeeld van een wettelijke plicht tot bekendmaking
is de meldingsplicht zoals genoemd in artikel 8 van dit reglement. Een voorbeeld van bekendmaking
in het kader van de uitvoering van de taak van de klachtencommissie is het sturen van de uitspraak
aan de zorgaanbieder.
29
De commissie heeft bij het inschakelen van extern deskundigen een eigen verantwoordelijkheid.
De commissie is opdrachtgever en moet onafhankelijk van de zorgaanbieder kunnen handelen. De
16
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
CBO-richtlijn doet in dit kader enkele suggesties, zoals het opstellen van een protocol en het
instellen van een jaarbudget (CBO p.182).
30
NB: Een en ander laat onverlet dat er opnieuw een klacht kan worden ingediend; er kunnen zich
immers na bemiddeling omstandigheden voordoen die de klacht weer doen herleven.
31
De Wet Bopz geeft in artikel 41, vierde lid de mogelijkheid om de uitvoering van Bopz-besluiten te
schorsen. De Wkcz kent geen schorsingsmogelijkheid maar sluit deze daarmee niet uit. Men kan
ervoor kiezen om in het reglement - analoog aan de Wet Bopz - de schorsingsbevoegdheid ten
aanzien van besluiten van algemene aard, niet zijnde Bopz-besluiten, op te nemen. Een Wkczschorsing kan bijvoorbeeld worden toegepast in het geval van (besluiten in het kader van) een
gedwongen verhuizing of overplaatsing op korte termijn (bijvoorbeeld om cliënten een redelijke
gelegenheid te geven om te bepalen welke persoonlijke spullen zij meenemen) of een gedwongen
ontslag (bijvoorbeeld ten behoeve van het regelen van adequate nazorg).
32
Over de procedure omtrent schorsing zegt de wet niets. De schorsing in de Wet Bopz moet
worden gezien als een ordemaatregel, een’ bevriezing’ van de bestaande situatie om te komen tot
een (meer) inhoudelijke beoordeling van de beslissing waartegen de klacht zich richt en ter
voorkoming van een onomkeerbare situatie.
Hoewel het niet wettelijk verplicht is, is het aan te bevelen om –gelet op de in het geding zijnde
belangen en de mogelijk ingrijpende gevolgen van een schorsingsbeslissing - in elk geval in het
reglement op te nemen dat de geneesheer-directeur wordt gehoord alvorens een beslissing wordt
genomen over een schorsingsverzoek.
Het opnemen van een uiterlijke termijn van vier werkdagen is uit oogpunt van spoedeisendheid,
duidelijkheid en rechtszekerheid aan te bevelen. De CBO-richtlijn noemt als wenselijke termijn “zo
mogelijk binnen twee dagen” (CBO p. 94). Van belang is dat recht wordt gedaan aan het
spoedeisende karakter van de procedure.
33
In verband met spoedeisendheid, duidelijkheid en rechtszekerheid is het zaak zo snel mogelijk de
beslissing aan partijen door te geven. Dit kan – en gebeurt ook meestal - mondeling, mits deze
mondelinge mededeling nadien gemotiveerd op schrift wordt vastgelegd. De motivering gaat in op
het spoedeisende belang en geeft de reden(en) waarom de beslissing in dit geval al dan niet
uitgesteld kan worden.
34
Van belang is dat recht wordt gedaan aan het spoedeisende karakter van de procedure. In het
belang van een spoedige beoordeling kan ervoor worden gekozen een delegatiebepaling in het
reglement op te nemen.
De voorzitter kan indien een zorgvuldige beoordeling van het verzoek tot schorsing dit vergt, een
deskundige (bijvoorbeeld een psychiater) binnen de commissie raadplegen en zo mogelijk ook
partijen horen.
Een beslissing op een Wkcz-klacht heeft geen bindende kracht maar is meer een ‘advies’ aan de
zorgaanbieder. De zorgaanbieder is wel verplicht om binnen een maand aan te geven of en zo ja,
welke maatregelen hij op de beslissing en aanbevelingen gaat nemen.
De zorgaanbieder kan in het reglement opnemen dat de beslissing voor hem bindende kracht heeft.
35
36 De
commissie kan aanbevelingen doen. Het is van belang dat de commissie in elke zaak de
wenselijkheid van een aanbeveling overweegt omdat een aanbeveling– ook als de klacht ongegrond
wordt beoordeeld- aanleiding kan geven tot maatregelen ter bevordering van de kwaliteit van de zorg
of de kwaliteit van de klachtenregeling (CBO p.98).
37
De Wkcz laat het stellen van de beslistermijn in het klachtenreglement over aan de instelling.
In de CBO-richtlijn wordt voor de geestelijke gezondheidszorg een termijn van maximaal twee
maanden wenselijk geacht (CBO p.93). De Wkcz biedt de commissie de mogelijkheid om af te
wijken van de in het reglement genoemde termijn. Voorwaarde is dat de commissie daarvan
gemotiveerd mededeling doet aan de klager en de aangeklaagde, onder vermelding van de termijn
waarbinnen de commissie alsnog haar beslissing over de klacht zal uitbrengen.
17
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011
De tijd om tot een beslissing te komen verschilt per commissie; in het belang van een zorgvuldige
klachtbehandeling en rechtszekerheid echter wordt aanbevolen zo snel mogelijk doch uiterlijk binnen
zes weken tot een beslissing te komen.
38
Deze bepaling is een weergave van artikel 2, vijfde lid Wkcz. In aanvulling op deze wettelijke
bepaling voorziet dit modelreglement ook in een mededeling aan de aangeklaagde. Als de
zorgaanbieder niet binnen een maand reageert op de uitspraak van de klachtencommissie dient hij
aan te geven binnen welke termijn hij alsnog zal reageren. Deze termijn is niet wettelijk geregeld, dit
modelreglement kiest voor een termijn van een maand.
39
In tegenstelling tot de beslissing in een Wkcz-klacht heeft de beslissing in een Bopz-klacht wel een
bindend karakter, hetgeen betekent dat een gegrondverklaring ten aanzien van maatregel die nog
wordt toegepast, niet zonder gevolgen kan blijven.
40
WGBO deel 3, p. 20
41
De Wkcz richt zich in dit verband tot de zorgaanbieder die ervoor moet zorgen dat over elk
kalenderjaar (en wel voor 1 juni van het daaropvolgende kalenderjaar) een openbaar verslag wordt
opgesteld. De zorgaanbieder zendt het klachtenjaarverslag aan de minister van VWS, aan de
bevoegde regionale inspecteur van het staatstoezicht op de volksgezondheid, alsmede aan de
organisatie die in de regio de belangen van de cliënten in algemene zin behartigt. Het jaarverslag
hoort de volgende onderwerpen te bevatten:
a. een beknopte beschrijving van de klachtenregeling;
b. de wijze waarop de zorgaanbieder die regeling onder de aandacht van zijn cliënten heeft
gebracht;
c. de samenstelling van de klachtencommissie;
d. in welke mate die klachtencommissie haar werkzaamheden heeft kunnen verrichten met
inachtneming van de wettelijke waarborgen;
e. het aantal en de aard van de door de klachtencommissie behandelde klachten;
f. de strekking van de oordelen en aanbevelingen van de klachtencommissie;
g.de maatregelen die het bestuur heeft genomen naar aanleiding van het oordeel van de
klachtencommissie.
Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gesteld met betrekking tot het verslag.
Het jaarverslag, dat de klachtencommissie op grond van dit reglement schrijft, levert informatie op
die de zorgaanbieder in zijn jaarverslag over de toepassing van de Wkcz kan verwerken.
Als gebruik wordt gemaakt van het ‘Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorg’ hoeft
geen apart jaarverslag over de uitvoering van de Wkcz te worden opgesteld. In paragraaf 4.4.4. van
het jaardocument kunnen de betreffende gegevens vermeld worden.
42
In de informatiebrochures voor cliënten wordt verwezen naar het reglement onder vermelding van
adres- en contactgegevens waar het reglement verkrijgbaar is.
18
Model-klachtreglement Wkcz/Bopz, GGZ Nederland, augustus 2011