Therapeutische zelfzorgmiddelen voor mens en dier Zingiber Officinale Roscoe Sara Marnef Valérie Noots Valérie Van Rillaer Overzicht • • • • • • • • Classificatie en herkomst Beschrijving Actieve bestanddelen Therapeutische indicatie Verwerkingsvormen Waarschuwingen en nevenwerkingen Interacties en contra-indicaties Zwangerschap Classificatie en herkomst • Wetenschappelijke naam: Zingiber Officinale Roscoe Nederlandse naam: Gember Engelse naam: Ginger • Familie: Zingiberaceae • Herkomst: oorspronkelijk India momenteel geteeld in alle tropische en subtropische gebieden Beschrijving • Rietachtige plant • Dikke, knolachtige, vertakkende wortelstok • Wortelstok van buiten geel tot licht grijsbruin gekleurd • Doorsnede: lichtgele kleur met af en toe lichtblauw plekje • Ondergronds: wortelstok • Bovengronds: opstaande, stevige, rietachtige stengels • In de zomer: bloei met witte, geelgroene tot purperen bloemen • In de herfst: afsterven bladeren en wortelstok wordt gerooid Actieve bestanddelen • Etherische oliën (2 à 4%) → typische reuk zingibereen bisaboleen • Oleoresine (5 à 8%) → scherpe smaak gingerol shogaol Andere bestanddelen • • • • • • • • • Fenolen Eiwitsplitsend enzyme (protease) Geconjugeerde en vrije polyfenolen Vitamine C Mineralen Vetten Koolhydraten Proteïnes Vezels Therapeutische eigenschappen en indicaties: ORAAL a) Bij maagpijn maagversterkende werking: toename van maagsapafscheiding met verwarmend gevoel Bij maagzweer versterkt en beschermt het maagslijmvlies b) Bij misselijkheid en braken: perifeer effect: vermeerdert de normale peristaltiek en verhoogt de tonus van de maagdarmmusc., absorbeert toxines en zuren c) Bij moeilijke spijsvertering: • verbetert de spijsvertering en de eetlust • carminatief: vermindert darmgasvorming • spasmolytisch: krampstillend Therapeutische eigenschappen en indicatie: ORAAL d) Bij seksuele vermoeidheid en impotentie • betere doorbloeding van het onderlichaam met een verhoging van het libido en een verbetering van de vruchtbaarheid • verhoogt het spermavolume en de beweeglijkheid van spermatozoïden bij de man e) Bij diarree Antisepticum op de darm; absorbeert toxines en zuren in de darm f) slechte bloedcirculatie (koude handen en voeten, winterhanden en -voeten) Perifeer vaatverwijdend; stimuleert de bloedsomloop Therapeutische eigenschappen en indicatie: ORAAL g) Bij hartinsufficiëntie cardiotonisch: pos.inotroop en neg. Chronotroop Antihypotensief: verhoogt de bloeddruk h) Bij reumatische aandoeningen Anti-inflammatoir op de gewrichten door: • Verminderen van de aanmaak van ontstekingsmediërende stoffen behorende tot de prostaglandines type 2 via het afremmen van de enzymes cyclooxygenase en 5-lipoxygenase • Inhiberen van tromboxaansynthese, bevorderen van prostacycline • Vermindert de kraakbeenafbraak door matrixmetalloproteïnasen Therapeutische eigenschappen en indicatie: ORAAL i) Bij luchtwegeninfecties en longinfecties • expect./mucolytisch (slijmoplossend), • antisepticum voor de longen en luchtwegen • antitussief (hoeststillend) j) Bij hypercholesterolemie cholesterolverlagend: remt de biosynthese van cholesterol, bevordert de uitscheiding van cholesterol en verlaagt zo de totale- en LDL cholesterolspiegels; triglyceridenverlagend k) Bij gebrek aan energie en vitaliteit, depressiviteit, herstel na ziekte tonicum, algemeen opwekkend, centraal stimulans Therapeutische eigenschappen en indicatie: ORAAL l) Bij Preventie trombose • bloedverdunnend: vermindert aggregatie (het samenkleven) van bloedplaatjes door inhibitie van tromboxaansynthese • anti-oxidans van de vaatwand: vermindert de oxidatie van LDLcholesterol tot oxycholesterol anti-atherogeen m) Bij Preventie kanker antimutageen; anti-oxidans o.a. tegen superoxide-anion, tegen hydroperoxyradicalen n) Bij Ouderdomsdiabetes bloedsuikerverlagend Therapeutische eigenschappen en indicatie: UITWENDIG o) reuma; lumbago (rugpijn); spierpijn; verstuikingen; koude handen en voeten; menstuatiekramp… compressen om de circulatie ter hoogte van orgaan te verbeteren p) mondslijmvliesontstekingen; keelpijn, amandelontsteking: gorgelen, spoelen witte vloed door trichomonas vaginale spoeling lokaal antisepticum (ontsmettend) en anti-inflammatoir Verwerkingsvormen en doses • Aangeraden dagdosis : 2 à 4 g gedroogde wortelstok • Tinctuur en gedroogd gemberpoeder → bij buikpijn en diarree • Verse gember → bij braken, verkoudheden, koortsrillingen en als zweetafdrijvend middel In bereidingen • Poeder BF V Posologie: 500mg ½ uur voor de maaltijd 3 x per dag • Gember Tinctuur Posologie: 10 à 20 druppels 3 x per dag • Sirupus zingiberis Tinctura zingiberis 5g Sirupus simplex 95g In specialiteiten • Elusan® Samenstelling: 200mg droogextract van de wortelstok/capsule Posologie: 2 capsules per dag • Gember arkogelulen® Samenstelling: 365mg fijngemalen poeder van de wortelstok/capsule Posologie: 2 capsules ‘s morgens en ‘s middags tijdens de maaltijd • Laboratoirs homéopathiques VALESCO 74 Posologie: 8 –10 druppels per dag onder de tong of in weinig water Waarschuwingen en nevenwerkingen • Geen toxische nevenwerkingen bij aangegeven dosis • Bij gevoelige personen: lichte maagdarmlast → tijdens de maaltijd innemen • Verhoogde bloedingsneiging • Voorgeschiedenis maagaandoeningen en bloedingen • Uiterst zelden: contactdermatitis Interacties • • • • Anticoagulantia Orale hypoglycemiërende geneesmiddelen en insuline Hartglycosiden Cholesterol verlagende geneesmiddelen Contra-indicaties • • • • Bij actieve maagzweren en brandend maagzuur Bij kinderen onder de 6 jaar De laatste 14 dagen voor chirurgische ingreep Personen met een actieve bloeding Zwangerschap In klinische studie (Boone SA, Shields KM.2005.Treating pregnacyrelated nausea and vomiting with ginger): • Verbetering van symptomen in vergelijking met placebo • Kortdurend gebruik van lage dosissen geeft geen probleem • Langdurig gebruik is afgeraden gezien onvoldoende data Wij danken u voor uw aandacht!