Patiënt specifiek instrumentarium

Patiënteninformatie
Patiënt specifiek
instrumentarium
Dr. T. De Baets
Dr. M. Mombert
Heup, enkel en
voetchirurgie
Hand-, pols- en
elleboogchirurgie
Dr. J. De Wachter
Dr. J. Roos
Enkel en
voetchirurgie
Bekken-, heup- en
kniechirurgie
Dr. L. Hansen
Dr. E. Vanlommel
Algemene
orthopedie
Knie- en
schouderchirurgie
Dr. L. Hofkens
Dr. P. Verstraete
Heup- en
kniechirurgie
Nek- en rugchirurgie
Handchirurgie
Diabetische
voetkliniek
Dr. R. Houben
Schouder- en
elleboogchirurgie
1
Inhoud
Inleiding .................................................................................................. 3
Probleemstelling ..................................................................................... 4
Hulpmiddelen .......................................................................................... 4
Toepassing ............................................................................................. 5
Voordelen................................................................................................ 5
Nadelen .................................................................................................. 6
Conclusie ................................................................................................ 6
2
Inleiding
Het resultaat van een operatie wordt mede bepaald door de
accuraatheid waarmee de ingreep kan gebeuren. Traditioneel hebben
we tal van instrumenten ter onzer beschikking om deze zeer gerichte
handelingen uit te kunnen voeren.
Met de enorme vooruitgang van de computertechnologie, komt er nu een
extra hulpmiddel bij: patiënt specifiek instrumentarium (PSI).
Initieel ontstond deze techniek ter ondersteuning bij het plaatsen van een
totale knieprothese. Ondertussen bestaan er toepassingen voor de halve
(unicompartimentele) knieprothese, de kanteloperatie (osteotomie) van
zowel de knie als de pols.
Gezien de vergrijzing van de bevolking zal het aantal te plaatsen
protheses toenemen. De bestaande middelen zullen efficiënter
aangewend moeten worden. Ook hier kan Patiënt Specifiek
Instrumentarium (PSI) helpen.
Deze brochure biedt u enkel beperkte informatie over de PSItechnologie. Voor uitgebreidere informatie over uw geplande ingreep
wordt u verwezen naar de ingreep specifieke brochure die u werd
meegegeven op de raadpleging of die u kunt raadplegen op onze site
www.orthopedieturnhout.be.
Algemene informatie over administratie, wat u moet meebrengen, uw
verblijf in AZ Turnhout, ontslagprocedure, niet-medische begeleiding,
accommodatie, enzovoort vindt u op onze website www.azturnhout.be of
in de onthaalbrochure hospitalisatie die u normaal gezien bij inschrijving
of van de verpleging heeft ontvangen. Indien u geen onthaalbrochure
heeft ontvangen, vraag ernaar bij de verpleegkundige.
Breng deze brochure mee als u naar het ziekenhuis komt.
3
Probleemstelling
Er dient een ingreep op een bot te gebeuren.
Rond dit bot zitten structuren (huid, vet,
spieren, zenuwen en bloedvaten) die de
benadering van dit bot bemoeilijken. Hierdoor
is het op sommige plaatsen in het lichaam
niet evident om een accuraat zicht op de
vorm van het bot te krijgen. Dit kan een
ingreep op die plaats bemoeilijken.
In het geval van een knieprothese dient een correctie naar een neutrale
(mechanische) as te gebeuren. Met het klassieke materiaal werd als
referentiepunt het mergkanaal van het bot gebruikt.
Hulpmiddelen
Door de enorme vooruitgang in de
computertechnologie is de
medische beeldvorming met rasse
schreden vooruitgegaan. Het is
tegenwoordig mogelijk om een
perfecte 3-dimensionale
reconstructie van elke structuur in
het menselijk lichaam te maken.
Met de opkomst van de
“magneetscanner (MRI)” kunnen nu
zowel het bot als het kraakbeen, de spieren en al de andere omgevende
structuren in beeld gebracht worden.
Ook in andere domeinen heeft de computer voor
ingrijpende veranderingen gezorgd. De moderne
freesbanken draaien op basis van digitaal ingegeven
informatie de meest complexe vormen uit metaal of
hout.
Het is de combinatie van deze twee
hoogtechnologische apparaten die ons toelaat om
een exacte 3-dimensionele kopie van elk bot te
maken.
4
Toepassing
Enkele weken voor de geplande ingreep voeren
we een MRI scan uit. Deze levert ons een virtueel
3-dimensioneel model van het te opereren
gewricht op. Hierdoor kunnen we op voorhand de
uit te voeren operatie op het scherm oefenen. De
chirurg kan dan exact bepalen waar hij/zij de
operatievlakken wil maken. Deze laatste
informatie gaat digitaal naar de ingenieurs.
Deze maken dan, exact op onze
vraag, een malle, welke een perfect
negatief is van het te opereren bot.
Gezien de zeer individueel
verschillende oneffenheden in elk bot
kan de chirurg door een relatief
kleinere insnede deze malle op het
bot klikken.
In deze malle is een zaagsleuf voorzien exact op de plaats zoals op
voorhand werd uitgemeten. De hierdoor gemaakte coupe zal een
perfecte plaatsing van de prothese opleveren.
Voordelen
De plaatsing van de prothese gebeurt met een toegenomen
accuraatheid wat de duurzaamheid van de prothese zal doen toenemen.
De bepalingen gebeuren op voorhand. De
eigenlijke ingreep is dus een 2° versie van de
operatie. Verrassingen worden hierdoor
vermeden.
Een kleinere insnede en het niet opboren van het
mergkanaal maken de operatie minder belastend.
Dit maakt deze operatie meer toegankelijk voor
oudere, fragielere patiënten. De kortere
operatieduur werkt kostenbesparend maar
bovenal vermindert dit de kans op een infectie. Na
5
de ingreep is er nu zelden nog nood aan een bloedtransfusie. De
revalidatie verloopt aangenamer en vlotter.
Er zijn ook belangrijke logistieke voordelen te noteren. Gezien de maat
van de prothese op voorhand bekend is, kan de stockage van materiaal
substantieel verminderd worden. Het te gebruiken instrumentarium
neemt enorm af wat de sterilisatiekosten substantieel drukt.
Bij eventuele problemen kan altijd teruggegrepen worden naar de
conventionele techniek. De prothese die jaren geleden bij de patiënt
geïmplanteerd werd en die haar deugdelijkheid heeft bewezen blijft
dezelfde.
Nadelen
Voorlopig is er nog geen terugbetaling voor deze techniek voorzien. De
kostprijs voor de patiënt kan hierdoor, afhankelijk van de toepassing,
oplopen tot meer dan 1000€.
Het gaat over een hoogtechnologische toepassing: met andere woorden
ook hier kunnen fouten insluipen. Waakzaamheid van de chirurg blijft
geboden!!
Conclusie
PSI (patiënt specifiek instrumentarium) is een prachtige toepassing van
de tegenwoordig beschikbare technologie in de geneeskunde
(orthopedie). Deze toepassing maakt alle kans om een standaard
werkinstrument te worden in de toekomst.
Deze technologie is niet voor elke ingreep nodig (of zelfs wenselijk), al
was het maar voor de kostprijs die voor de patiënt kan oplopen tot meer
dan 1000€. We reserveren deze techniek daarom voor specifieke
problemen.
Meer info op www.turnhout-orthopedie.be
6
AZ Turnhout vzw
www.azturnhout.be
[email protected]
Campus Sint-Jozef
Steenweg op Merksplas 44
2300 Turnhout
014 44 41 11
Campus Sint-Elisabeth
Rubensstraat 166
2300 Turnhout
014 40 60 11
V.U. : Hans Ramaekers  algemeen directeur AZ Turnhout vzw  Steenweg op Merksplas 44  2300 Turnhout
7