Teeltfiche groenten Bestrijding van valse meeldauw in uien in biologische groenteteelt Naam: Valse meeldauw in ui (Peronospora destructor) Waardplanten: Uien, sjalot en bieslook Symptomen: Bleek gewas, langwerpige vlekken op de bladeren, grijs-paarsachtig laagje (vorming van de schimmelsporen), vergelen van aangetaste bladeren, bladeren plooien om. Hierdoor wordt de fotosynthese gehinderd wat leidt tot belangrijke opbrengstverliezen. Epidemiologie: Eerste symptomen komen voor rond een infectiehaard en verspreiden zich later over het hele perceel. M. DEGUETTE, FREDON NPDC > Aantasting door valse meeldauw in ajuin Rassenkeuze is belangrijk Vroege teelt Waarom? Het gebruik van resistente rassen is belangrijk bij de algemene aanpak van valse meeldauw in ajuin. Waarom? Meeldauw kan voorkomen vanaf mei, maar komt vooral voor in juni en de zomermaanden. Een late teelt kan leiden tot grote opbrengstverliezen bij een vroege aantasting door valse meeldauw. Hoe? Sinds 2008 zijn er meeldauwtolerante en -resistente rassen op de markt gebracht. Bejo en Nickerson-Zwaan verdelen zaaizaad van ajuin die resistent is voor valse meeldauw en ook goede gewaskenmerken levert. PLRN > Rassenproef Hoe? Naargelang de weersomstandigheden is het aangeraden reeds de eerste helft van maart te planten. Dit kan door gebruik te maken van plantuien of perspotjes met verschillende plantjes samen. Warmwaterbehandeling voor “gezond” plantmateriaal Waarom? Het gebruik van plantuien die drager zijn van het mycelium van de schimmel zijn vaak de oorzaak van een vroege aantasting door valse meeldauw. Dankzij een warmwaterbehandeling van het plantmateriaal is de infectiedruk lager en ontwikkelt de ziekte later. Bij warmwaterbehandeling van de bollen is de uitval iets groter maar deze verliezen (1 tot 3 % van de planten) wegen niet op tegen de doeltreffendheid waarmee de planten beschermd worden (In proeven werden na warmwaterbehandeling ongeveer 10% aangetaste planten waargenomen ten opzichte van meer dan 60% bij de referentiegroep zonder behandeling). Hoe? Voor de warmwaterbehandeling gaat men als volgt te werk: > Onderdompelen van de plantuien gedurende 2 uur in water op 43°C. > Drogen van plantuien met een zachte ventilatie zodat de plantuien niet uitdrogen (duur en debiet aan te passen aan het volume). > De warmwaterbehandeling minstens 2 weken vóór het planten uitvoeren. De behandeling kan ook vroeger wat het mogelijk maakt om slechte plantuien uit te sorteren. Om tot een goed resultaat te komen moeten de voorschriften bij de warmwaterbehandeling (temperatuur en drogen) strikt worden nageleefd. Hou het gewas proper Stikstof beperken Waarom? Een hoge stikstofvoorraad maakt de plant gevoeliger voor aantasting door valse meeldauw. Hoe? Het gewas onkruidvrij houden door een combinatie van mechanische onkruidbestrijding (schoffel, vingerwieders en wiedeg) en thermische onkruidbestrijding. Indien nodig aangevuld met manuele onkruidbestrijding. PLRN > Mechanische onkruidbestrijding: schoffel met vingerwieders Voorspellingsmodel miloni Waarom? Dit model wordt al meerdere jaren in Noord-Frankrijk (Nord-Pas de Calais) gebruikt in het kader van waarschuwingsberichten. Sinds 2010 wordt dit ook gebruikt bij spuitadvies voor o.a. het inzetten van koper (enkel toegestaan in Frankrijk). Hoe? Dit model (Monnet et al, 2002) beschrijft de omstandigheden die een infectie van valse meeldauw bevorderen in functie WINTER van een aantal omgevingsfactoren: > Gedurende minstens 11 uur een luchtvochtigheid hoger dan 92% > Afwezigheid van neerslag gedurende de besmettingsfase > Temperatuur lager dan 24°C in de vooravond met een optimum tussen 15 en 17°C Nieuwe start Mycelium in de bol Sporen in de bodem Sporenvorming Verspreiding Nacht Verhoogde luchtvochtigheid Hoe? Pas de stikstofbemesting aan op basis van een bemestingschema dat rekening houdt met de behoeften van de plant en de stikstofvoorraad uit de bodem: reststikstof, mineralisatie uit de bodem, stikstofnalevering van de voorteelt of groenbemesters en stikstofnalevering uit organisch materiaal Middelen ter voorkoming Waarom? Er zijn middelen beschikbaar die bij verhoogd risico kunnen ingezet worden om een aantasting in te perken of te voorkomen. Hoe? > In Frankrijk kunnen een aantal producten op basis van koper in beperkte hoeveelheden (6 kg/ha koper metaal) ingezet worden. Opgelet in België is koper niet toegelaten in ajuinteelt. > Er zijn ook plantversterkende middelen op basis van natuurlijke stoffen op de markt die preventief kunnen ingezet worden. De werking hiervan is echter sterk afhankelijk van de omstandigheden (contact middelen). Dag Nacht Verhoogde luchtvochtigheid Dag PLRN > Sproeimachine Besmetting Incubatie Alle informatie die in deze brochure is terug te vinden kan enkel gezien worden als aanbeveling. Referenties op aanvraag. > Besmettingscyclus van valse meeldauw in ui Ontwikkeling en illustratie : Fred Factory (Frédéric Riaucourt) - T. 06 84 77 42 37 - www.fred-factory.fr / Infografie : Fabrice Dufour - T. 06 08 04 11 20 - www.fabricedufour.fr - December 2011 Waarom? Onkruid tussen het gewas zorgt voor een hogere luchtvochtigheid in het gewas. Dit werkt bijkomende aantastingen in de hand. Het project VETABIO werd in het kader van het Interreg IV-programma Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen gerealiseerd met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), de regionale raad van Nord-Pas-de Calais, de departementsraad Nord, de provincie West-Vlaanderen, de provincie Oost-Vlaanderen, de regio Wallonië, de overheidsdienst van Wallonië. De partners T. + 33 (0)3 20 32 25 35 www.gabnor.org T. + 32 (0)81 39 06 99 www.cebio.be Met financiële steun van T. + 32 (0)61 23 10 10 www.cra.wallonie.be T. + 32 (0)93 81 86 86 www.proefcentrum-kruishoutem.be T. + 33 (0)3 21 08 62 90 www.fredon-npdc.com T. + 32 (0)51 27 32 00 www.inagro.be T. + 33 (0)3 21 52 47 65 [email protected] T. + 32 (0)68 26 46 30 www.carah.be T. + 33 (0)3 20 88 67 00 www.agriculture-npdc