Het veilig stellen van vruchtbaarheid Technische
advertisement
Het veilig stellen van vruchtbaarheid Technische mogelijkheden Dr C.C.M. Beerendonk Gynaecoloog Voorzitter NNF Brussel April 2004 Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Signalement Gezondheidsraad 2004 ’‘Vruchtbaarheidsverzekering’: medische en niet-medische redenen’ is een van de zeven signalementen in Signalering ethiek en gezondheid 2004. Dit rapport wordt jaarlijks uitgebracht door het Centrum voor ethiek en gezondheid (CEG). Het vormt de basis voor de Agenda ethiek en gezondheid die het ministerie van VWS op prinsjesdag met de Rijksbegroting aan de Tweede Kamer aanbiedt. De afzonderlijke signalementen zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van de Gezondheidsraad of de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. De publicatie ’‘Vruchtbaarheidsverzekering’: medische en niet-medische redenen’, nr 2004/12/1 is te downloaden van www.gr.nl Nadere inhoudelijke inlichtingen verstrekt dr WJ Dondorp, tel. 070 - 340 6575 , e-mail [email protected] Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Richtlijn Cryopreservatie van ovariumweefsel 2007 Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Oprichting NNF 2009 Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Eierstokfunctie na bestraling • Afhankelijk van dosis en leeftijd • Bekkenbestraling • Totale lichaamsbestraling • 4 Gy 30% steriliteit bij jonge vrouwen • 4 Gy 100% steriliteit bij vrouwen > 40 jaar • LD humane oöcyt: <2 Gy (Wallace et al, 2003) 50 Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Eierstokfunctie na chemotherapie • Afhankelijk van aard chemo en totale dosis • Afhankelijk van leeftijd • Alkylerende middelen meest schadelijk • Prepuberale ovaria minder kwetsbaar (?) • Vervroegde overgang op langere termijn Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Andere voortplantingsfuncties • Functie baarmoeder • Hormonen • Seksualiteit Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Behoud baarmoeder bij baarmoederhalskanker Radicale trachelectomie Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Bescherming eierstok bij bestraling (laparoscopische) verplaatsing eierstokken (Covens et al, 1996, Hadar et al, 1994, Howard, 1997, Van Beurden et al, 1990, etc) Afblokken bestralingsveld (Treissman et al, 1996) Verse auto-transplantatie met vaatverbinding (Hilders, COBRA 2004) Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Bescherming eierstok bij chemotherapie • Alternatieve protocollen • Geen alkylerende middelen • Hormonale onderdrukking gonadale as: OAC bij Hodgkin (Whitehead et al, 1983 en Ignashina et al, 1999), GnRH-agonisten (Pereyra Pacheco et al, 2001), Vooralsnog geen RCT's met overtuigend bewijs! Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Invriezen • Embryo’s • Eicellen • Eierstokweefsel Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Invriezen embryo’s •Spoed IVF •Invriezen alle embryo’s •Tijdsinterval •Lichamelijke en geestelijke conditie •Partner? •Alternatieve stimulatie bij hormoongevoelige tumoren (OAC bij mammacarcinoom niet staken!) •Implantatie 8-30% per ontdooid embryo Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Invriezen eicellen Slow freezing Vitrificatie Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Terugplaatsing ingevroren eierstokweefsel • Orthotoop • Heterotoop • Xenografting Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Dilemma’s en ethische overwegingen invriezen eierstokweefsel • Experimentele karakter behandeling • Extra risico’s door chirurgie • Lage succespercentages • Oncologische risico’s • Xenotransplantatie • Wilsonbekwaamheid (jonge kinderen) • Wat te doen bij uitblijven genezing? Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Alternatieven bij gebleken onvruchtbaarheid • Acceptatie • Eiceldonatie • Adoptie Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Samenvatting Preventie van verlies van vruchtbaarheid: • Minder agressieve chemo-regiems • Verplaatsing eierstokken bij bestraling bekken • Afblokken eierstokken bij bestraling • Behoud van baarmoeder bij baarmoederhalskanker Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Samenvatting Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen • Invriezen embryo’s indien mogelijk • Vitrificatie eicellen • Invriezen eierstokweefsel veelbelovend Alternatieven altijd noemen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen Veilig stellen van vruchtbaarheid bij vrouwen
