Micro-irrigatie Vandaag zijn er ook druppelsystemen verkrijgbaar voor gebruik binnenshuis. Dergelijke kits zijn heel eenvoudig en doeltreffend in gebruik. Ze zijn voorzien van een autonome programmakiezer, zodat u met een gerust hart op vakantie kunt vertrekken. Verhuis naar de tuin Als u een tuin hebt, is een verhuis naar de tuin uiteraard de beste oplossing. Zo is meteen het lichtprobleem opgelost, op voorwaarde dat u de potten een plekje in de schaduw geeft : kamerplanten verdragen de volle zon niet. De luchtvochtigheid is doorgaans voldoende om uw planten gezond te houden (als aanvulling op een eventuele regenbui). Aarzel niet om alle vetplanten naar te tuin te verhuizen, samen met palmboom (voor binnen), ficus, citrusboom, amaryllis, chlorofytum, hibiscus, amaryllis, papyrus, cyclaam ... Tips en weetjes Plaats Het is aanbevolen om planten wekelijks een kwart te draaien : zo voorkomt u dat ze vervormen door zich voortdurend naar de zon te richten. De bladeren van bladplanten schoonmaken Gooi restjes bier of rode wijn niet meer weg! Enkele druppels op een zachte doek maken de bladeren schoon en doen ze mooi glanzen. Wanneer moet ik mijn planten begieten Tik zachtjes met een mes tegen de pot. Bij een doffe toon kunt u nog even wachten met begieten. Bij een heldere toon heeft de plant water nodig. Wanneer de droge aarde loskomt van de pot, is de plant uitgedroogd. In dat geval kunt u de pot (met de plant) beter in een met water gevulde gootsteen dompelen. Neutraliseer de kalk uit het water door enkele druppels azijn toe te voegen aan het gietwater. B R I C O F I C H E E H C I F C O I B R n e t n a l p r e Kam gen r o z r e v Tuin In de winter kunnen heel wat planten 3-4 weken teren op een gietbeurt wanneer het niet te warm is. Dat geldt niet in de zomer. In de zomer is water onmisbaar. Bakken met een waterreserve zijn dan een handige oplossing, maar zij zijn niet geschikt voor alle plantensoorten. Met een dergelijke bak kunnen planten gemiddeld drie weken overleven tot de volgende gietbeurt. Opgelet : het heeft geen enkel nut om een plant twee dagen voor u vertrekt nog gauw te verpotten naar een bak met waterreserve, omdat de plant dan de tijd niet heeft om wortel te schieten. Maak een gaatje in de dop van een fles mineraalwater en zet de fles omgekeerd in de pot, in contact met de aarde. Het water zal langzaam in de pot druppelen: een goedkope en handige oplossing. Tuin Begieting Algemeen Vandaag worden planten vaak verkocht in plastic potten, die lichter en goedkoper zijn dan terracotta potten en minder snel breken. Toch geniet een aardewerken pot de voorkeur. Er zijn natuurlijk de zuiver esthetische criteria, maar een aardewerken pot heeft ook een belangrijk aandeel in de sfeer van een kamer én is poreus, zodat de wortels kunnen 'ademen'. Aarzel dus niet om uw planten meteen na aankoop te verpotten, temeer omdat veel planten worden verkocht in een substraat dat rijk is aan turf. Dat bevordert het wortelen van jonge planten wel, maar schiet tekort op lange termijn. Luchtvochtigheid Via een proces dat transpiratie wordt genoemd, geven planten waterdamp af en verbeteren op die manier de vochtigheidsgraad in huis. Luchtvervuilende stoffen worden door de bladeren opgenomen. De micro-organismen die in de wortels leven, zetten de luchtvervuilers om in organische producten die dan als voedsel dienen voor de plant. Begieting Een tekort aan water uit zich in slappe bladeren en gerimpelde bloemen: een scheutje water en het probleem is opgelost! Maar overdaad schaadt, en dat geldt ook voor de begieting. De wortels stikken en verrotten, terwijl de bladeren slap worden en bruin kleuren. Vaak is het dan al te laat. In de winter volstaat het om planten eenmaal per week te begieten. Meer 'houtachtige' soorten planten met harde takken of stammen, zoals ficus, palmboom, gatenplant ...) kunnen zelfs twee weken teren op een gietbeurt. Licht Water Licht Chrysant Bamboepalm Pothos (klimmende aronskelk) Dracaena marginata Chlorophytum Pothos (klimmende aronskelk) Warmte 2 Bostonvaren Ficus Gerbera Klimop Dwergpalm avondzon ochtendzon In veel gevallen is licht de oorzaak van problemen bij kamerplanten. Gezonde planten hebben immers behoefte aan licht. Dat is meteen ook de reden waarom het aanbevolen is om planten dicht bij een raam te plaatsen, maar niet altijd in de volle zon (zie adviesetiket op de pot). De lichtsterkte neemt bovendien gevoelig af met de afstand: een plant die op 2 m van een raam staat, krijgt 4 keer minder licht dan een plant die net achter het raam staat. De optimale middagzon plantenzone wordt geschat op maximaal 1,50 m van het raam. Belangrijk : vergeelde bladeren zijn vaak het gevolg van een gebrek aan licht, terwijl men ervan uitgaat dat een tekort aan water het probleem is! Planten houden niet van overdadige warmte! In een appartement gaat warmte immers vaak gepaard met droge lucht. Gezonde kamerplanten daarentegen hebben net behoefte aan een bepaalde luchtvochtigheidsgraad. Een temperatuur rond 18°C is een aanvaardbaar compromis : u hebt niet het gevoel in een koelkast te leven én u bespaart energie, wat altijd mooi meegenomen is. Let ook op voor de nabijheid van radiatoren : cactussen laten zich dat welgevallen, maar bladplanten niet ... Bovendien verdragen sommige planten zo'n hoge temperaturen niet. Dat geldt in het bijzonder voor zogenaamde oranjerieplanten : zet bougainvilles, oleanders, citroenbomen en sinaasappelbomen bij voorkeur in een veranda. De luchtvochtigheid is van essentieel belang. Veel planten stammen uit de tropen en verkiezen bijgevolg een luchtvochtigheidsgraad van 70 tot 90%, wat zelden het geval is in een appartement. Door onze te droge atmosfeer vergelen bladeren vaak, verdrogen de punten en kleuren ze bruin, vallen de bloemknoppen plots af of houdt de plant op met groeien ... Uw planten regelmatig besproeien met behulp van een verstuiver is hier de eenvoudigste oplossing. U kunt de potten ook op een laag kleibolletjes zetten in een ondiepe bak, die u vult met water. De wortels komen dan niet in aanraking met het water, terwijl het water wel verdampt en een heilzame, vochtige atmosfeer creëert rondom de plant. Anthurium Rhapis Areca Dracaena marginata Phoenix roebelenii Spathiphyllum 18° 18° Zuilcactus 3 Verpotten Oppervlaktebehandeling Voorbereiding Planten halen minerale zouten en andere noodzakelijke stoffen uit de grond. Wie zijn planten mooi wil houden, moet dus regelmatig de potgrond vervangen. Ook de ventilatie van de potgrond is van primordiaal belang. Ondanks uw goede zorgen en een regelmatige bemesting, is het dus noodzakelijk om uw planten regelmatig te verpotten met het oog op gezonde planten die goed groeien. Sommige planten zijn te zwaar of te weelderig om te verpotten. Bij oppervlaktebehandeling haalt u boven aan de pot een paar centimeter aarde weg, die u vervangt door verse potgrond. Tijdens het begieten worden de voedingsstoffen naar de wortels geloodst. Keuze van de pot Keuze van de pot Een terracotta pot is poreus en laat de wortels ademen. Bak met waterreserve Een bak met waterreserve houdt uw planten altijd gezond, op voorwaarde dat u het reservoir niet meteen weer vult zodra het leeg is.Laat de potgrond 4-5 dagen uitdrogen tussen twee gietbeurten. Wanneer verpotten Ficus Verpotten is absoluut noodzakelijk wanneer de wortels te weinig ruimte hebben en niet meer kunnen groeien. Dat kunt u als volgt controleren : neem de plant onder aan de tak vast, draai de plant om en verwijder de pot. Klop indien nodig de pot even tegen de tafelrand. Als er heel wat wortels zonder aarde verschijnen, is het tijd om de plant te verpotten. Verpotten doet u bij voorkeur in de lente, wanneer de planten uit hun winterslaap komen en de wortels weer actief worden, of op het einde van de zomer, na een periode van sterke groei. De ficus is een robuuste plant die gemakkelijk gezond te houden is. Vermijd een bak met waterreserve: de wortels breken het beschermrooster, waardoor de plant rechtstreeks in de bak komt te staan! De ficus groeit goed bij fel licht, maar houdt niet van rechtstreeks zonlicht. Zet de plant dus in een ruimte met veel licht. Hoe verpotten Kies een terracotta pot met een iets grotere diameter dan de oude pot (maximaal 2-4 cm). Dek het gaatje onder in de pot af met een potscherf, een grote kei of enkele kleibolletjes. Zo vermijdt u dat de wortels de waterafvoer blokkeren. Schep een paar centimeter potgrond op de bodem van de pot, zet de kluit in het midden en vul de ruimte rondom de kluit op met potgrond. Vul de pot tot ongeveer 2 cm onder de rand: zo voorkomt u ongelukjes tijdens het begieten! Begiet de plant overvloedig : zo wordt de aarde aangedrukt en vermijdt u dat er luchtbellen tussen de wortels blijven zitten. Voeg eventueel wat potgrond toe als de aarde te veel wordt aangedrukt. 1 3 2 5 4 4 Enkele plantensoorten : specifieke tips Warmte 15° De ficus gedijt goed in een matig verwarmde ruimte. In de winter is 15°C ruimschoots voldoende. Een temperatuur hoger dan 22°C is nefast. 22° Begieting Begiet de ficus eenmaal per week matig. Laat de potgrond uitdrogen tussen twee gietbeurten en gebruik indien mogelijk water zonder kalk. Besproei ook de bladeren. Bemesting Geef in de lente tweewekelijks vloeibare meststof of gebruik meststaafjes die u driemaal per jaar vervangt. Bladval Het is normaal dat de ficus jaarlijks wat bladeren verliest, maar het verlies van groene bladeren duidt vaak op een plotse temperatuurschommeling (tocht, verplaatsing van de pot ...) of een gebrek aan licht. Verhoog het aantal gietbeurten niet. Gele bladeren Duiden doorgaans op een aanval van rode spinnetjes, wat vrij vaak voorkomt. Behandel de plant met een mijtenverdelgend middel, verkrijgbaar in de speciaalzaak. Het is ook mogelijk dat u de plant te veel water geeft : laat meer tijd tussen twee gietbeurten en let erop dat er geen water in het schoteltje blijft staan. 5 Varen Vetplanten Matig tot weinig licht. Houdt van een hoge luchtvochtigheid : de ideale badkamerplant! Hebben geen behoefte aan een regelmatige begieting, omdat hun bladeren vol water zitten (vocht is hun grootste vijand). Geef ze slechts af en toe wat water, in de winter. Als het warm is, besprenkelt u de bladeren een- of tweemaal per week met enkele druppels water. Hibiscus Heeft veel licht nodig. Laat de potgrond uitdrogen tussen twee gietbeurten en bemest tweewekelijks tijdens de bloeiperiode. Is gevoelig voor bladluizen. Gatenplant Besproei de bladeren regelmatig en maak ze ook eenmaal per jaar schoon met een spons, die u drenkt in een mengeling van water en bier (voor de glans). Biobehandelingen Schildluizen Schildluizen bestaan in twee vormen : donzige hoopjes die meer of minder verspreid zitten over de takken en de onderkant van de bladeren, of kleine kastanjebruine kapsels die u kunt platdrukken met de nagel en die dan een wit poeder vrijgeven. Bij een kleine aanval drenkt u enkele wattenpropjes in brandspiritus en maakt u daarmee de aangetaste delen schoon. Bij een grote aanval besproeit u de plant met een mengeling van vaatwasmiddel en wat brandspiritus. Laat een half uur inwerken en spoel schoon met een ruime hoeveelheid helder water. Witte vliegen Yucca De yucca wordt gewoonlijk verkocht in een plastic bak, in de vorm van een boeket met één stam of in de vorm van een 'totem', met meerdere stammen van verschillende grootte. Controleer bij aankoop of de plant voldoende stabiel is : als de stammen te veel bewegen in de potgrond zijn er te weinig wortels. Schep in dat geval wat extra potgrond boven in de pot en druk die stevig aan rond de stammen. Dit zijn kleine vliegjes die de onderkant van de bladeren bedekken. Witte vliegjes zijn motschildluizen en houden niet van kilte. Zet indien mogelijk de plant in een kille ruimte of eventueel op het balkon : bij een temperatuur rond 12°C verdwijnen de vliegjes. Mijten Algemene verzorging Licht De yucca houdt van licht : geef hem dus een plek dicht bij het raam. Opgelet : vermijd direct zonlicht tijdens de warmste uren van de dag! Begieting Ongeveer om de tien dagen in de winter en twee- tot driemaal per week in de zomer, om het substraat vochtig te houden. Als de jongste bladeren wit kleuren, geeft u de plant te veel water. Laat in dat geval de kluit uitdrogen tussen twee gietbeurten. Besproeiing Aarzel bij droogte niet om de plant de besproeien, bij voorkeur met water zonder kalk. Door de plant te besproeien, haalt u ook heel wat stof van de bladeren en voorkomt u een aanval van rode spinnetjes. Bemesting Geef in de zomer tweewekelijks wat vloeibare meststof voor bladerplanten. Of meng tijdens het verpotten mestbolletjes onder de potgrond, die de meststof geleidelijk verspreiden. Geef geen meststof in de winter. Gele bladeren Gele bladeren zijn normaal: de yucca krijgt nieuwe bladeren. Snijd ze niet weg, maar laat ze verdrogen en trek ze dan in één ruk af. Verpotten Verpot de yucca op het einde van de winter naar een iets grotere pot met een mengeling van zand, turf en tuingrond. 6 Deze minuscule spinnetjes, die de bladeren grijs en plakkerig maken, houden niet van vocht. U kunt een mijtenaanval dus voorkomen door uw planten regelmatig te besproeien. Is het kwaad al geschied, dan dompelt u de pot langdurig in een teil met water en dekt u de plant vervolgens af met een doorzichtige plastic zak. De vochtigheid rekent in een paar dagen af met dit ongedierte. Vakantie : verzorging en voorzorgen Wanneer u vertrekt, sluit u – zoals iedereen – de luiken of verduistert u de ramen. Probleem? Heel wat planten overleven meer dan één week volledige duisternis niet. De zomer is immers geen rustperiode voor planten, maar net een periode van sterke groei. Als uw huis of appartement voorzien is van een lichtstraat of dakraam, trap niet in de val van een met water gevulde badkuip : planten staan niet graag voortdurend met de voeten in het water. Dat is ook de reden waarom u de schoteltjes moet leegmaken na een gietbeurt. Als u een veranda of balkon hebt, dan is dit de ideale vakantieplek voor uw planten. Opgelet : bij te veel zon zijn uw planten bij terugkeer volledig verbrand. Aarzel niet om de planten af te dekken of een rietscherm of andere zonnebescherming aan te brengen. Zorg voor voldoende water. 7