Lumbale laminectomie

Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure?
Geef ons gerust een seintje!
Lumbale
laminectomie
Dienst D2
E-mail: [email protected]
Tel: 011 33 90 70
... zó gaan we met u op pad
Jessa Ziekenhuis vzw
Maatschappelijke zetel:
Salvatorstraat 20, B-3500 Hasselt
www.jessazh.be
versie januari 2014 (Object-ID 230663)
Welkom
De neurochirurg heeft u recent een wervelkanaaloperatie voorgesteld, een ingreep
waarvoor u wordt opgenomen in ons ziekenhuis.
Informatie over het verloop van uw opname kunt u in deze brochure lezen, evenals
enkele richtlijnen voor achteraf.
Deze brochure werd samengesteld door het verpleegkundige personeel van de dienst
D2 van het Jessa Ziekenhuis, campus Salvator te Hasselt, in overleg met het neurochirurgisch team.
Wij hopen dat, met het samenstellen van deze brochure, vele van uw mogelijke angsten
en/of twijfels zijn weggenomen. Heeft u nog vragen, aarzel dan niet deze te stellen
aan uw arts, aan de verpleegkundigen van onze afdeling of aan de kinesist.
Wij wensen u een spoedig herstel.
Het neurochirurgisch team:
Dr. Opdenakker
Dr. Claesen
Dr. Vanvolsem
Dr. Bessemans
Het verpleegkundig personeel van de dienst D2
De kinesist Peter
1
Inhoud
1. De spinale/lumbale stenose en de operatie
3
2. Operatie en pijn
4
3. Het preoperatieve gebeuren
4
4. Het ontwaken
5
5. Terug op de kamer
5
6. De dag na de ingreep
6
7. De tweede dag na de ingreep
6
8. De volgende dagen
7
9. Verblijfsduur en ontslag
7
10. Algemene leefregels voor thuis
7
2
1. De spinale/lumbale stenose en de operatie
Een spinale stenose is een vernauwing van het wervelkanaal. Deze wordt meestal veroorzaakt door arthrose, doch kan in sommige gevallen ook het gevolg zijn van andere,
bijvoorbeeld aangeboren, afwijkingen.
Lumbale spinaalstenose
Door deze vernauwing in het wervelkanaal ontstaat er druk op de zenuwwortels en
soms ook op het ruggenmerg zelf. Hierdoor ontwikkelen zich klachten( zoals pijn in
de benen bij het stappen), gevoelsstoornissen (bijvoorbeeld tintelingen of een doof
gevoel) en/of krachtsverlies in de benen. De rugpijn die hier vaak mee gepaard gaat
is meestal het gevolg van de arthrose zelf en niet van de druk op de zenuwen. Vooral
arthrose ontwikkelt zich met de leeftijd: de diameter van het spinale kanaal neemt af
en zorgt voor problemen.
De laminectomie is een operatie waarbij een te smal wervelkanaal ruimer wordt gemaakt. Nadat u onder narcose bent gebracht, wordt u op uw buik gelegd (meestal knieelleboog houding) en maakt de chirurg een snede in het midden van de rug. Hij zal de
wervelboog of ‘lamina’ verwijderen.
3
Vooraleer de wonde te sluiten brengt de arts mogelijks nog een buisje (redon) in, dat
het wondvocht tot 48u na de operatie zal opvangen. Door het wervelkanaal te vergroten zal de druk op het ruggenmerg of de zenuwwortels verdwijnen, waardoor ook de
klachten zullen verdwijnen.
De operatie duurt gemiddeld 1 à 2 uren (het onder narcose brengen en de eigenlijke
ingreep). U bent na 4 à 5 uur terug op de kamer.
2. Operatie en pijn
Op onze afdeling wordt veel aandacht besteed aan pijn en het uitschakelen ervan.
Om deze pijn optimaal te kunnen behandelen, willen we zicht krijgen op de manier
waarop u dit ongemak beleeft. Aan de hand van een pijnscore kunt u ons laten weten
hoe intens u de pijn ervaart. Op regelmatige tijdstippen vragen we u een cijfer te geven
tussen 0 en10, waarbij de 0 staat voor ‘géén pijn’en de 10 voor ‘ondraaglijke pijn’.
U kunt nooit een verkeerd cijfer geven, want pijn is steeds een persoonlijke ervaring.
Belangrijk is dat u ons een pijncijfer geeft voor de pijn die u hebt bij een beweging
(draaien in bed, stappen op de kamer,...). In overleg met u en eventueel met de arts, zal
de verpleegkundige u de nodige pijnmedicatie toedienen.
3. Het preoperatieve gebeuren
De verpleegkundige die voor u verantwoordelijk is, legt tijdens het opnamegesprek
het pre- en het postoperatief verloop uit. Er wordt een vragenlijst overlopen, waarbij
veel aandacht wordt geschonken aan mogelijke allergieën, bijkomende aandoeningen
(diabetes, epilepsie, …) en thuismedicatie (incl. de inname van aspirine).
De dag van de operatie moet u volledig nuchter zijn. Dit wil zeggen dat u niet meer mag
eten, drinken of roken vanaf middernacht, de avond vóór de ingreep.
4
Om vorming van een bloedstolsel in een bloedvat t.h.v. de benen te voorkomen worden
speciale kousen aangemeten (Comprinetkousen). De kousen worden aangedaan vóór
de operatie. Tevens krijgt u de dag na de ingreep, maar ook de dagen nadien, een
inspuiting met als doel het bloed te verdunnen (Fraxiparine). Indien mogelijk melden
we u het tijdstip van de ingreep. Het is aan te raden u voor de ingreep te douchen met
een ontsmettende zeep (Iso-Betadine Uniwash). Na overleg met uw verpleegkundige
krijgt u, indien gewenst, de avond voor de operatie een slaapmiddel.
Vlak voor de ingreep krijgt u een OP-schortje en wordt u gevraagd te gaan urineren.
Vervolgens worden alle kleding, juwelen en prothesen (tandprothese) uitgedaan. Het
medicament Xanax mag u met een slokje water innemen. Dit pilletje doet de spanning
voor de operatie afnemen.
4. Het ontwaken
Als de ingreep voorbij is, wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. Via een infuus krijgt
u vocht en pijnmedicatie toegediend. Ter hoogte van de operatiewonde zit mogelijks
een buisje om het wondvocht af te voeren (redon). Dit buisje blijft doorgaans 48u ter
plaatse. Het is ook mogelijk dat u een blaassonde heeft. Die blijft 1 of 2 dagen ter
plaatse. U dient plat op de rug te blijven liggen. Als u goed wakker bent en geen pijn
meer heeft, kan u terug naar de kamer.
5. Terug op de kamer
De verpleegkundige komt vanaf nu geregeld langs om uw toestand te observeren,
ook tijdens de nacht. Zij controleert het infuus, het verband, de pijn en de bloeddruk.
Aandacht gaat uit naar de beweeglijkheid (alsook het gevoel) van beide benen.
Regelmatig optrekken van de benen zal u een ontspannen en aangenaam gevoel
geven.
5
De eerste 48u krijgt u systematisch pijnstilling. Indien dit onvoldoende is, kunt u
bijvragen. Nadat u zes uur terug op de kamer bent en u voelt zich niet misselijk, mag u
wat water drinken. En kan eventueel herstart worden met de thuismedicatie.
De strikte rugligging houdt u aan gedurende 12u. Daarna mag u op uw zij draaien.
Tracht steeds “en bloc” te draaien. Dit wil zeggen dat heup en schouders tegelijk
moeten draaien zodat de wervelkolom één rechte lijn blijft. Uw verpleegkundige/
kinesist zal u dit leren. Indien u geen blaassonde hebt, gebeurt het wateren in een
urinaal of op de bedpan.
6. De dag na de ingreep
U krijgt een ontbijt aan de kant van het bed. Een verpleegkundige zal u de nodige
hygiënische verzorging geven. U behoudt uw infuus tot de pijn onder controle is. Indien
u een blaassonde heeft, wordt er met u en met de arts overlegd wanneer die best
verwijderd wordt. Tracht de eerste maal niet alleen uit bed te komen. De verpleegkundige
en de kinesist zullen u aanleren hoe u op een correcte en rugvriendelijke manier uit bed
komt. Rust is vandaag een grote deugd, vandaar enkel in de kamer blijven en volgende
regels respecteren:
•
draaien “en bloc”
•
regelmatig aan kant van bed zitten, eventueel met hulp
•
enkel opkomen om naar het toilet te gaan, eventueel met hulp
•
hoofdeinde van het bed mag max 10°
7. De tweede dag na de ingreep
De tweede dag mag u rondstappen in de kamer. De kinesist begeleidt u hierbij en
geeft instructies. Het infuus en de redon worden verwijderd. De hygiënische zorgen
gebeuren na overleg tussen uzelf en uw verpleegkundige (aan kant van bed of aan de
lavabo). De verpleegkundige controleert de wonde en u krijgt een verband waarmee u
later onder de douche kunt.
6
8. De volgende dagen
De derde dag na de ingreep mag u onbeperkt rondstappen in de kamer en indien
mogelijk mag u rondstappen op de gang. Vermijd te lang in dezelfde houding te blijven.
Regelmatig wandelen afwisselen met een rustperiode is de boodschap! De kinesist
evalueert u tijdens het stappen. Als alles vlot verloopt, dan leert hij u de juiste techniek
van trappen lopen (vanaf dag 4).
9. Verblijfsduur en ontslag
De opnameduur varieert van 4 tot 8 dagen, afhankelijk van uw herstel. Verloopt het
rondstappen en/of traplopen vlot, dan kunt u in principe naar huis. De arts zal de nodige
attesten invullen en u een brief voor de huisarts meegeven. U krijgt ook een afspraak
mee voor een controle- raadpleging (na 1 maand).
De hechtingen ter hoogte van de wonde worden verwijderd vanaf de 8ste dag na de
ingreep, meestal door de huisarts. De inspuitingen om het bloed te verdunnen worden
nu gestopt en de kousen uitgelaten. Bij pijn mag u thuis steeds 4x Dafalgan 1gr per
dag innemen.
10. Algemene leefregels voor thuis
Hier volgen enkele adviezen. Tracht hiervan een gewoonte te maken!
•
Roken is af te raden na de ingreep!
•
Veel bewegen is aanbevolen, maar ook afwisselen is de boodschap. Regelmatig
korte afstanden wandelen afgewisseld met een rustperiode. Zo kunt u in het ziekenhuis, in de voormiddag best 2 keer en in de namiddag een 3-tal keren rondstappen gedurende een 10-tal minuten. Bouw dit in de thuissituatie gedurende de
eerste maand op tot +/- 25 min. Het is ook goed om een keer extra de trappen te
doen.
•
Rust blijft ook na ontslag een deugd. Het nemen van platte rust (vb 1 à 2 uur) in
•
U hoeft thuis zeker géén ziekenhuisbed te plaatsen! Trappen zijn geen probleem,
de namiddag is aan te raden.
integendeel. Er wordt verwacht dat u voldoende beweegt.
7
•
De eerste vier weken mag u niet zelf met de auto rijden. Vermijd ook het meerijden
als passagier. Indien dit toch nodig zou zijn: korte afstanden! Als u verre afstanden
moet doen, is het wenselijk om iedere 20 min een korte pauze in te lassen en even
uit te stappen.
•
Thuis moet u doorgaans geen kinesitherapie volgen. De raadgevingen van de ziekenhuiskinesist volstaan.
•
Fietsen mag vanaf 4 weken na de ingreep (vlakke wegen). Een hometrainer mag,
mits de weerstand nul is.
•
Licht huishoudelijk werk kan wel, maar tot aan de pijngrens.
•
Vermijd druk (belasting) op de wervelkolom. Gedurende de eerste maand mag u
niets heffen (niet meer dan 2 kg). Om iets op te rapen: buig door de knieën met een
rechte rug.
•
Zwaar huishoudelijk werk is verboden tot de arts u hiervoor de toestemming
geeft.
•
Seks is toegelaten, als het maar op een rugvriendelijke manier gebeurt.
•
Werkhervatting wordt besproken wanneer u terug op consultatie gaat.
8