Melding van calamiteiten in de Wmo Een incident of calamiteit in de Wmo kan zich alleen afspelen binnen een instelling. Maar een calamiteit kan ook tot gevolg hebben dat er sociale onrust ontstaat. De calamiteit wordt groter en kan zelfs van invloed worden op de openbare orde en veiligheid (in brede zin). Verstoring van de openbare orde en veiligheid zou kunnen gaan optreden als er vanwege dat opgetreden incident of calamiteit maatschappelijke onrust zou gaan ontstaan. Melding van incidenten en calamiteiten Melding van alle incidenten of calamiteiten moet conform de Wmo 2015 aan de toezichthouder, de RDOG. Deze melding is achteraf en is bedoeld om de gebeurtenis te kunnen onderzoeken. De toezichthouder doet een dergelijk onderzoek om te bezien of er juist gehandeld is, maar vooral vanwege het leereffect daaruit. De toezichthouder zal als de calamiteit ernstiger is apart onderzoek verrichten of zal kleinere meldingen betrekken bij het volgende reguliere toezichtbezoek. Melding hiervoor kan op het mailadres: [email protected] Wanneer bij incidenten of calamiteiten, signalen naar buiten kunnen komen, die tot bredere effecten kunnen leiden als het incident zelf (maatschappelijke onrust), dan is directe telefonische melding noodzakelijk aan de gemeente, waarbinnen het incident of de calamiteit plaatsvindt. Immers juist in de beginfase kan escalatie vaak worden voorkomen dan wel als het al geëscaleerd is, kan dit worden beperkt of beëindigd. Ogenblikkelijke telefonische melding aan medewerkers/nummers uit het draaiboek calamiteiten (24 uur per dag) is dan belangrijk. Wanneer een incident zich alleen afspeelt binnen de instelling zelf en er nauwelijks risico is van (sociale) onrust er om heen te verwachten is, dan is een dergelijke melding niet nodig en volstaat melding achteraf aan de toezichthouder Wmo, de afdeling inspectie van de RDOG. . Toelichting: De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid (in brede zin). Het College van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor het beleid en politiek aanspreekbaar op dat beleid. Een incident op het gebied van Wmo hoeft niet direct te gaan over openbare veiligheid of openbare orde. Dit kan mogelijk wel een gevolg zijn. De gemeenten hebben daarvoor een aanpak ontwikkeld. Het doel daarvan is om eenduidig en gecoördineerd naar buiten te treden om (verdere) schade aan slachtoffers en hun directe omgeving te voorkomen. De gemeente speelt dus een hoofdrol in de directe afhandeling van een calamiteit in het publieke domein. De gemeente zal zorgdragen voor het beeld rond de zorg voor de inwoners. Een gemeente kan en zal na een melding direct alles in het werk stellen om escalatie te voorkomen. Door preventieve acties kan onrust worden voorkomen. Daarbij kan bijvoorbeeld inschakeling van 1 de wijkagent van belang zijn, maar ook een juiste duiding van wat er aan de hand is, kan dempend werken. Binnen de gemeente wordt, indien nodig direct een actieteam in het leven geroepen, de wethouder en de burgemeester worden geïnformeerd. De burgemeester bepaalt dan of inzet van crisisorganisatie gewenst is. De burgemeester heeft tijdens (dreigende) maatschappelijke onrust meerdere rollen: de rol als burgervader, boegbeeld en bestuurder. De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid én staat in directe verbinding met politie en hulpdiensten. Evert den Hartog/14 maart 2016 2 MO- Melding van een calamiteit en van geweld bij de verstrekking van een Wmo-voorziening In de Wet maatschappelijke ondersteuning is het volgende vastgelegd: “Een aanbieder doet bij de toezichthouder (artikel 6.1 Wmo), onverwijld melding van: a. iedere calamiteit de bij de verstrekking van een voorziening heeft plaatsgevonden; b. geweld bij de verstrekking van een voorziening” Definitie calamiteit (inclusief geweld): Onder calamiteit wordt verstaan: ‘Een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van een Wmo-voorziening, die heeft plaatsgevonden gedurende de betrokkenheid van een instelling en die tot een ernstig schadelijk gevolg voor of de dood van een cliënt kan leiden of heeft geleid’. Calamiteiten zijn onder meer en in ieder geval: 1. het overlijden van een cliënt; 2. het overlijden van een ander als gevolg van het handelen van een cliënt; 3. ernstig en/of blijvend lichamelijk en psychisch letsel van een cliënt of van een ander als gevolg van het handelen van een cliënt; 4. ernstig grensoverschrijdend gedrag: fysiek, psychisch en/of seksueel door en jegens cliënten, door hulpverleners, ouders of verzorgers; 5. vermissing van een cliënt; 6. geweld bij de verstrekking van een voorziening Omschrijving en toelichting op de melding: 1. Welke calamiteit wilt u melden? 2. Op welke datum vond de calamiteit plaats? 3. Wat is de naam, de locatie/afdeling van de aanbieder van de voorziening? En het soort voorziening? 4. Geef een feitelijke omschrijving van de calamiteit; wat is er gebeurd, waar vond het plaats en wanneer? 5. De naam, contactgegevens en de geboortedatum van de betrokken cliënt (mits deze daarmee instemt); 6. De naam en de contactgegevens van de betrokken beroepskracht(en); 7. De naam, contactgegevens en de functie van de personen, anders dan de betrokken cliënt, die bij de calamiteit waren betrokken; 3 8. Een beknopte omschrijving van de acties die door of namens de aanbieder zijn en zullen worden ondernomen, en de termijn waarbinnen een en ander zal plaatsvinden: a. Om de calamiteit te onderzoeken; b. Ter beperking of tot bevordering van herstel van de gevolgen van de calamiteit; c. De veiligheid voor cliënten en medewerkers te herstellen of te borgen; d. Om de cliënt, diens wettelijke vertegenwoordiger of diens nabestaanden in te lichten over de calamiteit en de maatregelen die de aanbieder naar aanleiding van de calamiteit neemt of zal nemen. 9. Is of wordt de calamiteit ter kennis gebracht bij het Openbaar Ministerie in verband met een redelijk vermoeden van het plegen van een strafbaar feit? Uw gegevens, zodat wij indien nodig contact met u kunnen opnemen over uw melding: Naam: Adres: E-mailadres: Telefoonnummer: Datum melding: Ik doe deze melding als: o o o medewerker instelling (functie: cliënt Wmo-voorziening anders, namelijk: ) Dit formulier s.v.p. mailen naar [email protected] 4