Keuzeopdracht: implementatie van wetenschappelijke literatuur. Ik heb voor de les over de waterproblematiek in de Nijl wat extra achtergrondinformatie opgezocht over de problematiek die daar aanwezig is. Hoe werk ik aan waardengerichte geografie? Bij dit onderwerp komt de waardengerichte geografie sterk aan bod. De waardengerichte geografie is gegroeid uit een samenspel van de Marxistische geografie en de humanistische geografie. Hierbij is het leggen van verbanden heel belangrijk (vb. verbanden tussen armoede en milieu, gezondheid) De achtergrondinformatie die ik heb opgezocht gaat over de conflicten tussen de landen waarvan de Nijl afhankelijk is, namelijk: Egypte, Ethiopië, Kenia, Oeganda, Tanzania, Congo, Rwanda en Burundi. OP economisch vlak is de Nijl heel belangrijk voor Egypte, omdat Egypte dankzij de Nijl aan landbouw kan doen. Recent hebben de landen die meer stroomopwaarts gelegen zijn, een eigen overeenkomst gesloten. In deze overeenkomst staat dat de landen die meer stroomopwaarts gelegen zijn, nu ook projecten mogen uitvoeren waartegen Egypte een veto heeft getekend. Ethiopië zou al met het plan zitten om een dam te bouwen voor elektriciteit op te wekken. Wanneer andere landen, die ook meer stroomopwaarts soortgelijke plannen gaan maken met de Nijl, dan zou het eventueel kunnen dat het land dat het meest afhankelijk is van de Nijl (Egypte) in de problemen komt met de watervoorziening. De ganse watervoorziening van Egypte zou dan bedreigt kunnen worden. Het gevolg hiervan zou zijn dat er minder aan landbouw kan gedaan worden, waardoor een aantal landbouwers hun inkomsten zouden kunnen verliezen. Ook de vissers vangen vis in de Nijl, maar door de zware vervuiling van het Nijlwater op bepaalde plaatsen is er veel vissterfte, en brengt de Nijl steeds minder inkomsten binnen voor de vissers. De plaatselijke bevolking koopt deze zwaar vervuilde vis en eet deze op. Dit is slecht voor de gezondheid van de mensen. Overzicht geraadpleegde bronnen+ Noteer bondig wat je hebt bijgeleerd en in welke zin dit heeft bijgedragen tot een effectievere les aardrijkskunde. Bij het onderzoeken van de verschillende bronnen heb ik mij vooral toegespitst op wat de oorzaken zijn van de waterproblematiek in het Nijlgebied en ook op wat de eventuele oplossingen zouden zijn van deze problematiek. Zo heb ik dus een beter overzicht gekregen van de verschillende oorzaken. In verschillende handboeken wordt er vaak de nadruk gelegd de waterverdragen die er tussen de Nijllanden worden afgesproken, maar niet echt op het feit waarom er een waterproblematiek heerst, en wat eventueel de oplossingen zijn voor deze waterproblematiek. Door het bronnenonderzoek heb ik op deze 2 vragen een antwoord gekregen en heb ik hier in mijn les ook meer de nadruk op gelegd, zodat de leerlingen nog meer verbanden kunnen leggen tussen de oorzaken van de waterproblematiek en de oplossingen hiervan. Ik heb uit het onderzoek geleerd dat er wel degelijk een probleem is, want tegen 2050 zou de hoeveelheid water per persoon gedaald zijn van 640 kubieke meter water nu in Egypte tot 370 kubieke meter ten gevolge van de bevolkingsgroei. De internationale standaard is 1000 kubieke meter per persoon. Een mogelijke oplossing hierbij is de bevolkingsgroei inperken.1 Nog een oorzaak van de waterproblematiek is dat er veel water verloren gaat door verdamping in de landbouw. Door de bevolkingsgroei in de steden mot er meer voedsel voorzien worden, en moet er dus meer aan landbouw gedaan worden. Door het slechte irrigatiesysteem lekt een groot deel van het water weg. Een oplossing hierbij is om de betere irrigatietechnieken te voorzien, zodat het kostbare water niet weglekt. Ook de planten op de Nijloevers hebben veel water nodig om te kunnen overleven.2 Ook worden er in de artikels nog andere oorzaken aangekaart: Namelijk het feit dat de Nijl op bepaalde plaatsen zwaar vervuild is. Dit komt omdat er in de Nijl veel huishoudelijk afval, landbouwchemicaliën en lozingen van bedrijven en schepen zijn. De vissers baden in de rivier, drinken vervuild rivierwater, en eten veel vis. Dit leidt tot gezondheidsproblemen bij de vissers zoals huidirritaties en nierproblemen. Doordat de vissen sterven van het vervuilde water gaat er ook weer een inkomstenverlies zijn bij de kleine vissers. 3 Ook de dreigende klimaatsverandering zou een oorzaak zijn van de Nijlproblematiek. Ten slotte heb ik ook nog bijgeleerd dat overigens 5 Nijlstaten een eigen verdrag hebben opgesteld om het water zelf te gebruiken door waterprojecten te beginnen. Wanneer 7 van de 10 landen het Nijlverdrag zouden goedkeuren, dan is de kans groot dat het verdrag op internationale erkenning kan rekenen. Dit zou echter het doodvonnis betekenen voor Egypte. 4 Doordat ik de leerlingen cijfergegevens gaf over wat het gemiddelde water per persoon, en het water dat de Egyptenaren ter beschikking hebben, en hoe de toekomst eruit ziet, en door de vergelijking te maken met het gemiddelde in België, hebben de leerlingen wel beter beseft dat er wel degelijk een probleem is, dan door gewoon te zeggen dat er een problematiek is. Door de oorzaken van de waterproblematiek ook eens aan te kaarten zagen de leerlingen ook het aandeel van de mens in de waterproblematiek. De mens speelt hier een grote rol bij, niet alleen omtrent de verdragen tussen de verschillende landen, maar ook op vlak van vervuiling van de Nijl, de verkeerde methode van irrigatie en de bevolkingsgroei. Door meer achtergrondkennis te verzamelen over de problematiek had ik ook het gevoel dat ik zelfverzekerder was, en dat ik beter kon antwoorden op specifieke vragen van leerlingen over het onderwerp tijdens de les. 1 KITTLESON, S., Egypte wacht strijd om water, internet, 2014/02/06, (http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2014/02/06/egypte-wacht-strijd-om-water) 2 REDACTIE, Egyptische watervoorziening door Nijl bedreigd de stroomopwaartse projecten, internet, 2011/11/08, (http://www.hln.be/hln/nl/2624/Planet/article/detail/1345218/2011/11/08/Egyptischewatervoorziening-door-Nijl-bedreigd-door-stroomopwaartse-projecten.dhtml) 3 VERHAERT, W., De Nijl is een riool met vissen, internet, 2010/01/04, (http://www.gva.be/cnt/aid891337/denijl-is-een-riool-vol-vissen) 4 VLAAMS INFOCENTRUM LAND- EN TUINBOUW, Nijlstaten ruziën om water langste rivier, internet, 2010-0608, (http://www.vilt.be/Nijlstaten_ruzieen_om_water_van_langste_rivier)