kinderen met koemelkallergie

kinderen met koemelkallergie
bambino
Magazine voor ouders van
BAMBINO
Team KinderCare
Voorwoord
Dit magazine Bambino wordt u aangeboden door Team
KinderCare van Sorgente. Wij ondersteunen u graag bij
de voedingszorg voor uw kindje. In dit magazine vindt
u dan ook veel nuttige informatie over koemelkallergie.
Daarnaast leest u meer over dieetzuigelingenvoeding. U
krijgt tevens praktische handvaten en tips om uw kindje te
laten wennen aan bijvoeding en deze uit te breiden naar
een volledige dagvoeding.
Wilt u na het lezen van dit magazine meer weten over de
bijvoeding, gebruikstips en oplossingen bij voedingsproblemen? Achterin het magazine ziet u welk voorlichtingsmateriaal u gratis kunt bestellen bij Sorgente. Uiteraard
vindt u alle informatie op onze website www.sorgente.nl.
Via onze webwinkel kunt u dieetzuigelingenvoeding (bij)
bestellen.
Voor vragen of meer informatie kunt u ons bereiken via
e-mail [email protected] of telefoonnummer
030 – 634 62 64. Voor spoedeisende vragen of problemen
zijn wij 24/7 bereikbaar.
De medewerkers en diëtisten van Team KinderCare
Heeft u opmerkingen over de inhoud van dit magazine? Of tips ter verbetering?
Wij horen dit graag om u zo goed mogelijk van dienst te zijn.
Doe mee met de Sorgente fotowedstrijd!
Heeft u een mooie foto van uw kindje?
Mail deze naar ons toe en maak kans op een leuke
verrassing! Elk kwartaal kiezen wij de leukste foto uit. Als
uw foto gekozen wordt, kunt u deze ook een heel kwartaal
bewonderen op de website en de Facebookpagina van
Sorgente. Wie weet heeft u de mooiste foto.
Wij zien uw foto graag tegemoet!
U kunt uw foto mailen naar:
[email protected]
NB: De foto kan voor commerciële doeleinden worden gebruikt.
1
BAMBINO
Diagnose Koemelkallergie
Wat is koemelkallergie?
Het lichaam van een baby is volop in ontwikkeling.
Doordat de darm van een baby nog niet helemaal is
volgroeid, kunnen niet volledig verteerde eiwitten uit
de voeding in het bloed komen. Bij koemelkallergie
beschouwt het lichaam koemelkeiwit als indringer en
treedt het afweersysteem in werking. De antistoffen
die het lichaam maakt tegen deze eiwitten veroorzaken
allergische klachten, zoals eczeem, diarree of juist
verstopping, luchtwegklachten, krampjes en/of spugen.
Als sprake is van een koemelkallergie bij een baby
zijn meestal meerdere van deze klachten aanwezig.
De genoemde klachten kunnen verschillende oorzaken
hebben en hoeven dus niet het gevolg te zijn van een
koemelkallergie.
Diagnose
Om vast te stellen of bij uw kindje sprake is van
koemelkallergie, wordt een zogenaamde eliminatieprovocatie-eliminatie-test (EPE-test) uitgevoerd. Deze test
gaat als volgt:
Stap 3 re-eliminatie:
Tijdens de re-eliminatie wordt de koemelkvrije voeding
opnieuw geïntroduceerd. Zorgt dit wederom voor het
verdwijnen van de klachten, dan kan de diagnose
koemelkallergie worden gesteld.
Stap 1 eliminatie:
Bij verdenking van koemelkallergie schrijft uw arts of
diëtist een koemelkvrije voeding voor gedurende vier
weken. Dit kan bij borstvoeding door het volgen van
een koemelkvrij dieet door de moeder. Krijgt uw baby
flesvoeding dan wordt gekozen voor een hypoallergene
voeding. Als de klachten bij het gebruik van deze
voeding verdwijnen of duidelijk verminderen dan is het
aannemelijk dat er sprake is van een koemelkallergie. Het
is dan echter nog NIET bewezen!
N.B.: Een bloedtest en/of huidpriktest zijn onvoldoende
om een koemelkallergie met zekerheid vast te stellen.
Vergoeding
Als de koemelkallergie is aangetoond met een EPE-test
dan vergoedt uw zorgverzekeraar de hypoallergene
zuigelingenvoedingen vanaf de datum van de provocatie.
De diëtist of arts vraagt de vergoeding aan via de
Verklaring Dieetpreparaten van de zorgverzekeraar
waar uw kindje verzekerd is. Deze verklaring kunt u
downloaden op www.sorgente.nl.
Stap 2 provocatie:
Tijdens het provoceren krijgt uw kindje de oorspronkelijke
voeding met koemelk. Als er daadwerkelijk sprake is van
koemelkallergie, dan keren de oorspronkelijke klachten
binnen twee weken terug. Deze stap gebeurt altijd onder
toezicht van een arts. Deze beslist, afhankelijk van het
risico, om te starten met een provocatie thuis, op het
consultatiebureau of in het ziekenhuis.
2
BAMBINO
Overzicht dieetzuigelingenvoeding bij koemelkallergie
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verschillende soorten dieetzuigelingenvoeding die worden gebruikt bij
koemelkallergie. Sorgente heeft alle merken uit voorraad leverbaar. Welk merk het meest geschikt is voor uw kindje wordt
bepaald door uw diëtist of arts. Alle merken komen voor vergoeding in aanmerking mits er sprake is van een bewezen
koemelkallergie.
Leeftijd
Allergie Allergie en verterings-/resorptiestoornissen Ernstige Allergie
0-6 maanden
Nutrilon Pepti 1 (Nu)
Hero Baby Pep 1 (HB) Nutramigen 1 (MJ)
Hero Baby Allergy Care (HB)
Pregestimil (MJ); bevat 55% MCT-vet
Nutrilon Pepti Junior (Nu); bevat 50% MCT-vet
Neocate LCP (Nu)
Nutramigen Puramino (MJ)
Vanaf 6 Nutrilon Pepti 2 (Nu)
Pregestimil (MJ); bevat 55% MCT-vet
Neocate LCP (Nu)
maanden
Hero Baby Pep 2 (HB) Nutrilon Pepti Junior (Nu); bevat 50% MCT-vet
Neocate Spoon (Nu)
Nutramigen 2 (MJ)
Nutramigen Puramino (MJ) Hero Baby Allergy Care (HB)
Vanaf 12 Neocate Advance (Nu)
maanden
Neocate Active (Nu)
Nu = Nutricia, NN = Nestlé Nutrition, MJ = Mead Johnson, HB = Hero Baby
Speciale toevoegingen in dieetzuigelingenvoeding
Soms zitten in dieetzuigelingenvoeding speciale toevoegingen.
Hieronder leggen we uit om welke toevoegingen het gaat en
wat voor functie dit in het lichaam heeft.
Prebiotische vezels (GOS en FOS)
Prebiotische vezels zitten van nature in moedermelk in de vorm
van oligosachariden (oplosbare voedingsvezels). Prebiotische
vezels helpen een gunstig milieu te creëren voor goede
darmbacteriën. Dit heeft een positief effect op de darmpassage.
Tips voor het klaarmaken van
dieetzuigelingenvoeding
Probiotica
Probiotica zijn levende micro-organismen die wanneer in
voldoende hoeveelheden aanwezig, een gunstig effect
hebben op de gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat probiotica
in dieetzuigelingenvoeding een gunstige werking hebben op de
darm, dit is echter nog onvoldoende bewezen.
• Volg zorgvuldig de gebruiksaanwijzing op de verpakking,
tenzij uw arts of diëtist anders adviseert.
• Gebruik het (afgestreken) maatschepje dat bij de verpakking
zit voor de juiste dosering.
• Werk met schone handen, een schoon werkoppervlak en
schoon materiaal.
• Maak maximaal 2 flessen van tevoren klaar. Dek vooraf
klaargemaakte voeding goed af en bewaar deze maximaal
acht uur (achterin) de koelkast bij 4 ºC.
• Gooi restjes voeding altijd weg.
Omega-3 vetzuren en nucleotiden
EPA en DHA zijn Omega-3 vetzuren die van nature voorkomen in
vis. Daarom worden ze ook wel visvetzuren genoemd. Vetzuren
zijn de bouwstenen van vet. EPA en DHA spelen een belangrijke
rol bij de ontwikkeling van het gezichtsvermogen en het
zenuwstelsel. Er zijn aanwijzigen dat deze vetzuren een gunstig
effect hebben op het leervermogen.
Meer informatie over het bereiden van de flesvoeding, vindt u
op de verpakking of via de website www.voedingscentrum.nl
(ga naar: 'Mijn kind en ik > 'Borstvoeding en flesvoeding > 'Lees
meer over flesvoeding'.
Nucleotiden zijn bouwstenen voor DNA en RNA die van nature
voorkomen in de moedermelk. Nucleotiden stimuleren de groei
en rijping van het darmkanaal en gaan daardoor het binnendringen van micro-organismen tegen.
3
BAMBINO
Starten met bijvoeding bij koemelkallergie
Vanaf zes maanden verandert de ontwikkeling van uw
kindje. Hij of zij beweegt meer, slaapt minder, eet meer,
krijgt tandjes en leert kauwen. Bijvoeding voorziet in
de nieuwe voedingsbehoefte van uw kindje. Uw diëtist
is de aangewezen persoon om u te begeleiden bij het
introduceren van de bijvoeding. Staat uw kindje niet
(meer) onder begeleiding van een diëtist? Sorgente helpt
u graag bij het vinden van een gespecialiseerde diëtist in
de buurt!
Leeftijd
Mits uw kindje er aan toe is, kan er tussen de leeftijd
van vier en zes maanden worden gestart met bijvoeding,
tenzij uw arts/diëtist anders adviseert. Het zijn dan
nog 'oefen' hapjes en deze komen nog niet in de plaats
van borst- of flesvoeding. De hapjes tussen de vier en
zes maanden zijn extra en komen niet in de plaats van
borstvoeding of dieetzuigelingenvoeding. Vanaf ongeveer
acht maanden worden de hapjes steeds meer echte
maaltijden. De hoeveelheid dieetzuigelingenvoeding of
borstvoeding wordt dan geleidelijk minder.
Vitamine D
Voor kinderen tot 4 jaar wordt 10 microgram extra vitamine
D geadviseerd. Of flesvoeding voldoende vitamine D bevat,
is afhankelijk van het merk en het gebruiksadvies per dag.
Daarom adviseert het ministerie van Volksgezondheid om
ook bij het gebruik van flesvoeding vitamine D druppels
of tabletjes te gebruiken.
Vitamine K
Kinderen hebben tot en met de leeftijd van 12 weken,
150 microgram extra vitamine K nodig in de vorm
van vitamine K druppels. Bij het gebruik van 500 ml
dieetzuigelingenvoeding of meer, is de hoeveelheid
vitamine K toereikend en is geen aanvulling nodig.
Het is handig om het voedingsmiddel dat u introduceert
te noteren in een dagboek. Zo kunt u bijhouden hoe
uw zoon of dochter reageert op dit voedingsmiddel.
U kunt dan gemakkelijk nagaan welke producten
goed gaan en welke niet. Vooral bij twijfel over
een product is het goed om de reactie van uw
kindje erbij te zetten. U kunt een dagboekschema
downloaden op onze website www.sorgente.nl of
opvragen bij Team KinderCare (030 - 634 62 64 of
via e-mail [email protected])
Mogelijke reacties
Reacties die op kunnen treden bij de introductie van
nieuwe voedingsmiddelen zijn: jeuk, uitslag, eczeem,
astma, slijmvorming, buikpijn, diarree, obstipatie,
braken en krampen. Niet iedere klacht wijst op een
voedselovergevoeligheid. Een kindje moet ook wennen
aan de nieuwe smaak en structuur. Verandering in de
samenstelling van de voeding heeft vaak ook effect op de
vastheid, geur en kleur van de ontlasting.
4
BAMBINO
Voorbeeld dagmenu
Hieronder volgt een voorbeeld van een dagmenu. De samenstelling van dit voorbeeld is afhankelijk van welke voedingsmiddelen
al worden verdragen en/of zijn geïntroduceerd.
Voorbeeld dagmenu vanaf 6 maanden *
Voorbeeld dagmenu van 9-12 maanden *
Voorbeeld dagmenu van 12-18 maanden
Ontbijt
Borst-, fles- of papvoeding
Ontbijt
Borst-, fles- of papvoeding
Ontbijt
150 ml borst- of flesvoeding
1 sneetje brood met een beetje
margarine en beleg; zoals:
appelstroop, pindakaas, jam, kaas
of vleeswaar (ham, kipfilet)
OF papvoeding
Tussendoortje
Een groente- en/of fruithapje
Tussendoortje
Een fruithapje
Tussendoortje
1 stuk fruit
1 flesje (100 ml) water of lauwe
ongezoete thee
1 bekertje (100 ml) water, lauwe ongezoete
thee of verdunde vruchtensap of groentesap
1 beker (150 ml) water, lauwe ongezoete thee
of verdunde vruchtensap of groentesap
Middag maaltijd
Borst- of flesvoeding
Middag maaltijd
Borst- of flesvoeding
Middag maaltijd
150 ml borst- of flesvoeding
1 sneetje brood met een beetje
margarine en beleg; zoals:
appelstroop, jam of vleeswaar (ham, kipfilet)
1-2 sneetjes brood met een beetje
margarine en beleg zoals: appelstroop,
pindakaas, jam of vleeswaar (ham, kipfilet)
Tussendoortje
Oefenen met een korstje brood of
soepstengel
Tussendoortje
1 bekertje (100 ml) water, lauwe ongezoete
thee of verdunde vruchtensap of groentesap
Tussendoortje
1 rijstwafel of soepstengel
Avondmaaltijd
1-2 eetlepels gepureerde aardappel,
rijst of pasta
Avondmaaltijd
2-3 eetlepels fijngemaakte aardappel,
rijst of pasta
Avondmaaltijd
1-2 opscheplepel (fijngemaakte) aardappel,
rijst, pasta of peulvruchten
3 eetlepels gepureerde groente
3 eetlepels fijngesneden groente
1-2 opscheplepel groente
1 eetlepel gemalen vlees, kip
1 eetlepel fijngesneden vlees, kip of vis
(zonder graatjes).
50 gram** vlees, kip, vis (zonder graatjes) of ei
Tussendoor (avond)
Borst-, fles- of papvoeding
Tussendoor (avond)
1 beker (150 ml) water,
lauwe ongezoete thee of verdunde
vruchtensap of groentesap
Tussendoor (avond)
Borst-, fles- of papvoeding
1 beker (150 ml) water, lauwe ongezoete thee
of verdunde vruchtensap of groentesap
1 toetje op basis van fruit
** Inclusief vleeswaren
* De hoeveelheid borst-, fles- of papvoeding is afhankelijk van het gewicht van uw kindje en wordt geadviseerd door de arts of diëtist.
Let
•
•
•
•
•
•
op:
Brood of andere tarweproducten kunt u geven vanaf zes maanden als daarvoor geen overgevoeligheid bestaat.
Soms wordt soja in de vorm van een sojatoetje verdragen boven de 9 maanden. Overleg dit altijd eerst met de diëtist.
De avondmaaltijd kunt u natuurlijk ook ’s middags geven.
Kies een koemelkvrije margarine met zo min mogelijk verzadigd vet (knijpfles of kuipje).
Geef uw kindje vóór zijn of haar eerste verjaardag géén honing op brood. Honing kan besmet zijn met bacteriën
die een jong kindje ziek kunnen maken.
Voeg geen zout toe aan het eten. In ieder geval niet tot uw kind één jaar is, maar het liefst zo lang mogelijk.
5
BAMBINO
Andere uitgaven Sorgente
Deze voorlichtingsmaterialen en nog meer nuttige informatie vindt u op onze website www.sorgente.nl. Ook kunt
u dieetzuigelingenvoeding via de webwinkel (na)bestellen. Met een persoonlijk online ‘Mijn Sorgente’ account
kunt u onder andere details van uw bestelling zien en de verzendstatus volgen.
NG
MEDISCHE VOEDI
oggen op
jn Sorgente)
, waarmee u
ngen
tiging(en) inzien:
ede producten
aadplegen
bijhouden
ia track & trace
n
Klachten en retoure
over producten
tevreden zijn
u dan
Mocht u niet
ning neemt
of de dienstverlemet Team KinderCare.
op
direct contact
sturen naar
een e-mail
voorU kunt ook
nte.nl. De
afdelingkwaliteit@sorgesturen van producten
het retour
rs van
waarden voor
bij de medewerke
kunt u opvragen
Team KinderCare.
nl
www.sorgente.
SO530 juli 2014
matie over
kvoeding,
eding,
araten en
de
vallen onder
uw gegevens
B.V. Dit
Wijzigingen in
n van Sorgente
Algemene Voorwaarde
betekent dat:
binnen vijf
bent Sorgente
1. U verplicht
te stellen van
ns;
dagen in kennis
in naam- of adresgegeve
veranderingen
binnen vijf
bent Sorgente
2. U verplicht
iedere
te stellen van
dagen in kennis
zorgverzekeraar;
verandering van
ende
daarmee samenhang
3. Schade en de
van het niet tijdig
kosten ten gevolge
punten
bovengenoemde
doorgeven van
zijn voor uw rekening.
p
op de website
wijzigingen
Doorgeven van
stap voor sta
l
en
veel informatie
sen. Uw gegevens
persoonlijke pagina
h aan kunt melden.
n Mijn Sorgente?
opnieuw) bestellen
dere kinderen
Datum
en tijd
ING
MEDISCHE VOED
NAAR HUIS MET
oek
s mailen naar
uw
nl (vermeld in
ns).
f adresgegeve
iddel
ziek zijn en medische
• Informatie over
voeding
of bestellen van
• Het downloaden
voorlichtingsmaterialen elijkheden
variatiemog
• Recepten en
ten
• Eiwitarme dieetproduc
bijvoeding
• Informatie over
voorkomende
• Tips bij veel
blemen
voedingspro
ouders van
magazine voor
• Bambino, een
koemelkallergie
kinderen met
Stap voor stapkaart
Deze brochure geeft stap
voor stap informatie over
het bestellen van medische
voeding voor uw kindje.
Dagboekschema
Tijdstip
van reactie
Bijzonderheden
Naam van voedingsm
dat wordt verdragen
bambino.indd
SO480 sep 2014
voorkomende
Advies bij veellemen
voedingsprob
drinken
ken die het
met ongemak
kaart geeft
of laat te makenweg kunnen zitten. Deze
biedt
krijgen vroeg
problemen en
oeding in de
Veel baby’s
dieetzuigelingenv veel voorkomende voedings
van borst- of
de oorzaak van
informatie over klachten te verlichten.
de
handvaten om
heeft uw
terug. Meestal
fles wat voeding je dat nog niet volledig
drinken van een
Spugen
is het maagklep
geven na het
oorzaak
baby’s
e
meeste
De
Een belangrijk
zelf geen last.
omhoog komt.
kindje hiervan
voeding makkelijk
afsluit waardoor
voldoende tijd.
u letten?
Neem hiervoor
Waarop kunt
kunt voeden.
rustig
u
e
dat
zit.
• Zorg ervoor
uw kind voldoend
een beetje rechtop
let er wel op dat
• Laat uw kind
per keer, maar
t diëtist/arts).
hoeveelheden
gat.
• Geef kleine
volgens voorschrif
(hoeveelheid
met een kleiner
extra
voeding krijgt
dan een speen
uw kind geen
gulzig, gebruik
met melk, zodat
• Drinkt uw kind
goed gevuld is
de speen steeds
k kan spugen
• Let erop dat
drinken.
rookt. Tabaksroo
jgt tijdens het
lucht binnenkri
van uw baby niemand
dat er in de buurt
• Zorg ervoor
st, verdikken met
stimuleren.
end arts/diëti
behandel
uw
in overleg met
pjes per 100 ml).
U kunt de voeding, el (een tot twee maatsche
johannesbroodpitme
tot vier
vaak na drie
geboorte en worden lucht binnen krijgen.
weken na de
veel
Krampjes
g. Als
meestal twee
kan uw kind te
of gulzig drinken vervelend, maar meestal onschuldi
Krampjes beginnen
Door onrustig
te nemen
zijn
om contact op
maanden minder. zijn van krampjes. Krampjes
dan is het raadzaam
Dit kan een oorzaak huilt of minder goed drinkt
uw kind veelvuldig
diëtist.
met uw arts of
lijk
zij kan dan gemakke
voeden. Hij of
rechtop bij het
Enkele tips:
terecht.
zoveel mogelijk
heeft.
darmen
de
kindje
dorst
in
en
uw
niet
honger
• Houd
en de lucht komt
hij of zij geen
warm
een boertje kwijt kind voldoende drinkt, zodat
uw baby in een
Het kan helpen
dat uw
te verlichten.
• Zorg ervoor
leggen.
pijn van de krampjes tegen uw baby´s buikje te
• Probeer de
anwijzing op.
een warme doek
bad te doen of
volgens de gebruiksa en.
elingenvoeding
poeder dan aangegev
• Los dieetzuig
meer of minder
Gebruik nooit
INFOKAART
Informatiekaart:
Introductie van bijvoeding.
1
nde
Veel voorkome
lemen
voedingsprob
INFOKAART
introductie
van bijvoeding
ook als uw kindje
hapjes, dit geldt
om te oefenen
met de eerste
maanden zijn
kunt u al beginnen
zeven à
de vier en zes
oeding. Vanaf
Vanaf vier maanden heeft. De hapjes tussen
of dieetzuigelingenv
allergie
flessen minder.
borstvoeding
een koemelk
wordt het aantal
in de plaats van
meer nodig en
en komen niet
leert uw
heeft uw kindje
uw kindje. Ook
acht maanden
wennen voor
geleidelijk
zijn best even
u tips voor het
nde
n en smaken
deze infokaart
u de verschille
Nieuwe structure een lepel. Daarom geeft
welke volgorde
van
Ook leest u op
kindje happen
hapjes.
van de eerste
ren.
introduceren
kunt introduce
voedingsmiddelen
n.
met bijvoeding
ZuidZorg in Veldhove
over het starten
Nicole Broeren
thuiszorgorganisatie
Thuiszorgdiëtist is sinds 1990 werkzaam bij
bijvoeding.
het starten met
Mevrouw Broeren
g ouders over
Zij adviseert regelmati
uw kindje
aan
m
“vaste” voedsel
pap van rijstebloe
als eerste
Rijstebloem
m kunt u
met één eetlepel de fles. Opbouwen is
rijstebloe
Start
van
op.
met
eid
Pap
de hoeveelh
de melk daarna
ng optreedt
toch verstoppi
aanbieden. Bouw voeding en geef de rest van
krijgen. Als er
rijstebloem
gene
met hypoaller
verstopping kunnen heeft, kies dan voor volkoren eten.
baby’s anders
stoelgang
zoals tarwe
nodig, omdat
altijd al een moeilijkeuw kindje ook andere granen
mag
óf als uw kindje
Vanaf zes maanden
(reformzaak).
en fruit geven.
m kunt u groenten
peer,
,
rijstebloe
fruit
de
courgette
, bloemkool,
Groenten en
de structuur van
zoals worteltjes
gewend is aan
smaak hebben
Als uw kindje
die een zachte
Begin met soorten
ar
goed verteerba
banaan en perzik.
zijn. Fruit is minder
eerst te laten
k mag het steviger
om uw kindje
hapje fijn. Geleidelij kan het makkelijker zijn
gemakkelijk
voor uw baby
Eerst prakt u het
Daarom
en
kunt groenten
zoete smaak.
water aan toe
smaak zijn. U
en heeft een
klein scheutje
en
die bitter van
voeg hier een
Laat het wat afkoelen
wennen aan groenten
kleine blokjes,
de groenten in
n of in een pannetje.
Béaba of Phillips
bereiden. Snijd
van bijvoorbeeld
zout in de magnetro
achines
zonder
kook de groenten Er bestaan ook handige keukenm
en daarna blenden.
pureer het geheel.
eerst stomen
groenten
de
Avent die
Reactie
huiduitslag)
(bijv. diarree,
23-10-2008
- 634 62 64
Telefoon: 030
GB Houten •
us 281 • 3990
g
van bijvoedin
De introductie
hoeveelheid
Bereiding en
iddel
van het voedingsm
Voedingsmiddel
14:28:31
Dagboekschema
Dit schema kunt u gebruiken als
uw kindje voor het eerst bijvoeding
krijgt. Hierop kunt u bijhouden welke
voedingsmiddelen u aan uw kindje
geeft en hoe het daarop reageert.
Informatiekaart:
Advies bij veel voorkomende
voedingsproblemen.
SO490 sep 2014
rlengen van
A
DAGBOEKSCHEM
op de hoogte
ng geven. U
Nuttige internetsites
Vind een arts/ diëtist
www.kinderdietisten.nl
Op deze website van het netwerk kinderdiëtisten kunt
u een diëtist in de eerstelijns gezondheidszorg zoeken
met een specifieke deskundigheid met betrekking tot
voedings- en dieetadvisering voor kinderen van 0-19 jaar.
www.voedselallergie.nl
De Stichting Voedselallergie is een patiëntenorganisatie
voor mensen met een voedselallergie en een nietallergische voedselovergevoeligheid. Op de website vindt
u onder andere informatie over de diagnose, behandeling
en preventie van koemelkallergie.
www.kiesbeter.nl
Kiesbeter.nl is een openbaar zorgportaal waar u een
consultatiebureau of diëtist bij u in de buurt kunt zoeken.
Fabrikanten
Op de website van de fabrikanten van de dieetzuigelingenvoedingen vindt u informatie over de
verschillende merken. Ook kunt u hier contact opnemen
met een voedingskundige.
www.nvdietist.nl
Op deze website van de Nederlandse Vereniging van
Diëtisten kunt u een diëtist zoeken op postcode of
aandachtsgebied.
Stichtingen
www.voedingscentrum.nl
Het Voedingscentrum biedt wetenschappelijk onderbouwde
en onafhankelijke informatie over een gezonde, veilige en
meer duurzame voedselkeuze voor u en uw kindje.
www.hero.nl
www.nutramigen.nl (Mead Johnson)
www.nutriciavoorjou.nl (Nutricia)
www.nestlebabyvoeding.nl
6
Geraadpleegde bronnen:
• Richtlijn Diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland, Nederlandse Vereniging voor
Kindergeneeskunde (NVK), september 2012, laatste revisie: 15 januari 2014, www.nvk.nl
• JGZ-Richtlijn Voedselovergevoeligheid, Nederlands Centrum jeugdgezondheid (NCJ), Utrecht,
2013, www.ncj.nl
• Brochure Koemelkallergie, Voedingscentrum, Den Haag, D752-12
• Brochure De eerste hapjes, Voedingscentrum, Den haag, D752-3
• Websites:
-
www.voedselallergie.nl
-
www.hero.nl
-
www.nutramigen.nl (Mead Johnson)
-
www.nutriciavoorjou.nl (Nutricia)
-
www.nestlebabyvoeding.nl
-
www.nvdietist.nl
-
www.kiesbeter.nl
-
www.who.int
-
www.rijksoverheid.nl: brief aan Tweede kamer over gebruik van
vitamine K bij pasgeboren baby’s, Kamerstuk: Kamerbrief,
08-02-2011, VWS
-
www.kinderdietisten.nl
Colofon
Bambino is een uitgave van Sorgente B.V. Houten
Dit is de 8e herziene druk.
Jaargang 16 - 2015
Postbus 281
3990 GB Houten
Tel.: 030 634 62 64
Email: [email protected]
Website: www.sorgente.nl
Redactie:
Femke Belder
Simone van Vegten
Ontwerp:
Edwin van de Bilt
Druk:
Revon Drukkerij B.V. te Leerdam
www.facebook.com/Sorgentebv
www.twitter.com/Sorgentebv
www.sorgente.nl
SO730 september 2015
©2015 Sorgente B.V.
Sorgente kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de
gevolgen van het (onjuist) opvolgen van de in
deze uitgave gegeven adviezen.