BVD; doe er wat mee! Anita ten Wolthuis 26 september 2011 BVD en GD • Monitoring – Bekende en nieuwe ziekten – Voor overheid en zuivel • • • • Vrijwillige programma’s Wettelijke dierziekteprogramma’s Ondersteuning bij verdenking en uitbraak Onderzoek, ontwikkeling en kennisoverdracht Inzoomen op BVD Besmettingsroute BVD Na 10 dagen Gevoelig rund Infectieus rund Rund met afweerstoffen Ontstaan van BVD-dragers Drachtig rund, BVD-infectie tussen zonder afweerstoffen 0 en 120 dagen dracht Kalf als BVD-drager geboren - 50% klinische afwijkingen - 50% normaal - BVD-dragers verspreiden continue veel virus - Nakomelingen van een drager, zijn ook altijd BVD-drager BVD-verschijnselen • • • • • Koorts Diarree Productiedaling Verwerpen of opbreken Gevoelig voor infecties BVD-infecties: allerlei (on)zichtbare vormen BVD-dragers… • …zijn besmet geraakt in de baarmoeder • …maken geen afweerstoffen want beschouwen het virus als lichaamseigen • …scheiden virus uit via mest, traanvocht, speeksel, sperma en bloedcellen BVD-dragers verspreiden continue veel virus Schade door BVD • • • • • Verwerpen of opbreken Geboorte van zwakke of dode dragerkalveren Sterfte dragerkalveren en vervroegde afvoer Productiedaling tijdens infectie (-10%) Medicijn- en dierenartskosten en sterfte (bijkomende infecties) Dit is gemiddeld € 5.600 per besmet bedrijf (100 melkkoeien) per jaar en kan in ernstige gevallen oplopen tot tienduizenden euro’s. Bron: Fourichon, C., ENV, Nantes (Frankrijk) BVD-checklist • Insleep voorkomen met BVD-checklist: – Geeft risicoprofiel bedrijf – Geeft aan welke preventieve maatregelen risico verlagen BVD insleep • Risico van insleep via: – – – – – Aankoop drager Aankoop geïnfecteerd rund Fokveedagen, veekeuringen Uitbreken van jongvee Besmet sperma of embryo, gebruik van oud sperma (voor 1998) – Gezamenlijk gebruik veetransportmiddelen Ergens nieuwsgierig naar? Vraag het maar! BVD-aanpak BVD-situatie vaststellen met de GD QuickScan BVD Gunstige uitslag? Ongunstige uitslag? Bewaken Bestrijden en bewaken GD QuickScan BVD Combinatie van drie testen: – Tankmelkonderzoek op BVD-virus: is er een BVDvirusdrager bij de melkgevende runderen? – Tankmelkonderzoek op BVD-afweerstoffen: zijn de koeien de afgelopen jaren in aanraking geweest met het virus? – Bloedonderzoek op afweerstoffen bij jongvee (5): is het jongvee de afgelopen tijd in aanraking geweest met het virus? Uitslag QuickScan • Ongunstig – BVD virusvrij certificeren • Gunstig – Situatie monitoren (JongveeDragerCheck, JongveeMonitor, Tankmelk onverdacht) Vaccinatie – Voorkomt geboorte van nieuwe dragers (mits er géén dragers meer op het bedrijf aanwezig zijn!) – Stopt de virusuitscheiding bij dragers niet BVD-bestrijding samengevat • Bedrijfssituatie wordt vastgesteld met behulp van de BVD QuickScan • Op basis hiervan wordt besloten voor welke programma’s het bedrijf in aanmerking komt • Keuze van het programma dat het best bij de bedrijfsvoering en strategie past Oorbiopten • Virusonderzoek op oorweefsel • Weefsel wordt tijdens het oormerken verkregen • Gekoeld bewaren en binnen 2 weken opsturen • Binnen 5 werkdagen uitslag • Veehouder kiest wélke kalveren worden onderzocht Logistiek oorbiopten • Veehouder bestelt nieuwe oormerken, beide merken bevatten monsterbuisje • 1 biopt opsturen & 1 biopt in vriezer • Nieuwe tang nodig, ook geschikt voor merken zonder monsterbuis • Verzendmateriaal voor biopten wordt meegeleverd Onderzoek in een overzicht Bloed Weefselbiopt Monstername Bloedtap door dierenarts Oormerken door veehouder Leeftijd Vanaf 1 maand Vanaf geboorte € /onderzoek € 6,75 (GDPlus) € 7,65 (Standaard) € 11,95 (GDPlus) € 13,30 (Standaard) € 11,95 (GDPlus) € 13,30 (Standaard) € 11,95 (GDPlus) € 13,30 (Standaard) Deelnemers BVDprogramma € /onderzoek Tarieven: 2011, excl. BTW en excl. inzendkosten € 8,90/inzending