VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Datum van herziening 18-05-2016 Datum van de vorige versie 13-01-2015 Versie 5 NL RUBRIEK 1: IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET MENGSEL EN VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING 1.1 Productidentificatie Productnaam Ammoniak, watervrij, bevat max. 0,5% water CAS-Nr EG-Nr REACH-registratienummer 7664-41-7 231-635-3 01-2119488876-14-0040 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden gebruik Aanbevolen gebruik Ontraden gebruik Fabricage, Formulering, Tussenproduct Industrieel gebruik, Professioneel gebruik. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. Alle andere toepassingen. 1.3 Details betreffende de verstrekker van het veiligheidsinformatieblad OCI Nitrogen BV Mijnweg 1 P.O. Box 601 6160 AP Geleen, The Netherlands Tel: +31 (0) 46 7020111 www.ocinitrogen.com [email protected] 1.4 Telefoonnummer voor noodgevallen Nederland: Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) +31 30 274 88 88 (Uitsluitend bestemd om professionele hulpverleners te informeren bij acute vergiftigingen) Belgie: Antigifcentrum +32 70 245 245 Fabrikant: Alert & Care Centre Chemelot (Geleen) +31 46 4765555 (24/7) RUBRIEK 2: IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN 2.1 Indeling van de stof of het mengsel Indeling (1272/2008/EG) Acute toxiciteit bij inademen - gas Huidcorrosie/-irritatie Acute aquatische toxiciteit Chronische aquatische toxiciteit Ontvlambare gassen Gassen onder druk Categorie 3 - H331 Categorie 1B - H314 Categorie 1 - H400 Categorie 2 - H411 Categorie 2 - H221 Samengeperst gas - H280 2.2 Etiketteringselementen __________________________________________________________________________________________ 1/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ Signaalwoord Gevaar Gevarenaanduidingen H221 - Ontvlambaar gas H280 - Bevat gas onder druk; kan ontploffen bij verwarming H331 - Giftig bij inademing H314 - Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel H410 - Zeer giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen EUH071 - Bijtend voor de luchtwegen Veiligheidsaanbevelingen P210 - Verwijderd houden van warmte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Niet roken. P260 - Stof/rook/gas/nevel/damp/spuitnevel niet inademen P273 - Voorkom lozing in het milieu P280 - Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen P303 + P361 + P353 - BIJ CONTACT MET DE HUID (of het haar): verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken. Huid met water afspoelen/afdouchen P304 + P340 - NA INADEMING: de persoon in de frisse lucht brengen en ervoor zorgen dat deze gemakkelijk kan ademen P305 + P351 + P338 - BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten. Contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen P377 - Brand door lekkend gas: niet blussen, tenzij het lek veilig gedicht kan worden P410 + P403 - Tegen zonlicht beschermen. Op een goed geventileerde plaats bewaren 2.3 Andere gevaren Contact met vloeistof of koude damp kan leiden tot bevriezing van het weefsel. RUBRIEK 3: SAMENSTELLING EN INFORMATIE OVER DE BESTANDDELEN 3.2 Mengsels Naam van chemische stof EG-Nr CAS-Nr Massaprocent Ammoniak, watervrij 231-635-3 7664-41-7 99.5 - 100 Water 231-791-2 7732-18-5 0 - 0.5 Indeling REACH(1272/2008/EG) registratienummer Flam. Gas 2 H221 01-2119488876-14 Press. Gas H280 Skin Corr. 1B H314 Acute Tox. 3 H331 Aquatic Acute 1 H400 Aquatic Chronic 2 H411 M factor=1 Geen gegevens beschikbaar Voor de volledige tekst van H-zinnen zoals vermeld in deze rubriek, zie rubriek 16. __________________________________________________________________________________________ 2/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 4: EERSTEHULPMAATREGELEN 4.1 Beschrijving van de eerstehulpmaatregelen Algemeen advies Onmiddellijke medische verzorging is vereist. Als de ademhaling of het hart stop, start reanimatie. Het kan gevaarlijk zijn mond-op-mond-beademing toe te passen. Contact met de ogen Onmiddellijk spoelen met veel water, ook onder de oogleden, gedurende minstens 15 minuten. Een arts raadplegen. Contact met de huid Onmiddellijk afspoelen met veel water en zeep en alle verontreinigde kleding en schoenen uittrekken. Bij contact met vloeibaar gemaakt gas de bevroren delen met lauw water ontdooien. Verontreinigde kleding wassen alvorens deze opnieuw te gebruiken. Een arts raadplegen. Inslikken De mond spoelen. Bij inslikken geen braken opwekken - medisch advies inwinnen. Bij een bewusteloos persoon nooit iets via de mond toedienen. Een arts raadplegen. Inademing Overbrengen in frisse lucht en rustig neerleggen in een houding die makkelijk is voor ademhaling. ( Halfzittende houding ). Dien zuurstof toe als het ademhalen moeilijk gaat en u hiertoe bevoegd bent. Bescherming van EHBO'ers Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. 4.2 Belangrijkste acute en uitgestelde symptomen en effecten Voornaamste verschijnselen Kan brandwonden veroorzaken aan de mond, keel en maag: Branderig gevoel en tijdelijke roodheid, Pijn. Veroorzaakt ernstige oogschade. Vergiftig bij inademing: ademhalingsmoeilijkheden ( Kan, vertraagd, longoedeem veroorzaken ). Kan bevriezing veroorzaken. 4.3 Vermelding van de vereiste onmiddellijke medische verzorging en speciale behandeling Opmerkingen voor de arts De symptomen behandelen. Symptomen kunnen vertraagd optreden. RUBRIEK 5: BRANDBESTRIJDINGSMAATREGELEN 5.1 Blusmiddelen Geschikte blusmiddelen Kooldioxide (CO 2), Schuim, Droog chemisch product. Blusmaatregelen gebruiken die geschikt zijn voor de plaatselijke omstandigheden en de directe omgeving. Ongeschikte blusmiddelen Onbekend. 5.2 Speciale gevaren die door de stof of het mengsel worden veroorzaakt Speciaal gevaar Bevat gas onder druk; kan ontploffen bij verwarming. ONTVLAMBAAR GAS. Bij brand worden gevaarlijke ontledingsproducten gevormd: stikstofoxiden (NOx), Waterstof, Aminen. 5.3 Advies voor brandweerlieden Brandbestrijdingsmaatregelen Houd containers en omgeving koel met waternevel. Verontreiniging van het oppervlaktewater of grondwatersysteem door bluswater voorkomen. Spuit geen water in vloeibare ammoniak, om het vrijkomen van gas en warmte te voorkomen. Gas/damp/nevel onderdrukken met waterstraal/nevel. Speciale beschermende uitrusting Onafhankelijke ademhalingsapparatuur en beschermend pak dragen. voor brandweerlieden __________________________________________________________________________________________ 3/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 6: MAATREGELEN BIJ HET ACCIDENTEEL VRIJKOMEN VAN DE STOF OF HET MENGSEL 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen, beschermingsmiddelen en noodprocedures Evacueer niet-essentieel personeel. Zorgen voor voldoende ventilatie. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. Alle ontstekingsbronnen verwijderen. Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. Personen op afstand en bovenwinds van gemorst product/lek houden. Blijf niet in de gaswolk, maar zorg dat de wind van u af naar de bron waait. 6.2 Milieuvoorzorgsmaatregelen Verdere lekkage of morsen van product voorkomen indien dat veilig is om te doen. Voorkom lozing in het milieu. Lokale autoriteiten moeten worden ingelicht indien aanzienlijke gemorste hoeveelheden niet kunnen worden beheerst. 6.3 Insluitings- en reinigingsmethoden en -materiaal Verdere lekkage of morsen van product voorkomen indien dat veilig is om te doen. Alle ontstekingsbronnen verwijderen. De ruimte ventileren. Kleine hoeveelheden Verdunnen met water. Grote hoeveelheden Niet-brandbaar materiaal zoals vermiculiet, zand of aarde gebruiken om product te absorberen en over te brengen naar een container voor latere verwijdering. Opvegen en in geschikte containers scheppen voor verwijdering. 6.4 Verwijzing naar andere rubrieken Zie rubrieken 8 en 13. RUBRIEK 7: HANTERING EN OPSLAG 7.1 Voorzorgsmaatregelen voor het veilig hanteren van de stof of het mengsel Goede industriële hygiëne- and veiligheidsprocedures in acht nemen tijdens gebruik. Zorgen voor voldoende ventilatie. Bij ontoereikende ventilatie een geschikte adembescherming dragen. Inademing van stof/rook/gas/nevel/damp/spuitnevel vermijden. Houd verwijderd van warmte, vonken en open vuur.- Roken verboden. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. 7.2 Voorwaarden voor een veilige opslag, met inbegrip van incompatibele producten Opslaan in overeenstemming met de lokale regelgeving. In goed gesloten verpakkingen bewaren op een droge, koele en goed geventileerde plaats. Blikken niet doorboren of verbranden. Niet blootstellen aan direct zonlicht, Warmte, vuur en vonken. Tegen vocht beschermen. Onverenigbaar met sterke zuren en basen, Organische materialen, Chromaten, Zìnk, Tin, Koper, Nikkel, Gehalogeneerde verbindingen, Aluminium, Metaaloxiden. 7.3 Specifiek eindgebruik Blootstellingsscenario Zie bijlage. OVerige informatie Niet beschikbaar. __________________________________________________________________________________________ 4/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 8: MAATREGELEN TER BEHEERSING VAN BLOOTSTELLING/PERSOONLIJKE BESCHERMING 8.1 Controleparameters Blootstellingsgrenswaarden Naam van chemische stof Ammoniak, watervrij Europese Unie TWA 14 mg/m3 STEL 36 mg/m3 Verenigd Koninkrijk TWA: 18 mg/m3 STEL: 25 mg/m3 Frankrijk VME: 7 mg/m3 VLCT: 14 mg/m3 Spanje VLA-ED: 14 mg/m3 VLA-EC: 36 mg/m3 Duitsland TWA: 14 mg/m3 STEL: 28 mg/m3 Naam van chemische stof Ammoniak, watervrij Italië TWA: 14 mg/m3 STEL: 36 mg/m3 Portugal VME MP: 25 ppm VME CD: 35 ppm Nederland TGG 8u: 14 mg/m3 TGG 15min: 36 mg/m3 Denemarken GV: 14 mg/m Polen Naam van chemische stof België Zweden Hongarije Finland Tsjechische Republiek Ammoniak, watervrij TWA: 14 mg/m3 STEL: 36 mg/m3 NGV: 14 mg/m3 TGV: 36 mg/m3 TWA: 14 mg/m3 STEL: 36 mg/m3 TWA: 14 mg/m3 STEL: 36 mg/m3 Aanbevolen monitoringsprocedures Geen informatie beschikbaar. Afgeleide doses zonder effect (DNEL) Voor: Werknemers. Naam van chemische stof Langdurige blootstelling - Langdurige blootstelling Lokale effecten Lokale effecten - Dermaal Inademing Ammoniak, watervrij 14 mg/m3 Acute / korte-termijn blootstelling - Lokale effecten - Inademing 36 mg/m3 Acute / korte-termijn blootstelling - Lokale effecten - Dermaal Naam van chemische stof Langdurige blootstelling - Langdurige blootstelling Systemische effecten Systemische effecten Inademing Dermaal Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten Inademing 47.6 mg/m3 Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten Dermaal Ammoniak, watervrij 47.6 mg/m3 6.8 mg/kg bw/d Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC) Naam van chemische stof Zoetwater Ammoniak, watervrij Zeewater Intermitteren Afvalwaterb Zoetwaterse Zeewatersed d vrijkomen ehandelingsi diment iment nstallatie 0.0011 mg/L 0.0011 mg/L 0.089 mg/L Bodem Oraal 8.2 Maatregelen ter beheersing van blootstelling Passende technische maatregelen Zorgen voor voldoende ventilatie, met name in besloten ruimten. Hanteer de stof in een gesloten systeem. Zorgen voor oogdouches en veiligheidsdouches vlakbij de werkplek. Vonkvast gereedschap en explosiebestendige uitrusting gebruiken. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. Individuele beschermingsmaatregelen, zoals persoonlijke beschermingsmiddelen Bescherming van de ogen Nauw aansluitende veiligheidsstofbril ( EN166 ). Bij kans op spatten, draag: Gelaatsscherm ( DIN EN136 ). Beschermende handschoenen ( EN374 ): Butylrubber ( 0.56 mm ), PTFE ( 0.38 mm ), Bescherming van de handen Viton® ( 0.46 mm ). Doorbraaktijd: uur. Huid- en lichaamsbescherming Chemicaliënbestendig schort, Laarzen ( EN14605 ). Gebruik een onafhankelijk werkend ademhalingsapparaat ( EN402 ). Ademhalingsbescherming K ( Ammoniak ) Aanbevolen filtertype Hygiënische maatregelen Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Goede industriële hygiëne- and veiligheidsprocedures in acht nemen tijdens gebruik. Niet eten, drinken of __________________________________________________________________________________________ 5/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ roken tijdens het gebruik van dit product. Handen wassen vóór pauzes en onmiddellijk na hantering van het product. Beheersing van milieublootstelling Het product mag niet wegvloeien in riool, waterstroom of bodem. RUBRIEK 9: FYSISCHE EN CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN 9.1 Informatie over fysische en chemische basiseigenschappen Fysische toestand @20°C Voorkomen Kleur Geur Vloeistof Gas onder druk Kleurloos Eigenschap, Prikkend geurdrempelwaarde pH Smelt-/vriespunt Kookpunt/kooktraject Vlampunt Verdampingssnelheid Ontvlambaarheid (vast, gas) Ontvlambaarheidgrenzen in lucht Bovenste Onderste Dampspanning Dampdichtheid Relatieve dichtheid Oplosbaarheid Oplosbaarheid in water Oplosbaarheid in andere oplosmiddelen Verdelingscoëfficient (n-octanol/water) Zelfontbrandingstemperatuur Ontledingstemperatuur Viscositeit, dynamisch 5-25 ppm 11.7 (conc. 1% w/w) -78 °C °C ( @101.3 kPa ) -33.4 Geen informatie beschikbaar Geen informatie beschikbaar Ontvlambaar ( lucht ) 27% 15% 861 kPa 0.6 (lucht = 1) 0.6386 (@ -33ºC, 101.3 kPa) (water = 1) Oplosbaar in water 51-53.1 g/100 mL (20°C) Methanol 0.23 651 °C 450 °C 0.475 cP (@ -69°C), 0.317 cP (@ -50°C), 0.276 cP (@ -40°C), 0.255 cP (@ -33.5°C) Niet explosief Niet-oxiderend Ontploffingseigenschappen Oxiderende eigenschappen 9.2 Overige informatie 0.717 g/cm³ (@ 21°C) 133.4 ºC 1.9e+007 pS/m 680 mJ Dichtheid Kritische temperatuur Geleidingsvermogen Minimale ontstekingsenergie __________________________________________________________________________________________ 6/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 10: STABILITEIT EN REACTIVITEIT 10.1 Reactiviteit Geen informatie beschikbaar. 10.2 Chemische stabiliteit Stabiel onder normale omstandigheden. 10.3 Mogelijke gevaarlijke reacties Gevaarlijke polymerisatie komt niet voor. 10.4 Te vermijden omstandigheden Niet blootstellen aan direct zonlicht, Warmte, vuur en vonken. Tegen vocht beschermen. Blikken niet doorboren of verbranden. 10.5 Chemisch op elkaar inwerkende materialen Onverenigbaar met sterke zuren en basen, Organische materialen, Chromaten, Zìnk, Tin, Koper, Nikkel, Halogenen, Aluminium, Metaaloxiden. 10.6 Gevaarlijke ontledingsproducten Bij brand worden gevaarlijke ontledingsproducten gevormd: stikstofoxiden (NOx), Waterstofgas. RUBRIEK 11: TOXICOLOGISCHE INFORMATIE 11.1 Informatie over toxicologische effecten Acute toxiciteit Inslikken Contact met de huid Inademing Naam van chemische stof Ammoniak, watervrij Geen effect bekend. Geen effect bekend. Vergiftig bij inademing. Kan longoedeem veroorzaken, ademhalingsmoeilijkheden. LD50 oraal 350 mg/kg bw ( Rat, OECD 401 ) LD50 huid LC50 Inademen 9850 mg/m3 ( Rat, 1h ) 13770 mg/m3 ( Rat, 1h ) Huidcorrosie/-irritatie Corrosief voor de huid ( Konijn, OESO 404 ). Ernstig oogletsel/oogirritatie Bijtend voor de ogen. Veroorzaakt ernstige oogschade. Sensibilisatie van de luchtwegen/de huid Op basis van de beschikbare gegevens wordt niet voldaan aan de indelingscriteria. Mutageniteit in geslachtscellen Is niet bekend als veroorzaker van erfelijke genetische schade. Ames test: Negatief ( OECD 471 ). Kankerverwekkendheid Bevat geen als kankerverwekkend geclassificeerde bestanddelen. Reproductietoxiciteit Niet bekend als veroorzaker van afwijkingen of nadelige effecten op de ontwikkeling van de foetus. Niet bekend als veroorzaker van nadelige effecten op de voortplanting. STOT bij eenmalige blootstelling Bijtend voor ademhalingsstelsel. STOT bij herhaalde blootstelling Geen effect bekend. Aspiratiegevaar Geen effect bekend. __________________________________________________________________________________________ 7/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 12: ECOLOGISCHE INFORMATIE 12.1 Toxiciteit Zeer giftig voor in het water levende organismen. Kan op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken in het milieu. Naam van chemische stof Toxiciteit voor algen Toxiciteit voor vissen Ammoniak, watervrij EC50: 2700 mg/L 18d Chlorella vulgaris LC50: 11-48 mg/L 96h (ammonia nitrogen) Oncorhynchus mykiss LC50: 0.5-1.73 mg/L 96h (non-ionised ammonia) Lepomis cyanella Toxiciteit voor micro-organismen Toxiciteit voor daphnia en andere ongewervelde waterdieren LC50: 101 mg/L 48h Daphnia magna (ASTM E729-80) 12.2 Persistentie en afbreekbaarheid Gemakkelijk biologisch afbreekbaar. 12.3 Bioaccumulatie Bioaccumulatie is onwaarschijnlijk. Naam van chemische stof Ammoniak, watervrij Log Pow 0.23 Bioconcentratiefactor (BCF) 12.4 Mobiliteit in de bodem De mobiliteit in de bodem is naar verwachting beperkt, als gevolg van sterke adsorptie van ammonium-ionen aan kleimineralen en de bacteriële oxidatie tot nitraat. Ammonium in de bodem is in dynamisch evenwicht met nitraat en andere substraten in de nitraatcyclus. 12.5 Resultaten van PBT- en zPzB-beoordeling Deze stof wordt niet beschouwd als persistent, bioaccumulerend en toxisch (PBT) of zeer persistent en zeer bioaccumulerend (zPzB). 12.6 Andere schadelijke effecten Geen informatie beschikbaar. RUBRIEK 13: INSTRUCTIES VOOR VERWIJDERING 13.1 Afvalverwerkingsmethoden Afval van residuen / niet-gebruikte Waar mogelijk verdient recyclen de voorkeur boven weggooien. Kan worden weggegooid in overeenstemming met plaatselijke regelgeving. producten Verontreinigde verpakking Lege verpakkingen/containers moeten voor hergebruik of verwijdering worden afgevoerd naar een erkend afvalverwerkingsbedrijf. __________________________________________________________________________________________ 8/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 14: INFORMATIE MET BETREKKING TOT HET VERVOER Volgens: ADR, RID, ADN, IMDG, IATA/ICAO. 14.1 VN-nummer 1005 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN AMMONIAK, WATERVRIJ 14.3 Transportgevarenklasse(n) Gevarenklasse inclusief subklasse ADR/RIC/AND/IMDG,IATA/ICAO: 2.3 (8) 14.4 Verpakkingsgroep Niet van toepassing 14.5 Milieugevaren Ja: Mariene verontreiniging. Schadelijk voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen. 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker Zie transportreguleringen voor VN-nummerspecifieke voorzorgsmaatregelen. 14.7 Vervoer in bulk overeenkomstig bijlage II bij MARPOL en de IBC-code Zie rubriek 14.5. RUBRIEK 15: REGELGEVING 15.1 Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel Restricties voor gebruik Uitsluitend bestemd voor professionele gebruikers. Overige regelgeving Emissiebeleid Water (ABM): Saneringsinspanning B. 15.2 Chemischeveiligheidsbeoordeling Voor deze stof is een chemischeveiligheidsbeoordeling uitgevoerd. __________________________________________________________________________________________ 9/36 Datum van herziening 18-05-2016 Ammonia, anhydrous, contains less than 0.5% water __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 16: OVERIGE INFORMATIE Volledige tekst van H-zinnen in paragraaf 2 en 3 H221 - Ontvlambaar gas H280 - Bevat gas onder druk; kan ontploffen bij verwarming H314 - Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel H331 - Giftig bij inademing H400 - Zeer giftig voor in het water levende organismen H411 - Giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen EUH071 - Bijtend voor de luchtwegen Afkortingen en acroniemen ES: Exposure Scenario (Blootstellingsscenario) EC: Europese Commissie REACH: Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemical substances (Registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen) STOT: Specific Target Organ Toxicity (specifieke doelorgaantoxiciteit) PBT: Persistent, Bioaccumulerend, Toxisch zPzB: zeer Persistent en zeer Bioaccumulerend (very Persistent and very Bioaccumulating, vPvB) ADR: Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route (European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road) RID: Règlement concernant le transport international ferroviaire des marchandises dangereuses (Regulations for the International Transport of Dangerous Goods by Rail) ADN: Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par voies de Navigation intérieures (European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Inland Waterways) ICAO: International Civil Aviation Organization ERC: Environmental Release Category (Milieu-emissiecategorie) Opmerking bij revisie Informatie met betrekking tot het vervoer. Trainingsadvies Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Disclaimer De informatie op dit veiligheidsinformatieblad is naar ons beste weten en naar onze beste kennis en overtuiging correct op de datum van publicatie. Deze informatie is uitsluitend bedoeld als richtlijn voor veilig werken (hanteren, gebruik, verwerken, opslag, vervoer, verwijdering en vrijkomen) en mag niet beschouwd worden als een garantie of kwaliteitsspecificatie. De informatie heeft alleen betrekking op het specifiek vermelde product en hoeft niet geldig te zijn voor dit product in combinatie met andere producten of in processen, tenzij aangegeven in de tekst __________________________________________________________________________________________ 10/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1: Fabricage __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 1 Fabricage Gebruiksdescriptorsysteem Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Milieu-emissiecategorie ERC1 - Vervaardiging van stoffen 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof ( Oplossing of samengeperst gas ). Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het Omvat een stofgehalte in het product tot 100 % (tenzij anders vermeld). product Locatie: 2000-3000 t/d Regio: 950000 t/y Totaal: 6591429 t/y Gebruik binnen-/buitenshuis. Werkomgeving Continu proces. Proces Hanteer de stof in een gesloten systeem. Systeem Frequentie en duur van het gebruik Fabricage: 24 h/d, 330-360 d/y. Operator: 8-12 h/d. Gaat ervan uit dat de basisrichtlijnen voor arbeidshygiëne worden geïmplementeerd. Algemene maatregelen Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen, Laarzen, Helm. Gebruikte hoeveelheden Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC1 - Vervaardiging van stoffen Producteigenschappen Vloeistof Gebruikte hoeveelheden Locatie 2000-3000 t/d Regio 950000 t/y Totaal 6591429 t/y Frequentie en duur van het gebruik Continu vrijkomen Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Frequentie en duur van het gebruik >4 h Technische omstandigheden en Gebruik buitenshuis maatregelen om dispersie van de Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) __________________________________________________________________________________________ 11/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1: Fabricage __________________________________________________________________________________________ Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu ERC1 - Vervaardiging van stoffen Milieu-emissiecategorie Release to Air 1.44 x 105 kg/d 0 Release to Soil Release to Water 1.73 x 105 kg/d Zoetwater PEC: 3.48 x 10-3 mg/L - Totale Ammoniak , 1.33 x 10-4 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.121 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Zeewater PEC: 7.61 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 3.15 x 10-5 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.029 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Langdurige blootstelling - Lokale >4 h effecten - Inademing Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis <0.01 mg/m3, RCR: <0.01 - Ademhalingsbescherming Nee Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.01 mg/m3, RCR: <0.01 Ademhalingsbescherming Nee Acute / korte-termijn blootstelling Blootstellingsconcentraties Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis / Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen __________________________________________________________________________________________ 12/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1: Fabricage __________________________________________________________________________________________ Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 3.27 mg/m3, RCR: 0.27 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.19 mg/m3, RCR: 0.23 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Gebruikte EUSES -model: EUSUS v2.1. Niet-standaard aannames: Vereiste verwijderingsefficiëntie (afvalwater) 100%. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC): Water, 0.0011 mg/L ( Vrije Ammoniak ). Geen andere PNEC's afgeleid. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Het TRA-hulpmiddel van het ECETOC is gebruikt om de blootstelling van consumenten te schatten, tenzij anders vermeld. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Gebruikte Afgeleide doses zonder effect (DNEL): Werknemer - inhalatoir, langetermijn - lokaal, Werknemer - dermaal, kortetermijn - systemisch, Werknemer - dermaal, langetermijn - systemisch. Andere DNEL's waren niet kritisch. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario __________________________________________________________________________________________ 13/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1: Fabricage __________________________________________________________________________________________ Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie: ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. Nadere informatie over de aannames die in dit blootstellingsscenario voorkomen, kan worden gevonden in: Website Model, ECETOC TRA en RIVM report 601450009, "Emission scenario document for biocides", 2001. Werkplekmetingen: Raadpleeg de Europese norm EN 14042 (Workplace atmospheres - Guide for the application and use of procedures for the assessment of exposure to chemical and biological agents (Werkplekatmosfeer - Richtlijn voor de toepassing en het gebruik van procedures voor de beoordeling van blootstelling aan chemische en biologische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese norm EN 482 (Workplace atmospheres - General requirements for the performance of procedures for the measurement of chemical agents (Werkplekatmosfeer - Algemene eisen voor de uitvoering van de procedures voor het meten van chemische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese Norm EN 689 (Workplace atmospheres - Guidance for the assessment of exposure by inhalation to chemical agents for comparison with limit values and measurement strategy (Werkplekatmosfeer - Leidraad voor de beoordeling van de blootstelling bij inademing van chemische stoffen voor de vergelijking met de grenswaarden en de meetstrategie)) of gelijkwaardige nationale normen. BOHS/NVVA guidance "Testing Compliance with Occupational Exposure Limits for Airborne Substances". Werkplekmetingen - Methode: http://amcaw.ifa.dguv.de/substance/methoden/096-L-Ammonia.pdf. __________________________________________________________________________________________ 14/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2: Formulering __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 2 Formulering Gebruiksdescriptorsysteem Productcategorie PC1 - Kleefmiddelen, afdichtingsmiddelen PC9a - Coatings en verven, verdunners, verfafbijtmiddelen PC12 - Meststoffen PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC16 - Warmtetransportvloeistoffen PC18 - Inkt en toners PC19 - Halffabricaten PC20 - Producten zoals pH-regelaars, uitvlokmiddelen, neerslagmiddelen, neutralisatiemiddelen, overig ongespecificeerd PC21 - Laboratoriumchemicaliën PC26 - Producten voor het kleuren, afwerken en impregneren van papier en karton: inclusief bleekmiddelen en andere verwerkingshulpmiddelen PC29 - Farmaceutische producten PC30 - Fotochemicaliën PC34 - Producten voor het kleuren, afwerken en impregneren van textiel, inclusief bleekmiddelen en andere verwerkingshulpmiddelen PC35 - Was- en reinigingsmiddelen (inclusief op oplosmiddelbasis) PC37 - Chemische stoffen voor de waterzuivering PC39 - Cosmetica, persoonlijke verzorgingsproducten PC40 - Extractiemiddelen Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Milieu-emissiecategorie ERC3 - Formulering van mengsels 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof ( Oplossing of samengeperst gas ). Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het Omvat een stofgehalte in het product tot 100 % (tenzij anders vermeld). product Regio 1000000 t/y Totaal 3829950 t/y Gebruik binnen-/buitenshuis. Werkomgeving Continu proces. Batchproces. Proces Hanteer de stof in een gesloten systeem. Systeem Frequentie en duur van het gebruik Distributeur: 0.25-2 h/d, 2-3 d/w. Operator: 3-6 h/d, 100 d/y. Gaat ervan uit dat de basisrichtlijnen voor arbeidshygiëne worden geïmplementeerd. Algemene maatregelen Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen, Laarzen, Helm. Gebruikte hoeveelheden __________________________________________________________________________________________ 15/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2: Formulering __________________________________________________________________________________________ Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC2 - Formulering van preparaten (mengsels) Producteigenschappen Vloeistof Gebruikte hoeveelheden Regio 1000000 t/y Totaal 3829950 t/y Frequentie en duur van het gebruik Continu vrijkomen Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Frequentie en duur van het gebruik >4 h Technische omstandigheden en Gebruik buitenshuis maatregelen om dispersie van de Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Milieu-emissiecategorie ERC2 - Formulering van preparaten (mengsels) Release to Air 7.58 x 104 kg/d Release to Soil 0 Release to Water 6.06 x 104 kg/d Zoetwater PEC: 1.30 x 10-3 mg/L - Totale Ammoniak , 4.97 x 10-4 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak __________________________________________________________________________________________ 16/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2: Formulering __________________________________________________________________________________________ Zeewater RCR: 0.045 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) PEC: 3.14 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 1.20 x 10-5 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.011 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Langdurige blootstelling - Lokale >4 h effecten - Inademing Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis <0.01 mg/m3, RCR: <0.01 - Ademhalingsbescherming Nee Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.01 mg/m3, RCR: <0.01 Ademhalingsbescherming Nee Acute / korte-termijn blootstelling Blootstellingsconcentraties Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis / Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.203 - No gloves PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen >4 h __________________________________________________________________________________________ 17/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2: Formulering __________________________________________________________________________________________ effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 3.72 mg/m3, RCR: 0.27 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.19 mg/m3, RCR: 0.23 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 4.96 mg/m3, RCR: 0.35 - Ademhalingsbescherming 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.71 mg/m3, RCR: 0.05 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 No gloves 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Gebruikte EUSES -model: EUSUS v2.1. Niet-standaard aannames: Vereiste verwijderingsefficiëntie (afvalwater) 100%. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC): Water, 0.0011 mg/L ( Vrije Ammoniak ). Geen andere PNEC's afgeleid. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Het TRA-hulpmiddel van het ECETOC is gebruikt om de blootstelling van consumenten te schatten, tenzij anders vermeld. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Gebruikte Afgeleide doses zonder effect (DNEL): __________________________________________________________________________________________ 18/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2: Formulering __________________________________________________________________________________________ Werknemer - inhalatoir, langetermijn - lokaal, Werknemer - dermaal, kortetermijn - systemisch, Werknemer - dermaal, langetermijn - systemisch. Andere DNEL's waren niet kritisch. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie: ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. Nadere informatie over de aannames die in dit blootstellingsscenario voorkomen, kan worden gevonden in: Website Model, ECETOC TRA en RIVM report 601450009, "Emission scenario document for biocides", 2001. Werkplekmetingen: Raadpleeg de Europese norm EN 14042 (Workplace atmospheres - Guide for the application and use of procedures for the assessment of exposure to chemical and biological agents (Werkplekatmosfeer - Richtlijn voor de toepassing en het gebruik van procedures voor de beoordeling van blootstelling aan chemische en biologische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese norm EN 482 (Workplace atmospheres - General requirements for the performance of procedures for the measurement of chemical agents (Werkplekatmosfeer - Algemene eisen voor de uitvoering van de procedures voor het meten van chemische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese Norm EN 689 (Workplace atmospheres - Guidance for the assessment of exposure by inhalation to chemical agents for comparison with limit values and measurement strategy (Werkplekatmosfeer - Leidraad voor de beoordeling van de blootstelling bij inademing van chemische stoffen voor de vergelijking met de grenswaarden en de meetstrategie)) of gelijkwaardige nationale normen. BOHS/NVVA guidance "Testing Compliance with Occupational Exposure Limits for Airborne Substances". Werkplekmetingen - Methode: http://amcaw.ifa.dguv.de/substance/methoden/096-L-Ammonia.pdf. __________________________________________________________________________________________ 19/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3: Tussenproduct __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 3 Tussenproduct Gebruiksdescriptorsysteem Gebruikssector SU1 - Landbouw, bosbouw, visserij SU5 - Vervaardiging van textiel, leer en bont SU8 - Vervaardiging van chemische stoffen op grote schaal (waaronder aardolieproducten) SU9 - Vervaardiging van fijnere chemische stoffen SU12 - Vervaardiging van producten van kunststof, ondermeer door samenstelling of omvorming SU24 - Wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling Productcategorie PC19 - Halffabricaten Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Milieu-emissiecategorie ERC6a - Industrieel gebruik dat resulteert in de vervaardiging van een andere stof (gebruik van tussenproducten) 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof ( Oplossing of samengeperst gas ). Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het Omvat een stofgehalte in het product tot 100 % (tenzij anders vermeld). product Regio: 800000 t/y Totaal: 6591429 t/y Gebruik binnen-/buitenshuis. Werkomgeving Continu proces. Proces Hanteer de stof in een gesloten systeem. Systeem Frequentie en duur van het gebruik Fabricage: 24 h/d, 330-360 d/y. Operator: 8-12 h/d. Gaat ervan uit dat de basisrichtlijnen voor arbeidshygiëne worden geïmplementeerd. Algemene maatregelen Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen, Laarzen, Helm. Gebruikte hoeveelheden Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC6a - Industrieel gebruik dat resulteert in de vervaardiging van een andere stof (gebruik van tussenproducten) Producteigenschappen Vloeistof __________________________________________________________________________________________ 20/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3: Tussenproduct __________________________________________________________________________________________ Gebruikte hoeveelheden Frequentie en duur van het gebruik Locatie 2000-3000 t/d Regio 950000 t/y Totaal 6591429 t/y Continu vrijkomen Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Frequentie en duur van het gebruik >4 h Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) Technische omstandigheden en Gebruik buitenshuis maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Milieu-emissiecategorie ERC6a - Industrieel gebruik dat resulteert in de vervaardiging van een andere stof (gebruik van tussenproducten) Release to Air 1.21 x 105 kg/d Release to Water 4.85 x 104 kg/d Zoetwater PEC: 2.19 x 10-3 mg/L - Totale Ammoniak , 8.37 x 10-4 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.076 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) __________________________________________________________________________________________ 21/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3: Tussenproduct __________________________________________________________________________________________ Zeewater PEC: 5.37 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 2.05 x 10-5 mg/L - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.019 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Langdurige blootstelling - Lokale >4 h effecten - Inademing Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis <0.01 mg/m3, RCR: <0.01 - Ademhalingsbescherming Nee Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.01 mg/m3, RCR: <0.01 Ademhalingsbescherming Nee Acute / korte-termijn blootstelling Blootstellingsconcentraties Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis / Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 No gloves Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 No gloves PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) __________________________________________________________________________________________ 22/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3: Tussenproduct __________________________________________________________________________________________ Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.07 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 3.72 mg/m3, RCR: 0.27 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.19 mg/m3, RCR: 0.23 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 4.69 mg/m3, RCR: 0.35 - Ademhalingsbescherming 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.71 mg/m3, RCR: 0.05 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 No gloves 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Gebruikte EUSES -model: EUSUS v2.1. Niet-standaard aannames: Vereiste verwijderingsefficiëntie (afvalwater) 100%. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC): Water, 0.0011 mg/L ( Vrije Ammoniak ). Geen andere PNEC's afgeleid. Beheersing van de blootstelling van de werknemer __________________________________________________________________________________________ 23/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3: Tussenproduct __________________________________________________________________________________________ Het TRA-hulpmiddel van het ECETOC is gebruikt om de blootstelling van consumenten te schatten, tenzij anders vermeld. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Gebruikte Afgeleide doses zonder effect (DNEL): Werknemer - inhalatoir, langetermijn - lokaal, Werknemer - dermaal, kortetermijn - systemisch, Werknemer - dermaal, langetermijn - systemisch. Andere DNEL's waren niet kritisch. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie: ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. Nadere informatie over de aannames die in dit blootstellingsscenario voorkomen, kan worden gevonden in: Website Model, ECETOC TRA en RIVM report 601450009, "Emission scenario document for biocides", 2001. Werkplekmetingen: Raadpleeg de Europese norm EN 14042 (Workplace atmospheres - Guide for the application and use of procedures for the assessment of exposure to chemical and biological agents (Werkplekatmosfeer - Richtlijn voor de toepassing en het gebruik van procedures voor de beoordeling van blootstelling aan chemische en biologische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese norm EN 482 (Workplace atmospheres - General requirements for the performance of procedures for the measurement of chemical agents (Werkplekatmosfeer - Algemene eisen voor de uitvoering van de procedures voor het meten van chemische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese Norm EN 689 (Workplace atmospheres - Guidance for the assessment of exposure by inhalation to chemical agents for comparison with limit values and measurement strategy (Werkplekatmosfeer - Leidraad voor de beoordeling van de blootstelling bij inademing van chemische stoffen voor de vergelijking met de grenswaarden en de meetstrategie)) of gelijkwaardige nationale normen. BOHS/NVVA guidance "Testing Compliance with Occupational Exposure Limits for Airborne Substances". Werkplekmetingen - Methode: http://amcaw.ifa.dguv.de/substance/methoden/096-L-Ammonia.pdf. __________________________________________________________________________________________ 24/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 4 Industrieel gebruik Gebruiksdescriptorsysteem Gebruikssector SU4 - Vervaardiging van voedingsmiddelen SU5 - Vervaardiging van textiel, leer en bont SU6a - Vervaardiging van hout en houtproducten SU6b - Vervaardiging van pulp, papier en papierwaren SU8 - Vervaardiging van chemische stoffen op grote schaal (waaronder aardolieproducten) SU9 - Vervaardiging van fijnere chemische stoffen SU13 - Vervaardiging van overige niet-metalen minerale producten, zoals gips, cement SU15 - Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten SU16 - Vervaardiging van computers, elektronische en optische producten, elektrische apparatuur SU23 - Recycling SU0 - Overige Productcategorie PC1 - Kleefmiddelen, afdichtingsmiddelen PC9a - Coatings en verven, verdunners, verfafbijtmiddelen PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC15 - Producten voor het behandelen van niet-metalen oppervlakken PC16 - Warmtetransportvloeistoffen PC20 - Producten zoals pH-regelaars, uitvlokmiddelen, neerslagmiddelen, neutralisatiemiddelen, overig ongespecificeerd PC26 - Producten voor het kleuren, afwerken en impregneren van papier en karton: inclusief bleekmiddelen en andere verwerkingshulpmiddelen PC29 - Farmaceutische producten PC30 - Fotochemicaliën PC34 - Producten voor het kleuren, afwerken en impregneren van textiel, inclusief bleekmiddelen en andere verwerkingshulpmiddelen PC35 - Was- en reinigingsmiddelen (inclusief op oplosmiddelbasis) PC37 - Chemische stoffen voor de waterzuivering PC39 - Cosmetica, persoonlijke verzorgingsproducten PC40 - Extractiemiddelen Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten Milieu-emissiecategorie ERC4 - Industrieel gebruik van verwerkingshulpmiddelen in processen en producten die geen onderdeel worden van voorwerpen ERC5 - Industrieel gebruik dat leidt tot opname in of op een matrix ERC6b - Industrieel gebruik van reactieve verwerkingshulpmiddelen ERC7 - Industrieel gebruik van stoffen in gesloten systemen 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen __________________________________________________________________________________________ 25/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ Vloeistof ( Oplossing of samengeperst gas ). Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het Omvat een stofgehalte in het product tot 100 % (tenzij anders vermeld). product Gebruikte hoeveelheden Werkomgeving Proces Systeem Algemene maatregelen Regio: 25000 t/y Totaal: 354631 t/y Gebruik binnen-/buitenshuis. Continu proces. Batchproces. Hanteer de stof in een gesloten systeem. Gaat ervan uit dat de basisrichtlijnen voor arbeidshygiëne worden geïmplementeerd. Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen, Laarzen, Helm. Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC4 - Industrieel gebruik van verwerkingshulpmiddelen in processen en producten die geen onderdeel worden van voorwerpen ERC5 - Industrieel gebruik dat leidt tot opname in of op een matrix ERC6b - Industrieel gebruik van reactieve verwerkingshulpmiddelen ERC7 - Industrieel gebruik van stoffen in gesloten systemen Producteigenschappen Vloeistof Gebruikte hoeveelheden Regio 25000 t/y Totaal 354631 t/y Frequentie en duur van het gebruik Continu vrijkomen Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Frequentie en duur van het gebruik >4 h Technische omstandigheden en Gebruik buitenshuis maatregelen om dispersie van de Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) __________________________________________________________________________________________ 26/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Milieu-emissiecategorie ERC4 - Industrieel gebruik van verwerkingshulpmiddelen in processen en producten die geen onderdeel worden van voorwerpen Release to Air 7.15 x 104 kg/d Release to Water 7.52 x 104 kg/d Zoetwater PEC: 2.82 x 10-3 mg/L - Totale Ammoniak , 1.08 x 10-4 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.098 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Zeewater PEC: 6.06 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 2.31 x 10-5 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.021 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Milieu-emissiecategorie Release to Air Release to Water Zoetwater Zeewater Milieu-emissiecategorie Release to Air Release to Water Zoetwater Zeewater Milieu-emissiecategorie Release to Air Release to Water Zoetwater Zeewater ERC5 - Industrieel gebruik dat leidt tot opname in of op een matrix 3.76 x 104 kg/d 3.76 x 104 kg/d PEC: 1.46 x 10-3 mg/L - Totale Ammoniak , 5.58 x 10-5 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.051 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) PEC: 3.17 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 1.21 x 10-5 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 0.011 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) ERC6b - Industrieel gebruik van reactieve verwerkingshulpmiddelen 75.2 kg/d 3760 kg/d PEC: 4.54 x 10-5 mg/L - Totale Ammoniak , 1.73 x 10-6 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 1.58 x 10-3 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) PEC: 5.19 x 10-6 mg/L - Totale Ammoniak , 1.98 x 10-7 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 1.80 x 10 -4 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) ERC7 - Industrieel gebruik van stoffen in gesloten systemen 3760 kg/d 3760 kg/d PEC: 1.46 x 10-4 mg/L - Totale Ammoniak , 5.58 x 10-6 - Vrije Ammoniak PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 5.07 x 10-3 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) PEC: 3.17 x 10-5 mg/L - Totale Ammoniak , 1.21 x 10-6 - Vrije Ammoniak __________________________________________________________________________________________ 27/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ PNEC: 0.0011 mg/L - Vrije Ammoniak RCR: 1.10 x 10-3 Discussie Conversie van Totaal Ammoniak naar Vrije Ammoniak gebaseerd op een fractie van 3.82%, gegeven voor pH 8 en 25 ºC (Ref data in EPA document EPA-600/3-79-091) Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Langdurige blootstelling - Lokale >4 h effecten - Inademing Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis <0.01 mg/m3, RCR: <0.01 - Ademhalingsbescherming Nee Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.01 mg/m3, RCR: <0.01 Ademhalingsbescherming Nee Acute / korte-termijn blootstelling Blootstellingsconcentraties Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis / Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% __________________________________________________________________________________________ 28/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.07 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves Procescategorie PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 3.72 mg/m3, RCR: 0.27 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.19 mg/m3, RCR: 0.23 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 4.96 mg/m3, RCR: 0.35 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.71 mg/m3, RCR: 0.05 - Ademhalingsbescherming 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Gebruikte EUSES -model: EUSUS v2.1. Niet-standaard aannames: Vereiste verwijderingsefficiëntie (afvalwater) 100%. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC): Water, 0.0011 mg/L ( Vrije Ammoniak ). Geen andere PNEC's afgeleid. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Het TRA-hulpmiddel van het ECETOC is gebruikt om de blootstelling van consumenten te schatten, tenzij anders vermeld. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Gebruikte Afgeleide doses zonder effect (DNEL): Werknemer - inhalatoir, langetermijn - lokaal, __________________________________________________________________________________________ 29/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4: Industrieel gebruik __________________________________________________________________________________________ Werknemer - dermaal, kortetermijn - systemisch, Werknemer - dermaal, langetermijn - systemisch. Andere DNEL's waren niet kritisch. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie: ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. Nadere informatie over de aannames die in dit blootstellingsscenario voorkomen, kan worden gevonden in: Website Model, ECETOC TRA en RIVM report 601450009, "Emission scenario document for biocides", 2001. Werkplekmetingen: Raadpleeg de Europese norm EN 14042 (Workplace atmospheres - Guide for the application and use of procedures for the assessment of exposure to chemical and biological agents (Werkplekatmosfeer - Richtlijn voor de toepassing en het gebruik van procedures voor de beoordeling van blootstelling aan chemische en biologische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese norm EN 482 (Workplace atmospheres - General requirements for the performance of procedures for the measurement of chemical agents (Werkplekatmosfeer - Algemene eisen voor de uitvoering van de procedures voor het meten van chemische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese Norm EN 689 (Workplace atmospheres - Guidance for the assessment of exposure by inhalation to chemical agents for comparison with limit values and measurement strategy (Werkplekatmosfeer - Leidraad voor de beoordeling van de blootstelling bij inademing van chemische stoffen voor de vergelijking met de grenswaarden en de meetstrategie)) of gelijkwaardige nationale normen. BOHS/NVVA guidance "Testing Compliance with Occupational Exposure Limits for Airborne Substances". Werkplekmetingen - Methode: http://amcaw.ifa.dguv.de/substance/methoden/096-L-Ammonia.pdf. __________________________________________________________________________________________ 30/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 5 Professioneel gebruik Gebruiksdescriptorsysteem Gebruikssector SU1 - Landbouw, bosbouw, visserij SU4 - Vervaardiging van voedingsmiddelen SU5 - Vervaardiging van textiel, leer en bont SU6a - Vervaardiging van hout en houtproducten SU6b - Vervaardiging van pulp, papier en papierwaren SU8 - Vervaardiging van chemische stoffen op grote schaal (waaronder aardolieproducten) SU9 - Vervaardiging van fijnere chemische stoffen SU10 - Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken SU11 - Vervaardiging van producten van rubber SU12 - Vervaardiging van producten van kunststof, ondermeer door samenstelling of omvorming SU15 - Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten SU16 - Vervaardiging van computers, elektronische en optische producten, elektrische apparatuur SU23 - Recycling SU24 - Wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling SU0 - Overige Productcategorie PC9a - Coatings en verven, verdunners, verfafbijtmiddelen PC12 - Meststoffen PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC15 - Producten voor het behandelen van niet-metalen oppervlakken PC16 - Warmtetransportvloeistoffen PC19 - Halffabricaten PC20 - Producten zoals pH-regelaars, uitvlokmiddelen, neerslagmiddelen, neutralisatiemiddelen, overig ongespecificeerd PC21 - Laboratoriumchemicaliën PC29 - Farmaceutische producten PC30 - Fotochemicaliën PC37 - Chemische stoffen voor de waterzuivering PC40 - Extractiemiddelen Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens PROC20 - Koel- en drukvloeistoffen in verbreid gebruik maar gesloten systemen Milieu-emissiecategorie ERC8b - Wijdverbreid gebruik (binnen) van reactieve stoffen in open systemen ERC8e - Wijdverbreid gebruik (buiten) van reactieve stoffen in open systemen ERC8f - Wijdverbreid gebruik (buiten) dat leidt tot opname in of op een matrix ERC9a - Wijdverbreid gebruik (binnen) van stoffen in gesloten systemen ERC9b - Wijdverbreid gebruik (buiten) van stoffen in gesloten systemen __________________________________________________________________________________________ 31/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof ( Oplossing of samengeperst gas ). Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het Omvat een stofgehalte in het product tot 100 % (tenzij anders vermeld). product Werkomgeving Proces Systeem Algemene maatregelen Gebruik binnen-/buitenshuis. Continu proces. Batchproces. Hanteer de stof in een gesloten systeem. Gaat ervan uit dat de basisrichtlijnen voor arbeidshygiëne worden geïmplementeerd. Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen, Laarzen, Helm. Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC8b - Wijdverbreid gebruik (binnen) van reactieve stoffen in open systemen ERC8e - Wijdverbreid gebruik (buiten) van reactieve stoffen in open systemen ERC8f - Wijdverbreid gebruik (buiten) dat leidt tot opname in of op een matrix ERC9a - Wijdverbreid gebruik (binnen) van stoffen in gesloten systemen ERC9b - Wijdverbreid gebruik (buiten) van stoffen in gesloten systemen Frequentie en duur van het gebruik Geen significant effect Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Frequentie en duur van het gebruik >4 h Technische omstandigheden en Gebruik buitenshuis maatregelen om dispersie van de Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC20 - Warmte- en druktransportvloeistoffen in dispergerende maar gesloten systemen voor professioneel gebruik >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten >4 h Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen __________________________________________________________________________________________ 32/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) Procescategorie Frequentie en duur van het gebruik Technische omstandigheden en maatregelen om dispersie van de bron naar de werknemer te beheersen PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk Langdurige blootstelling - Lokale >4 h effecten - Inademing Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis <0.01 mg/m3, RCR: <0.01 - Ademhalingsbescherming Nee Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.01 mg/m3, RCR: <0.01 Ademhalingsbescherming Nee Acute / korte-termijn blootstelling Blootstellingsconcentraties Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis / Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 0.34 mg/kg bw/d, RCR: 0.05 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 2.48 mg/m3, RCR: 0.18 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves __________________________________________________________________________________________ 33/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling - PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.07 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 - No gloves PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 3.72 mg/m3, RCR: 0.27 - Ademhalingsbescherming 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.19 mg/m3, RCR: 0.23 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 4.96 mg/m3, RCR: 0.35 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.71 mg/m3, RCR: 0.05 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 6.20 mg/m3, RCR: 0.44 - Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.89 mg/m3, RCR: 0.06 - Ademhalingsbescherming 95% Blootstellingsconcentraties __________________________________________________________________________________________ 34/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ Systemische effecten - Dermaal Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) en handschoenen 1.37 mg/kg bw/d, RCR: 0.20 - Handschoenen Reductie 90% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) en ademhalingsbescherming (RPE) 0.69 mg/kg bw/d, RCR: 0.10 - No gloves Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 3.54 mg/m3, RCR: 0.25 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik binnenshuis zonder plaatselijke afzuiging (LEV) 0.03 mg/kg bw/d, RCR: 0.01 No gloves Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal Procescategorie Langdurige blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling Systemische effecten - Dermaal PROC20 - Warmte- en druktransportvloeistoffen in dispergerende maar gesloten systemen voor professioneel gebruik >4 h Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.24 mg/m3, RCR: 0.09 Ademhalingsbescherming Reductie 95% Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 7.08 mg/m3, RCR: 0.51 Ademhalingsbescherming Nee Blootstellingsconcentraties Gebruik buitenshuis met ademhalingsbescherming (RPE) 1.71 mg/kg bw/d, RCR: 0.25 No gloves Gebruik binnenshuis met plaatselijke afzuiging (LEV) 0.14 mg/kg bw/d, RCR: 0.02 - No gloves 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Gebruikte EUSES -model: EUSUS v2.1. Niet-standaard aannames: Vereiste verwijderingsefficiëntie (afvalwater) 100%. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC): Water, 0.0011 mg/L ( Vrije Ammoniak ). Geen andere PNEC's afgeleid. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Het TRA-hulpmiddel van het ECETOC is gebruikt om de blootstelling van consumenten te schatten, tenzij anders vermeld. Risicobeoordeling: Gebaseerd op Risicokarakteriseringsratio (RCR), Rekenmethode. Gebruikte Afgeleide doses zonder effect (DNEL): Werknemer - inhalatoir, langetermijn - lokaal, Werknemer - dermaal, kortetermijn - systemisch, Werknemer - dermaal, langetermijn - systemisch. Andere DNEL's waren niet kritisch. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie: ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. Nadere informatie over de aannames die in dit blootstellingsscenario voorkomen, kan worden gevonden in: Website Model, ECETOC TRA en RIVM report 601450009, "Emission scenario document for biocides", 2001. Werkplekmetingen: Raadpleeg de Europese norm EN 14042 (Workplace atmospheres - Guide for the application and use of procedures for the assessment of exposure to chemical and biological agents (Werkplekatmosfeer - Richtlijn voor de toepassing en het gebruik van procedures voor de beoordeling van blootstelling aan chemische en biologische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese norm EN 482 (Workplace atmospheres - General requirements for the performance of procedures for __________________________________________________________________________________________ 35/36 Datum van herziening 18-05-2016 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5: Professioneel gebruik __________________________________________________________________________________________ the measurement of chemical agents (Werkplekatmosfeer - Algemene eisen voor de uitvoering van de procedures voor het meten van chemische stoffen)) of gelijkwaardige nationale normen. Raadpleeg de Europese Norm EN 689 (Workplace atmospheres - Guidance for the assessment of exposure by inhalation to chemical agents for comparison with limit values and measurement strategy (Werkplekatmosfeer - Leidraad voor de beoordeling van de blootstelling bij inademing van chemische stoffen voor de vergelijking met de grenswaarden en de meetstrategie)) of gelijkwaardige nationale normen. BOHS/NVVA guidance "Testing Compliance with Occupational Exposure Limits for Airborne Substances". Werkplekmetingen - Methode: http://amcaw.ifa.dguv.de/substance/methoden/096-L-Ammonia.pdf. __________________________________________________________________________________________ 36/36