249.0306 Operaties aan de schildklier (1) Informatie voor poliklinische patiënten Deze folder geeft u een globaal overzicht van de operaties aan de schildklier. Ook informeert deze folder u over schildklieraandoeningen, waarvoor een operatie nodig is. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie bij iedereen weer anders kan zijn. Wat is de schildklier? De schildklier is een vlindervormig orgaan in de hals op de luchtpijp. De schildklier maakt hormonen die belangrijk zijn voor de stofwisseling. Voor het maken van die hormonen is de schildklier voornamelijk afhankelijk van voldoende jodium in het lichaam. Dichtbij de schildklier ligt zowel links als rechts de stembandzenuw. De beide stembandzenuwen zorgen ervoor dat onze stembanden kunnen bewegen. Omdat er een kleine kans is dat de zenuw tijdens de operatie wordt beschadigd, wordt indien nodig voor de operatie door de K.N.O.-arts gecontroleerd of uw stembanden goed functioneren. Verder liggen aan de achterzijde direct tegen de schildklier aan, vier bijschildkliertjes. Twee aan de linkerkant en twee aan de rechterkant. De bijschildklieren wisselen in aantal en in ligging. Ze zijn van belang voor de calciumhuishouding. Waarom opereren? Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd. Kort samengevat volgen ze hier: • De schildklier werkt te hard. Als dat niet met medicijnen in de hand is te houden kan een operatie noodzakelijk zijn. • Er zit een knobbel in de schildklier. Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken, maar ook kan het misschien een goedaardig of kwaadaardig gezwel zijn. • De schildklier kan vele knobbels bevatten en zo groot zijn geworden dat u last hebt met ademhalen en slikken. Ook kan het een cosmetisch bezwaar zijn. Afhankelijk van de reden waarom u geopereerd moet worden kan het nodig zijn de schildklier geheel of gedeeltelijk te verwijderen. Soorten operaties We onderscheiden drie soorten operaties: De totale strumectomie De schildklier wordt helemaal verwijderd. Bijvoorbeeld bij sommige vormen van schildklierkanker. De sub-totale strumectomie Beide helften van de schildklier worden grotendeels verwijderd. Centraal blijft een stukje achter van 10 - 15 gram. Bijvoorbeeld bij een te hardwerkende schildklier of een te grote schildklier. Hemistrumectomie of lobectomie Één helft van de schildklier wordt helemaal verwijderd. Bijvoorbeeld bij een knobbel in die helft van de schildklier, waarbij het onduidelijk is of de knobbel goedaardig of kwaadaardig is. De operatie De operatie vindt plaats onder algehele narcose (verdoving). U ligt met het hoofd zover mogelijk achterover. Er wordt een horizontale snee laag in uw hals gemaakt. De schildklier kan dan over het algemeen gemakkelijk worden bereikt en geheel of gedeeltelijk worden verwijderd. Van belang daarbij is natuurlijk om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen. Afhankelijk van het soort operatie worden er één of twee drains in het operatiegebied achtergelaten om bloed af te kunnen voeren. De drains worden in overleg met de arts verwijderd. U verblijft één nacht op de Intensieve Zorgafdeling. Na de operatie De pijn na de operatie wordt met pijnstillende middelen onderdrukt. De pijn verdwijnt in een paar dagen. De wond geneest snel en meestal met een fraai litteken dat vaak na verloop van tijd amper meer is te zien. De hechtingen worden na ongeveer vijf dagen verwijderd. Wanneer u onderhuids gehecht bent lossen de hechtingen vanzelf op. U kunt dan ook weer naar huis. Uw werk kunt u daarna snel weer hervatten. Na de operatie gaat u zo nodig opnieuw naar de K.N.O.-arts om uw stembandfunctie te laten controleren. Mogelijke complicaties Geen enkele ingreep is vrij van de kans op complicaties. Zo zijn er ook bij deze operatie de normale risico's op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding, wondinfectie. De kans op complicaties in het wondgebied hangen samen met het soort operatie: hoe groter de operatie des te meer kans op beschadiging van zaken die vlak bij de schildklier liggen. Uw arts kan u hier nader over informeren. Over het algemeen is de strumectomie een veilige operatie met weinig complicaties en een vlot herstel. Meestal behoeft u na de operatie geen medicijnen meer te gebruiken om de schildklierfunctie te regelen. Wel moet poliklinisch gecontroleerd worden of de schildklierfunctie goed blijft. Uiteraard is het bovenstaande afhankelijk van de reden waarom u geopereerd wordt. In het geval van een kwaadaardig gezwel kan het allemaal anders liggen. Tot slot Deze folder is ingegaan op de operaties aan de schildklier en de aandoeningen waarvoor een operatie nodig is. Als u naar aanleiding van deze folder nog vragen heeft, stelt u ze dan gerust aan uw arts. Deze folder is samengesteld door de Commissie Voorlichting van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. Op een aantal plaatsen is de tekst aangepast aan de situatie in het Beatrixziekenhuis. Beatrixziekenhuis, Banneweg 57, 4204 AA Gorinchem, telefoon (0183) 64 44 44 www.rivas.nl