De Wereldeconomie Vandaag: Op Zoek naar Groei

De Wereldeconomie van Morgen:
Op Zoek naar Groei
Jan Van Hove
Chief Economist, KBC Group NV
Bolero Tips & Trends 2016
10 september 2016
Globalization presumes sustained economic
growth. Otherwise, the process loses its
economic benefits and political support.
Paul Samuelson, Nobelprijswinnaar Economie
Reële Economische Groei in de Wereld
3.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0
2013
2014
2015
2016
2017
Bron: World Bank (September 2016)
Group Chief Economist
2018
Reële Economische Groei in de Wereld
6
5
4
3
2
1
0
2013
2014
Westerse Landen
2015
2016
2017
Ontwikkelingslanden
Bron: World Bank (September 2016)
Group Chief Economist
4
2018
BRICS
Reële Economische Groei in BRIC-landen
20,000
15,000
10,000
%
5,000
0
-5,000
-10,000
Brazilië
Rusland
Indië
China
Bron: IMF (September 2016)
Group Chief Economist
5
Groei in Europa
… na de dubbele crisis
4
3
2
1
0
-1
-2
-3
-4
-5
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
EU28
Group Chief Economist
Eurozone
6
Belangrijke Ingrediënten in een
Duurzaam Groei-recept
 Vertrouwen bij de economische agenten
 Stimulerende monetaire omgeving
 Stimulerende investeringsomgeving
Group Chief Economist
7
Groei vereist vertrouwen
Producentenvertrouwen in industrie
60
Westerse Landen
Opkomende Economieën
Wereld
Neutraal Niveau
55
50
45
Bron: PMI Markit Manufacturing (2016)
Group Chief Economist
8
Groei vereist vertrouwen
Producentenvertrouwen herstelt in Eurozone
60
55
50
45
40
2011
2012
2013
Industrie
Group Chief Economist
2014
Diensten
9
2015
2016
Totaal
Bron: Markit (2016)
Groei vereist vertrouwen
Algemeen vertrouwen in de economie stijgt, maar
recent onzekerheden
Eurozone – Indicator Economisch Sentiment
2
1
0
-1
-2
2011
2012
Industrie
2013
Diensten
2014
Consumenten
2015
Detailhandel
2016
Bouw
Bron: Europese Commissie (2016)
Group Chief Economist
10
Recente Economische Groei in Eurozone
Samenstelling van de economische groei
Reële BBP groei (t.o.v. vorig kwartaal, %)
1.0
0.8
0.6
0.4
0.4
0.4
05/2015
08/2015
0.5
0.4
0.3
0.2
0.0
-0.2
-0.4
-0.6
Private cons.
Group Chief Economist
Overheidsbestedingen
11/2015
Investeringen
11
02/2016
Export
Import
05/2016
Voorraden
BBP
Recente Economische Groei in de VS
Samenstelling van de economische groei
Reële BBP groei (t.o.v. vorig kwartaal, %)
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
-1.0
-2.0
-3.0
Consumptie
Group Chief Economist
Overheid
Investeringen
Export
12
Import
Voorraden
Q2 2016
Q1 2016
Q4 2015
Q3 2015
Q2 2015
Q1 2015
Q4 2014
Q3 2014
Q2 2014
Q1 2014
Q4 2013
Q3 2013
Q2 2013
Q1 2013
Q4 2012
Q3 2012
Q2 2012
Q1 2012
-4.0
Reële BBP groei
Stimulerend Monetair Beleid
 Expansief monetair beleid
-
(extreem) lage intrestvoeten bepaald door de centrale banken
-
Bijkomend: onconventioneel monetair beleid: “Kwantitatieve
Versoepeling” (“Quantitative Easing” (QE))
 Asset Purchase Programmes van de ECB, FED etc.
 Basisidee
-
Liquiditeit en goedkoop geld stimuleren de economische groei via
toegenomen consumptie en investeringen.
 Aanzienlijke discussie over timing en effectiviteit van het beleid
Group Chief Economist
13
Inflatieverwachtingen
4
10-jaar inflatieverwachtingen
(inflatieswap, verwacht jaarlijks gemiddelde in %)
3
2
1
Eurozone
0
Group Chief Economist
14
VS
Korte-termijnrente
7
Beleidsrente in Eurozone, VS en Japan sinds 1999
6
5
4
3
2
1
0
-1
ECB Deposit Rate
Group Chief Economist
FED Funds Rate
15
Bank of Japan
Korte-termijnrente
Beleidsrente in Eurozone, VS en Japan sinds 2012
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
2/01/2012
-0.1
-0.2
-0.3
-0.4
-0.5
2/01/2013
ECB Deposit Rate
Group Chief Economist
2/01/2014
2/01/2015
FED Funds Rate
16
2/01/2016
Bank of Japan
Impact Monetair Beleid
 Op korte termijn beperkte impact op inflatie en groei
(versus de verwachtingen)
-
Discussie omtrent de impact op middellange termijn
-
Effect in VS duidelijker dan in de Eurozone
 In Eurozone duidelijk deflatoire situatie in termen van
-
Algemene producentenprijzen
-
Factorenprijzen
 Lange-termijnintrestvoeten volgen de daling
-
Vlakke rentecurve
-
Op dit ogenblik: afname intra-EMU spread
-
Spread kan toenemen afhankelijk van politieke evoluties in EU
Group Chief Economist
17
Lage inflatie duurt voort
… en opent de deur voor monetaire stimulus
Eurozone – Inflatie (t.o.v. vorig jaar, %)
4
3.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0
-0.5
-1
Harmonized consumer prices
Group Chief Economist
18
Producentenprijzen
Onzekerheid en zwak herstel wegen op prijzen
Eurozone – Producentenprijzen (t.o.v. vorig jaar, %)
5%
4%
3%
2%
1%
0%
-1%
-2%
-3%
-4%
-5%
2012
2013
2014
2015
Exclusief Energie
Group Chief Economist
Industrie (excl. Bouw)
19
2016
Naast prijsmatiging ook algemene kostenmatiging
Evolutie in lonen
Eurozone – Algemene Loonevolutie (t.o.v. vorig jaar, %)
4
3.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0
-0.5
-1
Loon-index
Group Chief Economist
Index Consumentenprijzen
20
Belang van Energieprijzen voor
Inflatie in Eurozone
Evolutie Olieprijs
(USD per barrel Brent oil)
120
100
80
60
40
20
Group Chief Economist
21
Belang van Energieprijzen voor
Inflatie in Eurozone
Evolutie Olieprijs:
Jaarlijkse Prijswijziging
-> beëindiging deflatoire impact
-> enkel op korte termijn een
positieve impact op inflatie
40
20
0
-20
-40
-60
Group Chief Economist
22
Belang van Energieprijzen voor
Inflatie in Eurozone
Eurozone CPI Inflatie
(jaarlijkse wijzigingen, %)
2.0%
1.5%
1.0%
0.5%
0.0%
-0.5%
-1.0%
2013
Totale Inflatie
Group Chief Economist
2014
2015
Excl. Energie, voeding, alcohol & tabak
23
2016
Excl. Energie
Verwachtingen voor de EMU en VS:
Samenvatting
Reële BBP-groei in %
Inflatie in %
Kerninflatie in %
2015
2016
2017
2015
2016
2017
2015
2016
2017
EMU
1.6
1.4
1.3
0.0
0.2
1.6
0.8
0.9
1.0
VS
2.6
1.3
2.1
0.1
1.2
2.6
1.8
2.2
2.2
Group Chief Economist
24
Verdere convergentie langetermijnintrestvoeten in Eurozone
in basispunten t.o.v. 10-jarige Duitse overheidsobligatie
8 Sep 2016
Eind 2016
+6m
+12m
Eind 2017
België
23
25
25
25
25
Frankrijk
22
25
25
25
25
Ierland
47
50
40
40
40
Italië
121
120
115
115
110
Portugal
309
300
300
270
240
Spanje
104
110
110
110
110
Group Chief Economist
25
Inflatie en Monetair Beleid
The story continues…
 Eurozone: lage inflatie laat toe de monetaire stimulus
verder te zetten
-
Kwantitatieve versoepeling voorzien tot maart 2017, verlenging
mogelijk
-
Nadien worden eerste renteverhogingen verwacht
 Verenigde Staten: restrictiever monetair beleid gestart
-
Maar: verdere renteverhogingen worden vertraagd door duidelijke
afkoeling Amerikaanse economie en wereldwijde onzekerheid
Group Chief Economist
26
Zwakker herstel Amerikaanse economie
Illustratie: jobcreatie
Recente Terugval in Jobcreatie na sterke resultaten in Juni-Juli 2016
(in duizendtallen)
600
400
200
0
-200
-400
-600
-800
Gehele Economie
Group Chief Economist
27
Private Sector
May-16
Jan-16
Sep-15
May-15
Jan-15
Sep-14
May-14
Jan-14
Sep-13
May-13
Jan-13
Sep-12
May-12
Jan-12
Sep-11
May-11
Jan-11
Sep-10
May-10
Jan-10
Sep-09
May-09
Jan-09
Sep-08
May-08
Jan-08
Sep-07
-1000
Conclusie:
De Wereldeconomie van Morgen
 Naweeën van de financieel-economische crisis
-
Europa sterker getroffen door bijkomende schuldencrisis en
existentiële vragen over de EU en de EMU
 Uitzonderlijk sterk expansief monetair beleid
-
Voortdurende lage inflatie en beperkte groei
 Vertrouwen bij consumenten en producenten verbetert, maar
is kwetsbaar
 Overheden in schuld -> beperkte investeringsmodus, weinig
ondersteuning aan expansie
Group Chief Economist
28
Conclusie:
Van de Economie naar de Beurs
 Reële economie doet het – alles bij elkaar – relatief goed,
maar groei en groeiperspectieven blijven beperkt.
 Omgeving met deflatoire druk weegt op de economische
activiteit.
 Monetaire omgeving is complex, maar blijft de komende jaren
sterk gericht op stimulering, zeker in de Eurozone.
Group Chief Economist
29
Conclusie:
Van de Economie naar de Beurs
 Combinatie van lage investeringskosten, stabiele (maar lage) groei op
langere termijn, monetaire stimulus en vertrouwen bieden een gezonde
voedingsbodem voor de financiële markten.
 Deels weerspiegeld in sterke beursprestaties de afgelopen jaren.
 Maar ook een omgeving met risico’s:
- Gevoeligheid voor schokken (bv. Brexit)
- Verzwakking Amerikaanse economie of harde landing in opkomende economieën
- Geo-politieke omgeving (EU, Midden-Oosten etc.)
- Effectiviteit monetair beleid
-> korte-termijn volatiliteit waarschijnlijk
Group Chief Economist
30