Voorstel GEMEENTERAAD

Voorstel GEMEENTERAAD
VII - C
Stuknummer
In te vullen door raadsgriffie.
Programma
Ruimtelijke ontwikkeling
Onderwerp
beeldkwaliteitsplan Lipperkerkstraat
Dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling en Beheer
Corsanummer
In te vullen door opsteller stuk.
Enschede
2 juni 2009
Wij stellen u voor te besluiten tot
Het vaststellen van wijziging 25 van de Welstandsnota Enschede, Beeldkwaliteitsplan Lipperkerkstraat.
Toelichting op het voorstel
Beeldkwaliteitplan Lipperkerkstraat heeft betrekking op alle percelen gelegen aan beide zijden van de
Lipperkerkstraat (van Oldenzaalsestraat/de Klomp tot Noordesmarkerrondweg). In het beeldkwaliteitsplan wordt een
beeld geschetst voor de nieuw te ontwikkelen gebieden, te renoveren panden, woningcomplexen en
bedrijfsgebouwen aan de Lipperkerkstraat.
1. Relatie met programma/beleidskader/wettelijke taak/bestuurlijke geschiedenis
Eind negentiger jaren was er sprake van veel overlast door drugshandel en kleine criminaliteit in de
Lipperkerkstraat. Op een aantal plekken verloederde het vastgoed, winkeliers hadden het moeilijk en bewoners
klaagden over overlast van junkies en drunky’s. Het imago van de straat was slecht.
In de afgelopen vijf jaar is samen met de wijkraden uit de aanliggende wijken de Velve en de Bothoven met
succes een halt toegeroepen aan de neergaande spiraal waarin de leefbaarheid van de Lipperkerkstraat was
terechtgekomen. Dat kwam ondermeer door het met succes uitvoeren van integrale handhavingacties,
interventies in probleemgezinnen, investeringen in de openbare ruimte door de gemeente (schoon, heel, veilig) en
door het inzetten van een straatmanager in het winkelgebied. Ook werden door Neighbourhood Corporation
Enschede (NCE) overlastgevende panden opgekocht en beheerd. De uitdaging ligt er om de neergaande spiraal
om te buigen in een opwaartse richting.
In uw vergadering van 29 januari 2007 hebt u kennis genomen van de uitvoeringsovereenkomst die wij
betreffende NCE hebben gesloten met de woningcorporaties de Woonplaats, Ons Huis en Domijn en van ons
besluit om als gemeente Enschede uit NCE te treden. U hebt toen, net als de raden van bestuur van de drie
betrokken woningcorporaties besloten tot het verstrekken van de benodigde financiële bijdragen om alle bij de
uitvoeringsovereenkomst betrokken partijen in staat te stellen “met een schone lei” de gewenste ontwikkelingen in
de straat op te starten.
De uitdaging ligt er vanaf januari 2007 temeer om gezamenlijk met de woningcorporaties de Woonplaats, Domijn
en Ons Huis, met NCE en andere publieke en private partners ontwikkelingen in gang te zetten die de
Lipperkerkstraat moeten maken tot een aantrekkelijke en veelkleurige straat met een goed imago.
Om die vervolgslag te kunnen maken is, in samenwerking de corporaties, een integrale ontwikkelingsvisie voor de
totale straat gemaakt. Deze visie geeft op hoofdlijnen sturing aan het verbeteren van panden en aan nieuwe
bouwontwikkelingen en geeft antwoord op de vraag hoe de vanouds karakteristieke menging van gevarieerde
woonvormen met kleinschalige (milieuvriendelijke) bedrijvigheid wordt behouden of hersteld. Door het tot
ontwikkeling brengen van nieuwe locaties, het opwaarderen van bestaande gebouwen en door verlenen van
subsidie aan eigenaren voor het verbeteren van hun pand krijgt dat proces van behoud en herstel een impuls en
krijgt ook het sociale klimaat en de leefbaarheid een impuls.
Uiteindelijk moet als eindbeeld een aantrekkelijke, veelkleurige en bedrijvige straat ontstaan die zich onderscheidt
van andere aanloopstraten door gedurfde vormgeving, een mix van oude en nieuwe sferen en functiemenging.
Een straat met een uitstekend imago, zonder overlast en met vastgoed dat een zodanig verbeterde uitstraling
heeft dat de waarde van omliggend vastgoed er positief door wordt beïnvloed.
Met de NCE-partners hebben wij afspraken gemaakt over de taakverdeling bij de aanpak van de
Lipperkerkstraat. In het Plan van Aanpak is aangegeven dat in overleg met de NCE-partners wordt nagegaan of
het wenselijk is om op basis van de ontwikkelingsvisie een beeldkwaliteitplan te maken waaraan in de toekomst
(ver)bouwplannen in de Lipperkerkstraat worden getoetst.
In 2004 is de Welstandsnota Enschede vastgesteld. Deze nota geeft ruimtelijke criteria voor toetsing van
bouwplannen en inrichting van gebieden. Voorgesteld wordt om de Welstandsnota Enschede te wijzigen om de
BP, R. Harmsen ((053) 481 53 24)
identiteit van de Lipperkerkstraat te behouden en versterken middels een aanvullend toetsingskader met
praktisch hanteerbare richtlijnen. Na de vaststelling van wijziging 25 zal het beeldkwaliteitplan Lipperkerkstraat
deel uitmaken van die nota. Voor de volledigheid wordt gelijktijdig met dit raadsvoorstel tot wijziging van de
Welstandsnota Enschede, de Ontwikkelingsvisie Lipperkerkstraat ter kennisname aangeboden.
Dit Raadsvoorstel heeft betrekking op de programma’s ruimtelijke ontwikkeling, wonen en actief in de stad.
Welstand valt onder het programma ruimtelijke ontwikkeling, maar het beeldkwaliteitsplan beïnvloed ook de
kwaliteit van wonen en ondernemen in de Lipperkerkstraat.
2. Situatieschets, probleemstelling, doelstelling
De samenwerking met de NCE-partners verloopt goed en leverde tot nu toe al diverse concrete resultaten op.
Zo bouwt de Woonplaats nu 6 winkels met daarboven 11 woningen op de hoek van de Lipperkerkstraat en
Hoog en Droog en bereidt zij een plan voor voor de bouw van circa 80 woningen tussen de Lage Bothofstraat
en Lipperkerkstraat. Een particulier ontwikkelaar heeft een plan voor de bouw van 3 woningen op het terrein
van de voormalige garage Auto Garant. NCE en Stedelijk Wonen zijn bezig met nieuwbouw van de panden
Lipperkerkstraat 348 – 350 en met het uitgeven middels particulier opdrachtgeverschap van een drietal
braakliggende terreinen aan de Lipperkerkstraat (in de Velve). Stedelijk Wonen vordert ook gestaag met het
project particuliere pandverbetering. Circa 150 van de 250 aangewezen panden zijn of worden met de
beschikbare middelen nu aangepakt. Dat verbeteringsproces gaat de komende tijd nog verder. Belangrijk voor
de Lipperkerkstraat is ook dat er voortgang komt in de realisering van de brede school in de wijk de Bothoven,
nu vaststaat dat een terrein dat grenst aan de Freinetschool binnen afzienbare tijd beschikbaar kan komen voor
uitbreiding van de school; samen met de Woonplaats wordt een plan voorbereid.
Met de NCE-partners is afgesproken dat het wenselijk is om op basis van de ontwikkelingsvisie
Lipperkerkstraat een beeldkwaliteitplan te maken. Dat plan heeft tot doel om de welstandscommissie een
toetsingskader te bieden voor nog komende ruimtelijke ontwikkelingen. Voor bestaande bebouwing en
nieuwbouw direct grenzend aan de Lipperkerkstraat blijven de belangrijkste criteria uit de welstandscategorie
‘Dorpse linten’ van de Welstandsnota van toepassing. Voor grotere, nieuwe ontwikkelingen
(ontwikkelingslocaties) zijn aanvullende gebiedsgerichte richtlijnen voor beeldkwaliteit opgenomen in het
beeldkwaliteitplan, gericht op een additionele kwaliteitsverbetering van het gebied.
Het beeldkwaliteitplan is bedoeld om nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen te sturen op het gebied van
stedenbouw, architectuur en openbare ruimte. Het is geen stringent en rigide instrument waarbij tot op
detailniveau criteria worden voorgeschreven, maar geeft op beeldende wijze suggesties voor nieuwe ruimtelijke
initiatieven. De locatie aan de Lipperkerkstraat speelt hierbij een belangrijke rol, er wordt in het bijzonder
aandacht besteed aan de nieuwbouw van hoekpanden, aan de invulling van grote gaten in de straatwand, aan
een hoogwaardige openbare ruimte en aan duurzame parkeeroplossingen. Voor de ontwikkeling van de
binnengebieden achter de straatwand geldt dat hier zich de unieke mogelijkheid zich aandient om nieuwe
woningen te bouwen dichtbij het stadscentrum. Nieuwe invullingen zullen hier voornamelijk bestaan uit
compacte, grondgebonden eengezinswoningen met een tuin en waar mogelijk een parkeerplek op eigen
terrein.
Ondanks dat er dus positieve ontwikkelingen gaande zijn in de Lipperkerkstraat, blijft de vastgoedontwikkeling
door de woningcorporaties mede als gevolg van de huidige economische omstandigheden toch enigszins
achter. Eerder is gezamenlijk de ambitie uitgesproken om te starten in twee speerpuntgebieden (gebied tussen
Oldenzaalsestraat / Wilhelminastraat en gebied tussen Oliemolensingel en Oostveenweg) en om
ontwikkelingen daar voor 2010 te realiseren. Voor 2012 zou het grootste deel van alle gewenste ontwikkelingen
moeten zijn gerealiseerd. Verwacht moet worden dat er ook in de speerpuntgebieden enkele jaren meer nodig
zal zijn (tot 2015) om te komen tot het gewenste resultaat.
3. Bevindingen uit de interactie met belanghebbenden
Met betrokken wijkraden, corporaties en de NCE is vooroverleg geweest over het beeldkwaliteitsplan.
Opmerkingen en aanvullingen uit deze overleggen zijn in de huidige versie van het beeldkwaliteitsplan
verwerkt.
Het ontwerp-beeldkwaliteitsplan heeft van 10 april 2009 tot en met 21 mei 2009 voor een ieder ter inzage
gelegen. Gedurende deze periode zijn er geen zienswijzen naar voren gebracht.
4. Informeren over het vervolg
Het beeldkwaliteitsplan Lipperkerkstraat gaat onderdeel uitmaken van de Welstandsnota. Aanvragen van
bouwvergunningen worden door de welstandscommissie hieraan getoetst. Uiteraard zult u ook op de hoogte
worden gehouden van de vordeningen van het project Lipperkerkstraat in algemene zin.
5. Financiële informatie
BP, R. Harmsen ((053) 481 53 24)
Aan de wijziging van de Welstandsnota zijn geen financiële gevolgen verbonden.
6. Risicoparagraaf
Aan de wijziging van de Welstandsnota zijn geen bijzondere risico’s verbonden. Wel is het mogelijk dat
investeringen door ontwikkelende partijen in de Lipperkerkstraat vanwege de kredietcrisis langer worden
uitgefaseerd.
7. Overige voor de raad relevante informatie
Het uitvoeren van de pandverbetering op basis van dit beeldkwaliteitsplan, is een onderdeel van de
investeringen in Velve – Lindenhof als prachtwijk, alsmede overige kwalitatieve ISV-2 doelstellingen.
8. Bijlagen bij dit raadsvoorstel
Mee te zenden:
a. N.v.t.
Ter inzage (leeskamer):
a. Tekening wijziging 25 Welstandsnota Enschede;
b. Beeldkwaliteitsplan Lipperkerkstraat
c. Ontwikkelingsvisie Lipperkerkstraat
d. Raadsbesluit 29 januari 2007 inzake NCE
e. Plan van Aanpak Lipperkerkstraat 2006
Vertrouwelijke bijlagen (bij de griffie):
a. N.v.t.
Burgemeester en Wethouders van Enschede,
de Secretaris,
de Burgemeester,
M.J.M. Meijs
P.E.J. den Oudsten
Besluit
van de Raad van de gemeente Enschede, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 26 mei
2009
Het vaststellen van wijziging 25 van de Welstandsnota Enschede, Beeldkwaliteitsplan Lipperkerkstraat.
vastgesteld in de vergadering van 22 juni 2009
de Griffier,
BP, R. Harmsen ((053) 481 53 24)
de Voorzitter,