GEMEENTEBESTUUR LANGEMARK-P0ELKAPELLE GEMEENTELIJKE ADVIESRAAD VOOR MILIEU EN NATUUR KASTEELSTRAAT, 1 8920 LANGEMARK-P0ELKAPELLE tel : 057/49.09.15 fax: 057/48.60.50 e-mail : [email protected] Verslag van de Gemeentelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur op maandag 08 december 2004 DE GEMEENTELIJKE ADVIESRAAD VOOR MILIEU EN NATUUR. Waren aanwezig op de vergadering van 08 december 2004 : A De stemgerechtigde leden : DE WANDEL Robert, namens de werknemersorganisatie ACW D’HERCK Ivan, namens de werknemersorganisatie ABVV TOP Ann en BUTAYE Sofie namens Natuurpunt, afd. Westland FRANS Greta, namens de compostmeesters THORREZ Jos, namens Koninklijk verbond Volkstuinen KINGET Franklin, namens landbouworganisatie Landelijke Gilde. B De leden zonder stemrecht : ALLEWAERT Denis en VANYSACKER Daniël, respectievelijk voorzitter en secretaris van het Bebloemingscomité DEREYNE Steve en VICTOOR Wendy, natuurliefhebbers VANDAMME Luc, namens de politieke fractie SPa VANLERBERGHE Daniël, Schepen van Leefmilieu VERGOTE Adelien, Milieuambtenaar (IGMA) MENU Guy, Secretaris. Plaats : in de vergaderzaal van het gemeentehuis te Langemark. Aanvang om 19u30 en geheven om 21u30. Dagorde : 1. Inleiding, welkom en begroeting. De Voorzitter verwelkomt de aanwezige leden op deze vergadering van de adviesraad voor milieu en natuur. 2. Goedkeuring verslag vorige vergadering. Na bespreking wordt het verslag van de vorige vergadering goedgekeurd. 3. Kleine bomen voor kleine tuinen. Voordracht. Een voordracht met diavoorstelling door onze voorzitter Thorrez Jos. “Een boompje opzetten voor bomen”. Aan het eind van dit werkjaar houden we eraan onze laatste vergadering van de milieuraad een speciaal cachet te geven. Menige tuinliefhebbers wensen hun tuin te herinrichten, nieuwe bomen of bloemdragende struiken te planten, het tuinpad te vernieuwen of een tuinprieeltje te omhagen. Op zijn Frans of Engels, klassiek of modern… in elk geval, voor iedereen is een tuin een plaats van verpozing en rust. Ook bomen groeien volgens hun geaardheid, een stevige groeier kan je moeilijk tot een dwergboom verplichten of een breed uitgroeiende kruin dwingen tot de vorm van een regenscherm. Wat kan geplant worden in een kleine tuin, tot hoe groot kan een kleine boom in mijn tuin uitgroeien… ? Voor we naar deze en nog vele andere vragen een antwoord zoeken, doen we er goed aan ons te informeren naar de verschillende kenmerken van een boomkeuze. Begeleidende tekst bij de diavoorstelling met treffende voorbeelden van bomen in diverse tuinen geplant. Bomen vormen het verticaal element in de tuin, in het park, langsheen wegen, dreven en pleinen en in het landschap. Sommige landschappen zijn zeer bekend, juist omwille van de bomen, zoals hier de Damse vaart. Soms kan één boom een mooi accent leggen in de tuin, maar ook in het straatbeeld. Een eik, beuk, plataan of treurwilg die vrij doorgroeit kan een fraai beeld opleveren. Maar wie bepaalde voorbeelden wil overnemen in eigen tuin, komt soms bedrogen uit, omdat deze bosbomen al vlug te groot worden voor de toegemeten ruimte. Een ceder is een mooie parkboom. Bij het planten vermoedt de tuinbezitter meestal niet dat dit boompje zo’n ruimte zal innemen. Volgende situaties zijn dan het gevolg. Hetzelfde beeld zien we bij zilverberken. Snoeien is niet altijd de oplossing. Soms resten alleen maar de witte stammen. Daarom is het raadzaam vooraf te informeren naar de omvang van de gekozen boomsoort. Gelukkig bestaan er van iedere boomsoort cultuurvariëteiten die niet zo groot worden of afwijkende bladvormen en bladkleuren hebben. Van de meeste boomsoorten bestaan er bolronde, piramidale, slanke of treurvormen. Sommige liefhebbers verkiezen bloeiende bomen of bomen met gekleurde bladeren ( olm, beuk). Bomen met gevlekte bladeren behoren ook tot de mogelijkheid. Ook de herfstverkleuring speelt een rol bij de keuze. In de moderne tuinaanleg worden meestal enkele bomen van eenzelfde soort bij elkaar geplant in een bepaald patroon. We overlopen nu enkele interessante en veel toegepaste boomsoorten. Sierkersen en sierpruimen behoren tot de vroegste bloeiers. Deze sierpruim krijgt na de bloei bruine bladeren die vele liefhebbers op prijs stellen. Door snoei of scheren worden de relatief kleine kronen nog kleiner gehouden. Bepaalde variëteiten dragen overvloedig eetbare pruimen. Deze sierkers bloeit schitterend, maar wel kortstondig. Voor de doorsnee tuin toch wel wat groot. Er bestaat eveneens een slanke sierkers, maar de kleur is lichtroze. In deze voortuin komen beide soorten voor De noordkriek bloeit schitterend wit en levert daarbij eetbare vruchten. De laatste jaren wordt deze kers met kleine bolvorm steeds meer aangetroffen. De bloem is wit, maar de bolvorm primeert. Afstervingsverschijnselen van een gedeelte of van de ganse kroon komt wel vaak voor. Sierappels bloeien eveneens mooi en langer dan de sierkers. De kleuren variëren van wit over roze naar rood, al of niet met bruinachtig blad. In het najaar kleuren de vruchtjes, die veel gebruikt worden in de bloemsierkunst. Ook de sierpeer bestaat. De bloei is schitterend wit en de najaarsverkleuring valt ook op. Wordt ook in leivorm gebruikt. De roze meidoorn kent een achteruitgang, maar de leivorm is vrij innoverend. De Crataegus lavallei ‘carrierei’ is een meidoorn met witte bloemen in de lente, glimmend blad in de zomer en oranje vruchten in de herfst. Een veel aangeplante bolvorm is deze bolesdoorn. Sommige exemplaren bloeien heel mooi en in de herfst kunnen ze een prachtige herfstkleur krijgen. Ook de bol-es bestaat. Een populaire boom is de trompetboom, die midden de zomer bloeit met deze witte bloemen. Er bestaat ook een geelbladige Catalpa, maar het meest aangeplant is de Bolcatalpa Trompetbomen laten zich gemakkelijk snoeien Een boom die qua bladgrootte op de catalpa lijkt, is de minder voorkomende Paulownia. De blauwe bloemtrossen vormen een aparte verschijning. Deze boom wordt wel al wat groot. De acacia, zoals dit vrijgroeiend exemplaar op de begraafplaats te Beveren, is een grote imposante boom, Maar er bestaat een kleine bolvorm, de veelvuldig geplante bolacacia. De geelbladige vorm dient gesnoeid te worden om klein te houden. In de winter zien we ijle takken, maar in het groeiseizoen verschijnen de geelgroene bladeren. Een boom die minder vlug groeit als de gele acacia maar er goed op lijkt is de gele valse christusdoorn. De valse christusdoorn is een boom met, zoals de naam aangeeft, grote doornen. Gelukkig zijn er ongedoornde variëteiten. Een esdoorn met schitterende prille bladeren is de Acer pseudoplatanus ‘Brillantissimum’, zeg maar de meest briljante esdoorn. De laatste jaren worden veel heesters op stam gezet, die als kleine boom kunnen aangewend worden. Eén van de bekendste is het krentenboompje of Amelanchier. De bloei is in het voorjaar schitterend wit, de vruchtjes die volgen zijn eetbaar en de herfstkleur heeft ook een sierwaarde. Minder voorkomend is de Hibiscus op stam. Op de achtergrond bemerken we de crèmekleurige bloemen van de Aralia. De Aralia of duivelswandelstok is een heesterachtig boompje dat in de jaren ‘80 veel aangeplant werd. Ook het amandelboompje is een heester op stam. Het is geen langlevende plant. Bladhoudende planten, zoals deze Viburnum tinus worden ook op stam geleverd. Weinig gekend, noch als heester, noch als boom is de Cercis of judasboom. De intens roze kleur is zeer opvallend. Een nadeel is wel de winterhardheid. Allerlei wilgenstruiken worden op stam gekweekt, meestal omwille van de wilgenkatjes. Een nieuwigheid van de laatste jaren is deze wilg met gevlekt blad. De korte levensduur is wel een tegenvaller. Maar de onvolprezen schietwilg, beter gekend als knotwilg is daarentegen een boom die niet alleen het landschap siert, maar ook in onze moderne tuinen is dit een probleemloze boom. Paardekastanjes zijn imposante bomen, maar iets te groot voor de meeste tuinen. Te weinig gekend is deze heesterachtige paardekastanje die ook op stam beschikbaar is. De gewone beuk, zij het de groene of de bruine, wordt ongesnoeid veel te groot voor de tuin. Deze treurvorm of prieelbeuk blijft klein De schijnbeuk of Nothofagus is een kleine boom met zeer kleine blaadjes. De haagbeuk of Carpinus wordt niet alleen in hagen gebruikt, ook dergelijke zuilvormen zijn perfect te vormen. Ook de eik is een bosboom die zeer groot en oud kan worden. Een slanke vorm van de eik is ook beschikbaar. Vrijgroeiende platanen nemen 10-tallen m2 ruimte in. Maar platanen verdragen de snoei zo goed, dat ze als leiboom, maar nu ook als dakplataan aangeboden worden. Linden hebben dezelfde eigenschap. De laatste 10 jaar is de leiboom in het algemeen en de leilinde in het bijzonder zeer veel toegepast. Jaarlijks snoeien is hier wel de boodschap. Ook in de herfst hebben bomen een sierwaarde, wanneer de bladeren nog een prachtige herfstverkleuring krijgen. Eén van de meest opvallende bomen in de herfst is de amberboom. Ook de fluweelboom verkleurt enig mooi. Dan volgt de winter, die ook mooie beelden kan opleveren. Met deze laatste beelden wensen wij u nog vele jaren tuinplezier. Bomen voor kleine tuinen. Soms kan een bezoek aan een arboretum verhelderend werken. Enkele kleine bomen zijn : Acer campestre ‘Nanum’ : kleine vorm van de veldesdoorn Acer negundo ‘ Aureomarginatum’: bonte vorm van de vederesdoorn. De ‘Aureomarginatum’ is geel-gevlekt, de ‘Variëgatum’ is zilver gevlekt, terwijl de ‘Flamingo’bij het uitlopen rose aangelopen bladeren heeft. Acer platanoides ‘ Crimson King’ en ‘ Faassen’s Black’ : bruinbladige Noorse esdoorns – matig groot Acer platanoides ‘ Drummondii’ : geel-gevlekt Acer platanoides ‘ Globosum’ : bolvorm van de Noorse esdoorn Acer pseudoplatanus ‘ Leopoldii ’: geel-gevlekte vorm van gewone esdoorn Acer pseudoplatanus ‘ Brillantissimum’ : loopt mooi bronskleurig uit Aesculus pavia Aesculus X mutabilis ‘ Induta’ Alnus glutinosa ‘ Imperialis’ : Els met fijn versnipperd blad Amelanchier lamarckii ‘ Ballerina’ : krentenboompje Betula pendula ‘ Laciniata’ : berk met ingesneden blad Betula pendula ‘ Fastigiata’ : zuilvormige berk Betula pendula ‘ Youngii’ : parasolberk Caragana arborescens ‘ Pendula’ : treurvorm van de erwtenstruik Catalpa bignonioides ‘Nana’ : boltrompetboom Crataegus laevigata ‘ Paul’s Scarlet’ : rose meidoorn Crataegus lavallei ‘ Carierei’ Crataegus prunifolia ‘Splendens’ Fraxinus excelsior ‘Nana’ : boles Fraxinus ornus ‘ Meczeck’ : pluimes Gleditsia triacanthos ‘ Sunburst’ : geelbladige kristusdoorn Hydrangea paniculata ‘ Grandiflora’ Koelreuteria paniculata Laburnum watereri ‘ Vossii’ : gouden regen Liquidambar styraciflua Malus hybriden o.a. ‘Liset’ Morus alba ‘ Pendula’ : Treur-moerbei Nothofagus antarctica : schijnbeuk Paulownia tomentosa Platanus acerifolia : in leivorm kan de plataan kleiner gehouden worden Prunus ‘Trailblazer’ Prunus ceracifera ‘Nigra’: bruinbladige pruim Prunus eminensis ‘ Umbraculifera’ : bolvormige kers Prunus serrulata ‘ Amanogawa’ : zuilkers Robinia pseudoacacia ‘ Frisia’ : geelbladige acacia Robinia pseudoacacia ‘ Umbraculifera’ : bolacacia Salix alba : wilg Salix integra ‘ Hakuro nishiki’ : gevlekte wilg Salix matsudana ‘Tortuosa’ : sidderwilg Sorbus aria en aucuparia : meelbes en lijsterbes Syringa vulgaris Tilia, vooral T. vulgaris ‘Pallida’ in leivorm : leilinde Ulmus carpinifolia ‘Wredei’: zuil – olm 4. Varia 1. Natuurpunt. Ruim 50.000 gezinnen zijn lid van Natuurpunt. Het lidgeld bedraagt € 20 voor het hele gezin. Je ontvangt 5 x per jaar Natuur.blad met bijhorende activiteitenkalender en de plaatselijke afdeling nodigt je uit om deel te nemen aan haar werking, via een nieuwsbrief of lokaal contactblad blijf je op de hoogte van het natuurgebeuren. Vervolgens kan met het gehele gezin gratis deelgenomen worden aan alle geleide wandelingen en fietstochten van Natuurpunt. Als extra geniet je 10% ledenkorting bij aankoop van boeken, T-shirts, verrekijkers in de natuurpunt-winkel. Nieuwe leden ontvangen een welkomstpakket ! Contact : natuurpunt kardinaal Mercierstraat 1 te 2800 Mechelen. Te. 015/42 49 21, [email protected], www.natuurpunt.be 2. Nationale Boomgaardenstichting (NBS) Bezitters van een hoogstamboomgaard weten ongetwijfeld dat een boomgaard alsook oude fruitrassen bijdragen tot het behoud van de genetische diversiteit en een mooi landschap. De Vlaamse overheid subsidieert onder bepaalde voorwaarden de aanleg en onderhoud van een hoogstamboomgaard. Adresgegevens: Nationale Boomgaardenstichting v.z.w. Leopold-III-straat 8 te 3724 Vliermaal - Kortessem, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail : [email protected] Buitendienst ALT – West-Vlaanderen, Koningin Astridlaan 29, 1ste verdiep, te 8200 Brugge. Aspecten met betrekking tot landbouw : www.vlaanderen.be/landbouw 3. Infoavond Ecologisch siertuin Op 10 maart 2005 in de Polyvalente zaal nabij de Sporthal Langemark, om 20.00 uur. Voordrachtgever : Claude Willaert Meer genieten van je tuin: dat kan ! Zou je graag wat meer zangvogels in je tuin zien? Vind je dat je teveel snoeiwerk hebt? Je wil niet sproeien of schoffelen, maar je weet niet goed wat je kan doen aan dat onkruid in je tuin? De spelregels van de ecologische siertuin kunnen je alvast helpen! Heb je een kleine stadstuin, een gezinstuin met veel speelruimte of een tuin waarin je ook wat fruit, bessen, kruiden wil… Het maakt in principe niets uit. De spelregels van de ecologische siertuin blijven toepasbaar. Je moet dus je persoonlijke verwachtingen niet aan de kant schuiven. Let wel: een ecologische siertuin is géén synoniem voor een groene wildernis. Ook de vormgeving van je tuin houd je zelf in de hand. Een ecologische tuin houdt rekening met de levenscyclus van planten, struiken en bomen, de inplantplaats ervan. En dit allemaal in het belang van de vele insecten (lieveheersbeestjes, vlinders) zoogdieren (egel, vleermuis, ..), vogels (koolmeesjes, vinken) die graag vertoeven in de tuin. Ook in het belang van de eigenaar, want het motto is: weinig werk in je tuin zorgt er voor dat je er ten volle van kan genieten. Geïnteresseerd ? Wees welkom op 10 maart. Organisatie: Natuurfonds Westland ism Milieuraad Langemark-Poelkapelle en VELT Westland. Meer info: - Milieudienst gemeente Langemark-Poelkapelle, Guy Menu, Kasteelstraat 1, Langemark, tel. 057 49 09 15 of via e-mail: [email protected] - Natuurfonds Westland v.z.w. Sofie Butaye, Iepersesteenweg 56, 8600 Woumen, tel. 051 54 52 44 of e-mail: [email protected] 4. Volgende vergadering Mevr. Ann Top en Sofie Butaye, namens Natuurpunt, verstrekken toelichting inzake de werking van het VogelOpvangCentrum Bulskampveld te 8730 Beernem. De juiste datum zal samen met de dagorde overgemaakt worden. Het eindejaar 2004 in zicht ! Ons rest nog aan allen een vrolijk kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar 2005 toe te wensen. Aan iedereen een goede gezondheid en véél geluk. Met dank voor de prettige samenwerking in de milieuraad gedurende het voorbije werkjaar. Namens de Gemeentelijke Adviesraad voor Natuur en Milieu. Guy Menu Secretaries Jos Thorrez, Voorzitter