ICD patiënten dag okt 2016 Behandeling van hartritmestoornissen W.P.J. Jansen Cardioloog – elektrofysioloog Tergooi - Flevoziekenhuis Hartactie = electriciteit Hartritmestoornissen • Te traag • Te snel sinusknoop Sick Sinus Syndroom Sinus exit blok Sinus overdrive arrest AV geleiding Mobitz I / Mobitz II blok bi/trifasciculair blok totaal AV blok boezems Boezemfibrilleren boezemflutter boezemtachycardie, AVNRT WPW kamers Kamerfibrilleren Kamertachycardie Kamerflutter Torsade de Pointes Enz Kamerritmestoornissen • Kamertachycardie – Vaak zeer snel (120-300 per minuut) – Meestal regelmatig – Afhankelijk van snelheid en conditie van het hart: • Hartkloppingen • Wegvallen van de bloeddruk, flauwvallen – Kan overgaan in: Kamerritmestoornissen • Kamertachycardie – Vaak zeer snel (120-300 per minuut) – Meestal regelmatig – Afhankelijk van snelheid en conditie van het hart: • Hartkloppingen • Wegvallen van de bloeddruk, flauwvallen – Kan overgaan in: • Kamerfibrilleren Kamerritmestoornissen • Kamerfibrilleren – Chaotische electrische activatie van de hartkamers – Hartstilstand – Enige mogelijke behandeling: Defibrilleren Behandeling van kamerritmestoornissen • ICD – ATP (anti-tachycardie pacing) – Defibrilleren (shock) – Zeer effectief Behandeling van kamerritmestoornissen • ICD = Airbag ?? Behandeling van kamerritmestoornissen • Voorkomen is beter dan genezen Lane keeping assist Emergency brake assist Derde remlicht ABS Adaptive cruise controle Behandeling van kamerritmestoornissen • Voorkomen is beter dan genezen – Leefregels – Medicatie – Ablatie Leefregels • Adviezen omtrent leefregels afhankelijk van ziektebeeld • Gezond leven! - regelmatig bewegen - gezond eten, voldoende en niet overmatig - alcohol beperkt, geen drugs • Specifieke leefregels: (competitieve) sport, koorts, • Stress?? Medicatie “Zo, dus dit is de 1 tablet per jaar variant…” Medicatie • Hart wordt aangestuurd door elektriciteit • Electrische activatie van hartspiercel: actiepotentiaal Actiepotentiaal • Natrium, Kalium, Calcium kanalen Hartritme medicijnen • Indeling (Vaughan Williams classificatie) Klasse I: Natrium-kanaal blokkers Klasse II: Betablokkers Klasse III: Kalium-kanaal blokkers Klasse IV: Calciumblokkers Klasse V: Overig Hartritme medicijnen • Indeling (Vaughan Williams classificatie) Klasse I: Natrium-kanaal blokkers (Flecainide, disopyramide, lidocaine) Klasse III: Kalium-kanaal blokkers (Sotalol, amiodarone) Klasse IV: Calciumblokkers (Verapamil, Diltiazem) Hartritme medicijnen • Indeling (Vaughan Williams classificatie) Klasse II: Betablokkers (Metoprolol, Bisoprolol, Atenolol, Carvedilol, ) Hartritme medicijnen • Betablokkers Verlagen bloeddruk V l bl dd k Vertragen hartritme Verlagen samentrekkings kracht hartspiercel => hart wordt minder belast, minder zuurstofverbruik Verlagen kans op spontane zelfontlading hartspiercel Medicatie • Ritmemedicijnen verlagen kans op ritmestoornissen met ≈ 75% • Klasse I en III medicijnen: risico van ‘pro-aritmie’ • Mogelijke bijwerkingen Ablatie Ablatie • Bij falen van ritmemedicijnen • Aanbrengen van littekens in hartkamerwand op plaats waar ritmestoornis ontstaat • Branden met RF energie • In tertiair centrum (AMC, OLVG, St Antonius, LUMC) Ablatie • Opvoeren van catheters via bloedvat in lies naar hart, positioneren in het hart Ablatie • Eerst electrofysiologisch onderzoek (EFO): Bepalen electrische geleidingseigenschappen van het hart Opwekken van ritmestoornis Ablatie • Hartkamer anatomisch en electrisch in kaart brengen Voltage map Activation map (bij sinusritme) Ablatie • Electroanatomische map tijdens ritmestoornis Ablatie • Aan de hand van electroanatomische kaart en electrische signalen van ablatie catheter: Zoeken naar oorsprong van de ritmestoornis Ablatie • En dan: branden! Ablatie ‘substraatmodificatie’ Ablatie • Eerste VT ablaties begin jaren ’90 • Ingreep 2-6 uur, meestal onder narcose • Succeskans afhankelijk van oorzaak van kamerritmestoornis, tussen 50 - 90% ! Conclusies • ICD zeer succesvol in beeindigen van kamerritmestoornissen, met ATP of shock. • Voorkomen is beter dan genezen: voorkomen van ritmestoornissen door leefregels, medicatie of ablatie. • Ritmemedicijnen redelijk succesvol, kans op proaritmie of bijwerkingen. • Ablatie te overwegen bij falen van medicatie. Wisselende succeskans, afh. van oorzaak. In tertiaire centra.