Leren over je lijf hart en bloedsomloop

11/10/2013
Leren over je lijf
hart en bloedsomloop
Leren over je lijf
Wout Lamers
Afd. Anatomie & Embryologie
E1L0n3wy
I pledge allegiance to the Flag of the United States of America,
and to the Republic for which it stands, one Nation under God,
indivisible, with liberty and justice for all (1892, 1954)
as a socialist, Bellamy had initially also considered using the words
equality and fraternity, but decided against it - knowing that
the state superintendents of education on his committee were
against equality for women and African Americans
3
4
CT scan (computed tomography)
plaats van hart en longen
vooraanzicht
LL
A LS
RL
L
L
L
L
L
L
R
L
RK
L
LK
B
L
lever
darmen
hart
middenrif
L long
methode von Hagens (“Körperwelten”)
5
RL: rechter long
LL: linker long
RK rechter kamer
LK: linker kamer
A: aorta
LS: longslagader
pijlen: middenrif
6
1
11/10/2013
plaats van hart en longen
L
plaats van hart en longen
L
L
L
H
H
lever
maag
middenrif
lever
maag
7
8
plaats van hart en longen
L
plaats van hart en longen
L
L
L
H
middenrif
H
middenrif
9
10
plaats van hart en longen
HZ
het hart
“van voren” (2)
A
BHA
LS
hartezakje
LB
RB
KS
hart
RK
11
LK
A: aorta/lichaamsslagader
LS: longslagader
BHA: bovenste holle ader
RB: rechter boezem
LB: linker boezem
RK: rechter kamer
LK: linker kamer
KS: kranslagaderen
12
HZ: hartezakje
2
11/10/2013
het hart
“van voren” (3)
A
hart en longen liggen in de borstholte
en zijn bedekt met hartezakje en borstvlies
LS
BHA
LA
LA
LA
LA
HZ
OHA
MR
13
14
hartezakje
hartezakje
(harttamponade)
(harttamponade)
President
Yar’Adua
(Nigeria)
„balloon principle‟
hartezakje
alle bewegende organen zijn
omgeven door een lichaamsholte
15
16
15
harttamponade
belangrijke hartstructuren
• hartspier (boezem, kamer, en geleidingssysteem
(“knopen” en bundels))
• endocard (binnenbekleding hart)
de 60-jarige keizerin Sissi
werd in 1898 neergestoken
met een stiletto, ging nog
zelfstandig aan boord van
een schip op het meer van
Geneve, en stierf pas na 1 17uur.
• bindweefsel (kleppen, “hartskelet”, hartezakje)
• vaten (kransslagaderen en hartaderen)
18
3
11/10/2013
bestanddelen van het hart
het geleidingssysteem
myocardium (spier)
•
•
werkmyocard
geleidingsweefsel
BHA
1.sinusknoop
2.atrio-ventriculaire knoop
sk
3.bundel van His
4.bundeltakken
LB
avk
RB
LK
endocardium
(binnenbekleding)
RK
bindweefsel
• kleppen
• epicardium (binnenkant hartezakje)
• isolatieweefsel (tussen boezems en kamers)
19
het ECG (“hartfilm”)
het geleidingssysteem: ECG afleidingen
22
+ armen en benen
21
treintjes van zich herhalende signalen (één complex per hartslag)
A-V knoop
sinusknoop
“typisch” ECG
boezem
kamer
herstel
één
hartslag
cyclus
wave:
golf
23
24
4
11/10/2013
~ P-golf
25
~ QRS-golf
26
hartkleppen
(van bovenaf gezien;
boezems en grote slagaderen verwijderd)
voorzijde
LS
LS
A
MK
~ P-golf
27
echocardiogram
A
TK
MK
TK
28
MK: mitralisklep; TK: tricuspidalis klep; A: aorta; LS: longslagader
halvemaanvormige kleppen (longslagader)
buikzijde
LK
RK
LK
RB
RK
RB
#
LB
LB
rugzijde
29
30
5
11/10/2013
halvemaanvormige kleppen &
kransslagaderen
kranslagaderen en hartaderen
LS
LKS
A
RKS
LS
LKS
A
MK
RKS
TK
CS
MK
TK
CS
32
31
L/RKS: linker/rechter kransslagader; CS: coronaire sinus
kranslagaderen
kranslagaderen
(van voren gezien)
van voren gezien
van achteren gezien
RKS
HZ
BHA
BHA
A
A
LS
LS
LA
LB
RB
LKS
LKS
RK
LK
LK
RB
LS
KS
LA
RK
RB
LK
RK
OHA
OHA
LS
LB
BHA
LB
RKS
A
RKS
33
A: aorta/lichaamsslagader
LS: longslagader
BHA: bovenste holle ader
RB: rechter boezem
LB: linker boezem
RK: rechter kamer
LK: linker kamer
KS: kranslagaderen 34
hartaderen liggen op achterzijde van hart
kranslagaderen
(van voren gezien)
RKS
RKS
HZ
BHA
HZ
A
BHA
LS
A
LS
LB
RB
LB
RB
KS
RK
KS
RK
LK
35
LK
36
6
11/10/2013
kranslagaderen
kranslagaderen
(van achteren gezien)
(van achteren gezien)
A
LS
LA
A
BHA
LS
LS
LB LA RB
CS
OHA
LK
RK
A: aorta/lichaamsslagader
LS: longslagader
LV: longader
BHA: bovenste holle ader
OHA: onderste holle ader
RB: rechter boezem
LB: linker boezem
RK: rechter kamer
LK: linker kamer
KS: kranslagaderen
CS: sinus coronarius 37
LA
BHA
LS
LB LA RB
CS
OHA
LK
RK
38
bloedsomloop
bloedsomloop
1. rechter boezem
2. rechter kamer
4 & 9:
3. longslagader
netwerken van haarvaten
4. longen
5. longader
6. linker boezem
in alle organen zijn netwerken
van haarvaten aanwezig
7. linker kamer
8. lichaamslagader (aorta)
9. boven- en onderlichaam
10.bovenste & onderste
holle ader
39
bloedsomloop
40
gas- en voedseluitwisseling in haarvaten
reabsorptie
filtratie
in alle organen zijn netwerken
van haarvaten aanwezig
netto filtratiedruk:
-7 mm Hg
O2
géén netto
filtratiedruk
aderzijde
O2
netto filtratiedruk:
+10 mm Hg
slagaderzijde
haarvaten netwerk
41
42
7
11/10/2013
ziekten van het hart:
overeenkomsten & verschillen slagader & ader
binnenbekleding
slagader
ader
functie
endotheel
endotheel
vaatverwijding
antistolling
géén kleppen
kleppen
stroomrichting
hartinfarct doorbloedingsstoornis
kransslagaderen
(acuut)
hartfalen
spierpompstoornis
last > kracht
last te groot:
hoge bloeddruk (li),
longfibrose (re)
klepfunctiestoornis
kracht te gering:
spierziekte,
slechte doorbloeding
(chronisch)
wand
glad spierweefsel
(veel)
glad spierweefsel
(weinig)
bindweefsel
(veel)
bindweefsel
(weinig)
weerstand
43
44
luchttransport  gasuitwisseling
luchtwegen, slagaders en aders
45
klaplong
46
mijnwerkerslong
li
long
re
long
hart in hartezakje
hart
47
48
8