Modernisme BAUHAUS WALTER GROPIUS & OSKAR SCHLEMMER DOEL EN VERWEZENLIJKING IDEEËN OVER KUNST EN SAMENSMELTING VAN DISCIPLINES, KUNST ALS LABORATORIUM Welk beeld weg, beargumenteer Instap met Iris van Herpen, Dutch Design Profiles http://www.dutchdfa.com /profiles/382/Iris-vanHerpen ( 7.00 minuten) Bekijk het fragment goed, maak duidelijke aantekeningen en beantwoord de vraag: Wat is kenmerkend voor de werkwijze van Iris van Herpen? (http://www.youtube.com /watch?v=4Si3ejO_XzE PWS Ruben Smit & Reint Dijkstra VWO 2013 ) Samenwerking met verschillenden disciplines Experimenteel( materialen, technieken en disciplines Vernieuwen van traditioneel handwerk Wisselwerking tussen vakmanschap en innovatie met techniek en materialen De concepten zijn abstract, de materialen belangrijk Een combinatie van beweging en vorm, verschillenden disciplines Uitbreiding van haar professionele “know how” Bauhaus, context, historisch perspectief 19191 WO I Ontwikkelingen Techniek en wetenschap Verlangen om wereld opnieuw vorm te geven. Utopie. Breken met academische tradities. Welke waren dat ook al weer? Kunstenaar gaat zelf op zoek, eigen invulling. Werkelijkheid kan ook innerlijke of abstracte werkelijkheid zijn. ( Wiens invloed?) VB Expressionisme, kubisme Walter Gropius, architect 1838-1969 Bauhaus, 1925-1926: School voor toegepaste vormgeving, ontstaan uit samensmelting ambachtsschool en kunstacademie Functionalisme. Waar zie je dit aan? “Form follows function” Het gaat om de functie dus. Nieuwe materialen. ( glas, staal ,beton, enz.) http://www.schooltv.nl/video /bauhaus-de-betekenis-eninvloed-van-hetbauhaus/#q=categorie%3A%2 2Kunst%22 Voor het eerst worden er ook vrouwen toegelaten Oprichtingsmanifest van Walter Gropius Lees het uitgedeelde manifest in tweetallen en zoek naar overeenkomsten en verschillen met de werkwijze van Iris van Herpen. Leg de betekenis uit van de houtsnede van Lionel Feininger "kathedraal van het socialisme": het resultaat van samenwerkende handwerkslieden, die geïnspireerd zijn door de nieuwe tijd. Vergelijk Wat is hier vernieuwend? Wat zie je hier? ( DVD Genius Design, Disc 1.deel 2 vanaf 2.2 tot 8.2 minuten)) Genius of Design Het ontstaan van het Bauhaus en de manier van denken, de nieuwe manier van werken aan de hand van voorbeelden en interviews. Individuele, schriftelijke opdracht, Werk netjes. Vraag 1 Hoe wordt ‘het nieuwe denken’, de nieuwe manier van werken volgens het Bauhausprincipe omschreven? Vraag2 met welk doel werd het Bauhaus in 1919 in Weimar opgericht? Vraag 3a Welke disciplines waren er in het Bauhaus vertegenwoordigd? 3b Welke beroepen kon je er leren? Vraag 4 Waarom was de Art-Nouveau ontwerpstijl de vijand van het ‘Bauhausdenken’? Vraag 5 Werd er op het Bauhaus gewerkt aan een nieuwe stijl of werd er gestreefd naar een nieuwe manier van denken en leven? Leg uit. Antwoorden 1. Punk, anarchistisch, het zette iets op zijn kop door de samenwerking tussen schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur. De grenzen tussen de disciplines werden opgeheven en men keek wat dit opleverde. Bouwvakkers leerden kunstenaars en andersom 2. Door een versmelting van architectuur, schilderkunst en beeldende kunst en het samengaan van kunst en ambacht te bewerkstelligen wilde men de samenleving via de kunst op een nieuwe manier inrichten. Zowel interieur als exterieur vormgeven door samenwerking verschillenden disciplines. Vervolg antwoorden Vraag 3 a Schilderen Theater Architectuur Meubelontwerp Grafisch ontwerp Vraag 3b Architect Bouwvakker Tapijtwever Schilder Meubelmaker Vervolg antwoorden Vraag 4 De versierende ornamenten leiden af van waar het in de gebruiksvoorwerpen om gaat, namelijk de functie. Men wilde kwaliteit zonder verbloeming, versiering. Dat is verspilling van energie en leidt af van de zuiverheid van het basisontwerp. “Form Follows Functie” Vraag 5 Het ging om een nieuwe manier van leven en niet om een nieuwe stijl, namelijk door middel van de eenheid van een gemeenschappelijk idee. Samenwerking tussen kunst en ambacht. Hoogwaardige, betaalbare producten voor een grote groep. Vernieuwing door samenwerking tussen verschillende disciplines en door onderzoek naar materiaal en nieuwe technieken. Met als doel: DE WERELD VERANDEREN!!!!! Denk hardop en vergelijk het concept van IKEA met de uitgangspunten van het Bauhaus. Degelijk handwerk met een modern design, voor iedereen toegankelijk: kwalitatief design voor de massa, zoals de HEMA en IKEA dat bijvoorbeeld mogelijk maken. Oskar Schlemmer, Bodies Moving Through Space Ballet met onderzoek naar: Licht, Kleur en Vorm ‘Wandelende architectuur’, geïnspireerd op vorm van gebouw of ruimte ‘Technisch organisme’ hoe het lichaam beweegt in de ruimte(rotatie) ‘Ledenpop’(marionet), laat zien hoe de verschillenden lichaamsvormen functioneren in de ruimte. ‘Tekens in de mensen’ De vormen van het menselijk lichaam worden hierin verdeeld en opgeheven( ‘ontstoffelijking’ van het lichaam) Triadisch Ballet in drie delen, opdracht in tweetallen. Deel 1 Geel, vrolijk en opgewekt Deel 2 Roze, feestelijk en opgewekt Deel 3 Zwart, mystiek en fantastisch A. Let op de dansers en hun kostuums B. Let op de dansers en hun bewegingen Gebruik je afbeeldingblad en noteer welke basisfiguren je ziet, schets de kostuums en beschrijf materiaal, vormen en kleuren. Trias( Grieks): Eenheid van Vorm Kleur Beweging De choreograaf combineert deze drie-eenheid in : Dans Kostuum http://www.youtube.com/watch ?v=Ids53Ijo6P4 http://www.youtube.com/watch ?v=4BB9Xd2yOtE http://expandedanimation.mybl og.arts.ac.uk/2012/02/18/bodie s-moving-through-space/ Muziek Basisvormen, driehoek, vierkant, cirkel Bespreking. Deel 1 a Deel 1b B Technisch organisme, hoe het lichaam beweegt in de ruimte( rotatie). De danser maakt stijve bewegingen, alleen maar cirkelen, kleine pasjes, marionetachtig, draait met zijn armen, maakt cirkelachtige vormen. De danser beweegt achter een vierkant in het decor en daarna ervoor, hierdoor ontstaat er een spel van ruimte waarin hij zich beweegt. C Ledenpop, (marionet) laat zien hoe de verschillende lichaamsvormen functioneren in de ruimte. De danser loopt en springt. Het kostuum bestaat alleen maar uit bollen en meetkundige vormen. Het lichaam van de danser is onherkenbaar. De danser heeft geen armen en draagt een masker Deel 2a B. Technisch organisme hoe het lichaam beweegt in de ruimte( rotatie) De danser draait en beweegt zich voor en door een cirkel Deel 2b C. Ledenpop, (marionet) laat zien hoe de verschillende lichaamsvormen functioneren in de ruimte. De dansers( b en c) lopen langzaam naar elkaar toe. Ze dragen maskers. Het decor is verdeeld in enkele geometrische vormen, waar de dansers zich op en om bewegen. Deel 3a B Technisch organisme, hoe het lichaam beweegt in de ruimte( rotatie) De danser cirkelt door de ruimte om haar eigen as. Ze draagt een spiraalkostuum. Op de vloer staat een spiraal getekend. Deel 3b D Tekens in de mensen, de vormen van het menselijk lichaam worden hierin verbeeld en opgeheven( ontstoffelijking v/h menselijk lichaam. De kostuums zijn gespleten. Ze verdelen de dansers in twee helften. Ze bestaan uit bollen en punten. De dansers dragen maskers. Ze lopen van elkaar af en vallen tegen elkaar aan /weg door de zelfde vormen v/h kostuum en door de zwarte achtergrond. Hierdoor ontstaan nieuwe vormen. Het kostuum bestaat uit diverse meetkundige vormen en de danser beweegt zijn armen en benen elk op een andere manier. Hij draagt een masker dat zijn hoofd in twee delen verdeelt. De bewegingen zijn vanuit stilstand en heel langzaam. Het lijkt alsof hij is opgebouwd uit fragmenten. Sommige delen van het kostuum zijn zwart en vallen daardoor weg tegen de achtergrond, waardoor er steeds nieuwe vormen ontstaan. Tot slot, de stokkendans Stokkendans Oscar Schlemmer 2.07 http://www.youtube.co m/w atch?v=K_a1trVc-wQ Is dit een typerend werk uit de moderne cultuur? Leg uit aan de hand van de inhoud, waarom wel of niet. 2. 2. Hoe zien we in deze dans de manier van werken van het Bauhaus terug?? 1. Antwoord vraag 1 De dans is gericht op vorm en niet op verhaal De dans is een (onzichtbare) vorm geworden, die de ruimte beïnvloedt door zijn bewegingen. Het hele toneelbeeld is een vormen en lijnenspel. Om dit lijnenspel te benadrukken zijn de lichaamsdelen van de danser verlengd met stokken. Hierdoor ontstaat een ruimtelijke verbinding tussen de danser en het toneel, met als resultaat een bewegende, abstracte constructie. Antwoord vraag 2 Er wordt geëxperimenteerd met materiaal, techniek en vorm. De dans is gericht op vorm en niet op verhaal. De dans is ontstaan door onderzoek naar nieuwe materialen. De dans is ontstaan door onderzoek naar nieuwe materialen en hun eigenschappen en hoe deze zich verhouden tot de mens en de ruimte. Er is onderzoek gedaan naar de grondslagen ( grondbeginselen/ uitgangspunten) van de theaterdans. Deze manier van onderzoeken was kenmerkend voor de manier van werken van het Bauhaus. Oefenen met examenvragen http://auginfo.nl/kunst/wpcontent/uploads/2011/02/oefentoets-modernen2.pdf Oefen met Blok 3 DANS Tot slot Huiswerk: Zoek op internet 10 afbeeldingen van Bauhaus ontwerpen en schrijf er van elk voorbeeld bij waarom je het typisch een Bauhaus ontwerp vindt. Zorg dat je je voorbeelden ontleent aan een aantal verschillenden disciplines. Note, plak de afbeeldingen in een Word document en typ je motivatie er netjes bij.