Eetbare wilde planten met Bosbaas Eetbare wilde planten mei 2017 Afbeelding 1: Speenkruid Theorie en tips over wildplukken Voordat je gaat plukken kijk je eerst naar de omgeving, het seizoen en andere planten, bomen, paddenstoelen in de buurt. Dit helpt je om later makkelijker in te schatten wat voor eetbaars je tegen kunt komen. En je kunt beter bepalen of de plant of paddenstoel die je vindt ook is, wat je denkt dat het is! Omgeving Sommige planten groeien bijna overal en anderen alleen in een specifieke omgeving. Kijk dus naar het type landschap, is het loofbos, akker, slootkant, duin of strand? Droog/nat, pasgeleden omgewoelde grond of een serene bosbodem? Het kan je veel vertellen! Andere planten/bomen paddenstoelen in de buurt. Planten en paddenstoelen groeien nooit alleen. Er zijn vaak allerlei relaties met andere planten/bomen in de buurt. Vaak zie je bijvoorbeeld dovenetel bij brandnetel staan. Sommige relaties zijn heel specifiek. De berkenboleet groeit alleen bij een...berkenboom bijvoorbeeld. Seizoen Er zijn paddenstoelen die alleen in de winter voorkomen. Anderen alleen in het voorjaar. Hetzelfde geldt voor planten, of bloemen en bessen. Onthou en noteer dus wanneer je wat ziet! Wanneer bloeit het? Hoe ziet de plant er in elk seizoen uit? Wat bloeit en groeit er nu nog meer daar in de buurt? Pagina 1/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017 Zoek de verschillen! Determineer de plant of paddenstoel goed. Gebruik daarvoor ook landschap/andere planten etc. Kijk vooral heel goed naar de vorm van plant/paddenstoel als geheel, naar de stengel, de blaadjes, bladsteeltjes, bladvorm, bladrand, kleur, geur, aantal bloemblaadjes enz. Kleur van de sporen. Er zijn oneindig veel kenmerken. Leg twee verschillende blaadjes, stengels, bloemen paddenstoelen bij elkaar en zoek de 10 verschillen!! Plukken Schrijf je plukplek op, neem meerdere delen van de plant mee en hou de verschillende planten gescheiden. Als het beschermd is, of er heel weinig van groeit,of als je: Laten staan! Tenzij je een stukje meeneemt om thuis te determineren. Als je blaadjes plukt, pluk dan niet alle blaadjes van één plant. Neem van elk rozet één of twee blaadjes. Zo kan de plant verder groeien. Paddenstoelen zijn het voortplantingsorgaan van de schimmel. Het allergrootste deel zit onder de grond. Als de omstandigheden goed zijn, komt opeens een paddenstoel uit de grond/boom. Vergelijkbaar met een appelboom die bloesem en appels krijgt. De boom gaat niet dood van het plukken van de appel. De schimmel ook niet. Maar, wel met mate plukken. Niet alle delen van elke plant zijn eetbaar. Van sommige planten zijn bijvoorbeeld de bloesem en bessen prima eetbaar, de rest van de plant niet. Bijvoorbeeld de vlier, als je de bloesem of bessen eerst verhit. Ook het moment is belangrijk. Van veel planten wordt het blad minder lekker of soms zelfs giftig na de bloei! Dus pluk voor de bloei, tenzij anders staat beschreven. De oogst zoveel mogelijk ter plekke schoonmaken, takjes, zand etc. Neem voor de zekerheid een foto van de omgeving en de rest van de delen van de plant. Die helpen je bij determinatie. Pluk je bessen? Neem dan ook bladeren mee en beschrijf de groeiplaats etc. Eten Check nog een keer! Weet je echt zeker dat het is wat je denk dat het is? Eet nooit teveel van iets nieuws! Misschien ben je onverwachts allergisch. Pagina 2/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017 Figuur 1 Duizendblad Afbeelding 2: Jonge beukenknop Pagina 3/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017 Afbeelding 3: Judasoor op vlier Afbeelding 4: Hondsdraf (l) en Look-zonder-look (r) Pagina 4/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017 Gevonden eetbare/nuttige wilde planten in het Kralingse Bos Plant Berenklauw (gewone) Vlier Wetenswaardigheid Jonge scheuten, blad en bloemknoppen heerlijk geroerbakt! Heel jong blad eetbaar en als thee. In voorjaar sap aftappen voor dranken Jonge bladeren, kiemen en knoppen en nootjes eetbaar, wel verhitten! Jonge bladeren en bloesem drogen voor thee, vruchten om zo te eten Jong blad en bloem in salades, soepen . Tegen prik van brandnetels Als smaakmaker in dressing, gedroogd/vers als thee Lekker als salade Brandneteltoppen vers en gedroogd heerlijk eetbaar en gezond. Na 21 juni minder geschikt, tenzij je planten snoeit. Zowel vers als gedroogd te oogsten. Wellen in water en opbakken! Noten geroosterd in salades of hazelnootpasta! Jong blad eetbaar (heel), vliesje als pleister te gebruiken Blaadjes en bloemetjes in kruidenboter, thee, op azijn of in olie Jonge scheuten heerlijk als asperges, en bloembellen voor thee en bier! Kastanje en blad als zeep/wasmiddel te gebruiken Kiem- en jonge planten kort smoren en/of blenderen. Goeie reiniger. Wortel gekookt als bittere smaakmaker Rijpe donkerrode vruchtjes heerlijk rauw snoepje Bladeren en wortels als toevoeging in soepen, sauzen en salades. Ui/knoflook smaak en geur. Zaadjes lekker in salade of dressing. Uit droge vruchten is meel te maken Hele jonge nog dichte bladeren eetbaar en in thee net als bloesem. De bessen tot jam te verwerken. Hartversterkend. Vindbaar in bermen, pittige wortel Wortel te gebruiken als kruidnagel, blad om te frituren. Bloem in jam (gelei), jong blad in salade en gestoomd, wortel geroosterd als koffie Blad, bloem en zaadpeultjes te eten Jong blad vóór de bloei eten, vol vitamine C. Na de bloei alleen wortelknolletjes nog eetbaar. Jonge blaadjes als frisse toevoeging in salade. Niet teveel i.v.m oxaalzuur. Alleen de vlierbloesem en vlierbessen zijn te eten. Bloesem in pannenkoeken, siroop, thee. Bessen idem, eerst koken Vogelmuur Blaadjes en bloemetjes hele jaar door te eten. Heerlijk in salades/soepen Weegbree Jonge bittere blaadjes als salade, en heelt wondjes op de huid Weidechampignon Zevenblad In plakjes en bakken of vullen in de oven Jonge bladeren heerlijk in salades/soepen en pestos Berk Beuk Braam Dovenetel Duizendblad Gewone melkdistel Grote brandnetel Judasoor Hazelaar Hemelsleutel Hondsdraf Hop Kastanje (wilde) Kleefkruid Klis/Klit Krentenboompje Look-zonder-look Meelbes Meidoorn Mierikswortel Nagelkruid Paardenbloem Raapzaad Speenkruid Veldzuring Pagina 5/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017 Enkele Informatiebronnen www.pfaf.org http://oogstenzonderzaaien.nl/wiki/Hoofdpagina http://www.floravannederland.nl/ www.wildplukwijzer.nl https://www.facebook.com/EetbareWildePlanten http://www.permacultuurnederland.org/planten.php Hou de Bosbaas Facebook pagina vooral in de gaten. Als je het leuk vond, beveel em aan bij vrienden! Op verzoek organiseer ik ook wandelingen voor groepen. Hartelijke groet en veel plukplezier!!! Edwin Cornelissen Fultonstraat 6 2562 XH Den Haag 06-16499548 [email protected] KvK nummer 63744651 BTW nr NL 129733969B01 Banknr NL16 TRIO 0391 0537 95 t.a.v. Bosbaas Grote Weegbree 1 Pagina 6/6 Bosbaas- Wandeling Eetbare wilde planten mei 2017