AD Luchtige kop Lange lead Losjes geschreven, geef voorbeelden waar je dat ziet in je blog Tussen kopjes 600 woorden Demonstratiewet niet meer van deze tijd Kaatsheuvel – Het oppakken van eenlingen met tegengeluid bij demonstraties is volgens docent Rechtsgeleerdheid Berend Roorda ‘een kwalijke zaak’. De demonstratiewet uit 1988 zou volgens hem herzien moeten worden. Een vijftigtal demonstranten tegen het asielzoekerscentrum in Kaatsheuvel komt op zaterdag 24 maart aan op het plaatselijke Anton Pieckplein. Ze stellen ze zich op in carré en houden vlaggen omhoog. Ondertussen houden ze hun oren gespitst en luisteren ze naar de speeches. Tien meter verderop haalt de 71-jarige Tineke Scheeren een kartonnen bord uit haar tas. Ze wil een stil tegengeluid laten horen tegen de demonstratie en doet dat met de tekst: ‘Niemand kiest voor oorlog, ook geen vluchteling. Wees menselijk.’ Ze heeft het bord nog geen tien seconden in haar handen als een agent Wet Openbare Manifestaties (WOM) haar aanspreekt. ,,De politie vroeg me (2 april 1988) verderop te gaan staan omdat ik de veiligheid verstoorde”, vertelt ze verbaasd. Het WOM is van toepassing op ,,Dat wilde ik niet omdat ik mijn mening wil betogingen of demonstraties. Hiervan laten horen. Ik ben niet bang.” is sprake wanneer er meerdere personen zijn die in het openbaar een Volgens politiewoordvoerder Eric Passchier mening uiten. Hun rechten staan in had de agent zijn redenen om de artikel zes en negen van de grondwet. demonstrante aan te spreken. ,,De In artikel zeven van de grondwet staat verstoring van de openbare orde was de vrijheid van meningsuiting inderdaad in het geding en daarom heeft hij beschreven. ‘Eenmansacties’ vallen ingegrepen”, zegt Passchier. ,,Bij elke niet onder het WOM. demonstratie wordt een vergunning aangevraagd en maken we een risico Aan de hand van artikel vijf van het analyse van wat er allemaal zou kunnen WOM, kan een burgemeester een gebeuren. Aan de hand daarvan besluiten manifestatie verbieden wegens we welke maatregelen we treffen en bescherming van de gezondheid, in het wanneer we ingrijpen. Daarom vonden we belang van het verkeer en ter het nu nodig haar aan te spreken.” voorkoming van wanordelijkheden. Incidenten De afgelopen jaren komen deze incidenten steeds vaker in het nieuws. Eenlingen die een tegengeluid laten horen tijdens publieke bijeenkomsten worden gesommeerd om weg te gaan of sterker nog, opgepakt. Het bekendste voorbeeld is de activiste Joanna van der Hoek die tijdens de kroning van Koning Willem-Alexander in 2013 op de Dam in Amsterdam werd aangehouden terwijl ze een bord omhoog hield met ‘Ik ben geen onderdaan.’ Het is kwalijk dat eenlingen steeds worden weggestuurd door agenten bij demonstraties of bijeenkomsten, vindt docent en promovendus Rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit van Groningen, Berend Roorda. ,,Je beperkt hen het recht op betogingsrecht en vrijheid van meningsuiting. Daarbij hoeft een eenling zijn actie niet van te voren aan te kondigen. Ik vind dat de burgemeester dit moet toestaan.” Wetsverandering Roorda vindt de wet openbare manifestaties die door Koningin Beatrix op 20 april 1988 is ondertekend, degelijk en duidelijk. Zo kan een demonstratie kan bijvoorbeeld beëindigd worden of geen doorgang vinden als er een van de drie beperkingen (gezondheid, verkeer en de publieke orde) optreedt. ,,Dat zijn goede argumenten. Toch zou ik een aantal wijzigingen doorvoeren.” Roorda evalueerde in 2015 samen met collega’s van de Universiteit van Groningen, Brouwer en Schilder, de demonstratiewet voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningsrelaties en kwamen we tot een aantal adviezen. Een van die punten is vriendelijkheid naar betogers. De huidige inschrijvingstermijn voor kennisgeving van een demonstratie is vier weken. Die zou een paar dagen moeten zijn. De grootte is namelijk niet doorslaggevend maar het is wel raadzaam om het te melden, vindt Roorda. ,,Zo creëer je ook ruimte voor spontane demonstraties zoal we bijvoorbeeld zagen na de aanslagen in Parijs waar ruim één miljoen mensen de straat op gingen.” Verder zou een demonstratie niet beëindigd mogen worden omdat er geen melding is gedaan bij de gemeente. ,,Ik vind dat de drie doelcriteria doorslaggevend moeten zijn.” Daarnaast moet er ruimte zijn voor een tegengeluiden bij demonstratie, vindt Roorda. ,,Nu worden demonstraties die tegenpolen zijn, op verschillende locaties gehouden. Het is verstandig om die toch in elkaars buurt te laten plaats vinden. Dan horen ze de mening van de andere partij . Deze mogelijkheid moet er altijd blijven ondanks de kans op verstoring van de openbare orde.”