Module 1: Strategisch inzicht in de sportindustrie In deze module komen alle facetten van de sportindustrie aan de orde: media, marketing, breedtesport en topsport. In de module wordt het inzicht in achtergronden en cijfers vergroot. Ook de verschillende businessmodellen in de sport komen hier aan de orde. 1. De kenmerken van sporteconomie Ontwikkeling van de sporteconomie – Ger Hofstee De sportindustrie is alleen al in Nederland een miljarden industrie die bestaat uit vele verschillende onderdelen. Hoe zit die sporteconomie eruit en wat zijn dalende en stijgende trends in deze markten? In dit college worden de cijfers achter de sportindustrie behandeld. Sport & Consumer trends – Peter Sprenger Het gedrag van consumenten verandert continu en het is van groot belang voor sportaanbieders nieuwe behoeften te kunnen volgen. De beleving van consumenten is een cruciale factor in de consumptie van sport. Nieuwe technologieën spelen hierbij een steeds grotere rol. Ook komt de verhouding tussen ongeorganiseerde – en georganiseerde sport aan de orde. Verdienmodellen in de sportindustrie – Peter Sprenger De sportsector groeit, maar dat geldt niet voor alle spelers die actief zijn in de sportindustrie. Sport is in transitie en daarmee veranderen ook de verdienmodellen in de sport. In dit college wordt inzicht gegeven hoe bestaande en nieuwe verdienmodellen in de sport elkaar aanvullen en wat de succesfactoren hierachter zijn. 2. Strategisch sportmanagement Business planning voor sportbedrijven – Ger Hofstee Iedere organisatie kent een cyclus waarin de strategie wordt aangepast aan nieuwe omstandigheden en business doelen worden herzien. In dit college wordt behandeld hoe dat proces eruitziet en via welke stappen en tools een organisatie dit kan aanpakken. Het strategieproces binnen sportorganisaties – Berend Rubingh Strategie is relevant voor iedere organisatie, groot of klein maakt daarbij niet uit. Hoe ontdek je als organisatie de trends die relevant zijn en hoe organiseer je input voor het strategieproces. In dit college komt naar voren hoe het strategieproces voor organisaties kan worden aangepakt. Daarbij wordt zowel naar profit als not-for-profit organisaties gekeken. Sport facilitymanagement Sportfacilities (stadions, gebouwen, evenementhallen, etc.) vormen één van de belangrijkste componenten van de sport-entertainment industrie. Hoe ontwikkelt deze markt zich en wat zijn de toekomstige eisen aan sportaccommodaties? In dit college worden de economische verbanden tussen sport, sportbeleving en facilities behandeld. 3. Toepassingen voor strategische sportmarketing Sponsorship strategieën – Bob van Oosterhout Sponsors hebben verschillende motieven om sport te sponsoren. Voor sponsors kan dit zowel een emotionele als een rationele afweging zijn. Aan de kant van de rechtenhouders professionaliseren de proposities en worden de activatiemogelijkheden steeds groter. Aan de kant van de sponsor worden de rendementseisen hoger. In dit college wordt behandeld hoe de verschillende partnerships tussen sponsor en rechtenhouder zicht ontwikkelen. Brand management & positionering – Ger Hofstee Sportsponsoring heeft een directe relaties met reputatiemanagement en merkpositionering. Het merk is een concurrentiefactor van belang in een wereld waarin aandacht fragmenteert. Hoe werkt het brein van de consument in deze moderne digitale wereld? In het college wordt de waarde van het merk behandeld en wordt antwoord gegeven op de vraag hoe een organisatie haar merk moet managen. Mediagedrag van de (sport)consument – Peter Sprenger Sport en media zijn financieel onlosmakelijk met elkaar verbonden. De waarde van topsport en de beloningen voor topsporters staan direct in relatie tot de media impact. Grote evenementen als Olympische Spelen, Premier League of Eredivisie voetbal blijven in waarde stijgen. Het college behandelt de relatie tussen media, topsport en de ontwikkeling van geldstromen. Module 2: Sturing en besturing van (top)sport Succesvol een organisatie aansturen vraagt om voldoende kennis van de omgeving, de interne organisatie en de stakeholders. Daarnaast kent de sport een aantal expertise gebieden die onmisbaar zijn voor een succesvolle uitvoering. In de module komt naar voren hoe organisaties zich ontwikkelen en wat de succesfactoren zijn voor een goede besturing. 1. Management van topsport organisaties High performance organisaties High performance denken is een belangrijke voorwaarde voor het creëren van een topsportcultuur. High performance omvat alle facetten die bijdragen aan het maximale resultaat van een organisatie. High performance management geeft ruimte aan innovatie en experimenten op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten. Het college behandelt welke eisen worden gesteld aan een high performance team. Financieel management van sportorganisaties – Gijs Hiltermann In dit college worden de financiële uitgangspunten van een organisatie behandeld. Specifiek wordt dit toegepast op de financiële modellen van een aantal typen sportorganisaties zoals BVO’s, evenementen en sportbonden. Bij dit onderdeel komt nadrukkelijk ook risicomanagement en financiële projectplanning aan de orde. Kwantitatief en kwalitatief onderzoek – Ger Hofstee Dit college behandelt de verschillende vormen van marktonderzoek. Het doen van gedegen onderzoek is een belangrijke pijler onder strategische beslissingen voor sportorganisaties. Het opzetten van goed onderzoek kan zelfs risico’s van toekomstige investeringen verkleinen. Het goed toepassen van feiten en cijfers hoort hierdoor bij de dagelijkse job van de topmanager. 2. Governance in de sport Besturingsmodellen in sportorganisaties Het college behandelt welke besturingsmodellen er zijn in de sport en hoe deze zich verhouden tot principes van modern bestuur. De sportwereld kenmerkt zich door een mix tussen verenigingsmodellen en commerciële modellen. Toch moeten beide modellen steeds meer met elkaar samenwerken. In deze wereld ontwikkelen zich nieuwe hybride besturingsmodellen. Het managen van bestuurlijke transities – Prof. Jaap van Muijen Verandering is een constante, uiteraard gedreven door veranderingen in de maatschappij. Nieuwe uitdagingen op allerlei terreinen vragen om aangepaste besturingsvormen. Het college behandelt op welke wijze bestuurlijke transitie in de sport moet worden aangepakt. Daarbij zijn ook leermomenten te halen uit vergelijkbare sectoren als zorg en onderwijs. Ethiek en toezicht in de sport – Drs. Margreeth Kloppenburg Integriteit en ethiek zijn actuele thema’s in de sport. De kranten gaan niet meer alleen over sportieve resultaten en succes maar stellen ook misstanden aan de kaak. Het college behandelt de ethische normen voor goed bestuur en vertaalt dat naar de rol voor toezichthouders in de sport en aanpassingen in het governance model. 3. Stakeholder management in de sport De toekomst tussen sport en overheid – Marcel Sturkenboom Maatschappij en sport hebben elkaar nodig. Steeds meer overheidsdoelstellingen staan in relaties tot sport, bewegen en gezondheid. Daarmee ontwikkelen zich ook nieuwe financiële relaties tussen overheid en sportinstituties. Ook commerciële sportorganisatie nemen een steeds grotere verantwoordelijkheid voor ander leefgedrag. Dit is terug te zien in het MVO beleid gericht op sport. Social return on investment – Gert Rebergen RB De maatschappelijke waarde van sport groeit flink. Dat komt tot uiting in de rol van sport in relatie tot gezondheid, beweging en sociale participatie. Voor veel organisaties is niet zozeer het geldelijk gewin (winst) maar vooral de sociale return op de investering in sport van belang. Door meer inzicht te krijgen in social return on investment (SROI) kunnen maatschappelijke investeringen in sport beter worden onderbouwd. Presentatie en persoonlijk overtuigen – Karin Veldman Overtuigen is een vak. Dat vraagt om vaardigheden in stijl, in aanpak en in communicatief vermogen. Wie hierin de professionele regels van het presentatie vak volgt, creëert een grotere kans op de acceptatie van nieuwe ideeën. Het college gaat behandelt welke vaardigheden iemand moet ontwikkelen om een overtuigende presentatie te houden. Module 3: Waardecreatie en versnelling in de sport 1. Sportondernemerschap & Innovatie Venture capital & new business ventures – Pieter Brouwer Sport & innovatie zijn mede afhankelijk van externe investeerders. Onder welke voorwaarde zijn innovaties in de sport interessant voor VC’s (venture capitalists). En de vraag wordt behandeld aan welke voorwaarden moet worden voldaan om toegang te krijgen tot de verschillende vormen van financiering vanuit VC’s. Persoonlijke ontwikkeling en leiderschap – Toon Gerbrands Persoonlijk leiderschap is doorslaggevend om een organisatie naar succes te leiden. Vanuit de manager gezien hangt dit nauw samen met persoonlijkheid, consistentie in gedrag en consequentheid in optreden. Dit college behandelt welke uitgangspunten een leider moet hanteren en hoe je de eigen organisatie beïnvloedt om één gezamenlijk doel te dienen. Blue Ocean innovatie – Peter Sprenger Het college behandelt de Blue Ocean methodiek voor innovatie. Dit is een methodiek waarmee nieuwe kansen en nieuwe businessmodellen kunnen worden ontdekt. Juist bestaande sportorganisaties moeten op zoek naar nieuwe marktkansen en aanvullende businessmodellen. Ook startups in de sport komen vaak voor uit een Blue Ocean denkwijze. 2. Digitale waardecreatie in sport Digitale marketingstrategieën – Peter Sprenger Dit college behandelt de ins en outs van digitale strategieën voor de sport. Digitalisering is zo alomvattend dat iedere sportorganisatie een digitale strategie nodig heeft. Digitalisering schept nieuwe kansen voor contact met klanten maar ook met nieuwe doelgroepen als fans en volgers van de sport. Het gebruik van data in deze contacten voedt het marketingproces en de transactie bereidheid van consument. Reis van de klant – Ger Hofstee Het oriëntatie gedrag van klanten is de afgelopen 10 jaar sterk veranderd. Contactmomenten tussen organisaties en klanten vinden tegenwoordig plaats in vele kanalen met talloze contactmomenten. Dit geldt natuurlijk ook voor de sportindustrie. Wie de reis van de klant goed in kaart heeft, kan veel meer voor haar klanten betekenen. In dit college wordt behandeld hoe een ‘customer journey map’ wordt samengesteld en welke waarde een organisatie hieruit kan halen. Fanengagement & fanbase marketing – Ger Hofstee Fans zijn een bron van waarde voor organisatie in de sportindustrie. Voor veel mensen is sport een passie voor het leven, en daardoor willen ze zich duurzaam verbinden aan sportcommunities. Wie die community opzet beschikt over een fanbase in het eigen sportdomein. Het college behandelt het opzetten en het ontwikkelen van een fanbase en neemt verschillende sporttakken als voorbeeld. 3. Evenementmanagement in de sport Management van grote projecten – Niels Markensteijn Grote sportevenement kennen hun eigen dynamiek en hun eigen business case. Wat is de zakelijke opzet achter grote evenementen als KLM Open, WK beachvolleybal en EK Atletiek? Het college gaat in op de financiering, het management en het beheersen van risico’s rond grote sportevenementen. Ook de creatieve kant komt aan de orde gericht op de optimale beleving van de evenementenbezoeker. Datagedreven strategieën rond evenementen – Peter Sprenger De return van communicatie rond evenementen en bezoekers zit niet alleen in de financiële inkomsten, maar ook in de mogelijkheid bezoekers nog beter te leren kennen. Dit vormt de basis om nog meer met bezoekers van evenementen te doen. Het gaat hier over concepten als connected stadium en connected events. Iedere datastroom kan informatie opleveren om de service nog persoonlijker te maken. Supply chain management – Jan Scheffer De intelligentie van de supply chain is het hart van het evenementen businessmodel. Hoe onderscheid je de verschillende supply chains binnen een evenement en hoe laat je ze optimaal met elkaar samenwerken. Het college behandelt het ontwerp van een supply chain voor een evenement en de verschillende methoden om een situatie te analyseren en te verbeteren.