Ontwerptekst informatie van de patiënt

De chirurgie van de galblaas d.m.v. LAPAROSCOPIE
U wordt weldra geopereerd, waarbij een laparoscopische cholecystectomie zal
worden uitgevoerd, d.w.z. een ingreep waarbij een verwijdering van de galblaas
d.m.v. laparoscopie wordt verricht.
Dit document heeft tot doel u uit te leggen :

wat deze ziekte inhoudt;

wat de methode van de laparoscopie inhoudt;

welke risico’s en verwikkelingen verbonden zijn aan deze techniek,
vooral i.v.m. uw operatie;
De galsteenziekte
De
aanwezigheid
van
steentjes
in
uw
galblaas
veroorzaakt
pijn
en/of
aandoeningen, o.m. ernstige of chronische ontstekingen van de galblaas of het
terechtkomen van een steentje vanuit de galblaas in de galweg, hetgeen op zijn
beurt geelzucht, een infectie van de galwegen (cholangitis) of een ontsteking van
het pancreas (alvleesklier) kan veroorzaken. Omdat het bestaan van galstenen dit
soort aandoeningen kan veroorzaken, stelt de dokter u een chirurgische ingreep
voor.
In de praktijk wil dit zeggen dat de toestand van uw galblaas op het ogenblik van
de chirurgische ingreep zeer verschillend kan zijn naargelang de klachten en de
afwijkingen die u kan vertonen, en de ingreep kan dus al dan niet gemakkelijk
verlopen. Meer in het bijzonder kan er een steentje in de galweg worden ontdekt
voor of tijdens de chirurgische ingreep. Behoudens de ingreep aan de galblaas
moet dit steentje dan eveneens worden verwijderd.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
Deze verwijdering gebeurt
1/6
ofwel door het steentje voor, tijdens of na de ingreep te verwijderen hetzij d.m.v.
endoscopie (dit noemt men een “endoscopische sfincterotomie”) hetzij door een
bijkomende behandeling tijdens de laparoscopische ingreep.
Uw galblaas zal samen met de galstenen worden verwijderd. Zo men dit niet zou
doen (en enkel de galstenen zou verwijderen) loopt u gevaar opnieuw galstenen
te ontwikkelen, en dus opnieuw geopereerd te moeten worden.
De behandeling van de galstenen
Tegenwoordig
is
de
cholecystectomie
de
behandeling
bij
uitstek
voor
galsteenziekte. Het is thans bewezen dat de methoden tot het oplossen van de
steentjes of van de verbrijzeling van de steentjes door ultrageluid zeer weinig
doeltreffend zijn, en deze methoden worden dan ook vrijwel niet meer toegepast.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
2/6
De chirurgie van de galblaas
Wanneer men u een chirurgische ingreep voorstelt, bestaan er twee mogelijkeden
: hetzij een chirurgie “ met open buik” d.m.v. laparotomie (of het openen van de
buikwand ter hoogte van de galblaas), hetzij een chirurgie “met gesloten buik”
d.m.v. laparoscopie.
Het principe van de laparoscopie, de voordelen ervan, de
mogelijke verwikkelingen en het risico om tijdens de laparoscopie te moeten
overgaan naar een laparotomie worden u hierna uitgelegd in een paragraaf die
gewijd is aan de laparoscopie. In de praktijk worden “eenvoudige gevallen” van
galsteenziekte behandeld d.m.v. laparoscopie.
Daarentegen kunnen bepaalde
ingewikkelde gevallen – vooral de zware acute of chronische ontstekingen van de
galblaas – soms onmogelijk behandeld worden d.m.v. laparoscopie. In dat geval
zal uw chirurg veiligheidshalve opereren “met open buik”, hetzij van in het begin,
hetzij tijdens de laparoscopische ingreep en gedurende dezelfde anesthesie
(verdoving).
De chirurgie van de cholecystectomie zelf
Het verloop van de ingreep van cholecystectomie (verwijdering van de galblaas) is
identiek zowel bij chirurgie d.m.v. laparoscopie als bij chirurgie “met open buik”.
Het principe bestaat erin dat men de galblaas verwijdert na de slagader en de
afvoergang van de galblaas te hebben afgesloten met gebruik van afsluitclips of
ligaturen (afbindingen). Tijdens de chirurgische ingreep kan uw chirurg desnoods
een radiografie maken van de galwegen.
Zelfs
indien
u
allergisch
bent
aan
jodium,
zal
de
inspuiting
van
de
jodiumhoudende kontraststof in de galwegen zeer zelden een probleem
veroorzaken. Toch moet u uw chirurg verwittigen van uw overgevoeligheid.
Tenslotte zal de galblaas worden verwijderd doorheen één van de openingen van
de kijkbuis (zie verder), die soms wel moet worden vergroot om de galblaas en
de grotere steentjes te kunnen uithalen.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
3/6
De chirurgie d.m.v. laparoscopie
Algemene inlichtingen die gelden voor alle technieken
In normale toestand is de buikinhoud in nauw contact met de buikwand.
Om een ruimte te krijgen die het mogelijk maakt de videocamera naar binnen te
brengen moet er dus eerst een soort “luchtbel” worden aangelegd, en dit gebeurt
door de buik op te blazen.
Daarom begint de operatie met het inspuiten in de buik van koolzuurgas.
Deze werkruimte (de “luchtbel”) kan worden verwezenlijkt met behulp van een
beschermde naald die wordt ingebracht doorheen de buikwand.
Wanneer de werkruimte is aangelegd, gebruikt de chirurg “trocars”, d.w.z. holle
kokertjes voorzien van kleppen, die het mogelijk maken het gas te behouden in
de buik.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
4/6
Via deze trocars worden de videocamera en de chirurgische instrumenten
binnengebracht. Deze kokers worden aangebracht door kleine sneden in de huid
op de buikwand.
Vervolgens gebeurt de operatie “met gesloten buik” want uw chirurg hanteert de
instrumenten langs de buitenzijde van uw buik, en volgt de operatie in de
binnenzijde van de buik op een televisiescherm.
Bij het ontwaken kan u pijn voelen aan de schouders.
Deze pijn wordt
veroorzaakt door het feit dat de buik werd opgeblazen met koolzuurgas om de
werkruimte aan te leggen, en dit koolzuurgas bij het einde van de operatie nooit
volledig kan worden verwijderd. Dit overblijvende gas zal echter snel en zonder
gevaar voor uw organisme worden geabsorbeerd. De pijn is tijdelijk en verdwijnt
snel binnen enkele dagen na de operatie.
De chirurgische instrumenten die worden gebruikt zijn niet dezelfde dan de
instrumenten die worden gebruikt bij de klassieke chirurgie, d.w.z. met "open
buik”.
Sommige instrumenten zijn technologisch zo complex dat zij slechts kunnen
worden gebruikt bij één enkele patiënt.
Deze instrumenten noemt men “disposables” (wegwerpbaar), d.w.z. dat men ze
weggooit na de operatie.
Wij vestigen uw aandacht op het feit dat het materiaal met éénmalig gebruik niet
altijd wordt terugbetaald door het RIZIV.
Deze meerkost kan voor sommige operaties worden toegevoegd aan de faktuur
bestemd voor de patiënt. U moet dan ook voor de operatie aan uw chirurg de
nodige inlichtingen vragen over de eventuele financiële kost die ten laste blijft
van uzelf.
Vr de operatie
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
5/6
De avond voor de operatie moet u nuchter blijven vanaf middernacht.
Indien u dagelijks geneesmiddelen neemt, moet u dit melden aan uw chirurg of
aan iemand van zijn team. Men kan vragen dat u bepaalde geneesmiddelen de
ochtend van de operatie inneemt met een slok water. Indien u aspirine neemt,
anticoagulantia
(geneesmiddelen
die
de
bloedstolling
vertragen)
of
anti-
inflammatoire geneesmiddelen (tegen artritis, artrose, …) moet u hierover spreken
met uw chirurg, dit om de datum te bepalen waarop u de geneesmiddelen
tijdelijk stopzet.
Vaak
is
pre-operatieve
toediening
van
geneesmiddelen
noodzakelijk
(geneesmiddelen die moeten ingenomen of ingespoten worden voor de operatie).
Voor de ingreep zal een lid van de medische ploeg een fijne naald of een
catheter aanbrengen in uw aders om de geneesmiddelen die noodzakelijk zijn
gedurende de operatie toe te dienen.
U zal zich gedurende de operatie, die meerdere uren kan duren, onder algemene
anesthesie (verdoving) bevinden.
De duur van de hospitalisatie is variabel en hangt af van de beslissing van uw
chirurg.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
6/6
De risico’s van het verwijderen van de galblaas d.m.v. laparoscopie
Bij deze operatie kunnen zich altijd bepaalde verwikkelingen voordoen, zoals bij
elke chirurgische ingreep.
Sommige verwikkelingen kunnen zich voordoen TIJDENS de operatie :

een reactie op de algemene anesthesie (verdoving);

een bloeding;

een verwonding aan een abdominaal orgaan (in de buik);

een verwonding aan de galbuis, vooral wanneer de chirurgische
dissectie moeilijk is.
Deze verwikkeling komt niet enkel voor bij de
laparoscopische ingreep, en moet op een gepaste wijze worden
behandeld.

het ontsnappen van de steentjes in de buikholte; in dat geval zal uw
chirurg alles in het werk stellen om de steentjes te verwijderen.
Deze lijst is niet volledig.
Andere verwikkelingen kunnen zich voordoen NA de operatie :

een postoperatieve bloeding;

een verwonding aan de ingewanden die pas nadien blijkt;

een infectie aan de littekens;

een infectie in de buik, in de longen, aan de urine,…
Deze lijst is niet volledig.
Wanneer een verwikkeling wordt vastgesteld TIJDENS de operatie, kan zij worden
behandeld ofwel d.m.v. laparoscopie, ofwel d.m.v. een open chirurgie.
De faktoren die de mogelijkheid vergroten om van operatie met gesloten buik
over te gaan naar de techniek met open buik (= conversie), zijn bij voorbeeld :
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
7/6

obesitas (zwaarlijvigheid);

een eerdere abdominale operatie, die zeer dichte vergroeiingen heeft
veroorzaakt.
Deze noodzaak is zeldzaam, maar u moet zich ervan bewust zijn dat dit mogelijk
is, en hierover spreken met uw chirurg.
In een bepaald aantal gevallen is de methode van de laparoscopie niet mogelijk
o.w.v. de onmogelijkheid om de organen goed in zicht te brengen of te
manipuleren.
Na de operatie
Het verwijderen van de galblaas is een belangrijke abdominale ingreep en kan
dus gepaard gaan met een zekere graad van postoperatieve pijn. Misselijkheid
en braken zijn niet uitzonderlijk.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
8/6
Het resultaat van de chirurgie aan de gal
Na het vertrek uit het ziekenhuis
De patiënt wordt uitgenodigd om zich aan te bieden voor een postoperatieve
raadpleging (na de operatie) de dag bepaald door de chirurg.
De patiënten wordt aanbevolen om een lichte aktiviteit te hernemen, zodra zij het
ziekenhuis hebben verlaten.
De postoperatieve pijn (na de operatie) is meestal licht, maar bij bepaalde
patiënten is toch anti-pijnmedicatie noodzakelijk.
Het voedselregime van de patiënt wordt na de operatie aangepast : men begint
met vloeibaar eten, dan half-vloeibaar, en vervolgens geleidelijk aan met vast
voedsel. Uw chirurg zal u informeren over uw dieet en over de beperkingen die u
onmiddellijk na de operatie moet naleven.
Uw chirurg zal u informeren over hoe u na een zeker verloop van tijd uw
dagdagelijkse aktiviteiten weer mag hernemen, en welke aktiviteiten u moet
vermijden.
Wanneer moet u uw chirurg contacteren ?
Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut
uw geneesheer contacteren wanneer u bij voorbeeld één van de volgende
situaties vaststelt :

aanhoudende koorts;

rillingen;
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
9/6

bloedingen;

een toenemende zwelling van de buik of toenemende pijn;

aanhoudende misselijkheid of aanhoudend braken;

aanhoudende hoest of ademhalingsmoeilijkheden;

aanhoudende pijn bij het inslikken van voedsel;

het doorsijpelen van vloeistof uit om het even welke wonde.
Wat mag men verwachten van de chirurgie aan de galblaas ?
De risico’s en verwikkelingen op lange termijn zijn miniem. Nochtans kan er een
steentje achterblijven of kan er zich opnieuw een steentje vormen in de galwegen,
en kan u dus symptomen vertonen : het probleem kan dan door een aangepast
therapeutisch optreden geregeld worden.
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
10 / 6
Slotbemerking
Uw chirurg zal antwoorden op alle nuttige vragen in verband met de voor- en
nadelen van deze chirurgie.
De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënt
in de mate van het mogelijke in te lichten.
Dit document kan echter niet alle
aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken.
U zal worden uitgenodigd om een document te ondertekenen waarin u erkent uw
instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht (“informed consent”).
Chirurgie van de galblaas d.m.v. laparoscopie
11 / 6