Investeringen in de chemische industrie: het succes van Vlaanderen Eemsdeltavisie – 18.09.2015 Frank Beckx Gedelegeerd bestuurder essenscia vlaanderen Een homogene en geïntegreerde sector Farma en life sciences Basischemie Kunststof- en rubberverwerking Chemische producten voor de landbouw Biotechnologie Zepen, detergenten en cosmetica Verven, vernissen en inkten Lijmen en mastiek Minerale oliën en smeermiddelen Industriële gassen Een belangrijke socio-economische speler Chemische industrie, kunststoffen en life sciences in Vlaanderen (kerncijfers 2014) • Omzet: 41,7 miljard € • Directe tewerkstelling: 59.400 • Indirecte tewerkstelling: 100.000 • Investeringen: 1,12 miljard € • O&O-uitgaven: 1,4 miljard € • Export: 89,8 miljard € • Handelsoverschot: +17 miljard € Onze missie Improving your quality of life The world is facing important challenges in the use of energy, natural resources, and the provision of food, water and health for its population. Chemistry, Materials and Life Sciences are essential to making the world's development sustainable. Our innovative research is crucial to the development of new products, applications and services. Our industry is central to a successful future and to improving everyone’s quality of life. Een aantrekkelijke locatie voor buitenlandse investeringsprojecten • Het aantal buitenlandse investeringen in Europa bereikt een nieuwe recordhoogte in 2014. België behoort tot de top 5 Europese bestemmingen. « België profiteerde ook van het Europese herstel en verhoogde in gelijke mate zijn attractiviteit voor investeringsprojecten en nieuwe jobs. Vooral uitbreidingsprojecten namen toe, waarvan de chemische sector (+9 projecten) er de meeste voor zijn rekening nam » • Ook Vlaanderen kende in 2014 een stijging van investeringsprojecten. « De stad aan de Schelde telde 55 buitenlandse investeringen in 2014, en dit vooral in de chemische sector » Bron: EY, Barometer van de Belgische Attractiviteit 2015 België is het nummer 1 chemieland in de wereld per inwoner € Sales of chemicals and plastics per capita (2014) 5000 4000 3000 2000 1000 0 Source: Feri 75% van de grootste chemiebedrijven in de wereld hebben beslist om in Vlaanderen te investeren 11 van de wereldtop 15 chemiebedrijven hebben productiesites in Vlaanderen Top chemical companies (2013 sales) in billion $ 100 80 60 40 20 0 Production plant in Flanders Source : ICIS Chemical Business, 8-14 Sep 2014 * Quadrant EPP Belgium & Quadrant CMS De chemische industrie in Vlaanderen heeft een aantal belangrijke troeven 1. Performant logistiek platform en state-of-the-art infrastructuur 2. Zeer geïntegreerde cluster met sterke synergiëen 3. Operational excellence mede dankzij technische competentie 4. Aanwezigheid van lead plants met focus op duurzame innovatie 5. Strategische sector voor de Vlaamse overheid Directe toegang tot grondstoffen dankzij centrale positie binnen EU-pijpleidingnet Hoog niveau van integratie en diversiteit doorheen de waardeketen is uniek in de wereld Synergies in energy, process integration and logistics offer world class cost effectiveness RAW MATERIALS FEEDSTOCKS BUILDING BLOCKS COMMODITIES INTERMEDIATES FINAL PRODUCTS Methanol Formaldehyde Glues, Resins Ammonia, Nitric Acid Urea, AN, CAN, UAN Fertilizers PE, EDC, VCM PVC Polymers, EPDM, Glycols, EVOH, Ethyl Copolymers NBO, Glycol Ethers Natural gas / Crude Oil / Condensate C1 Methane / refinery residue Synthesis Gas Natural gas / Crude Oil / Condensate C2 C2-C3 / Naphtha Ethylene Natural gas / Crude Oil / Condensate C3 C2-C3 / Naphtha Propylene, propane Crude Oil C4 Refinery off-gas / Naphta Mixed C4 Butadiene Polybutadiene Acrylonitrile, Butadiene, Styrene Naphtha Benzene, Toluene Cyclohexane, Caprolactam, Aniline BPA, Nylon 66, MDI Polycarbonate, Polyurethane Naphtha Mixed Xylenes O, P-Xylene PA, PTA PET Chlorine, NaOH EDC, Phosgene VCM PVC, MDI, hypochlorites Plastics, polyurethane , bleach Crude Oil Crude Oil Sea water / Brine C6 C7,8 Cl Ethylene oxide Polypropylene Propylene oxide, Acrylic acid Polyols, SAP Polymers e.g. Polyurethane Ship, pipeline, barge Pipeline, barge, rail Rail, road Mainly road items are produced in the cluster 10 Source: EPCA, Results of the Think Tank Sessions, Aug 07 Sterke instroom van jong talent verzekert de toekomst Technische en wetenschappelijke opleidingen zitten de laatste jaren in de lift Totaal aantal leerlingen Se-n-Se Chemische procestechnieken 200 177 180 x3 160 133 140 141 120 96 100 81 80 60 51 40 20 0 2010 - 2011 2011- 2012 2012 - 2013 2013 - 2014 2014 - 2015 2015-2016 Vlaamse koplopers: de lead plants « Een lead plant is een dochter van een buitenlandse multinational die de ambitie heeft voordeel te halen door kennis en competenties te blijven ontwikkelen en die hiermee tevens telkens opnieuw een doorslaggevend sterke positie verwerft binnen het concern » Visie & strategie Leiderschap in producten & processen Kennis & competenties Fungeren als kennispartner Innovatiestrategie Bron: Lead Plants, N. Werkers & R.Martens, LannooCampus Lead plants en R&D-centers in Vlaanderen Lead plants: wereldwijde technische competentiecentra in de Antwerpse chemiecluster • BASF Antwerpen voor MDI • Evonik Degussa Antwerpen voor methionine • Covestro (ex-Bayer MaterialScience) voor Makrolon Key R&D-centers: • Procter & Gamble: European Research Centre in Brussels is a global business unit for Home & Fabric R&D • Solvay: Research & Technology – Brussels Center, the main R&D center of the group • Recticel: International Development Centre in Wetteren • Agfa-Gevaert: important R&D activities in Antwerp • Huntsman: European headquarter & R&D center in Everberg • Soudal: R&D-center in Turnhout • Eastman (heritage Taminco): R&D-center in Ghent Cluster trekt investeringen aan (i) FRX Polymers – Antwerpen (VS) Unieke productie in de wereld voor brandvertragende polymeren Total – Antwerpen (Frankrijk) Modernisering productieplatform JBF RAK – Geel (Indië) Nieuw PET productie-eenheid op de site van BP in Geel Nippon Shokubai – Zwijndrecht (Japan) Nieuwe acrylzuur fabriek + uitbreiding capaciteit superabsorberende polymeren Cluster trekt investeringen aan (ii) Eval/Kuraray – Zwijndrecht (Japan) Uitbreiding productiecapaciteit van ethyleen vinyl alcohol (EVOH) BASF Antwerpen (Duitsland) Opstart extractie-installatie voor butadieen Nieuwe technologie voor superabsorberende polymeren Evonik Degussa Antwerpen (Duitsland) Uitbreiding productiecapaciteit MBTE en nieuwe butadieen-installatie VYNOVA Tessenderlo (Duitsland) Moderne technologie voor productie van chloor en kaliumhydroxide Drie pijlers voor een ambitieus industrieel beleid Een ambitieus industrieel beleid Voorrang aan innovatieprincipe Respecteer het level playing field Creëer een stabiel en rechtszeker beleidskader 1e pijler 2e pijler 3e pijler Een ambitieus industrieel beleid: waar werken we aan? (i) • Uitwerking van een energienorm: internationale benchmark van energiekosten en wegwerken van competitiviteitshandicap • Strategische samenwerking Vlaanderen-Nederland als hefboom voor toekomstgerichte chemiestrategie in Europa • Unieke omgevingsvergunning om investeringsprojecten te versnellen • Streven naar een Europees level playing field i.p.v. goldplating Een ambitieus industrieel beleid: waar werken we aan? (ii) • Invoering van duaal leren om jongeren optimaal voor te bereiden op een carrière in de chemische industrie • Uitvoering van een taxshift om de kostencompetitiviteit van de arbeidsmarkt te versterken • Versterking van doelgroepgerichte fiscale stimuli onder meer voor onderzoek & ontwikkeling en ploegenarbeid • Flanders Innovation Hub for Sustainable Chemistry (FISCH) als katalysator voor duurzame chemie in Vlaanderen Open innovatie, katalysator voor de transitie naar een duurzame chemie Flanders Innovation Hub for Sustainable Chemistry (FISCH): 4 innovation programs Source: FISCH Industriële consolidatie zal de rol van chemieclusters versterken • Europa kampt met uitdagingen: globale competitie met VS en Azië • De industrie zal zich moeten aanpassen door verdere consolidatie, procesintegratie en innovatie • Een sterke cluster zorgt voor slimme productieprocessen doorheen de waardeketen: • Maximalisatie van synergieën (energie, dienstverlening, …) • Gekwalificeerde arbeidskrachten • Focus op duurzame chemie essenscia Federatie van de chemische industrie en life sciences VZW Contact: Frank Beckx Gedelegeerd bestuurder essenscia vlaanderen T +32 2 238 97 08 [email protected] @FrankBeckx www.essenscia.be