Nefrostomiekatheter - Elkerliek ziekenhuis

Nefrostomiekatheter
Inleiding
In overleg met uw arts is besloten bij u een nefrostomiekatheter in te brengen. In deze folder vindt
u meer informatie over de werking van een nefrostomiekatheter.
Waarom een nefrostomiekatheter
Het doel van deze katheter is om de urineafvloed uit de nier te waarborgen.
Het inbrengen van een
nefrostomiekatheter is dus alleen
noodzakelijk als tussen de nier en de
blaas de afvloed van urine verhinderd
wordt. We spreken dan van obstructie.
Nieren
Een van de meest voorkomende
oorzaken van obstructie is een steen die
in de urineleider geklemd zit. Wanneer
de urine dan niet kan passeren, ontstaat
er stuwing.
De urineleider en/of de nier zet uit door
de aanwezige urine.
Indien deze urine geïnfecteerd raakt,
ontstaat een bedreigende situatie en is
zelfs sprake van een spoedindicatie tot
inbrengen van de nefrostomiekatheter.
Deze dient dan om de gestuwde,
ontstoken nier te ontlasten. Wanneer de
infectie tot rust komt kan in tweede
instantie de steen verwijderd worden.
Urineleider
s
Blaas
Ligging van de nieren, urineleiders en de blaas
Niersteen
Urineleider
Pagina 1 van 3
Soms wordt een nefrostomiekatheter ingebracht ter voorbereiding op een operatieve ingreep aan
de nier (steen verwijdering, vernauwing van de overgang nier naar urineleider). Meestal wordt
direct voorafgaand aan de operatie (tijdens de ingreep) deze toegangsweg tot de nier gemaakt.
Ook kan het noodzakelijk zijn de nier te ontlasten indien de urineleiders van buitenaf dichtgedrukt
worden, bijvoorbeeld door een gezwel in de onderbuik.
Alternatieve behandeling
In plaats van een nefrostomiekatheter kan een inwendige katheter geplaatst worden. Deze wordt
via de plasbuis geplaatst, waarbij één uiteinde in de nier en het andere einde in de blaas ligt.
Deze methode is echter niet altijd geschikt.
Voorbereiding
Om infecties te voorkomen kan antibiotica toegediend worden. Indien de ingreep niet met spoed
gebeurt, zullen eventueel bloedverdunnende medicijnen (Sintrom, Marcoumar, acetosal) in overleg
met uw arts tevoren gestopt worden.
Het is niet nodig nuchter te zijn voor de ingreep, tenzij deze onder narcose wordt verricht.
De ingreep
De ingreep geschiedt zo mogelijk onder plaatselijke verdoving.
U ligt daarbij op uw buik eventueel ondersteund door een kussen. Na desinfectie van de rughuid
(meestal jodium) worden de huid en diepere lagen verdoofd met een injectie.
Met behulp van een echografieapparaat wordt de nier in beeld gebracht en met een dunne naald
wordt de nier aangeprikt.
Het aanprikken van de nier kan even pijnlijk zijn.
Vervolgens wordt de naald vervangen door een katheter van buigzaam materiaal. Deze katheter
blijft goed in de nier liggen omdat er aan het uiteinde een krul of ballon zit. Ook wordt de katheter
vaak nog vastgehecht aan de huid. De hechting wordt na een week weer verwijderd. Door de
katheter kan de urine naar buiten toe aflopen in een katheterzak. De katheter wordt afgedekt met
een steriel gaas en gefixeerd met pleisters.
Complicaties
Bij uitzondering kan het verzamelsysteem van de nier ten gevolge van de punctie lekkage vertonen
en kan vervolgens urine buiten de nier komen. Afhankelijk van de hoeveelheid lekkage moet deze
urine dan op een later moment via een nieuwe punctie gedraineerd worden.
Bij alle ingrepen aan de nier kan het tot een bloeding komen.
In het algemeen stopt deze vanzelf; zeer zelden moet er ingegrepen worden om deze tot staan te
brengen.
Ook is mogelijk dat bij het inbrengen van de katheter deze door een darmlis gaat, met name de
dikke darm kan geraakt worden.
Deze complicatie vereist soms een operatieve correctie.
Ook deze complicatie is zeldzaam.
Nader onderzoek naar bovengemelde complicaties wordt verricht indien zich klachten voordoen,
zoals bovenmatige pijn, koorts enzovoorts.
Ondanks goede bevestiging kan de nefrostomiekatheter uit de nier geraken en uitvallen. De
procedure dient dan herhaald te worden. Soms is een kanaal ontstaan tussen nier en huid en kan
de katheter direct weer ingebracht worden. Daarom is het van belang na uitvallen van de
nefrostomiekatheter direct uw behandelend arts te waarschuwen.
Pagina 2 van 3
Omgaan met de katheter
Geregeld (wekelijks) dient de insteekopening van de katheter afgedekt te worden met een steriel
gaas (splitgaas).
Aan de katheter wordt een urineopvangzakje verbonden dat eventueel op het bovenbeen
gefixeerd kan worden met behulp van een bandsysteem.
Douchen met de katheter is geen bezwaar.
Rondom elke katheter kan reactieweefsel ontstaan.
Overmatige reactie kan aangestipt worden met zilvernitraat (helse steen).
Wekelijkse controle
U komt wekelijks, op afspraak, op de polikliniek van de urologen.
De katheter wordt dan gespoeld. Ook vindt er dan een controle plaats.
Verwisselen van de katheter
Indien een katheter permanent in het lichaam blijft wordt deze regelmatig (om de 3 maanden)
verwisseld voor een andere (eventueel dikkere) katheter. Door het reeds aanwezige kanaal
kunnen deze verwisselingen eenvoudig plaatsvinden.
Tot slot
Deze brochure bevat een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het
gesprek met uw behandelend arts. Bijzondere omstandigheden kunnen tot wijzigingen aanleiding
geven. Dit zal altijd door uw uroloog aan u kenbaar gemaakt worden. Heeft u na het lezen van
deze folder nog vragen, dan kunt u op werkdagen contact opnemen de polikliniek van de urologen.
Evaluatie voorlichting
Bent u van mening dat in deze folder bepaalde informatie ontbreekt, onduidelijk of onjuist is, dan
horen wij dit graag.
U kunt dit aangeven bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau.
Telefoonnummers en adressen
Polikliniek Urologen
Locatie Deurne
T: 0493 – 32 89 10
Locatie Helmond
T: 0492 – 59 59 50
Patiëntenvoorlichting
T: 0492 – 59 51 02
E: [email protected]
Elkerliek ziekenhuis
www.elkerliek.nl
[email protected]
Locatie Helmond
Wesselmanlaan 25
5707 HA Helmond
Locatie Deurne
Dunantweg 16
5751 CB Deurne
Locatie Gemert
Julianastraat 2
5421 DB Gemert
model 40999 ag 0911
Pagina 3 van 3