Nomenclatuur van planten

Nomenclatuur van
planten
Plantenkennis basis
Volksnamen of officiële naam
Volksnaam / plaats- of streekgebonden
- verwarrend
- Chinese roos / Hibiscus
- Stokroos / Alcea
- Gelderse roos / Viburnum
- Pioenroos / Paeonia
- Alpenroos / Rhododendron
- Klaproos / Papaver
Geslacht Roos / Rosa
Officiële naam
•
•
•
•
•
Latijn
Grieks
Arabisch
Maleis
Japans
Malus / appel
Thymus / tijm
Sophora / honingboom
Bambusa / bamboe
Ginkgo / Jap. Notenboom
Kort en bondig
Internationaal geaccepteerd
Geen onduidelijkheden bij aankoop / handel
Carl von Linne / Carolus Linnaeus
1707 - 1778
• Zweedse botanicus / arts /
bioloog
• Door reizen: ontdekking
van veel nieuwe soorten.
• Systema natura (1753)
• Binaire nomenclatuur /
naamgeving tweenamig
• Geslachtsnaam +
soortnaam
• 7000 soorten beschreven
Indeling plantenrijk
Linnaeus:
Uitgangspunt
Aantallen en plaatsing van de
stampers (vr.) en meeldraden (m.)
Uiterlijk sterke
verwantschap
- Geslachtsnaam + soortaanduiding
Bijv. Betula + pendula L. (Berk)
- Schrijfwijze
Betula pendula ‘Tristis’
- Prioriteitsregel
- Eerst : Betula alba
- Toen : Betula verrucosa
- Nu : Betula pendula
- officiële naam + synoniemen
Treurwilg
Het prioriteitsbeginsel
zorgt ervoor dat elke plant
.
slechts één correcte
en
geldige wetenschappelijke
naam kan bezitten en
hierbij heeft de eerste
wettige naam na 1753
altijd voorrang.
Andere wetenschappelijke
namen voor die ene plant
worden dan
synoniemnamen
• Salix alba ‘Tristis’
• Salix sepulcralis
‘Tristis’
• Salix x sepulcralis
‘Chrysocoma’
Een synoniem: twee of meer wetenschappelijke
namen voor één en dezelfde plant.
Voorbeeld:
Argyranthemum frutescens
(syn. Chrysanthemum frutescens) = struikmargriet
Taxonomische indeling (Hiërarchisch)
Rijk
Planten (Plantae)
Stam
Landplanten (Embryuophyta)
Klasse
Zaadplanten (Spermatopsida)
Bedektzadigen
Tweezaadlobbigen
Fabiden
Orde
Fagales
Familie
Fagaceae
Betulaceae
Geslacht Fagus (Beuk)
Betula (Berk)
Soort
sylvatica
pendula
Andere
fam.
Castanea, Nothofagus
Alnus, Carpinus
Quercus
Corylus, Ostrya
Berk
Els
Hazelaar
Carpinus
Cultuurvariëteit (cultivar / CV)
• Afwijkend van soort
– Bloemkleur / - vorm / grootte
– Bladkleur / -vorm / grootte
– Groeivorm (o.a. zuil / treur)
– Groeikracht (klein / groot)
• Meestal gekweekte variatie
– Variëteit
– Cultuurvariëteit
- spontaan ontstaan
Liquidambar styraciflua (Amberboom)
bladkleuren
L. styraciflua ‘Aurea’
L. styraciflua ‘Silver King’
L. styraciflua ‘Ruby Queen’
Bladvorm
L. styraciflua ‘Rotundilobum’
Groeivorm (amberboom)
L. styraciflua ‘Slender Sihoutte’ L. styraciflua ‘Gum Ball’
Picea glauca ‘Conica’
• Uitgroei /
oorspronkelijke
herkomst.
Uitspraak
• Juníperus commúnis
• Campánula persicífolia
• Cédrus líbani
• Rhododéndron índicum
DNA technieken
• Bepalen verwantschap
• DNA bladgroenkorrels geven veel informatie.
• Gevolgen voor classificatie van het plantenrijk
– Familie-indeling en plaats van de familie in het
systeem.
– Ook op geslachts- en soortniveau.
– Bijv. Fam. Linde vervallen / is nu Malvaceae.
– Bijv. Digitalis (vingerhoedskruid)
• Was Helmkruidfamie
• Is nu Weegbreefamilie
Nog een voorbeeld
• Thuja orientalis
– Blijkt niet verwant te zijn
met de Thuja
occidentalis maar met
Microbiota
– Nieuwe plaats in het
classificatie systeem
– Nieuwe naam
Platycladus orientalis