Wat is scheelzien?

Wat is scheelzien?
Uw kind is naar de orthoptist verwezen wegens scheelzien.
Scheelzien is een verstoring van de balans tussen linkeren rechteroog. Elk oog wordt in zijn bewegingen gestuurd
door zes oogspieren. Bij een rechte oogstand houden deze
oogspieren de twee ogen in balans. Er is dan samenwerking
tussen beide ogen. Soms wordt deze balans verstoord.
Dan staan de ogen niet recht; één van beide ogen staat
afgeweken. Er is dan ook geen samenwerking meer tussen
beide ogen. Het afwijkende oog kan naar buiten, naar
binnen en/of naar boven of beneden zijn gericht. Dit wordt
strabismus, ofwel scheelzien genoemd. Het komt ook voor dat
de ogen afwisselend scheel staan.
Wat is de oorzaak van scheelzien?
Er zijn verschillende soorten scheelzien. De oorzaak van het scheelzien
is niet altijd bekend. Enkele factoren zullen wij noemen.
Erfelijkheid speelt in veel gevallen een rol. Het scheelzien kan vanaf de
geboorte al aanwezig zijn. Het kan ook later ontstaan, bijvoorbeeld na
een infectieziekte, emoties, schrik of ongeval.
Vaak bestaat er een verband tussen scheelzien en vérziendheid.
Bij vérziendheid moeten de ogen zich extra inspannen om scherp te zien.
Deze extra inspanning leidt dan tot scheelzien, waarbij het afwijkende
oog naar de neus is gericht.
Een lui oog
Scheelzien geeft in de regel aanleiding tot dubbelzien. Jonge kinderen
hebben echter het vermogen het beeld van het afgeweken oog in de
hersenen te onderdrukken. Het gevaar hiervan is dat het afgeweken oog
niet of weinig gebruikt wordt en het zich niet optimaal ontwikkelt.
De gezichtsscherpte blijft dan achter bij die van het goede oog.
Men noemt dit een lui oog. Een lui oog kan ook zonder scheelzien
voorkomen. In die gevallen is er sprake van een éénzijdige brilbehoefte.
Snel naar de oogarts/orthoptist
Hoe eerder men een lui oog kan behandelen, des te groter is de kans
op een goed herstel. De meeste patiënten komen op verwijzing van de
oogarts, huisarts of consultatiebureau-arts bij de orthoptist.
De orthoptist doet uitgebreid onderzoek naar de stand van de ogen, de
samenwerking tussen beide ogen, de oogbewegingen en de gezichtsscherpte. Ook kan de orthoptist op een speciale manier vaststellen of
er een bril nodig is of niet. Voor dit laatste onderzoek worden de ogen
gedruppeld. De oogarts zal met een oogspiegel beoordelen of het oog
inwendig in orde is.
Behandeling
Een kind heeft de beste kans om met het luie oog weer goed te leren
kijken, als de behandeling zo vroeg mogelijk plaatsvindt. Bij voorkeur zo
snel mogelijk na het ontstaan van het luie oog.
Aan de hand van de uitslag van het onderzoek bepaalt de orthoptist
welke behandeling het meest geschikt is.
De behandeling van het luie oog bestaat uit het gebruik van oogpleisters
of in uitzonderlijke gevallen speciale oogdruppels. Het goede oog
moet dan worden afgeplakt of gedruppeld, waardoor het slechte oog
gedwongen wordt te kijken, al dan niet in combinatie met een bril.
Het goede oog wordt meestal een aantal uren per dag of in sommige
gevallen de hele dag afgeplakt. De orthoptist controleert regelmatig of
het luie oog verbetert.
Door het afplakken gaat het luie oog wel beter zien, maar de stand van
de ogen verandert er meestal niet door.
Als er sprake is van vérziendheid zal een bril in veel gevallen verbetering
van de oogstand geven.
2
Wanneer een bril het scheelzien onvoldoende corrigeert, is vaak nog een
operatie nodig om de oogstand te corrigeren.
In sommige gevallen is het mogelijk dat er na de operatie weer enige
samenwerking tussen de ogen ontstaat, in andere gevallen is het alleen
een cosmetische correctie. Na de operatie is het meestal nodig om door
te gaan met het afplakken.
Scheelzien-operatie
Een scheelzien-operatie is een operatie aan de spieren die voor de
oogbewegingen zorgen. De oogspieren worden verplaatst of verkort
zodat het scheelzien wordt gecorrigeerd. De oogarts voert de operatie
meestal uit aan twee ogen, om de stand van de ogen zo symmetrisch
mogelijk te krijgen. Omdat de spiertjes aan de buitenkant van het oog
zitten, hoeft het oog niet te worden opengemaakt.
Anders dan sommige mensen denken wordt de oogbol bij een
scheelzien-operatie nooit uit de oogkas gehaald.
De operatie gebeurt onder algehele narcose en duurt ongeveer een uur,
afhankelijk van het aantal spiertjes dat geopereerd moet worden.
In de meeste gevallen is één enkele operatie voldoende om het
scheelzien te corrigeren. Soms moet er vaker worden geopereerd.
Vragen
Bij vragen kunt u contact opnemen met:
poliklinische afdeling oogheelkunde,
orthoptische afdeling
receptie R
telefoon (020) 444 1084
3
209028
VUmc©
juni 2017
www.VUmc.nl
4