Methotrexaat bij de ziekte van Crohn

Methotrexaat bij de ziekte van
Crohn
2
Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u Methotrexaat
voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken is het belangrijk dat u er
een aantal dingen over weet.
Daarom bieden wij u deze folder aan. Lees voor gebruik van het
medicijn ook de bijsluiter zorgvuldig door.
Heeft u na het lezen van deze folder en de bijsluiter nog vragen dan
kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige van
het verpleegkundig spreekuur.
Werking van Methotrexaat
Tot nu toe is de oorzaak van de ziekte van Crohn niet bekend. Elke behandeling is gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties.
Methotrexaat (ook wel Mtx genoemd) is een afweeronderdrukkend
medicijn. Daardoor kan Mtx de klachten die passen bij de ziekte van
Crohn, zoals buikpijn, diarree en moeheid verminderen.
Het kan soms tien weken duren voordat het effect van Mtx merkbaar wordt. Als Mtx een gunstig effect heeft, kunt u het jarenlang
blijven gebruiken. Helaas wordt niet bij iedereen een gunstig effect
gezien.
Mtx is een stof die de groei van cellen remt.
Naast de ziekte van Crohn heeft Mtx ook een positieve werking op
psoriasis (huidziekte) en reuma.
Hierbij wordt een lage dosering Mtx gebruikt.
In veel hogere dosering wordt Mtx als cytostaticum (bij chemotherapie) bij kanker gebruikt. Gezien de lage voorgeschreven
dosering bij de ziekte van Crohn, zijn er geen specifieke maatregelen nodig met het omgaan van uitscheidingsproducten: urine,
ontlasting, sperma, bloed etcetera.
Vanzelfsprekend moet men voorzichtig omgaan met het medicijn.
Ook moet het buiten bereik van kinderen gehouden worden.
3
Gebruik
Methotrexaat wordt toegediend door een wekelijkse injectie onder
de huid. De MDL-arts bepaalt de dosering. Meer uitleg over de wijze
van toediening krijgt u van een medewerker van het verpleegkundig
spreekuur. Hoewel het misschien een eng idee is blijkt het zelf
spuiten in de praktijk mee te vallen en goed te leren.
Bijwerkingen
Het gebruik van Mtx kan leiden tot enkele bijwerkingen, die meestal
snel verdwijnen na het stoppen van de behandeling.
Als u de bijsluiter doorleest, zult u veel bijwerkingen tegenkomen,
echter vele hiervan komen maar heel weinig voor.
Hieronder worden de meest voorkomende bijwerkingen vermeld.
Meest voorkomend
• Misselijkheid, braken en diarree;
• Ontsteking mondslijmvlies, tandvlees en tong;
• Huiduitslag, hoofdpijn of duizeligheid.
Minder voorkomend
• Bloedarmoede;
• Verhoogde kans op infecties;
• Stoornissen in de werking van de lever (wordt aangetoond door
bloedonderzoek);
• Kortademigheid en/of veel hoesten;
• Haaruitval;
• Impotentie;
• Regelmatig een bloedneus of blauwe plekken.
Mocht u veel hinder ondervinden van de beschreven bijwerkingen
maak dan een afspraak bij uw behandelend arts. Stop niet uit eigen
initiatief met het middel, raadpleeg altijd eerst uw MDL-arts.
Bijwerkingen kunnen verminderen door het gebruik van foliumzuur.
Dit wordt door uw behandeld arts voorgeschreven.
4
Bloedcontrole
Door regelmatig het bloed te onderzoeken, kunnen vroegtijdig
leverbeschadiging of bloedarmoede worden opgespoord.
Houdt u zich daarom goed aan de afspraken voor bloedcontrole.
Wanneer direct contact opnemen met uw behandelend arts?
• Kortademigheid en/of veel hoesten;
• Erge keelpijn in combinatie met koorts;
• Bij koorts van 38 graden Celsius die langer duurt dan 24 uur of
koorts van 38,5 graden Celsius of hoger;
• Meer dan tweemaal daags een bloedneus die niet binnen tien
minuten stopt, of vaak of spontaan een bloedneus;
• Snel blauwe plekken bijvoorbeeld als u zich stoot.
5
Aanvullende informatie
Alcohol
Ben voorzichtig met alcohol. Alcohol in combinatie met Mtx geeft
een verhoogd risico op leverfunctiestoornissen.
Gebruik niet meer dan één alcoholconsumptie per dag.
Op de dag van de injectie gebruikt u geen alcohol!
Antibiotica
Als uw huisarts/tandarts of andere specialist het nodig vindt u met
antibiotica te behandelen, meld dan altijd dat u behandeld wordt
met Mtx. Bepaalde antibiotica kunnen namelijk niet in combinatie
met Mtx worden gegeven.
Effect op zwangerschap
U mag dit middel niet gebruiken als u zwanger bent of binnen drie
maanden zwanger wilt worden. Ook mannen dienen bij een kinderwens tenminste drie maanden voor de beoogde zwangerschap te
stoppen met Mtx. Er is een kans dat Mtx een aangeboren afwijking
veroorzaakt of een miskraam opwekt.
Het is dus belangrijk om tijdens het gebruik van Mtx - tot en met
drie maanden na het gebruik - een betrouwbaar anticonceptiemiddel te gebruiken.
Gebruik dit middel niet als u borstvoeding geeft, of stop de borstvoeding. Het kan bijwerkingen bij het kind geven.
Spuitinstructie
Als u samen met uw MDL-arts heeft besloten om Methotrexaat te
gaan gebruiken, krijgt u uitleg en de spuitinstructie op het verpleegkundig spreekuur. Er wordt in samenspraak met u zo snel mogelijk
een afspraak gemaakt voor dit spreekuur.
6
Vragen
Bij vragen of problemen neemt u contact op met uw MDL-arts of
verpleegkundig specialist. Vermeld hierbij altijd dat u Methotrexaat
gebruikt.
De verpleegkundig specialist IBD is alle dagen bereikbaar van
8.00 tot 16.30 uur, telefoon (024) 365 80 72.
U kunt ook mailen naar [email protected], u krijgt dan zo spoedig
mogelijk antwoord.
Bericht van verhindering
Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel
mogelijk de polikliniek MDL. Er kan dan een andere patiënt in uw
plaats komen en met u maken wij een nieuwe afspraak.
7
Adres en telefoonnummer
Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
Weg door Jonkerbos 100
6532 SZ Nijmegen
Polikliniek MDL (A71) Melden bij Meldpunt 2B
Telefoon: (024) 365 80 70 (tijdens kantooruren)
IBD verpleegkundig specialist
Telefoon: (024) 365 80 72 (elke werkdag van 8.00 tot 16.30 uur)
email: [email protected]
8
G400 / 07-16
Website: www.mdl.cwz.nl