Voorbeeld van een voedingsschema bij flesvoeding (informatie voor ouders) LEEFTIJD (BIJ)VOEDING EN AANVULLINGEN IN DE EERSTE JAREN Vanaf de leeftijd van 0 tot 4 maanden Vanaf de leeftijd van 4 maanden (of vanaf de eerste bijvoeding) Van ca.6 à 8 naar 5 à 6 flesvoedingen op verzoek Aanvulling: * vitamine D (zie achterkant deze pagina) * eerste tandjes: 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Het is nog niet nodig om bijvoeding te geven Ca. 5 flesvoedingen Eventueel: - 1 eetlepel gekookte en gezeefde groenten - 1 eetlepel geraspt of gepureerd fruit (zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 4 maanden) Aanvulling: Vanaf de leeftijd van 5 maanden Vanaf de leeftijd van 6 maanden Vanaf de leeftijd van 7 maanden tot 9 maanden Vanaf de leeftijd van 9 tot 12 maanden Vanaf de leeftijd van 12 maanden tot 4 jaar * vitamine D (zie achterkant deze pagina) * eerste tandjes: 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Het is nog niet nodig om bijvoeding te geven Ca. 4 à 5 flesvoedingen Eventueel: - pap van een flesvoeding met rijstebloem en/of maïsmeel - 1 à 2 eetlepel(s) fijngemaakt fruit - 1 à 2 eetlepel(s) gekookte en gemalen of gezeefde groenten zonder zout - 1 eetlepel geprakte aardappel, witte rijst of bonenpuree zonder zout (zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 4 maanden) Aanvulling: * vitamine D (zie achterkant deze pagina) * eerste tandjes: 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Ca. 2 à 3 of flesvoedingen (opvolgmelk) 1 papvoeding: - opvolgmelk met rijstebloem, tarwebloem, boekweitmeel, griesmeel, tarwemeel, meergranenmeel, verkruimelde kinderbiscuit òf begin eventueel met wit of lichtbruin brood in plaats van een papvoeding 1 warme maaltijd: - fijngemaakte groente zonder zout geprakte aardappel, rijst of bonenpuree zonder zout eventueel 1 eetlepel gemalen vlees, vis, kip of ei zonder zout flesvoeding 1 fruithapje: - vruchtensap of fijngemaakt fruit (fruithapje en warme maaltijd: zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 6 maanden) Aanvulling: * vitamine D (zie achterkant deze pagina) * tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta 1 à 2 flesvoedingen (opvolgmelk) 2 voedingen: - (licht) bruin brood besmeerd met margarine uit een kuipje en een beker opvolgmelk of pap van opvolgmelk 1 warme maaltijd:- fijngesneden gekookte groenten zonder zout - geprakte aardappel, rijst, macaroni of spaghetti zonder zout - ± 1 eetlepel vlees, vis, kip of ei zonder zout - 1 theelepel olie of zachte margarine toetje, bijvoorbeeld Biogarde roeryoghurt zonder suiker 1 fruithapje: fijngemaakt fruit (fruithapje en warme maaltijd: zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 6 tot 8 maanden) Aanvulling: - vitamine D (zie achterkant deze pagina) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta 3 voedingen: - 1 broodmaaltijd met een beker opvolgmelk - 1 warme maaltijd (zonder zout) met een toetje - 1 broodmaaltijd met een beker opvolgmelk of 1 papvoeding (opvolgmelk) 1 fruithapje: vruchtensap of fijngemaakt fruit (fruithapje of warme maaltijd: zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 8 maanden) Tussendoor: water, verdund vruchtensap, slappe thee zonder suiker, opvolgmelk, (kinder) biscuit, toastje, beschuit, cracker, brood (korst), babyrijstwafel enzovoort Aanvulling: - vitamine D (zie achterkant deze pagina) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta 3 voedingen: - 1 broodmaaltijd met een beker halfvolle melk of 1 papvoeding van halfvolle melk, opvolgmelk is niet meer nodig. - 1 broodmaaltijd met een beker halfvolle melk - 1 warme maaltijd met een toetje: mee-eten met het gezin (fruithapje en warme maaltijd: zelfgemaakt of kant en klaar in potjes voor kinderen vanaf 1 jaar) Tussendoor: fruit, zie bij de leeftijd van 9 tot 12 maanden. Aanvulling: - vitamine D (zie achterkant deze pagina) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta augustus 2011 Achtergrondinformatie flesvoedingsschema en aandachtspunten (informatie voor ouders) Groenten Geschikte groentesoorten voor kinderen van 4 tot 6 maanden zijn: bloemkool, broccoli, fijne erwtjes, worteltjes, en sperziebonen, pompoen, snijbonen, courgette, aubergine. Geef nitraatrijke groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 6 maanden, maximaal 1 à 2 keer per week. Dit zijn: andijvie, bietjes, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, spinazie, spitskool, tajerblad, (veld)sla en venkel. Geef oxaalzuurrijke groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 6 maanden, maximaal 1 à 2 keer per week. Dit zijn: postelein, rabarber, snijbieten en spinazie. Geef gasvormende groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 1 jaar. Dit zijn: koolsoorten, paprika, prei, rauwkost en ui. Fruit Geschikte fruitsoorten voor kinderen vanaf 4 à 6 maanden zijn: abrikoos, appel, banaan, bessen, grapefruit, kersen, kiwi, mandarijn, mango, meloen, peer, perzik, pruimen en sinaasappel. Vitamine D: Aanbevolen hoeveelheden: - Bij borstvoeding 10 mcg vitamine D per dag v.a 2 weken Bij zuigelingenvoeding of opvolgmelk: Kinderen van 0 tot 4 jaar: Kinderen ouder dan 4 jaar: - 10 mcg vitamine D per dag (400IE) - geen extra vitamine D meer nodig, 10 mcg/dag bij een donkere huidskleur N.B. eigen merk drogist is vaak goedkoper, maar bevat vaak een andere hoeveelheid vitamine D per druppel of tablet. Kijk dus goed op de verpakking hoeveel druppels of tabletjes nodig zijn. Mondhygiene kinderen van 0 en 1 jaar: vanaf het doorbreken van de eerste tandjes 1 keer per dag poetsen met fluoridepeutertandpasta. Kinderen vanaf 2 jaar: 2 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta. Per poetsbeurt een ½ cm fluoride-peutertandpasta gebruiken. Aantal eetmomenten Tegen 5 tot 6 eetmomenten per dag is het gebit goed bestand. Bij meer eetmomenten is de kans op het ontstaan van tandbederf snel groter. Geef uw kind drie hoofdmaaltijden en 2 a 3 tussendoortjes. Geef uw kind nooit een flesje melk, appelsap en dergelijke mee naar bed i.v.m. zuigflescariës. Brood en beleg Begin met wat stukjes of korstjes lichtbruin of wit brood. Oud brood is wat minder klef; sommige kinderen kunnen dat makkelijker kauwen en doorslikken. Het brood besmeren met een beetje margarine. Kies voor een margarine die weinig verzadigd vet bevat. In eerste instantie is beleg nog niet nodig. Geschikte belegsoorten zijn onder andere jonge (geraspte) kaas, tomaat, fruit (in plakjes of geraspt), dun zoet beleg als jam en (appel)stroop. Geef per week niet meer dan een tot twee boterhammen met smeerleverworst, leverpastei of smeerkaas. Wissel zoet en hartig beleg af. Voor verdere informatie (lees de informatie in het groeiboekje) Bij het voedingscentrum zijn folders via de website te bestellen of te downloaden: www.voedingscentrum.nl (webshop) Gratis downloaden: flesvoeding D752-1, Bijvoeding D752-3, Gezond eten met kinderen 1-4 jaar D752-4, bijvoeding bij voedselallergie D077, preventie en allergie D079, borstvoeding en vermeende voedselallergie D078. Bestellen: Goed eten en bewegen met baby en peuter ( € 4,95) uitgebreide informatie, 80 pagina’s. productnummer 105 Eten en bewegen met peuters, gratis, beknopt over (preventie van) overgewicht. productnummer 106. augustus 2011